εισαγωγη στο κνσ Flashcards
(16 cards)
το νευρικο συστημα αποτελειται
η επικοινωνια επιτρέπει
μεσω τι προσαρμ των υπαρχοντων κυτταρων; μπορει να προσαρμοστεί;
τα κυτταρα εμφανιζουν;
συμβαλλουν στην; μετα απο τραυματισμο;
Το νευρικό σύστημα αποτελείται από τεράστια
νευρικά δίκτυα. Η επικοινωνία ανάμεσα σε
αυτά τα κυκλώματα επιτρέπει τη σκέψη, τη
γλώσσα, το συναίσθημα, τη μάθηση, τη μνήμη
και όλες τις κινητικές λειτουργίες και την
αίσθηση.
Είναι καθιερωμένο ότι μέσω της πλαστικότητας
των υπαρχόντων κυττάρων
το νευρικό μας σύστημα μπορεί να προσαρμοστεί σε
τραυματικές καταστάσεις,
αλλά έχει επίσης αποδειχθεί ότι
τα κύτταρα εμφανίζουν πλαστικότητα
και εμπλέκονται στη δημιουργία
νέων συνάψεων μετά από τραυματισμό.
νευρικο συστημα=> 3 λειτουργίες
αισθητικοι
επεξεργασια
κινητικη
Το νευρικό σύστημα έχει τρεις
συγκεκριμένες λειτουργίες:
Αισθητηριακή οδός -
Αισθητικοί υποδοχείς που υπάρχουν
στο δέρμα και τα όργανα ανταποκρίνονται σε εξωτερικά και
εσωτερικά ερεθίσματα δημιουργώντας νευρικές ώσεις προς
το κεντρικό νευρικό σύστημα
Επεξεργασία -
Ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός του
Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
συνδυάζουν και συνοψίζουν όλα τα δεδομένα
που λαμβάνονται από το σώμα
και στέλνουν νευρικές ώσεις για αντίστοιχη απάντηση.
Κινητική οδός -
Οι ώσεις των νεύρων από το κεντρικό
νευρικό σύστημα πηγαίνουν στους μύες και αδένες.
Οι μυϊκές συσπάσεις και οι εκκρίσεις των αδένων
είναι αποκρίσεις σε ερεθίσματα που λαμβάνονται από
αισθητηριακούς υποδοχείς
εφε
Το ΚΝΣ αποτελείται από τον εγκέφαλο
και τον νωτιαίο μυελό. Ο εγκέφαλος
χωρίζεται σε τέσσερα κύρια μέρη:
(1)το στέλεχος του εγκεφάλου
(2) η παρεγκεφαλίδα
(3) το διεγκέφαλο, με τον θάλαμο και
τον υποθάλαμο
(4) τα εγκεφαλικά ημισφαίρια
(αποτελούμενα από τον εγκεφαλικό
φλοιό, τα βασικά γάγγλια, τη λευκή
ουσία, τους ιππόκαμπους και τις
αμυγδαλές).
Ο νωτιαίος μυελός είναι η επέκταση του
ΚΝΣ.
ςδ
Ορισμένες καταστάσεις οδηγούν σε :
σταδιακά μειωμένη κίνηση, π.χ. νόσος του Πάρκινσον, χορεία του
Huntington.
Η απομυελίνωση στη σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να προκαλέσει
οξείες προσβολές και με την πάροδο του χρόνου, χρόνια υποβάθμιση
της λειτουργίας.
Άλλοι μπορεί να επηρεάσουν τη νόηση, όπως οι διάφορες άνοιες.
Η επιληψία μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτη διέγερση.
Οι πονοκέφαλοι συχνά επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργία των
ασθενών.
Οι τραυματισμοί μπορούν να προκαλέσουν τετραπληγία, παραπληγία ή
πάρεση και μπορεί να οδηγήσουν σε ένα ευρύ φάσμα κινητικών
ελλειμμάτων ανάλογα με τη θέση και την έκταση της βλάβης
νευρικη οδος ειναι;
διαδρομη;
ειδης νευρικων οδων;
απλουστερη νευρικη οδος αποτελειται;
τι ειναι τα αντανακλαστικα; ποτε τις δινει ο οργανισμος
τι απαντησεις ελεγχονται;
Νευρική οδός είναι
η διαδρομή που ακολουθούν οι νευρικές
ώσεις μέσα στο νευρικό σύστημα.
