Psychiatria - 04. schizofrenia Flashcards

(67 cards)

1
Q

objawy osiowe schizofrenii i ich wyjaśnienie

A

4A

Autyzm
skupienie na życiu wewnętrznym, wycofanie z rzeczywistości

Afekt tępy
nie okazuje przeżyć wewnętrznych, emocji; sztywność emocjonalna, skąpa ekspresja

Ambi -walencja, -sentencja, -tendencja
dwoiste, sprzeczne, wykluczające się uczucia, sądy, działania

zab. Asocjacji
rozkojarzenie myśli i wypowiedzi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

schizofrenia to

A

choroba mózgu ze zmianami czynnościowymi i strukturalnymi

  • zaburzenia myślenia i postrzegania
  • niedostosowany i spłycony afekt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ICD-10 rozpoznanie schizofrenii - objawy typowe

A

minimum 1 objaw przez 1 miesiąc:

  • MYŚLI: echo myśli, nasyłanie, zabieranie myśli, odsłonięcie myśli
  • UROJENIA: oddziaływania, wpływu, owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe
  • GŁOSY OMAMOWE: komentujące lub dyskutujące lub inne głosy dochodzące z części ciała
  • utrwalone urojenia o treści niedostosowanej kulturowo i całkowicie miemożliwej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ICD-10 rozpoznanie schizofrenii - objawy nietypowe

A

minimum 2 objawy przez 1 miesiąc:

  • utrwalone omamy ze zwiewnymi urojeniami bez treści afektywnej lub utrwalone myśli nadwartościowe
  • przerwy i wstawki w toku myślenia prowadzące do rozkojarzenia lub niedostosowania wypowiedzi, neologizmy
  • zachowania katatoniczne
  • objawy negatywne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kryteria wykluczające rozpoznanie schizofrenii

A
  • epizod manii lub depresji
  • choroba organiczna mózgu
  • zatrucie
  • uzależnienie od substancji psychoaktywnej lub jej odstawienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

objawy negatywne schizofrenii - zaburzenia neurotransmiterów

A

↓ aktywności D w korze przedczołowej (spadek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

objawy pozytywne w schizofrenii - zaburzenia neurotransmiterów

A

↑ aktywności D w układzie limbicznym (wzrost)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

objawynegatywne schizofrenii - wymienić

A
  • alogia i inne zaburzenia mowy
  • apatia, abulia, awolicja
  • anhedonia
  • afekt płaski (blady, obojętny, uboga mimika i reakcja emocjonalna)
    lub afekt niedostosowany (katatymiczny, atymiczny, paratymiczny)
  • formalne zaburzenia myślenia (np rozkojarzenie)
  • ambiwalencja
  • objawy depresyjne i zaburzenia funkcji poznawczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

objawy pozytywne w schizofrenii - wymienić

A
  • omamy słuchowe (komentujące, imperatywne)
  • urojenia (odnoszące, ksobne, oddziaływania)
  • rzadko inne urojenia i halucynacje
  • echo myśli, nasyłanie myśli, odciąganie myśli (typowe dla schizofrenii)
  • zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

zaburzenia poznawcze w schizofrenii - wymienić

A
  • zmniejszenie tempa przebiegu czynności intelektualnych
    • zaburzenia uwagi, pamięci, zdolności do wyciągania wniosków
    • zaburzenie poznania społecznego (rozpoznawania stanów emocjonalnych innych osób)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

czestość schizofrenii w populacji

A

1%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wiek początku schizofrenii

A

kobiety: 26-45 rż

mężczyźni: 20-25 rż

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

przebieg schizofrenii u mężczyzn vs u kobiet

A

M: przebieg mniej korzystny, przewlekły, dominują objawy negatywne

K: przebieg najczęściej ostry, dominują objawy psychotyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ryzyko zachorowania na schizofrenię w populacji ogolnej

