sym_lakt Flashcards

(50 cards)

1
Q

Jakie znaczenie ma pierwszy trymestr ciąży w związku z laktacją?

A

Odnosi się do dojrzewania głównych kanałów oraz przygotowania do produkcji mleka.

Pierwszy trymestr stanowi fundament dla zmian fizjologicznych niezbędnych do laktacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie zmiany hormonalne zachodzą po porodzie, które wpływają na laktację?

A

Następuje spadek progesteronu, wzrost prolaktyny i stymulacja RNA.

Zmiany hormonalne po porodzie są niezbędne dla rozpoczęcia laktacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Opisz rolę prolaktyny w procesie laktacji.

A

Prolaktyna odpowiada za stymulację produkcji mleka.

Po porodzie poziomy prolaktyny znacznie wzrastają, wspomagając wydzielanie mleka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Co się dzieje z komórkami zaangażowanymi w produkcję mleka po czterech dniach od porodu?

A

Następuje obrzęk komórek i ich składników.

Zmiany komórkowe są kluczowe dla utrzymania produkcji mleka podczas laktacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie są główne składniki mleka?

A

Białka, węglowodany, tłuszcze.

Mleko zawiera białka, węglowodany i tłuszcze, które są niezbędne dla odżywiania niemowląt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie substancje są uwalniane podczas rozpadu laktocytów?

A

Błony komórkowe, enzymy, jony.

Rozpad laktocytów prowadzi do uwolnienia błon komórkowych, enzymów i jonów, które przyczyniają się do składu mleka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie dodatkowe składniki mogą przenikać do mleka z osocza?

A

Witaminy, przeciwciała, jony, woda, olejki eteryczne, metale ciężkie, leki.

Różne substancje, w tym witaminy, przeciwciała, jony, woda, olejki eteryczne, metale ciężkie i leki, mogą przechodzić z osocza do mleka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jaki procent leków osiąga klinicznie istotne stężenia w mleku matki?

A

30%

30% leków osiąga klinicznie istotne stężenia w mleku matki, co może wpływać na zdrowie niemowlęcia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie są mechanizmy przenikania leków do mleka matki?

A
  1. Zgodnie z gradientem stężenia (dyfuzja, transport aktywny, przenikanie przez błony) 2. Przeciw gradientowi stężenia (pomp jonowe, pułapki jonowe)

Leki mogą dostawać się do mleka matki zarówno przez dyfuzję pasywną, jak i mechanizmy transportu aktywnego, w zależności od gradientów stężenia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie warunki wpływają na przenikanie cząsteczek do mleka matki?

A
  1. Wysokie wchłanianie do krwi 2. Wysokie stężenie w osoczu matki 3. Rozpuszczalność w lipidach 4. Rozmiar (<200 Da) 5. Udział wolny (niska wiązanie z białkami) 6. Zdolność do przekraczania bariery krew-mózg

Na to, jak dobrze leki mogą przenikać do mleka matki, wpływa wiele czynników, w tym ich rozmiar, rozpuszczalność i stężenie we krwi matki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jak dostępność biologiczna wpływa na ilość leku w mleku matki?

A

Im niższa dostępność biologiczna, tym mniej leku jest obecne w mleku matki.

Dostępność biologiczna odnosi się do proporcji leku, która dostaje się do krwiobiegu po podaniu do organizmu i jest dostępna do wykorzystania lub przechowywania.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie jest znaczenie pKa w odniesieniu do obecności leku w mleku matki?

A

Niższe wartości pKa skutkują mniejszą ilością leku w mleku matki (pKa < 7.2).

pKa leku wskazuje pH, przy którym znajduje się w równowadze między swoimi formami zjonizowanymi i niejonizowanymi, co wpływa na jego zdolność do przenikania do mleka matki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie czynniki wpływają na czas karmienia piersią w związku z podawaniem leków?

A

Unikaj karmienia piersią w Tmax, aby zmniejszyć ryzyko narażenia na leki.

Tmax to czas po podaniu leku, w którym stężenie leku jest najwyższe; unikanie karmienia piersią w tym czasie minimalizuje narażenie niemowlęcia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jakie dodatkowe czynniki wpływają na przenikanie leków do mleka matki?

A
  1. Ilość spożywanego mleka 2. Częstotliwość karmień 3. Biodostępność po podaniu doustnym (u dziecka) 4. Waga ciała dziecka 5. Wiek dziecka (szczególnie niemowląt urodzonych przedwcześnie) 6. Stan zdrowia dziecka 7. Leki przyjmowane przez dziecko

Różne czynniki związane z matką i niemowlęciem mogą wpływać na ilość leku obecnego w mleku matki, w tym nawyki żywieniowe i stan zdrowia niemowlęcia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jakie są przykłady leków o słabym przenikaniu do mleka matki?