Οι οδοί που μεταφέρουν
νευρικές ώσεις από το ΚΝΣ στα εκτελεστικά όργανα
ονομάζονται κινητικές ή φυγόκεντρες,
ενώ αυτές που
μεταφέρουν νευρικές ώσεις από την περιφέρεια στο ΚΝΣ
ονομάζονται αισθητικές ή κεντρομόλοι.
Η απλούστερη νευρική οδός είναι το αντανακλαστικό τόξο,
το οποίο συνήθως αποτελείται από 1)τον αισθητικό νευρώνα,
2)τους ενδιάμεσους νευρώνες και τους 3)κινητικούς νευρώνες.
Οι ενδιάμεσοι νευρώνες αποτελούν το κέντρο επεξεργασίας
του ερεθίσματος
➤Τα αντανακλαστικά είναι
αυτόματες, ακούσιες απαντήσεις τις οποίες
δίνει ο οργανισμός σε αλλαγές που
πραγματοποιούνται μέσα ή έξω από το σώμα.
➤Μέσω των αντανακλαστικών ελέγχονται απαντήσεις που
πρέπει να εκδηλωθούν με ταχύτητα όπως
οι αντιδράσεις σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης
και η αυτόματη διατήρηση της ισορροπίας.
➤Τα αντανακλαστικά βοηθούν στη διατήρηση της
ομοιόστασης του οργανισμού όπως, για παράδειγμα, στη
ρύθμιση του καρδιακού και του αναπνευστικού ρυθμού,
της πίεσης του αίματος κ.ά.
ειδη νευρωνων
Οι νευρώνες παρουσιάζουν μορφολογικές και λειτουργικές
διαφορές και διακρίνονται, ανάλογα με τη λειτουργία που
επιτελούν, σε αισθητικούς, κινητικούς και ενδιάμεσους.
Οι αισθητικοί νευρώνες
μεταφέρουν μηνύματα από τις διάφορες περιοχές του σώματος
στο νωτιαίο μυελό και στον εγκέφαλο.
Αντίθετα, οι κινητικοί νευρώνες μεταφέρουν τα μηνύματα από
τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό στα εκτελεστικά όργανα,
τα οποία απαντούν είτε με σύσπαση (μύες) είτε με έκκριση
ουσιών (αδένες).
Τέλος, οι ενδιάμεσοι ή συνδετικοί νευρώνες βρίσκονται
αποκλειστικά στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό και
κατευθύνουν τα μηνύματα που προέρχονται από τους
αισθητικούς νευρώνες στις κατάλληλες περιοχές του
εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού.
experience expectant συναψεις
ποτε; που;
τι δημιουργουνται;
τι θα του επιτρεψουν; 1. προσαρμογη 2.αλληλεπιδραση
experience depedent συναψεις
ποτε;
οι συναψεις δημιουργουνται σε απαντηση;
«Εxperience expectant» συνάψεις
Κατά την προγεννητική περίοδο στον εμβρυικό εγκέφαλο
δημιουργούνται τα πρώτα κυκλώματα που θα του
επιτρέψουν να ελέγξει την προσαρμογή του νεογνού
στο εξωμήτριο περιβάλλον
και την αλληλεπίδραση με την
πλημμύρα των εμπειριών που θα του προσφερθούν.
«Experience- dependent» συνάψεις
μετά τη γέννηση
Δημιουργία συνάψεων σε απάντηση στα ερεθίσματα του
ιδιαίτερου περιβάλλοντος του ατόμου.
