Thema 4 Geelzucht

Question 1

De porta driehoek bestaat uit

Answer 1

Galductus
Tak v porta
Tak a hepatica

Question 2

Ontgifting via de lever in 2 fasen, namelijk:

Answer 2

Fase 1: cytochroom CYP450 systeem
Fase 2: conjugatie

Question 3

Functies …:

Immunologisch
Opslag
Hormoonhuishouding
Ontgifting
Glucose metabolisme
Vetmetabolisme
Eiwitmetabolisme
Productie van gal

Answer 3

Lever

Question 4

Gal bevat onder andere: (5)

Answer 4

Galzouten
Bilirubine
Cholesterol
Water
Elektrolyten

Question 5

Gal wordt afgevoerd naar …
Nuchter: papil van vater open/gesloten waardoor …
Na maaltijd: galblaas … en papil van vater open/gesloten?

Answer 5

Gal wordt afgevoerd naar duodenum
Nuchter: papil van vater gesloten, gal verzamelt zich in galblaas
Na maaltijd: galblaas contraheert en papil van vater opent zich

Question 6

De pancreas heeft exocriene en endocriene taken. Welke?

Answer 6

Exocriene taken: acini maken verteringsenzymen, vervoerd via ductus
Endocriene taken: eilandjes van Langerhans maken hormonen

Question 7

Oorzaken voor icterus: pre-hepatisch

Answer 7

Hoog aanbod van bilirubine

Question 8

Oorzaken van icterus: hepatisch

Answer 8

Problemen met verwerken van bilirubine

Question 9

Oorzaken van icterus: post-hepatisch

Answer 9

Galwegobstructie

Question 10

Wat is het syndroom van Gilbert?

Answer 10

Onschuldige conjugatiestoornis, kan milde geelzucht geven

Question 11

Cholelithiasis =

Answer 11

Galstenen

Question 12

Risicofactoren galstenen: de 4F’s

Answer 12

Fat
Forty
Female
Fertile

Question 13

Klachten bij galstenen (vaak na …)

Answer 13

Asymptomatisch of koliekpijn rechter bovenbuik, vaak na het eten, ‘referred pain’ naar schouder

Question 14

Lab bij galstenen. Wat is verhoogd?

Answer 14

Gamma GT en AF

Question 15

Complicaties galstenen (4)

Answer 15

Icterus, witte ontlasting
Cholecystitis
Cholangitis
Pancreatitis

Question 16

Behandeling galstenen

Answer 16

Cholecystectomie, ERCP

Question 17

Ontsteking van de lever =

Answer 17

Hepatitis

Question 18

Lab bij hepatitis: wat verhoogd?

Answer 18

ALAT en ASAT

Question 19

Symptomen bij hepatitis (3)

Answer 19

Soms koorts, pijn, icterus (verhoogd bilirubine)

Question 20

Welke vorm van hepatitis kan ook chronisch worden?

Answer 20

B, C, D

Question 21

Welke vorm van hepatitis wordt via voedsel, water, contact met faeces overgedragen?

Answer 21

A, E

Question 22

Welke vorm van hepatitis wordt via bloedcontact of onveilig sexueel contact overgedragen?

Answer 22

B, C, D

Question 23

NASH = niet alcoholische steatohepatitis. Wat houdt dit in? (3)

Answer 23

Steatose (vervetting)
Steriele hepatitis
Fibrose (verbindweefseling)

Question 24

Metabool syndroom = (4)

Answer 24

Overgewicht
DM II
Hypertensie
Dislipidemie

Question 25

Verbindweefseling van de lever: noduli leverweefsel omgeven door strengen bindweefsel =

Answer 25

Levercirrose

Question 26

Levercirrose vermoeden bij de volgende symptomen (3)

Answer 26

Tekenen van portale hypertensie Tekenen van leverfalen Vast aanvoelende hobbelige lever

Question 27

Diagnose levercirrose gaat dmv …

Answer 27

Leverbiopt en/of fibroscan

Question 28

Levercirrose kan leiden tot …. En ….

Answer 28

Hepatocellulair carcinoom Leverfalen

Question 29

Complicaties levercirrose (3)

Answer 29

Portale hypertensie Ascites Leverfalen

Question 30

Leverfalen: ….: bloedingen Laag …: oedeem … …., hoog ….: desorientatie, sufheid, coma …

Answer 30

Leverfalen Stollingsstoornissen: bloedingen Laag albumine: oedeem Icterus Encephalopathie, hoog ammoniak: desorientatie, sufheid, coma Sepsis

Question 31

Hoge druk in portale systeem =

Answer 31

Portale hypertensie

Question 32

Oorzaken portale hypertensie: Pre-hepatisch (2) Hepatisch (2) Post-hepatisch (2)