A

Donosowe sterydy, wziewne maści, kremy, emulsje do stosowania zewnętrznego, tabletki do ssania, płyny do płukania jamy ustnej, spreje.

Leki te mają mniejsze prawdopodobieństwo wpływu na karmione piersią niemowlęta z powodu ich słabego przenikania do mleka matki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co oznacza skrót RID w kontekście laktacji i leków?

A

RID oznacza względną dawkę niemowlęcia.

RID to miara używana do określenia narażenia niemowlęcia na substancje obecne w mleku matki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jak oblicza się RID?

A

RID (%) = (Dobowa dawka leku (mg/kg/d) / dawka terapeutyczna u dziecka (mg/kg/d)) x 100.

Ten wzór pomaga ocenić bezpieczeństwo karmienia piersią przy stosowaniu leków, porównując względną dawkę niemowlęcia z dawką terapeutyczną.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie czynniki są brane pod uwagę przy określaniu, czy karmienie piersią jest bezpieczne na podstawie RID?

A

Wiek dziecka, ilość spożywanego mleka, stan zdrowia dziecka, przyjmowane leki oraz właściwości leku.

Te rozważania zapewniają, że narażenie niemowlęcia na leki poprzez mleko matki jest w granicach bezpiecznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jaka jest średnia ilość mleka spożywanego przez niemowlę karmione piersią wykorzystywana w obliczeniach RID?

A

150 mL/kg/d.

Ta średnia pomaga ustandaryzować obliczenia RID wśród różnych niemowląt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jaka jest formuła obliczania dawki dziennej leku w RID?

A

Dawka dobowa leku (mg/kg/d) = stężenie leku w mleku (mg/mL) x objętość spożytego mleka (mL/kg/d) / 150 mL/kg/d.

Ta formuła pozwala oszacować dawkę leku, którą niemowlę otrzymuje przez mleko matki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu terapii dla matki karmiącej?

A

Czynniki obejmują indywidualne potrzeby, cele pacjenta, historię medyczną, choroby współistniejące, leki, wagę ciała, wiek, historię dziecka oraz historię laktacji matki i dziecka.

Ustalenie terapii wymaga wszechstronnego zrozumienia zdrowia matki i dziecka, aby zapewnić bezpieczne i skuteczne leczenie.

22
Q

Jakie cechy powinna mieć medykament, aby można go było uznać za bezpieczny dla karmionego piersią dziecka?

A
  • Bezpieczny dla dziecka
  • Krótki okres półtrwania
  • Duża masa cząsteczkowa
  • Niska lipofilność

Te cechy pomagają zminimalizować ryzyko działań niepożądanych u karmionego piersią dziecka.

23
Q

Jakie środki ostrożności należy podjąć, aby zminimalizować działania niepożądane, kiedy matka karmiąca piersią zażywa leki?

A
  1. Przyjmować lek zaraz po karmieniu piersią.
  2. Utrzymać przerwę pomiędzy zażyciem leku a karmieniem.
  3. Przyjmować lek po karmieniu przed najdłuższą przerwą.
  4. Unikać karmienia podczas Tmax.

Te środki ostrożności pomagają zredukować ilość leku, która może potencjalnie wpłynąć na dziecko podczas karmienia piersią.

24
Q

Jakie rodzaje leków należy unikać u matek karmiących piersią?

A

Leki o długim okresie półtrwania, o nieznanym profilu bezpieczeństwa, te, które przechodzą przez barierę krew-mózg, leki ziołowe, substancje radioaktywne oraz te, które zakłócają laktację.