A

1-1,5%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

częstość zachorowań na schizofrenię M:K

A

1:1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

przyczyny schizofrenii

A
  • urodzenie zimą/wczesną wiosną (prenatalna ekspozycja na wirus grypy)
  • organiczne (poszerzenie komór bocznych, hipofrontalność)
  • genetyczne
  • biochemiczne
  • zmiany OUN w rozwoju płodowym
  • teoria uwrażliwienia (czynniki zewnętrzne i wewnętrzne wykształtowały nadmierną wrażliwość danej osoby na stres)
  • teorie społeczno-psychologiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

schizofrenia - skale

A

SANS - Scale of assesment of negative symptoms
SAPS - scale of assesment of positive symptoms
PANSS - positive and negative syndrom scale

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

początek schopizofrenii - typy

A
  • nagły (w ciągu kilku dni)
  • szybki (kilka tygodni)
  • stopniowy (objawy narastają powoli przez miesiące, lata)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

objawy prodromalne psychozy w schizofrenii

A
  • lęk, przerażenie
    • zagubienie
    • obniżony nastrój
    • derealizacja, depersonalizacja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

psychoza to

A

stan umysłu, w którym na skutek zakłóceń w postrzeganiu (percepcji) rzeczywistości, a czasem także zaburzeń świadomości, osoba ma trudność z odróżnieniem tego, co jest rzeczywiste, a co nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

przebieg schizofrenii, rokowanie, nasilenie objawów

A

przebieg przewlekły, nawrotowy
może być ciągły
rzadko pozostają objawy rezydualne

z czasem trwania choroby objawy negatywne nasilają sie, objawy pozytywne wyciszają się, a zaburzenia poznawcze rosną do pewnego czasu, a potem uzyskują plateau

u 10% tylko jeden epizod

1/3 prowadzi względnie normalne życie
1/3 wykazuje objawy, ale dobrze funkcjonuje społecznie
1/3 ma znaczne zaburzenia funkcjonowania i wymaga częstych hospitalizacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

schizofrenia paranoidalna - czym się cachuje

A

dominują urojenia i pseudohalucynacje

  • urojenia paranoidalne, głownie prześladowcze, ksobne, odnoszące; luźno powiązane
  • pseudohalucynacje słuchowe komentujące, rzadziej imperatywne
  • pobudzenie
  • niedostosowanie afektu
  • postawy wielkościowe

najczęstszy typ schizofrenii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

najczęstszy typ schizofrenii

A

schizofrenia paranoidalna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

schizofrenia hebefreniczna - cechy

A

dominują objawy afektywne - niedostosowanie, sztywność afektu (blade reakcje emocjonalne)