Answer 32

Pre-hepatisch - Trombose in v porta - Andere oorzaken van afvloedbelemmering Hepatisch -Verschillende vormen van cirrose - Zeldzame oorzaken (sarcoidose, schistosomiasis) Post-hepatisch - Afvloedbelemmering v cava inferior boven de intrede van de v hepatica, zoals trombose - Rechtsfalen hart: klepafwijkingen, constrictieve pericarditis

Question 33

Symptomen portale hypertensie (5)

Answer 33

Oesophagusvarices: bloedingen Maagslijmvliesafwijkingen ‘Caput medusae’ Splenomegalie met trombopenie Draagt bij aan ascitesvorming

Question 34

SAAG =

Answer 34

Serum-ascites albumine gradient

Question 35

Ascites: SAAG hoog, relatief weinig/veel? albumine in ascites (oa bij … en …)

Answer 35

Weinig Portale hypertensie Rechtsfalen

Question 36

Ascites: SAAG laag: relatief weinig/veel? eiwit in ascites (oa bij … en …)

Answer 36

Veel Infectie en maligniteit

Question 37

Meest voorkomende oorzaken acute pancreatitis (3)

Answer 37

Galstenen Alcoholabusus Idiopathisch (we weten het niet)

Question 38

Kliniek acute pancreatitis

Answer 38

Heftige pijn in epigastrio, geen kolieken (pt wil stil liggen) Uitstraling naar rug, borst of linker schouder, vaak opgetrokken knieen Geen defense musculair (pancreas ligt retroperitoneaal)

Question 39

Diagnose acute pancreatitis: - … en … verhoogd in lab - bij AF en gamma GT ook verhoogd: … - Beeldvorming

Answer 39

Lipase/amylase verhoogd Cholestase

Question 40

Complicaties acute pancreatitis (5)

Answer 40

Pancreas flegmone (uitgebreide ontsteking), necrose, bloeding, abces Peritonitis, intraperitoneale bloedingen Icterus door obstructie van ductus choledochus Shock MOF

Question 41

Chronische pancreatitis komt meestal door …

Answer 41

Persisterende alcoholabusus

Question 42

Klachten van chronische pancreatitis (5)

Answer 42

Abdominale pijn Malabsorptie / vetdiarree Afvallen DM Icterus door beschadiging ductus

Question 43

ALAT vooral …, ASAT … en … Komen vrij bij celverval Bij leverziekte ALAT hoger/lager? dan ASAT

Answer 43

ALAT lever, ASAT lever en spieren Bij leverziekte ALAT>ASAT (behalve bij cirrose)

Question 44

Gamma GT en AF beiden verhoogd: … Alleen gamma GT verhoogd: … Alleen AF verhoogd: …

Answer 44

Cholestase Toxinen Botafwijkingen

Question 45

LDH verhoogd bij …

Answer 45

Celverval algemeen, bijvoorbeeld bij hemolyse

Question 46

Uit hoeveel kwabben bestaat de lever?

Answer 46

2

Question 47

Aanvoerende bloedvaten lever zijn:

Answer 47

Vena porta 70% Arteria hepatica 30%

Question 48

Afvoer bloed lever via …

Answer 48

Onderste holle ader

Question 49

Wat zijn Kupfercellen?

Answer 49

Macrofagen

Question 50

Lever lobje heeft een portale triad, namelijk:

Answer 50

Portale arteriole Portale venule Galgang

Question 51

Haem groep wordt door RES afgebroken tot …

Answer 51

Bilirubine

Question 52

In lever wordt … bilirubine gekoppeld aan diglucuronide (geconjugeerd en dus …) -> uitscheiden via gal en darmen, reabsorptie darmen door bacteriele omzetting naar … -> portale vene -> uitscheiding via …

Answer 52

In lever wordt ongeconjugeerd bilirubine gekoppeld aan diglucuronide (geconjugeerd en dus wateroplosbaar) -> uitscheiden via gal en darmen, reabsorptie darmen door bacteriele omzetting naar urobilinogeen -> portale vene -> uitscheiding via nieren

Question 53

Stopverf ontlasting bij …

Answer 53

Galproblematiek

Question 54

Direct bilirubine is ook wel

Answer 54

Geconjugeerd bilirubine

Question 55

Verhoging geconjugeerd bilirubine in je urine is altijd … en noem je ook wel …

Answer 55

Pathologisch Bilirubinurie

Question 56

Oorzaken hyperbilirubinemie (3)

Answer 56

Toename productie van bilirubine (pre-hepatisch) Verstoring in het metabolisme van bilirubine (hepatisch) Afname van de excretie van bilirubine (post-hepatisch)