Γνωστική (παιχνίδι / εκπαίδευση)
Συναισθηματική εκπαίδευση
Κοινωνική προσαρμογή
φλοιος των ημισφαιριων χωριζεται σε;
κινητικες περιοχες εντοπιζονται;
αισθ. περιοχες
τι ωσεις καταληγουν;
τι δημιουργείται; (2)
γενικες αισθησεις σε ποιο λοβο;
συνειρημικες περιοχες
καταλαμβανουν;
σχετιζονται;
Λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου
Οι περιοχές του εγκεφάλου που πραγματοποιούν
συγκεκριμένες λειτουργίες έχουν εντοπιστεί με
διάφορες τεχνικές. Ο φλοιός των ημισφαιρίων
χωρίζεται σε
κινητικές,
αισθητικές και
συνειρμικές περιοχές
Οι κινητικές περιοχές εντοπίζονται στο μετωπιαίο λοβό.
Οι κινήσεις των σκελετικών μυών συγκεκριμένου
τμήματος του σώματος ελέγχονται πάντα από
καθορισμένη περιοχή στο οπίσθιο τμήμα του μετωπιαίου
λοβού
Αισθητικές είναι οι περιοχές του φλοιού στις οποίες
καταλήγουν νευρικές ώσεις από τους αισθητικούς νευρώνες.
➤Εκεί αναλύονται και ερμηνεύονται, με τελικό αποτέλεσμα τη
δημιουργία των 1.αισθήσεων και 2.των συναισθημάτων.
➤Οι σωματικές ή γενικές αισθήσεις (θερμοκρασία, αφή, πίεση
και πόνος) γίνονται αντιληπτές στην πρόσθια περιοχή του
βρεγματικού λοβού. Όπως συμβαίνει και με τις κινητικές
περιοχές, καθορισμένες
περιοχές του βρεγματικού λοβού είναι
➤υπεύθυνες για την αντίληψη των ερεθισμάτων που
προέρχονται από συγκεκριμένα τμήματα του σώματος. Στο
πίσω τμήμα του ινιακού λοβού εντοπίζεται το κέντρο της
όρασης, και στον κροταφικό, το κέντρο της ακοής.
Οι συνειρμικές περιοχές
καταλαμβάνουν περισσότερο από το 50%
της επιφάνειας του εγκεφαλικού φλοιού.
Σχετίζονται με όλες τις
ανώτερες πνευματικές
λειτουργίες όπως είναι η μνήμη, η αιτιολόγηση, η
έκφραση μέσω του λόγου,η κρίση, τα συναισθήματα.
συναψεις
τι συνδεεται με τι;
τι ειναι συναψη;
η μεταφορα της νευρ. ωσης επιτυγχανεται;
που εκκρινονται;
πιο διαδεδομενος
Συνάψεις
-Οι νευρώνες συνδέονται με άλλους νευρώνες (ή εκτελεστικά
όργανα) με τη βοήθεια συνάψεων.
-Σύναψη είναι η περιοχή λειτουργικής σύνδεσης
των τελικών κομβίων του νευράξονα
ενός νευρώνα
με άλλα νευρικά κύτταρα ή με ειδικά
διαμορφωμένες θέσεις των εκτελεστικών οργάνων (μυών ή
αδένων).
-Η μεταφορά της νευρικής ώσης μέσω των συνάψεων
πραγματοποιείται συνήθως
με τη βοήθεια χημικών ενώσεων
που παράγει το νευρικό κύτταρο,
των νευροδιαβιβαστών,
οι οποίες εκκρίνονται από τα τελικά κομβία των νευραξόνων
(χημική σύναψη).
-Ο πιο διαδεδομένος νευροδιαβιβαστής στο
ΚΝΣ και στο ΠΝΣ είναι η ακετυλοχολίνη.
το στελεχος τι συνδεει;
σημαντικότερες λειτουργικές περιοχές
υποθαλαμος κεντρο; ελέγχει; και με αυτο τον τρόπο;
ελέγχει;
ρυθμίζει;
προμήκης
παρομοια δομη με;
περιλαμβανει σημαντικά κέντρα του; οπως;
παρεγκεφαλιδα
δυο; συνδεονται;
κυριως τι ουσία; η οποια καλύπτεται με;
κεντρο ελεγχου κ συντονισμου των;
κεντρο διατηρησης του; και της;
➤Το στέλεχος συνδέει τα εγκεφαλικά ημισφαίρια με το
νωτιαίο μυελό.
