SM Flashcards

1
Q

SM - patofizjo

A

Choroba dająca objawy rozsianego uszkodzenia OUN

-Wywołana SWOISTYM dla OUN zaburzeniem immunologicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

SM - epidemiologia

co robi najczęściej? kiedy się choruje? kiedy rzadko? kto choruje częściej, gdzie choruje się częściej

A
  • najczęstsza choroba wywołująca niesprawność u ludzi poniżej 40 r.ż.
  • 20-40r.ż.
  • rzadko przed 10 i po 60
  • K:M = 2:1
  • im dalej równika tym większa zapadalność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

SM - genetyczny czynnik ryzyka?

A

-HLA-DRBA1*1501

wzrost ryzyka 4x

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czynniki środowiskowe mające wpływ na SM?

A
  • im dalej od równika tym większa zapadalność
  • emigracja do 15r.ż dalej od równika
  • niedobór witaminy D
  • EBV
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Komórkowy patomechanizm SM

A

APC prezentują antygen limfocytom T CD4+ i powodują ich aktywację oraz powstawanie autoreaktywnych limfocytów T.
Limfocyty B i monocyty również ulegają pobudzeniu.

Autoreaktywne limfocyty T reagują z cząsteczkami adhezyjnymi w śródbłonku żyłek OUN i przerywają barierękrew-mózg.

W obrębie OUN dochodzi do rozpoznania antygenów. Komórki T ulegają reaktywacji. Komórki B dojrzewają do plazmocytów i produkują przeciwciała

(istneije też produkcja cytokin prozapalnych, wolnych rodników, NO…)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

SM - remielinizacja

za pośrednictwem czego zachodzi? co się stanie jak się zremielinizuje, kiedy możliwa

A
  • zachodzi za pośrednictwem komórek z prekursorowych oligodendrocytów
  • jak świeże ognisko ulegnie remielinizacji to objawy znikną
  • możliwa tylko do pewnego poziomu, jeśli destrukcja jet zbyt duża powstaje BLIZNA z astrocytów i uszkodzenie aksonów - NIEODWRACALNE
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Z czego wynikają główne objawy SM?

A

Z uszkodzenia istoty białej MÓZGU i RK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

SM - objawy z istoty szarej?

A

W późniejszym okresie choroby zaburzenia poznawcze.

Afazja, agnozja, apraksja, padaczka —> RZADKO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

CIS

co to jest, ile trwa, ile % chorych na SM, objawy

A

=odosobniony zespół kliniczny
(clinically isolated syndrome)

Trwa dni lub tygodnie, epizod objawów neurologicznych
-90% chorych

  • zapalenie nerwu wzrokowego
  • zespół móżdżkowy
  • zespółpniowy
  • poprzeczne zapalenie RK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

SM - początek skryty

A

10% chorych

Objawy skryte, postępują powoli przez cały czas.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

SM - objawy

A
  • zapalenie nerwu wzrokowego
  • niedowład kończyn
  • zaburzenia widzenia
  • zaburzenia czucia
  • zaburzenia równowagi
  • zaburzenia zwieraczy
  • zaburzenia poznawczne
  • spastyczność
  • drżenie kończyn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Postać łagodna SM?

A

Brak niepełnosprawności w ciągu 10 lat choroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

SM.- po 20 latach od i rzutu

A

U 40% rozwija się postać wtórne-postępująca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Postaci SM

A
  • Nawracająco-zwalniający
  • Wtórnie postępująca
  • Pierwotnie-postępująca
  • Postępująco-nawracająca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Rozpoznawanie SR

A

Podstawa: uszkodzenie OUN

a)rozsiane w czasie - min. dwa rzuty z objawami uszkdozenia OUN

b)rozsiane w przestrzeni
objawy z conajmniej dwóch różnych lokalizacji OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

SM - zmiany w RM

A
  • hiperintensywne zmiany w istocie białej
  • hiperintensywne zmiany w okolicach komór
  • zmiany hiperintensywne podnamiotowe - móżdżek i pień
  • zmiany w hiperintensywne w RK
  • zmiany HIPOintensywne w obrazach T1
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hiperintensywne ogniska w istocie białej mózgu w RM?

A

Nawet jak to demielinizacja NIE muszą wskazywać na SM

Mogą występować u osób starszych - miażdżcya, migreny z aurą, zmiany zapalne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

SM - inne badania niż RM

A

-obecność prążki oligoklonalne w PMR (porównać z surowicą)

-dodatni wskaźnik IgG
wewnątrzoponowa synteza Ig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

SM w RM - rozsianie zmian w czasie

A
  • Jednoczesne występowanie zmian wzmacniających i niewzmacniających po podaniu gadolinu niezależnie od czasu badania
  • Nowe ognisko hiperintensywne w T2 lub wzmacniające po podaniu gadolinu w kontrolnym RM w porównaniu z poprzednim

(NIE MA ZNACZENIA czy ognisko daje objawy czy nie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

SM - rozsianie w przestrzeni

A

-Jedno lub więcej hiper ognisk w T2 charakterystycznych dla SM w co najmniej dwóch z czterech obszarów OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

OUN - obszary charakerystyczne dla SM

A
  • okołokomorowo
  • w przyleganiu do kory
  • podnamiotowo
  • w RK

(bez znaczenia, czy ognisko daje objawy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

SM - z czym różnicować w przypadku objawów z jednego ogniska

A
  • guz mózgu/ RK
  • malformacje naczyniowe
  • udar mózgu
  • malformacje rozwojowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

SM - z czym różnicować w przypadku objawów z więcej niż jednego ogniska

A
  • ostre rozsiane zapalenie mózgu
  • neuroinfekcje
  • guzy przerzutowe
  • zapalenia naczyń
  • układowe choroby tkanki łącznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

SM, objawy postępujące powoli - z czym różnicować?