  • rozkojarzenie myślenia
  • zachowanie oełne bezładu, manieryzmy, grymasy, stereotypie
  • błaznowanie
  • rzadziej niż w innych typach omamy i urojenia prześladowcze
  • bardzo rzadki typ, głównie u młodych osób
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
u kogo najczęściej schizofrenia hebefreniczna
u bardzo młodych osób, ale jest to bardzo rzadki typ
26
w którym typie schizofrenii omamy i urojenia prześladowcze występują rzadko
schizofrenii hebefrenicznej
27
schizofrenia katatoniczna - cechy
dominują zaburzenia napędu psychoruchowego (od zahamowania do pobudzania) -> postać hiperkinetyczna (nadmierne niekontrolowane pobudzenie) lub zahamowanie katatoniczne (spowolnienie, mutyzm, brak interakcji z otoczeniem, zaprzestanie przyjmowania pokarmów i płynów, wstrzymywanie wydalania) - zaburzenia popędów (np odżywiania) - bardzo utrudniony kontakt z chorym - objawy ruchowe (giętkość woskowa, objaw poduszki powietrznej, negatywizm)
28
ostra śmiertelna katatonia to i jakie objawy
schizofrenia katatoniczna - hipertermia ośrodkowa - wysoka leukocytoza - wzrost kinazy kreatynowej - sztywność mięśni - utrata przytomności - niewydolnoś narządów - śmierć
29
schizofrenia niezróżnicowana to
postać spełniająca kryteria ogólne dla schizofrenii, ale nieprzypominająca konkretnego jej typu lub zawiera różne objawy występujące w poszczególnych typach
30
depresja poschizofreniczna to (cechy, objawy)
epizod schizofrenii (zwykle pierwszy) -> depresja - w reakcji na ciężkie zachorowanie, objawy psychotyczne i wprowadzone leki (leki blokujące receptor D2 mogą działać prodepresyjnie) - duże ryzyko próby samobójczej
31
schizofrenia rezydualna to
przewlekły etap rozwoju schizofrenii, w którym: - obcenie brak objawów pozytywnych (wcześniej występowały) - wyraźnie postęuje psychoza z długotrwającymi objawami negatywnymi
32
schizofrenia prosta to
- dominują objawy negatywne zmiana zachowania: zamknięcie się w sobie, wycofanie z życia społecznego, regres zawodowy/szkolny (objawy negatywne widoczne są od początku, w przeciwieństwie do schizofrenii rezydualnej) - nie występują omamy i urojenia
33
schizofrenia - u kogo elektrowstrząsy
- skrajnie nasilone epizody z myślami i tendencjami samobójczymi - schizofrenia katatoniczna - lekooporność - kobiety w ciąży
34
lek pierwszego wyboru przy nowo rozpoznanej schizofrenii
olanzapina (II gen LPP - atypowe)
35
stosowanie olanzapiny - co należy kontrolować
morfologię - ryzyko agranulocytozy
36
klasyczne (typowe) leki przeciwpsychotyczne - charakterystyka (receptory, objawy, działania niep)
- redukują głównie objawy wytwórcze - działają głównie na receptory dopaminowe - działania niep: objawy pozapiramidowe (parkinsonowskie) ?? do sprawdzenia
37
leki przeciwpsychotyczne atypowe (II gen) - cechy (wpływ na objawy, działanie na receptory, działania niep)
- w większym stopniu niż leki typowe wpływają na redukcję objawów ubytkowych i dezorganizacji - działają (-) na rec. D i 5-HT - działania niep: niewielkie/brak objawów pozapiramidowych, zespół metaboliczny, przybieranie na wadze)?? do sprawdzenia
38
częstoś prób samobójczych u chorych na schizofrenię
u 50% chorych | 10-12% skutecznych
39
najczęstsze choroby somatyczne współwystępujące ze schizofrenią
- otyłość - zespół metaboliczny - choroby ukkładu krążenia - nadużywanie SPA - choroby neurologiczne - choroby endokrynologiczne - urazy
40
śmiertelność w schizofrenii w stosunku do populacji ogólnej
śmiertelność 1,5-2x wyższna skrócona długość życia o około 20 lat
41
grupy leków stosowane w leczeniu schizofrenii
1. neuroleptyki atypowe! (olanzapina - 1 rzut) w dodatkowych wskazaniach - leki uspokajające - leki normotymiczne - leki przeciwdepresyjne (schizofrenię z objawami depresyjnymi lepiej leczyć neuroleptykami)
