Αναδυόμενες ιογενείς λοιμώξεις Flashcards
(30 cards)
Ποια είναι η βασική διαφορά ανάμεσα σε ένα «αναδυόμενο» (emerging) και ένα «επανεμφανιζόμενο» (re-emerging) λοιμώδες νόσημα;
α) Η γενετική σύσταση του παθογόνου
β) Ο τρόπος μετάδοσης (αναπνευστικός vs αιματογενής)
γ) Το αν εμφανίζεται για πρώτη φορά ή επανέρχεται μετά από περίοδο εξαφάνισης
δ) Η γεωγραφική ζώνη προέλευσης
γ) Το αν εμφανίζεται για πρώτη φορά ή επανέρχεται μετά από περίοδο εξαφάνισης
«Αναδυόμενο» είναι μια λοίμωξη που εμφανίζεται για πρώτη φορά σε ανθρώπινο πληθυσμό· «επανεμφανιζόμενο» είναι παλαιό παθογόνο που επιστρέφει μετά από μακρά απουσία σε μια περιοχή
Περίπου τι ποσοστό των αναδυομένων λοιμώξεων προέρχεται από την άγρια πανίδα;
α) 25 %
β) 75 %
γ) 50 %
δ) 10 %
β) 75 %
Οι διαφάνειες αναφέρουν ότι ¾ των νέων παθογόνων έχουν ζωονόσο προέλευση, τονίζοντας τη σημασία της «One Health» επιτήρησης
Η συνεχιζόμενη επιζωοτία H5N1 σε βοοειδή (ΗΠΑ 2024) είναι ανησυχητική κυρίως επειδή:
α) Τα βοοειδή πεθαίνουν μαζικά
β) Τα γαλακτοκομικά προϊόντα μεταφέρουν τον ιό
γ) Παρέχεται νέο ενδιάμεσο ξενιστής για ανασυνδυασμό και πιθανή μετάδοση σε ανθρώπους
δ) Δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για βοοειδή
γ) Παρέχεται νέο ενδιάμεσο ξενιστής για ανασυνδυασμό και πιθανή μετάδοση σε ανθρώπους
Η μετάδοση H5N1 μεταξύ αγελάδων και επαναμετάδοση σε πτηνά δημιουργεί οικολογικό «καζάνι» μεταλλάξεων που αυξάνει τον κίνδυνο ανθρώπινης προσαρμογής του ιού
Σύμφωνα με τις διαφάνειες, ποιες τρεις κύριες θεωρίες εξηγούν την εμφάνιση παραλλαγών ενδιαφέροντος (VOCs) του SARS-CoV-2;
α) Επαναλοίμωξη, εργαστηριακή διαρροή, ιογενής ανασυνδυασμός
β) Παρατεταμένη λοίμωξη, πολλαπλές μεταλλάξεις σε ζώα, σταδιακή συσσώρευση σε περιοχές χαμηλής επιτήρησης
γ) Εμβολιαστική πίεση, χρήση αντιικών, χημική ρύπανση
δ) Μεταλλάξεις από UV ακτινοβολία, κοσμική ακτινοβολία, θερμικό stress
β) Παρατεταμένη λοίμωξη, πολλαπλές μεταλλάξεις σε ζώα, σταδιακή συσσώρευση σε περιοχές χαμηλής επιτήρησης
Οι παραλλαγές μπορεί να προκύψουν σε ανοσοκατεσταλμένους (παρατεταμένη λοίμωξη), μετά από ζωονοσο άλματα, ή μέσω σιωπηρής κυκλοφορίας σε πληθυσμούς με ανεπαρκή γονιδιωματική επιτήρηση
Στην έξαρση Ebola (Sudan ebolavirus) Ουγκάντα 2022, ποιο ήταν το βασικό πρόβλημα με τον υπάρχοντα εμβολιασμό;
α) Το εμβόλιο είχε λήξει
β) Το εγκεκριμένο εμβόλιο στοχεύει μόνο το στέλεχος Zaire, όχι το Sudan
γ) Τα εμβόλια καταστράφηκαν λόγω θερμοκρασίας
δ) Η κάλυψη προσέγγιζε ήδη 100 % του πληθυσμού
β) Το εγκεκριμένο εμβόλιο στοχεύει μόνο το στέλεχος Zaire, όχι το Sudan
Η έξαρση Sudan ebolavirus κατέδειξε κενό εμβολιαστικής κάλυψης· το υπάρχον rVSV-ZEBOV δεν προστατεύει έναντι Sudan και νέα κλινική δοκιμή μόλις ξεκίνησε
Η επανεμφάνιση της ιλαράς διεθνώς οφείλεται κυρίως σε:
α) Γενετικές μεταλλάξεις του ιού