➤Οι σημαντικότερες λειτουργικές περιοχές
του είναι ο θάλαμος, ο υποθάλαμος και ο προμήκης.
Από το θάλαμο οι νευρικές ώσεις που προέρχονται από
τους αισθητικούς υποδοχείς της περιφέρειας
διοχετεύονται στις κατάλληλες περιοχές του φλοιού,
όπου και αναλύονται.
➤Ο υποθάλαμος αποτελεί το κέντρο ομοιόστασης του
οργανισμού. Ελέγχει την υπόφυση (αδένας), και με αυτό
τον τρόπο αποτελεί και την περιοχή σύνδεσης του
νευρικού συστήματος με το σύστημα των ενδοκρινών
αδένων. Ελέγχει επίσης το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα
(ΑΝΣ). Τέλος, ο υποθάλαμος έχει σημαντικό ρόλο στη
ρύθμιση του ύπνου.
➤Ο προμήκης έχει δομή παρόμοια με αυτήν του νωτιαίου
μυελού. Περιλαμβάνει σημαντικά κέντρα του Αυτόνομου
Νευρικού Συστήματος (ΑΝΣ) όπως αυτά που σχετίζονται
με τον έλεγχο της αναπνοής, της καρδιακής λειτουργίας
και της αρτηριακής πίεσης. Λόγω της ζωτικής σημασίας
των κέντρων που περιέχει, βλάβη στον προμήκη
συνεπάγεται το θάνατο.
Παρεγκεφαλίδα
➤Η παρεγκεφαλίδα αποτελείται από δύο ημισφαίρια,
τα οποία συνδέονται με μία δομη που ονομάζεται σκώληκας.
➤Συνίσταται κυρίως από λευκή ουσία, η οποία καλύπτεται
επιφανειακά από ένα λεπτό στρώμα φαιάς
ουσίας (φλοιός της παρεγκεφαλίδας).
➤Αποτελεί κέντρο ελέγχου και συντονισμού των κινήσεων
των σκελετικών μυών,
κέντρο διατήρησης του μυϊκού τόνου
και της ισορροπίας του σώματος.
➤Για την πραγματοποίηση των παραπάνω
λειτουργιών η παρεγκεφαλίδα δέχεται, μέσω της
αισθητικής νευρικής οδού, νευρικές ώσεις από
τα αισθητήρια της όρασης και της
ισορροπίας και από υποδοχείς στους τένοντε
νευρικη πλαστικότητα οι διαρκες αλλαγες στην;
Εμφανίζεται σαν απόκριση εσ/εξ παραγόντων (4);
➤Πλαστικότητα του εγκεφάλου
Η νευρική πλαστικότητα μπορεί
να προσδιοριστεί χαλαρά ως
=>διαρκές αλλαγές στη δομή των
νευρώνων ή της λειτουργίας του.
➤Η πλαστικότητα μπορεί να
παρατηρηθεί στο επίπεδο των
μεμονωμένων νευρώνων ως
αλλαγές στη νευρωνική
διέγερση, δραστηριότητα μίας
μονάδας ή αλλαγές στις
συνάψεις. Αυτές οι αλλαγές
γίνονται εντός συγκεκριμένων
εγκεφαλικών περιοχών.
➤Η νευρική πλαστικότητα εμφανίζεται σαν απόκριση σε
μια ποικιλία διαφορετικών εσωτερικών και εξωτερικών
παραγόντων :
Συμπεριλαμβανομένων εκπαίδευση συμπεριφοράς
(Adkins et al 2006),
τραυματισμοί (Nudo 2003),
φαρμακολογική (Meintzschel & Ziemann 2006),
κεντρική (Kleim et al 2003, Teskey et al 2003) και
περιφερική διέγερση (Wu et al 2005),
σε τι οφειλονται τα κινητικα ελλειματα μετα απο εγκεφαλική βλαβή;
Νευρική πλαστικότητα με κινητική
μάθηση στον εγκέφαλο
➤Τα κινητικά ελλείμματα που δημιουργούνται μετά από
εγκεφαλική βλάβη δεν οφείλονται αποκλειστικά στις
1)λειτουργίες που χάθηκαν στην τραυματισμένη κινητική
περιοχή του εγκεφάλου.