Question 57

Icterie bij bilirubine concentratie > … umol/l in plasma

Answer 57

50

Question 58

Normaal totaal bilirubine

Answer 58

3-21 umol/l

Question 59

Normaal geconjugeerd bilirubine

Answer 59

<5 umol/l

Question 60

Ongeconjugeerd hyperbilirubinemie oorzaken (4) Kenmerkend: … in de urine (want gebonden aan …)

Answer 60

Leverziekte Hemolyse Syndroom van Crigler-Najjar en Syndroom van Gilbert Prematuriteit Geen bilirubine in de urine (gebonden aan albumine, komt dus niet in je urine terecht)

Question 61

Geconjugeerde hyperbilirubinemie oorzaak:

Answer 61

Normale excretieroute geblokkeerd waardoor lekkage optreedt - Cholestase (galwegstuwing) - Galstenen - Pancreatitis - Tumor

Question 62

Bij levercirrose kan er uitputting ontstaan bij ernstig hepatisch falen waardoor daling …

Answer 62

ALAT/ASAT

Question 63

Albumine is verhoogd/verlaagd? bij ‘acute fase’?

Answer 63

Verlaagd

Question 64

Oorzaken laag albumine (4)

Answer 64

Verlaagde synthese (ondervoeding, levercirrose) Verhoogde afbraak (trauma, koorts, hyperthyreoidie) Verhoogd verlies (nefrotisch syndroom, gastro-enteropathie en verlies lichaamsvocht vb brandwonden) Hemodilutie, gewijzigde lichaamsdistributie (bv ascites)

Question 65

(Chronisch) alcohol … gamma gt …. ALAT, ASAT …. MCV

Answer 65

Allemaal verhoogd

Question 66

Diverticulitis beeldvormend onderzoek: eerst …, dan zo nodig …

Answer 66

Eerst echo, dan zo nodig CT

Question 67

Verhoging gamma gt, ASAT, ALAT, AF en lichte verhoging bilirubine kan passen bij …

Answer 67

Steatose (leververvetting)

Question 68

Juist of onjuist? Intraveneus en rectaal toedienen van medicijnen voorkomt het first-pass effect.

Answer 68

Juist

Question 69

Juist of onjuist? Bij het stoppen van een geneesmiddeltherapie is de plasmaspiegel tot vrijwel 0 gedaald na circa 5x T1/2.

Answer 69

Juist

Question 70

Juist of onjuist? Bij een klein verdelingsvolume stapelt het geneesmiddel zich in de weefsels op.

Answer 70

Onjuist

Question 71

Formule verdelingsvolume medicijn

Answer 71

Verdelingsvolume (L) = gegeven dosis (mg) / plasma concentratie (mg/L)

Question 72

Juist of onjuist? De spiegel van simvastatine (substraat voor CYP 3A4) verhoogd als het gecombineerd wordt met grapefruitsap (CYP 3A4 inhibitor).

Answer 72

Juist

Question 73

Inhibitor

Answer 73

Remt activiteit enzym

Question 74

Inducer

Answer 74

Vergroot activiteit enzym

Question 75

Juist of onjuist? Het geven van een oplaaddosis is nodig bij medicijnen die snel moeten werken en een groot verdelingsvolume hebben.

Answer 75

Juist

Question 76

Juist of onjuist? De halfwaardetijd is omgekeerd evenredig met klaring.

Answer 76

Juist

Question 77

Juist of onjuist? Bij acute ernstige pijn geef je het liefst een middel met een lange Tmax.

Answer 77

Onjuist

Question 78

Juist of onjuist? Als een medicijn vaker dan de halfwaardetijd wordt toegediend zal nooit een steady-state bereikt worden.

Answer 78

Onjuist

Question 79

Consequenties verminderde nierfunctie bij medicijnen (4)

Answer 79

Invloed op de GFR (rekening mee houden) Verminderde excretie (hogere bloedspiegels, meer (bij)werkingen) Verminderde beschikbaarheid (lokaal werkend bij UWI, diuretica) (Verder) nierfunctieverlies (ATN, drukverval, tubulo-interstitiele nefritis)

Question 80

Wat gebeurt er bij leverfalen icm medicijnen? (3)

Answer 80

First-pass effect neemt af Afname enzymactiviteit (oa CYP450 enzymen) Toename bloedingsrisico/encefalopathie

Question 81

Waarom moet je bij leverfalen/cirrose met name alert zijn op benzo’s?

Answer 81

Bij encelopathie

Question 82

Wat gebeurt er mbt medicijnen en minder albumine?

Answer 82

Albumine is eiwit waar veel geneesmiddelen aan binden. Bij minder albumine = minder gebonden geneesmiddel = meer ‘vrije fractie’ -> is vaak actief (vaak meer bijwerking + kortere halfwaardetijd (vrije fractie wordt geklaard door de nieren))