β) Αντοχή στον εμβολιασμό
γ) Χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη σε ευπαθείς πληθυσμούς
δ) Υπερδιάγνωση λόγω ευαίσθητων PCR
γ) Χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη σε ευπαθείς πληθυσμούς
Παρά την ύπαρξη ασφαλούς εμβολίου, ανεμβολίαστοι θύλακες οδηγούν σε επαναλαμβανόμενες επιδημίες, με 136 000 θανάτους το 2022
Στην Ευρώπη, το 2018 χαρακτηρίστηκε «χρονιά ρεκόρ» για ποιον ιό;
α) Ιό Lassa fever
β) Ιό Chikungunya
γ) Ιό του Δυτικού Νείλου
δ) Ιό Zika
γ) Ιό του Δυτικού Νείλου
Το 2018 καταγράφηκαν 1605 επιβεβαιωμένα κρούσματα στα Κ-Μ της ΕΕ· η Ελλάδα κατέγραψε 316 με 47 θανάτους
Ο ιός CCHF (αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας-Κονγκό) μεταδίδεται κυρίως μέσω:
α) Κουνούπια Aedes
β) Κρότωνες Hyalomma
γ) Φλεβοτόμους Phlebotomus
δ) Τσιμπήματα ψύλλων
β) Κρότωνες Hyalomma
Οι διαφάνειες αναφέρουν την επέκταση του Hyalomma στα Βαλκάνια και πρώτα κρούσματα Βουλγαρίας (2009) και Ελλάδας (2014)
Η προσέγγιση «One Health» στις αναδυόμενες λοιμώξεις τονίζει:
α) Τη χορήγηση ενός καθολικού εμβολίου για όλους τους ιούς
β) Τον αποκλεισμό της κτηνιατρικής από τη δημόσια υγεία
γ) Τη σύζευξη ανθρώπινης, ζωικής και περιβαλλοντικής υγείας για πρόληψη επιδημιών
δ) Μόνο τη χρήση βιοπληροφορικής επιτήρησης
γ) Τη σύζευξη ανθρώπινης, ζωικής και περιβαλλοντικής υγείας για πρόληψη επιδημιών
Οι αναδυόμενες zoonoses απαιτούν διατομεακή συνεργασία (ιατροί, κτηνίατροι, περιβαλλοντολόγοι) και ενισχυμένα συστήματα επιτήρησης για έγκαιρη απόκριση
Γιατί οι χοίροι θεωρούνται «mixing vessels» για εμφάνιση νέων πανδημικών στελεχών γρίπης;
α) Έχουν συγγενή ανοσολογική ανεπάρκεια
β) Φέρουν υποδοχείς και ανθρώπινων και πτηνών ιών γρίπης
γ) Μεταναστεύουν μεγάλες αποστάσεις μεταφέροντας ιούς
δ) Εκτρέφονται σε ψυχρό κλίμα όπου επιζεί ο ιός
β) Φέρουν υποδοχείς και ανθρώπινων και πτηνών ιών γρίπης
Η διπλή έκφραση σιαλικών υποδοχέων επιτρέπει γονιδιακό ανασυνδυασμό μεταξύ ανθρωπο- και ορνιθο-ιών, παράγοντας δυνητικά πανδημικά στελέχη
Ποιο σύμπτωμα διακρίνει κλινικά τη λοίμωξη Monkeypox (Mpox) από την κλασική ευλογιά των ανθρώπων;
α) Πολυσχιδές εξάνθημα παλαμών–πελμάτων
β) Επίμονη οδυνηρή λεμφαδενοπάθεια
γ) Υψηλός πυρετός > 40 °C
δ) Βλεννογονικές αιμορραγίες
β) Επίμονη οδυνηρή λεμφαδενοπάθεια
Η Mpox παρουσιάζει χαρακτηριστική γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια, απουσιάζουσα στην ανθρώπινη ευλογιά, στοιχείο-κλειδί για κλινική διαφοροδιάγνωση
Ο κύριος διαβιβαστής του Δάγκειου πυρετού (Dengue) στην Ευρώπη σήμερα είναι:
α) Κουνούπι Anopheles gambiae
β) Κουνούπι Culex pipiens
γ) Κουνούπι Aedes albopictus
δ) Κουνούπι Aedes aegypti
γ) Κουνούπι Aedes albopictus
Το A. albopictus έχει εγκατασταθεί μόνιμα σε Μεσογειακές χώρες* λειτουργεί ως κύριος φορέας Dengue & Chikungunya μετά τη σχεδόν εξαφάνιση του A. aegypti στην Ευρώπη
