sztuka na ziemiach polskich Flashcards
(2 cards)
sztuka prehistoryczna na ziemiach polskich
Na ziemiach polskich niewiele jest prehistorycznych znalezisk. Do najstarszych,
z epoki paleolitu, należą krzemienne narzędzia, na które natrafiono w Jerzmanowicach,
w powiecie krakowskim, wytworzone ok. 35 tys. lat p.n.e. Znacznie młodsze, bo sprzed
ok. 13 tys. lat p.n.e., są wyroby kościane ozdobione rytem geometrycznym, pochodzące
z Jaskini Maszyckiej koło Krakowa. Naczynia i inne wyroby ceramiczne, a także późniejsze drobne ozdoby z brązu, jak bransolety oraz diademy, świadczą o tym, że w dorzeczu Wisły
i Odry w neolicie i w epoce brązu krzyżowały się wpływy różnych kultur.
Dalekim echem neolitycznej architektury megalitycznej są wyłożone głazami grobowce
kujawskie. Dopiero pod koniec epoki brązu zaczęły na ziemiach polskich powstawać pierwsze
osady obronne, w których mieszkały wspólnoty rodowe.
Od I w. p.n.e. do połowy V w. n.e. ziemie polskie znalazły się w strefie wpływów rzymskich,
co miało związek z biegnącym tędy szlakiem bursztynowym, który prowadził do wybrzeży
Bałtyku. Z tego okresu pochodzą wspaniałe wyroby ze srebra i złota.
Osada w Biskupinie
Z okresu końca epoki brązu pochodzi najlepiej
zachowana prehistoryczna osada w Europie – Biskupin. Zbudowano ją na wyspie, połączonej
z lądem pomostem prowadzącym prosto do jednej z bram. Cała osada zamieszkana była
przez blisko tysiąc osób, a powstała na powierzchni prawie dwóch hektarów. Pozostałości tego zespołu budowli odnaleziono w 1933 roku. Powstałą w VIII w. p.n.e. (prawdopodobnie
738 r. p.n.e.) osadę otaczał obronny wał ziemno-drewniany, a zabezpieczał falochron z dębowych pali.
Do środka prowadził most długości 120 m. W osadzie zbudowano około stu domów drewnianych dla rodzin
7–10- osobowych. Odnaleziono też liczne narzędzia, gliniane figurki ptaków, naczynia i ozdoby. Osada przetrwała
dzięki temu, że woda zakonserwowała dolne części domostw, konstrukcji obronnych i ulic.