42
jak długo leczy się schizofrenię?
po 1 epizodzie: minimum 2 lata po 2 epizodach: minimum 5 lat po 3 epizodzie: na stałe
43
leczenie schizofrenii lekoopornej
klozapina jeśli nie jest skuteczna, to elektrowstrząsy
44
schizofrenia lekooporna to
objawy schizofrenii utrzymują się mimo leczenia 2 LPP z różnych grup + pewne rozpoznanie schizofrenii + współpraca chorego w leczeniu + brak poprawy nie wynika z innych chorób/używania substancji psychoaktywnych
45
zaburzenia schizotypowe to
- ekscentryczne zachowanie, dziwne przekonania - niedostosowany afekt (osoby chłodne i obojętne) - słaby kontakt z innymi (lęk) - podejrzliwość - epizody quasi-psychotyczne (iluzje, omamy słuchowe, myśli podobne do urojeń) czas trwania objawów minimum 2 lata nie spełniają kryteriów schizofrenii! podobne do zaburzeń osobowości
46
leczenie zaburzeń schizotypowych
- psychoterapia (jeśli pacjent wyraża potrzebę) | - w objawach psychotycznych atypowe neuroleptyki
47
zaburzenia urojeniowe to
- stabilny, usystematyzowany system urojeń (treść możliwa do zaistnienia) - bez rozpadu struktury osobowości - bez utrwalonych omamów (mogą być przejściowe) - trwa minimum 3 miesiące - brak objawów schizofrenii
48
zespół Ekboma
- zaburzenia urojeniowe | - „obłęd pasożytniczy”
49
zespół Otella
- urojenia zdrady, zazdrości | - częściej u mężczyzn uzależnionych od alkoholu
50
zespół de Clerambaulta
- zaburzenia urojeniowe erotyczne | - przkonanie, że ktoś jest w pacjencie zakochany
51
zespół Capgrasa
- zaburzenia urojeniowe | - bliska osoba została podmieniona przez obcą, identycznie wyglądającą osobę
52
zespół Fragoliego
- zaburzenia urojeniowe | - prześladowca podąża za chorym, wcielając się w kolejne napotkane osoby
53
zespół przemiany
- zaburzenia urojeniowe | - osoby z otoczenia zamieniają się wyglądem lub tożsamością
54
zaburzenia urojeniowe - leczenie
leki przeciwpsychotyczne
55
ostre iorzemijające zaburzenia psychotyczne - objawy
- urojenia (prześladowcze/religijne) - omamy - zaburzenia postrzegania - dezorganizacja zachowania
56
czas trwania ostrych i przemijających zaburzeń psychotycznych
rozwój w mniej niż 2 tygodnie trwa poniżej 2 tygodni
57
ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne - jakie badania
koniecznie TK głowy (wykluczyć organiczne uszkodzenie)
58
indukowane zaburzenia urojeniowe to
zaburzenia urojeniowe, które są udzielone osobie blisko związanej emocjonalnie z osobą chorującą - ustępują, kiedy te osoby są od siebie oddzielone
59
leczenie indukowanych zaburzeń urojeniowych
- odizolowanie od siebie osób | - ewentualnie leki przeciwpsychotyczne
60
zaburzenia schizoafektywne - rozpoznanie
1. objawy typowe dla schizofrenii przez minimum 2 tygodnie | 2. objawy choroby afektywnej o umiarkowanym/ciężkim nasileniu
61
rokowanie w zaburzeniach schizoafektywnych
lepsze niż w schizofrenii
62
zaburzenia schizoafektywne - u jakiej płci częściej
u kobiet
63
podział zaburzeń schizoafektywnych
1. typ maniakalny 2. typ depresyjny 3. typ mieszany
64
typ mamiakalny zaburzeń schizoafektywnych - leczenie
1 rzut: lek przeciwpsychotyczny 2 rzut: lek przeciwpsycjotyczny + normotymik 3 rzut: lek przeciwpsychotyczny + 2 normotymiki normotymik - walproiniany
65
który typ zaburzeń schizoafektywnych jest najczęstszy
typ depresyjny
66
który typ zaburzeń schizoafektywnych ma lepsze rokowanie
typ maniakalny
67
typ depresyjny zaburzeń schizoafektywnych - leczenie
1 rzut: lek przeciwpsychotyczny + lek p/depresyjny 2 rzut: lek p/psychotyczny + normotymik 3 rzut: lek p/psychotyczny + normotymik + lek p/depresyjny 4 rzut: elektrowstrząsy normotymik - karbamazepina