Sonde toedienen

Question 1

Aan welke cliënten wordt sondevoeding gegeven?(5)

Answer 1

• Slik en/of kauwproblemen door neurologische aandoeningen of bewusteloosheid, door operatie aan mond/keel.
• Slokdarmaandoeningen, nauwe slokdarm/ontsteking in slokdarm.
• Aandoeningen van maag/darmen waarbij voeding niet goed wordt opgenomen of verteerd
• Verminderde eetlust door bv kanker of chemotherapie
• Met slechte lichamelijke conditie, groter risico op decubitus of een grote operatie moeten ondergaan.

Question 2

Toedieningswijze sondevoeding?(3)

Answer 2

• Spuit
• Uit plastic fles of zak hangend aan infuusstandaard
• Voedingspomp

Question 3

Complicaties bij sondevoeding?(2)

Answer 3

• Mechanische problemen, verstopte sonde, irritatie neus, mond, keel, slokdarm, prikkelhoest en/of aspiratie
• Maag/darmproblemen. Misselijkheid, braken, diarree, obstipatie, uitdroging, maagretentie.

Question 4

Oorzaken verstopte sonde?(5)

Answer 4

• Dislocatie of knik sonde
• Te dunne sonde i.v.m. voeding
• Onvoldoende doorgespoeld
• Sonde is aan vervanging toe
• Na medicatie niet goed gespoeld

Question 5

Preventieve maatregelen voor verstopping?

4

Answer 5

• Controleer op dislocatie
• Dikkere sonde bij energie/vezelrijke/geconcentreerde sondevoeding
• Spoel minimaal 4-6 x per dag met 20-30 ml water. Bij duodenum/jejunum 20ml.
• Spoelen voor/na bolus, medicatie of iedere fles/pack door 20-30 ml.

Question 6

Maatregelen bij verstopte neus- maagsonde?(4)

Answer 6

• Sluit rolregelklem, evt. pomp uit.
• Let op houding cliënt en ligging sonde
• Spoel door met spuit van 10-20ml
• Zonodig nieuwe evt. dikke sonde inbrengen i.o.m. arts

Question 7

Oorzaken irritatie neus, mond, keel en slokdarm?(3)

Answer 7

• Te dikke sonde
• Te stugge sonde
• Foute bevestiging

Question 8

Maatregelen bij irritatie?(2)

Answer 8

• Dunnere soepeler neus- maagsonde.

- Bevestig sonde zo dat deze kan meebewegen met slikbeweging.

Question 9

Oorzaken irritatie mondholte?(3)

Answer 9

• Onvoldoende stimulatie speekselklieren
• Ontsteking
• Te laat vernieuwen neus- maagsonde

Question 10

Maatregelen bij irritatie mondholte?(4)

Answer 10

• Spoel mond of drink water of limonade
• Kauw op kauwgom, zuigtabletten, zuurtje, pepermuntje, ijsblokjes
• Verzorg mond (niet na toedienen voeding i.v.m. braakneigingen)
• Volgens afspr. fabrikant nieuwe neus- maagsonde inbrengen

Question 11

Oorzaken prikkelhoest?(1)

Answer 11

-Sonde is verschoven zit niet meer in maag.

Question 12

Maatregelen prikkelhoest?(2)

Answer 12

• Stop toediening voeding

- Controleer of sonde in maag zit

Question 13

Oorzaken misselijkheid/braken?(4)

Answer 13

• Te hoge toedieningssnelheid.
• Te groot volume per portie.
• Te koude / te warme voeding.
• Darmafsluiting (ileus). Dit treedt vooral op bij het starten van sondevoeding.

Question 14

Oorzaken diarree?(11)

Answer 14

• Te hoge toedieningssnelheid (meer dan 150 ml per uur)
• Te groot volume per portie (meer dan 250 ml)
• Te koude voeding
• Bacteriële besmetting
• Lactose-intolerantie
• Ondervoeding, >3 dagen nuchter of slecht functionerend maagdarmkanaal
• Radio-/chemotherapie; gebruik van een opklimschema
• Medicijnen zoals: antibiotica, magnesium bevattende antacida, lactulose, enz.
• Onregelmatige toediening
• Laxerende werking van producten die naast de sondevoeding gebruikt worden
• Laag natriumgehalte van de voeding

Question 15

Oorzaken obstipatie?(4)

Answer 15

• Te weinig vochtinname
• (pijnstillende) Medicatie
• Neurologische aandoeningen die de motoriek van de darm verminderen
• Geen of te weinig lichaamsbeweging.