Ποια συγγενής ανωμαλία συνδέθηκε αιτιωδώς με λοίμωξη Zika κατά την κύηση;
α) Σχιστία ούλων
β) Μικροκεφαλία
γ) Ατρησία δωδεκαδακτύλου
δ) Μεσοκοιλιακή επικοινωνία
β) Μικροκεφαλία
Η επιδημία Zika 2015-16 ανέδειξε την νευροτροπία του ιού στο έμβρυο, οδηγώντας σε μικροκεφαλία και άλλες ενδοκρανιακές ασβεστιώσεις, θεμελιώνοντας τη σύσταση αποφυγής εγκυμοσύνης σε ενδημικές περιοχές
Η λοίμωξη Chikungunya χαρακτηρίζεται κλασικά από:
α) Αιμορραγικό σύνδρομο και σοκ
β) Επίμονη πολυαρθραλγία που διαρκεί εβδομάδες–μήνες
γ) Περιφερική πάρεση προσωπικού νεύρου
δ) Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
β) Επίμονη πολυαρθραλγία που διαρκεί εβδομάδες–μήνες
Το όνομα «Chikungunya» προέρχεται από μακοντέζικη λέξη «ο κυρτωμένος» λόγω μακρόχρονης, εξουθενωτικής αρθραλγίας που παρατηρείται έως 60 % των ασθενών
Ο ιός TBE (Tick-borne encephalitis) εξαπλώνεται νότια στην Ευρώπη κυρίως λόγω:
α) Εξάλειψης εμβολίου TBEV
β) Κλιματικής θέρμανσης που διευρύνει τη γεωγραφική κατανομή του κρότωνα Ixodes ricinus
γ) Μαζικών μετακινήσεων πουλιών μεταναστών
δ) Επαναφοράς παραδοσιακής κτηνοτροφίας
β) Κλιματικής θέρμανσης που διευρύνει τη γεωγραφική κατανομή του κρότωνα Ixodes ricinus
Οι ήπιες χειμερινές θερμοκρασίες επιτρέπουν στον I. ricinus να επεκτείνεται προς Νότο* έτσι καταγράφηκε το 1ο κρούσμα TBE στην Ελλάδα το 2014
Ο ιός Toscana που ενδημεί στη Μεσόγειο μεταδίδεται από:
α) Κουνούπια Culex spp.
β) Ψύλλους γάτας
γ) Αμμόμυγες (Phlebotomus spp.)
δ) Ixodes κρότωνες
γ) Αμμόμυγες (Phlebotomus spp.)
Οι Phlebotomus (σκνίπες) είναι διαβιβαστές phleboviruses· ο Toscana προκαλεί άσηπτη μηνιγγοεγκεφαλίτιδα σε θερινές διακοπές στη Μεσόγειο
Ο όρος «αντιγονική μετατόπιση» (antigenic shift) στη γρίπη Α αναφέρεται σε:
α) Σταδιακή συσσώρευση σημειακών μεταλλάξεων Η-Ν
β) Ανταλλαγή γονιδίων μεταξύ διαφορετικών ιών γρίπης, παράγοντας νέο υπότυπο Η-Ν
γ) Απώλεια γλυκοζυλιωμένων θέσεων Η
δ) Πίεση επιλογής από τον εμβολιασμό
β) Ανταλλαγή γονιδίων μεταξύ διαφορετικών ιών γρίπης, παράγοντας νέο υπότυπο Η-Ν
Το reassortment σε ξενιστές-«καζάνια» (π.χ. χοίρος) μπορεί να δημιουργήσει πανδημικούς υπότυπους (π.χ. H1N1 2009)· σε αντίθεση, το «drift» αφορά μικρές σημειακές αλλαγές
Ποια πλατφόρμα real-time γονιδιωματικής επιτήρησης απεικονίζει την εξέλιξη ιών όπως SARS-CoV-2;
α) FluNet
β) Nextstrain
γ) ProMED-mail
δ) GLEWS+
β) Nextstrain
Το Nextstrain.org συλλέγει αλληλουχίες σε πραγματικό χρόνο, παράγοντας διαδραστικά φιλογενετικά δέντρα για εξάπλωση παραλλαγών και έγκαιρη δημόσια υγεία
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την επιδημιολογία των ιογενών ζωονόσων κυρίως μέσω:
α) Αύξησης του UV-C που απενεργοποιεί ιούς
β) Επέκτασης γεωγραφικού εύρους διαβιβαστών (έντομα, κρότωνες)
γ) Μείωσης χρόνου επώασης ιών RNA
δ) Άμεσης μετάλλαξης ιϊκών γονιδιωμάτων από θερμότητα