➤Είναι επίσης 2)μια έκφραση της ικανότητας
των υπόλοιπων κέντρων του εγκέφαλου
για τη διατήρηση της κινητικής λειτουργίας
χωρίς την τραυματισμένη περιοχή.
➤Για παράδειγμα, κίνηση μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο
σχετίζεται με παρεκκλίνουσες μορφές ενεργοποίησης του
εγκεφάλου που αντανακλά την προσπάθεια του
εγκεφάλου να προσαρμοστεί στον χαμένο νευρικό ιστό
(Ward et al 2006)
** ποιες ειναι οι δυο διαδιακασιες ανακτησης;
αποκαθισταται-αναπτυσσονται
μηχανισμοι αποκατάστασης**?
Διαδικασίες ανάκτησης:
➤Επομένως, η αποκατάσταση της κίνησης που συμβαίνει
βασίζεται σε δύο γενικά διαδικασίες που μπορούν να
επιτευχθούν μέσω πολλών διαφορετικών μηχανισμών.
➤Pure recovery: αποκαθίστανται οι χαμένες ακολουθίες
της κίνησης.
➤Compensation: αναπτύσσονται νέες ακολουθίες κίνησης
για την επίτευξη παλαιών αποθηκευμένων κινήσεων και
λειτουργιών.
Μηχανισμοί αποκατάστασης:
1.Αποκατάσταση της λειτουργίας εντός του
κινητικού φλοιού του κατεστραμμένου
ημισφαιρίου.
2. Αναδιοργάνωση της κινητικής λειτουργίας
εντός του κινητικού φλοιού του
κατεστραμμένου ημισφαιρίου.
Η αποκατάσταση μπορεί να οδηγήσει τον
υπολειπόμενο νευρικό ιστό να
αναδιοργανωθεί προκειμένου να
αντισταθμιστεί η χαμένη λειτουργία.
3.Στρατολόγηση της κινητικής λειτουργίας
του υγιή (αντίθετου) ημισφαιρίου.
1.Η νευροπλαστικότητα μπορεί να θεωρηθεί ;
2.Οι Φυσιοθεραπευτές πρέπει να;
3.Η αποκατάσταση της κίνησης μετά από εγκεφαλική βλάβη είναι μια διαδικασία ; υποστηριζεται;
4.Οι διαρκείς αλλαγές στην πλαστικότητα στον
κινητικό φλοιό σε αθικτο και κατεστραμμενο;
5.Φθ παρεμβάσεις και λανθασμένα κιν. πρότυπα
6.Παράμετροι αποκαταστασης(3)
ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΙΚΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η νευροπλαστικότητα μπορεί να θεωρηθεί
ο νευρικός μηχανισμός ανάκαμψης
της κινητικής λειτουργίας
που οφείλεται στη φυσιοθεραπευτική παρέμβαση.
Οι Φυσιοθεραπευτές πρέπει να προσδιορίσουν
ποιες παρεμβάσεις είναι πιο αποτελεσματικές
στην αποκατάσταση της κίνησης
και πρόκλησης πλαστικότητας
μετά από εγκεφαλική βλάβη.
Η αποκατάσταση της κίνησης μετά από εγκεφαλική βλάβη
είναι μια διαδικασία εκμάθησης που υποστηρίζεται από τους
ίδιους ή παρόμοιους νευρικούς μηχανισμούς που προήγαγαν
την κινητική μάθηση όταν ο εγκέφαλος ήταν υγιής.
Οι διαρκείς αλλαγές στην πλαστικότητα στον
κινητικό φλοιό
έχουν σαν αποτέλεσμα την κινητική μάθηση
στον άθικτο εγκέφαλο
αλλά και την κινητική επανεκκίνηση
στον κατεστραμμένο εγκέφαλο.
Παρεμβάσεις φυσιοθεραπευτικές που οδηγούν
σε λάθος κινητικά πρότυπα εδραιώνονται στον
εγκέφαλο και δύσκολα αναιρούνται.
