Week 10

Question 1

Welke 3 subtypes volgens DSM-5 van ADHD hebben we?

Answer 1

1. Aandachtstekort EN hyperactiviteit-impulsiviteit
   → 6 of meer symptomen uit een lijst van 9, voor beide kerndimensies
2. Overwegend aandachtstekort
   → alleen voldoende symptomen wijzend op aandachtsproblemen
3. Overwegend hyperactiviteit-impulsiviteit
   → alleen voldoende symptomen betreffende hyperactiviteit-impulsiviteit

Question 2

Waarvoor codeert het MAO-A gen?

Answer 2

Codeert voor een enzym dat in de hersenen verantwoordelijk is voor de afbraak van o.a. serotonine en dopamine.

• Ligt op X-chromosoom.
• Te weinig van dit enzym resulteert in agressief en impulsief gedrag.

Question 3

Wat is de rol van de prefontrale cortex op het limbisch systeem?

Answer 3

“Inhiberen”

Question 4

Wat is het limbische systeem?

Answer 4

Het ‘emotionele’ zenuwstelsel

Question 5

Wat zijn de functies van de hypothalamus?

Answer 5

1. Endocrien (via hypofyse)
2. Autonoom (nucleus paraventricularis, nucleus dorsomedialis, lateral hypoth. area)
3. Algemeen: slaap-waak, dag/nacht ritme, stress reacties

Question 6

Wanneer is de piek van de ontwikkeling van de prefrontale cortex?

Answer 6

Rond de 25e levensjaar.

Question 7

Wat is de input van het limbisch systeem?

Answer 7

Direct

• Vanuit ruggenmerg en hersenstam, deels zonder tussen komst thalamus (geur) of schors (vnl viscerale input)

Indirect

• Na processing in de schors (complexe informatie).

Question 8

Wat is de output van het limbisch systeem?

Answer 8

Direct

• Via hypothalamus en (autonome) centra in ruggenmerg en hersenstam.

Indirect

• Via beïnvloeding van (sub) corticale systemen.

Question 9

Bij welke emotie is de amygdala vooral betrokken?

Answer 9

Angst
→ bij een leasie geen angst hebben/herkennen.

Question 10

Wat is een depressieve stoornis volgens DSM?

Answer 10

1. Sombere stemming of verlies van plezier (+ ≥ 4 andere symptomen)
   ——–
2. Schuldgevoelens
3. Slaapproblemen
4. Minder eetlust
5. Angst/ Spanningsklachten
6. Verminderde libido
7. Lichamelijke vermoeidheid
8. Suicidaliteit
9. Hypochondrie

Gedurende 14 dgn.

Question 11

Wanneer spreken we van depressie met melancholische kenmerken?

Answer 11

1. Anhedonie of ontbreken stemmingsreactiviteit
   +
   a. distinct quality of mood
   b. dagschommeling
   c. vroeg ochtendontwaken (2 uur eerder dan normaal)
   d. psychomotore remming/agitatie 
   e. significante anorexie/gewichtsverlies 
   f. buitensporige schuldgevoelens

Question 12

Wanneer spreken we van depressie met psychotische kenmerken?

Answer 12

1. Hopeloosheid, anhedonie
2. Vrijwel altijd ook melancholische kenmerken
3. Stemmingscongruente wanen (schuldwaan, armoedewaan)
4. Hallucinaties zijn zeldzaam

Question 13

Is de effectiviteit van antidepressiva bij depressie zonder of met melancholische kenmerken beter?

Answer 13

Met

Question 14

Waar zijn noradrenaline (NA) en serotonine (5-HT) bij betrokken mbt. depressie?

Answer 14

Associaties tussen werking van farmaca die op NA en 5-HT werken en kenmerken van depressie.

• Reserpine (NA en 5-HT depletie) kan depressie veroorzaken
• 5-HT concentratie is verlaagd bij depressieve patiënten
• Polymorfisme in gen dat codeert voor 5-HT re-uptake eiwit associeert met depressie (Caspi et al., Science 2003)
• Intussen genuanceerd (Cowen & Browning World Psychiatry 2015): zie verderop.

Question 15

Wat zijn de Belangrijkste drug targets van serotonine (5-HT)?

Answer 15

1. Re-uptake pomp
2. Afbraak monoamines door enzymen
3. Postsynaptisch receptoren stimuleren óf remmen
4. Presynaptisch receptoren die 5-HT én NA afgifte remmen inhiberen (bijv. α2 adrenerge en 5-HT1B/D receptor)

Question 16

Geef wat achtergrond informatie over noradrenaline:

Answer 16

• Synthese: uit tyrosine
• Receptortypen: ɑ en β
• Verwijdering uit synapsspleet door re-uptake, afbraak (MAO-A en COMT) en receptorbinding.

Question 17

Geef wat achtergrond informatie over serotonine:

Answer 17

• Synthese: uit tryptofaan
• Afbraak door MAO-A
• Receptortypen: 5-HT1 t/m 5-HT7 (en verdere onderverdeling in a, b, …)

Question 18

Welke soorten antidepressiva hebben we?

Answer 18

1. Klassieke (tricyclische) antidepressiva (TCAs)
→ amitriptyline, nortriptyline, imipramine
2. Selectieve serotonine re-uptake inhibitors (SSRI’s)
→ fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, citalopram
3. Serotonine-noradrenaline re-uptake inhibitors (SNRI’s)
→ venlafaxine
4. (presynaptische) ɑ2 receptor antagonisten
→ mianserine, mirtazepine, trazodon
5. MAO-A remmers
→ tranylcypromine, moclobemide
6. Overige antidepressiva
→ bupropion, St. Janskruid etc.

Question 19

Wanneer is het effect van een antidepressivum zichtbaar?

Answer 19

2-4 wkn.

Question 20

Wat is agorafobie?

Answer 20

Angst voor situaties waaruit weggaan moeilijk/onmogelijk is.