β) Επέκτασης γεωγραφικού εύρους διαβιβαστών (έντομα, κρότωνες)
Υψηλότερες θερμοκρασίες & υγρασία διευκολύνουν την εγκατάσταση Aedes, Ixodes, Phlebotomus σε νέες περιοχές, αυξάνοντας κίνδυνο επιδημιών
Ο μέσος δείκτης θνητότητας (CFR) σε επιδημίες Ebola virus disease κυμαίνεται περίπου:
α) 5 %
β) 15 %
γ) 50 %
δ) 80 %
γ) 50 %
Ανασκόπηση 34 επιδημιών δείχνει CFR ~50 % (εύρος 25-90 %), καθιστώντας την EVD μια από τις πλέον θανατηφόρες αναδυόμενες λοιμώξεις
Ποιος οικολογικός παράγοντας έχει συσχετισθεί περισσότερο με τη «διαρροή» (spill-over) ιών από νυχτερίδες σε ανθρώπους;
α) Επιστροφή παραδοσιακής γεωργίας
β) Αποψίλωση τροπικών δασών και μετατροπή τους σε αγροτικές καλλιέργειες
γ) Κατασκευή ανεμογεννητριών σε δασικές περιοχές
δ) Κατακόρυφη επέκταση πόλεων (υψηλά κτίρια)
β) Αποψίλωση τροπικών δασών και μετατροπή τους σε αγροτικές καλλιέργειες
Η αποψίλωση αλλοιώνει τα οικοσυστήματα των νυχτερίδων, φέρνοντας τις αποικίες τους κοντά σε ανθρώπους και κτηνοτροφία, διευκολύνοντας την υπέρβαση φραγμού ειδών (Nipah, Ebola, coronaviruses).
Γιατί οι υδροβιότοποι Ramsar θεωρούνται «καυτά σημεία» (hot-spots) για πτηνο-γενείς ιούς γρίπης;
α) Παρέχουν θερμοκλινή περιβάλλον όπου ο ιός επιβιώνει > 60 ημέρες
β) Συγκεντρώνουν μεγάλα σμήνη αποδημητικών υδρόβιων πτηνών – φυσική δεξαμενή ιών H5/H7
γ) Αποτελούν τόπους έντονης ανθρώπινης κολύμβησης
δ) Έχουν απομονωθεί από ανθρώπινη δραστηριότητα
β) Συγκεντρώνουν μεγάλα σμήνη αποδημητικών υδρόβιων πτηνών – φυσική δεξαμενή ιών H5/H7
Τα Ramsar wetlands φιλοξενούν πολυπληθείς υδρόβιους ξενιστές· η υψηλή πυκνότητα διευκολύνει μετάλλαξη-ανασυνδυασμό και διάσπαρση γρίπης μέσω μεταναστευτικών οδών.
Κατά τις επιδημίες Ebola, ποιος παράγοντας κοινωνικής συμπεριφοράς ευνοεί τη μετάδοση;
α) Ανθεκτικότητα του ιού στο χλώριο πόσιμου νερού
β) Τελετουργικές κηδείες με άμεση επαφή στο νεκρό σώμα
γ) Συμβίωση ανθρώπων-χιμπατζήδων σε αγρούς κακάο
δ) Κατανάλωση παστεριωμένου γάλακτος νυχτερίδας
β) Τελετουργικές κηδείες με άμεση επαφή στο νεκρό σώμα
Ο ιός παραμένει μολυσματικός στα σωματικά υγρά των θανόντων· οι παραδοσιακές πλύσεις-αφή του σώματος οδήγησαν σε «εκρηκτικές» αλυσίδες μετάδοσης στη Δυτ. Αφρική 2014-16.
Η προληπτική στρατηγική με τη μεγαλύτερη απόδειξη αποτελεσματικότητας για μείωση κρουσμάτων West Nile virus στην Ελλάδα είναι:
α) Καθολικός εμβολιασμός ιπποειδών
β) Ολοκληρωμένα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών (Culex spp.)
γ) Διανομή αντι-ιικών φαρμάκων σε ηλικιωμένους
δ) Καραντίνα αποδημητικών πτηνών στα νησιά
β) Ολοκληρωμένα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών (Culex spp.)
Ο ιός κυκλοφορεί κυρίως μέσω Culex pipiens· οι στοχευμένοι ψεκασμοί, προνυμφοκτονία και ενημέρωση πολιτών αποδείχθηκαν καθοριστικοί στη μείωση κρουσμάτων μετά το ρεκόρ 2018.