A
  • ataksje rdzeniowo-móżdżkowe
  • dziedziczne paraparezy spastyczne
  • leukodystrofie
25
SM - leki modyfikujące przebieg choroby?
IFN --->BETA 1a/1b - octan glatirameru - natalizumab - mitoksantron - fingolimod - teryflunomid - fumaran dimetylu - alemtuzumab - okrelizumab
26
Leki modyfikujące przebieg choroby - efekty
- 30%spadek liczby rzutów - odsunięcie w czasie pierwszego rzutu po CIS - mniej ognisk w MR
27
Natalizumab - dnp
leukoencefalopatia
28
Mitoksantron - dnp
uszkodzenie serca
29
FINGOLIMOD - dnp
Bradykardia | Obrzęk plamki żółtej
30
SR - jak leczyć rzut?
-Metylprednizon - 0,5/1g/d 3-5 dni Skraca czas trwania rzutu. NIE WPŁYWA NA DŁUGOTRWAŁY PRZEBIEG
31
Spastyczność w SM - leczenie
``` Baklofen Tyzanidyna Diazepam Botulinowa Fizjoterapia ```
32
Zmęczenie w SM - leczene
- Amantadyna - Modafinil - Metylofenidat
33
Depresja w SM - leczenie
Amitryptylina | Fluoksetyna
34
Ból ostry w SM - leczenie
Karbamazepina Benzoski Baklofen
35
Ból przewlekły w SM
Amitryptylina Gabapentyna | Karbamazepina Baklofen Fizjoterapia
36
SM - pęcherz autonomiczny
oksybutynina (rozluźnia mięśnie i blokuje AchR) tolterodyna (AchR antagonista, hamuje czynność skurczową mięśnia wypieracza)
37
SM - pęcherz atoniczny
distygmina cewniki (AchE inh)
38
SM - drżenie
Karbamazepina Klonazepam Prymidon Propranolol
39
SM - na sprawny chód
daflamprydyna
40
SM - zawroty głowy
Betahistyna
41
ADEM
rozsiane zapalenie mózgu i RK
42
ADEM | gwałtowność przebiegu, ile rzutów, objawy z ilu ognisk
- przebieg ostry/ podostry - jednofazowa choroba - objawy wieloogniskowe - dobra odpowiedź na leczenie immunosupresyjne
43
ADEM - RM
- zmiany słabo odgraniczone, hiperintensywne w T2 - duża objętość zmian - obrzęki i efekt masy - zmiany wzmacniają po gadolinie
44
ADEM - PMR
Rzadko prążki wzrost stężenia białka
45
ADEM | ile rzutów, kiedy nawroty, ile się zdrowieje
- zazwyczaj jednofazowa - 33% - nawrót, jak leczenie przerwane za wcześnie -zdrowieje się w ciągu 1-6 miesięcy
46
ADEM - leczenie
Metyloprednizolon 1g ib 3-5 dni potem prednizon w mniejszych dawkach przez 3-6 tyg Plazmafereza Ig IB MITOKSANTRON/ CYKLOFOSFAMID
47
Co to ADEM?
Ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia
48
ADEM | gwałtowność przebiegu, ile rzutów, jaki charakter choroby, co przynosi pomoc?
- ostry lub podostry przebieg - zazwyczaj jednofazowa - autoimmunologiczna - leczenie immunosupresyjne przynosie rezultaty
49
ADEM | kto chhoruje, co inicjucje chorobę
- dzieci, młodzi ludzie | - 14 dni przed objawami szczepienie lub infekcja
50
ADEM - objawy
- prodromalne: złe samopoczucie, gorączka, bóle głowy, apatia) - zaburzenia przytomności i świadomości - ataksja - obustronne uszkodzenie nn II - afazja - dyzartria, dysfagia
51
ADEM - jakie badania
-zlewające, hiperintensywne zmiany w T2 ZMIANY >50% istoty białej -obrzęk
52
NMO =?
zapalenie RK i nerwów wzrokowych
53
NMO | jaki przebieg, czy nawraca
- choroba przewlekła - choroba zapalna, demielinizacyjna - ciężkie, nawracające rzuty - -->zapalenie rdzenia - --> zapalenie nn. II
54
NMO - pciała
90% pacjentów NMO-IgG przeciw akwaporynie 4
55
NMO - rokowanie
>50% po 5 latach nie widzi na jedno oko albo wymaga pomocy przy poruszaniu się.
56
NMO. - rm i PMR
RM RK: rozlgłe zmiany demielinizacyjne, min. 3 segmenty RM mózg:na początku okej, z wyjątkiem nn. II PMR: pleocytoza z neutrofilami
57
NMO - leczenie
Metyloprednizolon iv | Plazmafereza
58
Jak zapobiegać nawrotom NMO
azatiopryna + prednizon IG IV