Sjúkdómar í eggjastokkum Flashcards
(25 cards)
Cystur á eggjastokkum
eru mjög algengar, eiginlega normal -inclusion cystur frá yfirborði -cystic follicle -follicular cyst litlar/stórar
Polycystic ovarian disease
-hvað er
margar follicle cystur í ovarium. Yfirleitt eru þær svipaðar að stær og raða sér upp við yfirborðið
Einkenni PCOD
- insulin resistance
- hyperandrogenismus
- minnkað FSH og progesterone, hækkað LH
- boðbrenglun
- hyperplasia og luteinisation á theca interna
- vantar corpur luteum og albicans
- cortexþykknun, fibrosis
Einkenni PCOD
-á konunni þá
metrorrhagia (50% eru a-) offita ófrjósemi acne karlmannlegar gisið hár endometrial hyperplasia --> cancer
Æxli í ovary + algengi
- Surface epithelial stromal æxli (65-70%
- Germ cell æxli 5-10%
- Sex cord -stromal æxli
- metastasar
metastasar í ovarium eru oftast frá
maga eða brjóstum
Áhættuþættir fyrir ovarian cancer
fjölskyldusaga (BRCA1/2, Her/NEU, p53)
langt óhindrað frjósemisskeið
ófrjóar konur
gonadal dysgenesis (fá sérstaka tegund germ-cell cancer)
hvaða antigen er hækkað hjá 75-90% kvenna með eggjastokka cancer
CA-125
Surface epithelial stromal æxli skiptast í
- serous tumor
- mucinus tumor
- endometrioid tumor
- clear cell tumor
- Brenner tumor
Serous tumor skiptist í
low grade
high grade
í hvaða tumor sést Psammoma bodies
Mucinous tumor
endometrioid tumor í eggjastokkum er metastati frá endometrium
ósatt
Brenner tumor
-morphología
solid, venjulega unilatera
mikið af stroma go svo eru inn á milli hreiður af transitional þekju sem er lined af stuðlaþekju
Dysgerminoma
-eru alltaf illkynja
ódifferentierað
+gonadal dysgenesis
-næm fyrir geislum
Teratoma
-yngri sjúklingur, meiri líkur á illkynja
> 90% eru benign
Teratoma skiptast í
benign cystic teratomas = dermatoid cyst
immature malignant teratoma
monodermal teratoma
immature malignant teratoma
alltaf illkynja
sést neuroepithelial sérhæfing
aggersíf og meinvarpast auðveldlega
struma ovarii
dæmi um monodermal teratoma
-eru úr þroskuðum thyroid vef, gætu valdið hyperthyroidsm
Sex cord -stromal æxli skiptast í
granulosa-theca cell æxli
granulosa cell tumor
Theca frumu æxli
Sertoli-leydig frumu æxli
Sertoli-leydig frumu æxli
blanda/annað hvort
20-50% mynda androgen
Theca frumu æxli
fibroma => óvirk
theca-fibroma => hafa hormónavirkni
Meig´s syndrome
ascites
hydrothorax
theca frumu æxli í eggjastokk
Granulosa cell tumor
einkennandi fyrir Call-Exner bodies
-granulosafrumur raða sér kringum vökvafylltan folliculi
í hvaða tumor sést neuroepithelial sérhæfing
immature malignant teratoma