25
Jakie rodzaje leków należy unikać u matek karmiących piersią?
Leki o długim okresie półtrwania, o nieznanym profilu bezpieczeństwa, te, które przechodzą przez barierę krew-mózg, leki ziołowe, substancje radioaktywne oraz te, które zakłócają laktację. ## Footnote Unikanie tych rodzajów leków pomaga chronić dziecko i utrzymać laktację.
26
Jakie są cechy leków klasyfikowanych jako L1 według Hale i WHO?
Leki, które: - Są używane przez wiele matek podczas laktacji - Nie mają zaobserwowanych negatywnych skutków - Są poparte kontrolowanymi badaniami - Nie są dostępne doustnie dla dziecka. ## Footnote Leki L1 to takie, które były powszechnie stosowane podczas laktacji bez negatywnych skutków, co czyni je preferowanym wyborem dla matek karmiących.
27
Podaj przykłady leków L1.
Przykłady to: - Aspartam - Biotyna - Dekstrometorfan - Heparyna - Ibuprofen - Witamina C - Kwas foliowy - Witamina B5 - Loratadyna - Siarczan magnezu - Laksatywy osmotyczne - Pantoprazol - Paracetamol - Metformina. ## Footnote Leki L1 to te, które wykazały, że są bezpieczne podczas laktacji, bez zidentyfikowanych znaczących ryzyk.
28
Co definiuje leki L2 w kontekście bezpieczeństwa laktacji?
Leki L2 są stosowane przez ograniczoną liczbę matek, które nie zaobserwowały negatywnych skutków, a ryzyko szkody dla dziecka jest uważane za niskie. ## Footnote Leki L2 są uznawane za bezpieczne dla matek karmiących, chociaż nie są tak często używane jak leki L1.
29
Podaj przykłady leków L2.
Przykłady to: - Benzokaina - Nadtlenek benzoilu - Kofeina - Cetyryzyna - Desloratadyna - Diklofenak - Feksofenadyna - Flurbiprofen - Gwajafenazyna - Loperamid - Omeprazol - Glipizyd - Gliburyd. ## Footnote Leki L2 są ogólnie uznawane za bezpieczne, ale są stosowane rzadziej niż leki L1.
30
Jakie są cechy leków L3?
Leki L3 to te, które: - Nie mają dostępnych kontrolowanych badań - Prawdopodobnie mają minimalne skutki uboczne - Nowe leki bez wystarczających badań. ## Footnote Leki L3 są uważane za mające potencjalne bezpieczeństwo, ale wymagają starannego rozważenia z powodu braku obszernego badania.
31
Podaj przykłady leków L3.
Przykłady obejmują: - ASA - Beta-karoten - Kapsaicyna - Wyciąg z czosnku - Etanol - Naproksen - Olej rycynowy - Pseudotropina - Rezorcynol - Rumianek - Kwas salicylowy - Selen - Senes - Witamina A - Akarboza - Tiazolidynodiony - Leki inkretynowe - Inhibitory SGLT2. ## Footnote Leki L3 to leki, które mogą być stosowane ostrożnie, ważąc korzyści w obliczu potencjalnych ryzyk.
32
Co definiuje leki L4 w kontekście bezpieczeństwa podczas laktacji?
Leki L4 są potencjalnie niebezpieczne lub szkodliwe, stosowane tylko w celu uratowania zdrowia lub życia matki, z udokumentowanymi szkodliwymi skutkami dla dziecka lub laktacji. ## Footnote Leki L4 stwarzają znaczne ryzyko i powinny być stosowane tylko w absolutnie koniecznych przypadkach.
33
Podaj przykłady leków L4.
Przykłady obejmują: - Srebro koloidalne - Betahistyna - Chloramfenikol - Fenobarbital - Flunaryzyna - Fluorouracyl - Klemastyna - Kodeina - Telmisartan - Metamizol - Metotreksat - Nadolol. ## Footnote Leki L4 to te, które mogą mieć poważne negatywne skutki dla karmiących niemowląt.
34
Co charakteryzuje leki L5?
Leki L5 to leki, które są niebezpieczne lub szkodliwe, z udokumentowanymi istotnymi ryzykami i działaniami niepożądanymi wpływającymi na zdrowie dziecka, przez co karmienie piersią jest przeciwwskazane. ## Footnote Leki L5 są surowo zabronione podczas karmienia piersią z powodu ich szkodliwych skutków.
35
Podaj przykłady leków L5.
Przykłady obejmują: - Abakawir - Bromokryptyna - Cisplatyna - Dakarbazyna - Docetaksel - Doksorubicyna - Etopozyd - Heroina - Fingolimod - Izotretynoina - Metamfetamina - Paklitaksel - Tamoksyfen - Winblastyna - Statyny. ## Footnote Leki L5 to te, które stwarzają znaczne ryzyko dla zdrowia karmiących niemowląt i powinny być unika.
36
Który benzodiazepina ma krótszy czas półtrwania i jest metabolizowany do nieaktywnych pochodnych w organizmie dziecka?
