NIEPŁODNOŚĆ

Question 1

Przyczyny obniżonej rezerwy jajnikowej

Answer 1

późny wiek rozrodczy (spadek liczby i jakości oocytów jest procesem fizjologicznym)
uwarunkowania genetyczne
choroby jajników (np. torbiele endometrialne)
operacje na przydatkach
leczenie gonadotoksyczne (chemioterapia, radioterapia)
choroby autoimmunologiczne

Question 2

Na płodność M negatywnie oddziałują choroby takie jak:

Answer 2

• żylaki powrózka nasiennego
  – cukrzyca i nadciśnienie tętnicze,
  – choroby tarczycy,
  – nowotwory,
  – choroby ośrodkowego układu nerwowego,
  – choroby zakaźne (świnka) i zakażenie narządów płciowych,
  – wnętrostwo

Question 3

Wskazania do IMSI +/- MACS

Answer 3

• powtarzające się niepowodzenia procedury IVF,
• brak zapłodnienia po wykonaniu procedury mikroiniekcji plemnika do cytoplazmy komórki jajowej (intracytoplasmic sperm injection, ICSI),
• nieprawidłowy podział zarodka i znaczny poziom fragmentacji blastomerów,
• wysoki wskaźnik fragmentacji DNA plemników,
• poronienia,
• brak zarodków z prawidłowym kariotypem w procedurze IVF, w badaniu PGS-NGS (preinplantation genetic screening - next generation seąuences).

Question 4

wskazania do testu Halosperm

Answer 4

spontaniczne poronienia,
wiek pacjenta powyżej 40 lat,
narażenie na kontakt z toksycznymi odczynnikami,
przebyte infekcje układu moczowo-płciowego,
oligo- i kryptozoospermia (mimo obiektywnych trudności w wykonaniu tego badania),
obniżona jakość zarodków w kolejnych procedurach zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro)

Question 5

możliwość konserwacji oocytów lub zarodków

Answer 5

permutacja genu FMR1,
zespół Turnera (szczególnie w przypadku mozaikowatości),
wielogruczołowego zespołu autoimmunologicznego typu 2.

Question 6

wskazania do operacyjnego leczenia mięśniaków macicy, polipów i zrostów w leczeniu niepłodności

Answer 6

tylko w uzasadnionych przypadkach:
- mięśniaki podśluzówkowe w ponad 50% swojej objętości zajmujące jamę macicy
- duże mięśniaki śródścienne
- polipy endometrialne >10 mm, w drodze histeroskopii.

Question 7

leczenie hormonalne endometriozy w niepłodności

Answer 7

nie powinno być stosowane, a wręcz przeciwwskazane – prowadzi do braku jajeczkowania, uniemożliwia zajście w ciążę i opóźnia rozpoczęcie przyczynowego leczenia

Question 8

wskazania do operacyjnego leczenia torbieli endometrialnych w kontekści niepłodności

Answer 8

duży rozmiar zmian (na ogół >3–4 cm według różnych autorów i rekomendacji),

Question 9

W przypadku niepłodności niewyjaśnionego pochodzenia:

Answer 9

Na obecnym etapie wiedzy stosuje się postawę wyczekującą, a u kobiet po 38. roku życia IVF.

Question 10

Stanowi często metodę pośrednią dla par z łagodnymi zaburzeniami płodności, zanim rozważy się zapłodnienie pozaustrojowe (IVF).

Answer 10

inseminacja domaciczna

Question 11

Rządowy bezpłatny program wsparcia in vitro

Answer 11

• na lata 2024–2028
• obejmuje pary dotknięte niepłodnością oraz pacjentów onko
  1) niepłodnym parom finansuje się max 6 indywidualnych procedur w różnych konfiguracjach:
  –> do 4 cykli in vitro z własnymi komórkami rozrodczymi lub dawstwem nasienia,
  –> do 2 cykli in vitro z oocytami od dawczyń,
  –> do 6 cykli in vitro z dawstwem zarodków
• pary pozostające w związku małżeńskim LUB we wspólnym pożyciu, u których stwierdzono niepłodność lub jej nieskuteczne leczenie w ciągu 12 miesięcy przed zgłoszeniem do programu)
• kryterium wiekowe:
  –> kobiety do 42. roku życia, jeśli korzystają z własnych komórek jajowych lub dawstwa nasienia,
  –> kobiety do 45. roku życia, jeśli korzystają z dawstwa oocytów lub zarodka,
  –> mężczyźni do 55. roku życia.
• onko: pobranie i prechowywaie gamet przed rozpoczęciem lub w trakcie leczenia onkologicznego (zamrażanieoocytów / nasienia) osób, które zachorowały na nowotwór w wieku rozrodczym:
  –> kobiety od okresu dojrzewania do 40. roku życia,
  –> mężczyźni od okresu dojrzewania do 45. roku życia

Question 12

zastosowanie inseminacji

Answer 12

• trudności w odbyciu stosunku seksualnego
• zapłodnienie nasieniem dawcy

skuteczność <=> postawa wyczekujaca
- niepłodność o nieustalonej przyczynie
- łagodny czynnik męski niepłodności
- endometrioza I i II stopni
- czynnik szyjkowy

Question 13

zastosowanie IVF

Answer 13

I.
- niedrożność jajowodów
- zaawansowana endometrioza

nieskuteczność innych metod - jako II. rzut:
- lżejsze postaci endometriozy
- niepłodność nieokreślona
- zaburzenia jajeczkowania
- niska rezerwa jajnikowa

Question 14

ICSI

Answer 14

• istotny czynnik męski niepłodności
• preimplantacyjne badania genetyczne ?

Question 15

tzw. adopcja prenatalna

Answer 15

wykorzystanie zamrożonego zarodka innej pary

Question 16

badanie genotypu zarodka - metoda

Answer 16

sekwencjonowanie genomu komórek trofoektodermy

Question 17

badanie genotypu zarodka - wskazania

Answer 17

– udokumentowane choroby dziedziczne u co najmniej jednego z rodziców,

– wcześniejsze niepowodzenia rozrodu z powodu wad genetycznych.

Question 18

Czynniki ryzyka OHSS

Answer 18

​młody wiek,
przebyty OHSS,
PCOS
wysoka rezerwa jajnikowa (wysokie AMH lub AFC),
niskie BMI,
duża liczba (>20) dojrzewających pęcherzyków,
wysokie stężenia estradiolu podczas stymulacji,
stosowanie hCG w celu wywołania piku owulacyjnego lub podtrzymania fazy lutealnej,
zajście w ciążę (wydzielanie hCG przez trofoblast).

Question 19

co jest technicznie trudniejsze : mrożenie zarodków czy kom. jajowych

Answer 19

komórek jajowych