Παράμετροι αποκατάστασης που οδηγούν σε
γρήγορη αποκατάσταση έχουν σχέση με την
ένταση της φυσιοθεραπείας, το χρόνο
αποκατάστασης και την ηλικία του ασθενούς
Use it or lose it
οι συναψεις που; αρχιζουν;
Use it and improve it
η λειτουργικη μορφη αποκ. οδηγει;
Specificity matters
η λειτ μορφη αποκ επιφέρει μεγαλύτερα;
απαιτειται επαναληψη;
αριθμος συνεδριων ρολο στην;
Time matters
πρωιμη;
εκπαιδευση σε λειτ κινησιες με τον ασθενη;
Age matters
πλαστικοτητα που προκαλειται απο την κινητικη επανεκπαιδευση εμφανιζεται ;
νευροπλαστικες αποκρισεις μειωνονται;
Ελλείμματα κινητικής μάθησης σε
ασθενείς
ασθενεις με βλαβη στην παρεγκεφαλιδα και ασθενεοις με παρκινσον
Use it or lose it
1.Οι συνάψεις που δεν συμμετέχουν ενεργά στην
εκτέλεση κινητικών λειτουργιών
για μεγάλο χρονικό διάστημα αρχίζουν να εξασθενούν
και στο τέλος να καταργούνται.
Use it and improve it
2.Η λειτουργική μορφή αποκατάστασης
οδηγεί σε γρήγορη και
μεγάλη πλαστικότητα του εγκεφάλου. Π.Χ Βοbath,
περιοριστική θεραπεία.
Specificity matters
3.Η αποκατάσταση που σχετίζεται με λειτουργικές
κινήσεις επιφέρει μεγαλύτερα λειτουργικά οφέλη.
4.Η επανάληψη μιας κίνησης που έχει πρόσφατα
αποκτηθεί απαιτείται για να προκαλέσει διαρκή
νευρική αλλαγή.
5.Απαιτείται επανάληψη των κινήσεων εκτός της
θεραπείας.
6.Ο αριθμός των συνεδριών παίζει καθοριστικό ρόλο
στην απόκτηση καινούργιων κινητικών προτύπων
Time matters
η πλαστικότητα είναι ένας σύνθετος μηχανισμός μοριακών,
κυτταρικών, δομικών και φυσιολογικών γεγονότων.
7.Η αποκατάσταση πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα και
όχι καθυστερημένα (πρώιμη παρέμβαση).
8.Η εκπαίδευση σε λειτουργικές κινήσεις που σχετίζονται με τον
ασθενή θα βελτιώσει πιο γρήγορα τον ασθενή
Age matters
9..Η πλαστικότητα που προκαλείται από την κινητική
επανεκπαίδευση εμφανίζεται πιο εύκολα στους
νεότερους εγκεφάλους.
10. Οι νευροπλαστικές αποκρίσεις μειώνονται στον
ηλικιωμένο εγκέφαλο.
Ελλείμματα κινητικής μάθησης σε
ασθενείς
11.Ασθενείς με βλάβη στην παρεγκεφαλίδα έχει
αποδειχθεί ότι έχουν μειωμένη ικανότητα κινητικής
μάθησης.
(Lewis and Zee, 1993; Maschke et al., 2004; Morton and Bastian, 2006)
12.Ασθενείς με ημιπληγία έχουν καλύτερη αποκατάσταση
(Scheidt and Stoeckmann, 2007)
Τι μπορεί να γίνει για την
ενίσχυση της νευροπλαστικότητας
και του λειτουργικού δυναμικού
αποκατάστασης;***
Σήμερα τα πρωτόκολλα αποκατάστασης βασίζονται στην
κινητική εκμάθηση για να προκαλέσουν νευρική
πλαστικότητα
* Η κινητική επανεκπαίδευση πρέπει να είναι:
- Προσανατολισμένη στη λειτουργία
- Ουσιαστική και προκλητική
- επαναλαμβανόμενη και εντατική
- παρέχεται σε ένα εμπλουτισμένο περιβάλλον
- Οι κινήσεις να πραγματοποιούνται σε φυσιολογική
μηχανική θέση, φυσιολογική ευθυγράμμιση των
αρθρώσεων.