Midazolam ## Footnote Midazolam jest znany z krótkiego czasu półtrwania i jest powszechnie stosowany w medycynie do sedacji. Jego metabolity są nieaktywne, co czyni go bezpieczniejszym do stosowania podczas karmienia piersią.
37
Wymień trzy benzodiazepiny, które można wykryć w mleku matki.
- Diazepam - Oksazepam - Temazepam ## Footnote Benzodiazepiny mogą przechodzić do mleka matki, a wymienione leki są znane z tego, że można je wykrywać nawet po kilku dniach od ich podania.
38
Jakie są przykłady leków psychotropowych?
- Risperidon - Olanzapina - Paliperidon ## Footnote Leki psychotropowe są stosowane w leczeniu takich stanów, jak schizofrenia i zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Wymienione leki są powszechnie przepisywane.
39
Jakie antybiotyki są klasyfikowane jako 'Brak kategorii'?
V-cylina, limecyklina, roksytromycyna, spiramycyna, furazydyna. ## Footnote Termin 'Brak kategorii' oznacza, że te antybiotyki nie mają zdefiniowanej klasyfikacji w podanym kontekście.
40
Jakie znaczenie ma fraza '48 GODZIN PRZERWY' w odniesieniu do stosowania antybiotyków?
Wskazuje na wymaganą przerwę wynoszącą 48 godzin, prawdopodobnie odnoszącą się do czasu potrzebnego przed wznowieniem stosowania niektórych leków. ## Footnote Ta fraza sugeruje konkretny protokół stosowania antybiotyków, podkreślając znaczenie czasu w farmakoterapii.
41
Jakie są efekty stosowania diuretyków na laktację?
Diuretyki mają niskie stężenia w mleku, ale mogą zmniejszać laktację. ## Footnote Diuretyki mogą prowadzić do zmniejszenia ilości mleka mimo ich niskiej obecności w mleku matki.
42
Które beta-blokery mają wysokie stężenia w mleku matki?
Atenolol i sotalol mają wysokie stężenia w mleku matki. ## Footnote Atenolol i sotalol znane są z tego, że znacznie przenikają do mleka matki, co może wpływać na niemowlę.
43
Jakie jest główne zmartwienie dotyczące inhibitorów ACE u noworodków?
Inhibitory ACE mogą zmniejszać filtrację kłębuszkową, szczególnie u wcześniaków w pierwszym tygodniu życia. ## Footnote Inhibitory ACE mogą wpływać na funkcję nerek u wrażliwych grup, takich jak wcześniaki.
44
Jakie znaczenie ma heparyna w karmieniu piersią?
Heparyna jest dużą cząsteczką, która nie przenika do mleka matki w znaczących ilościach. ## Footnote Z powodu swojego dużego rozmiaru heparyna jest uważana za bezpieczną dla matek karmiących.
45
Jaki jest wpływ prednizolonu na mleko matki?
Prednizolon przenika do mleka matki w stężeniu 0,025% dawki matki, co nie jest znaczące dla niemowlęcia. ## Footnote Niskie stężenie prednizolonu w mleku matki sprawia, że jest stosunkowo bezpieczne dla karmiących.
46
Jakie jest zalecane dzienne spożycie witaminy D dla matek karmiących?
Zalecane spożycie witaminy D wynosi 1000-2000 IU dziennie. ## Footnote Odpowiednia witamina D jest ważna dla zdrowia zarówno matki, jak i karmionego niemowlęcia.
47
Czym jest bromokryptyna i jaka jest jej rola w laktacji?
Bromokryptyna jest nieselektywnym agonistą D2, który hamuje wydzielanie prolaktyny. ## Footnote Bromokryptyna jest stosowana w celu hamowania laktacji poprzez inhibicję hormonu odpowiedzialnego za produkcję mleka.
48
Jakie substancje naturalne omawiane są w kontekście ich wpływu na laktację?
Substancje naturalne to między innymi słód jęczmienny, kozieradka i koper, z różnym dowodem skuteczności. ## Footnote Choć niektóre substancje naturalne sugeruje się, aby wspomagały laktację, ich skuteczność różni się i wymaga dalszych badań.
49
Jakie są wytyczne dotyczące spożycia alkoholu podczas karmienia piersią?
Na każde 10-12 gramów alkoholu, poczekaj 2,5 godziny przed karmieniem piersią. ## Footnote Te wytyczne pomagają zminimalizować narażenie niemowlęcia na alkohol poprzez mleko matki.
50
Jak stężenie alkoholu we krwi matki wpływa na niemowlę?
1 promil alkoholu we krwi matki odpowiada około 0,4 promila we krwi niemowlęcia. ## Footnote Zrozumienie tej proporcji jest kluczowe do oceny potencjalnego wpływu spożycia alkoholu przez matkę na niemowlę.