Question 16

Oorzaken maagretentie?(4)

Answer 16

• Verminderde beweeglijkheid (motiliteit) maag/ de darm
• Te hoge toedieningssnelheid
• Te groot volume per portie
• Let op houding: half zittend tijdens maar ook na voeding toediening

Question 17

Maatregelen bij problemen maag/darmen?(9)

Answer 17

• Hygiënisch en let op houdbaarheidstermijnen
• Opklimschema bij ondervoeding (>3 dagen gn voeding/slecht functionerend maagdarmkanaal)
• Verlaag de toediensnelheid
• Verminder het volume per portie, ga over op continu voeden en evt. een pomp
• Dien voeding toe op kamertemperatuur
• Zorg voor voldoende vochtinname (indien mogelijk minimaal 2 liter)
• Ga na of cliënt ontlasting heeft gehad en overleg zo nodig met de arts over laxantia of klysma
• Ga, in overleg met diëtist/arts, over op andere voeding, bijv. vezelrijke of lactosevrije sondevoeding
• Stop voeding (in overleg met arts en/of diëtist)

Question 18

Bewaren van sondevoeding?

Answer 18

Kant-en-klare voeding. Controleer altijd op houdbaarheid en wijze van bewaring.
Over het algemeen geldt het volgende. Na opening, in originele verpakking, afgesloten en gekoeld, bij een temp. 4-7 ºC, max 24 uur bewaren. Datum/tijd opening wordt op verpakking noteren.
Ook bij toevoeging stoffen aan de kant-en-klare voeding is de houdbaarheid 24 uur. Datum/tijd/aard van de toevoeging op verpakking.
Attentie: Er zijn voedingen die niet in de koelkast bewaard mogen worden. Deze voedingen bevatten een bepaald gehalte aan gemodificeerd zetmeel als stabilisator, dat klontert bij lage temperatuur. Deze voedingen worden direct na opening gebruikt en restjes worden weggegooid.

In plaats van de originele verpakking kan een afgesloten kan worden gebruikt, die eenmaal per 24 uur (in de vaatwasmachine) wordt gereinigd. Een niet in gebruik zijnde kan wordt na reiniging droog bewaard.
Een eenmaal aangehangen fles of ‘pack’ mag maximaal 24 uur aanhangen.
Bewaar blikken poeder droog en afgesloten tot de voor geopende verpakkingen maximaal door de fabrikant aangegeven termijn.

Question 19

Druppelsnelheid?

Answer 19

Afhankelijk van de viscositeit van de sondevoeding bevat een milliliter 16 tot 20 druppels (water bevat 20 druppels per ml).

Question 20

Wijze van toediening?(3)

Answer 20

Continu, intermitterend, per bolus.

Question 21

Hygiëne en veiligheid bij toedienen voeding?(2)

Answer 21

• Pas handhygiëne toe. Handschoenen niet nodig.

- Manipuleer zo weinig mogelijk met de sonde.

Question 22

Doorspoelen van de sonde?

Answer 22

Een sonde kan makkelijk dichtslibben.
De sonde doorspoelen met 20-30 ml lauwwarm kraanwater uit een stromende kraan (een duodenumsonde en jejunumsonde met 20 ml lauwwarm kraanwater).
Gebruik nooit een kleinere spuit dan een 10 ml-spuit, in verband met de kans op het ‘opblazen’ van de sonde.

Question 23

Continu: toedienen?

Answer 23

De cliënt krijgt ononderbroken 24 uur per dag druppelsgewijs sondevoeding (met behulp van een voedingspomp).

Question 24

Intermitterend toedien?

Answer 24

De cliënt krijgt een deel van een etmaal sondevoeding die continu druppelsgewijs wordt gegeven (bijvoorbeeld ’s nachts).

Question 25

Bolus toedienen?

Answer 25

De cliënt krijgt de sondevoeding in porties, meestal via een spuit of trechter.

Question 26

Hoe toedienen bij een voedingssonde naar de darm (duodenumsonde, jejunumsonde, PEG-J, PEJ, jejunostomiesonde)?

Answer 26

Continu met behulp van een voedingspomp. Dit is vanwege de afwezigheid van een reservoirfunctie in de darm.

Question 27

Hoe vaak en wanneer spoelen? (4)

Answer 27

• Voor en na elke voeding
• Voor en na toediening van medicijnen
• 4-6 x daags
• NB. De PEG-J wordt bij continue voeding 8 x per dag door gespoeld met 20-30 ml kraanwater.

Question 28

Met hoeveel water spoelen tussen afzonderlijke medicatie toedienen door?

Answer 28

5 ml