داوری Flashcards
(20 cards)
شرط داوری چیست؟
طرفین یک قرارداد می توانند در قرارداد توافق کنند که، اختلافات قراردادی آنها به دادگاه نرود و در صورتیکه ادعایی علیه هم دیگر داشته باشند، موضوع اختلاف توسط شخصی به عنوان داور رسیدگی شود و موضوع حکم قرار بگیرد
تفاوت شرط داوری با توافق داوری؟
اگر طرفین قرارداد، توافق داوری را به عنوان یکی از شرط های قرارداد اصلی بگذارند، به آن شرط داوری گفته می شود
و اگر طرفین قرارداد، در یک قرارداد مستقل از قرارداد اصلی، توافق داوری کنند، به آن قرارداد دوم، قرارداد داوری می گویند.
جمشید گفت که شرط داوری یا قرارداد داوری کلا چیز خوبیه اگر که درست نوشته شده باشه. چون پول کمتری به داور پرداخت میکنی تا به دادگاه و زمان کمتری هم هدر میره نسبت به پروسه طولانی و هزینه بر رسیدگی اختلاف در دادگاه.
آیا میتوانم همه موضوعات را به داوری ارجاع دهم ؟
قانونگذار در ماده ۴۷۸ قانون آئین دادرسی مدنی، بر حسب اهمیت بسیار بالای برخی موضوعات، و جلوگیری از تبانی افراد، آنها را قابل ارجاع به داوری ندانسته مثل رسیدگی به جنبه کیفری دعاوی کیفری که منجر به مجازات یا بری شدن از مجازات میشود و همینطور ورشکستگی و اصل نکاح، طلاق و نسب.
همانطور که می دانید داوری ، یک رسیدگی تک مرحله ای است. این یعنی چه؟
یعنی رایی که داور صادر می کند، دادگاه مستقیما برای آن اجرائیه صادر می کند چون رایی که داور صادر می کند مانند حکم دادگاه تجدیدنظر، قطعی، غیرقابل اعتراض و تجدیدنظرخواهی است.
برخلاف رایی که در دادگستری صادر می شود
هرچند که اگر رای داور بر خلاف قانون صادر شود امکان طرح دعوای ابطال رای داوری وجود دارد ولی اگر داور چارچوب اصلی را رعایت کرده باشد ، رای او قابلیت ابطال ندارد.
چرا حضور وکیل در پروسه داوری ضروری است؟
همانطور که می دانید داوری ، یک رسیدگی تک مرحله ای است .یعنی رایی که داور صادر می کند مانند حکم دادگاه تجدیدنظر قطعی است. هرچند که امکان طرح دادخواست ابطال رای داوری وجود دارد ولی اگر داور چارچوب اصلی را رعایت کرده باشد ، رای او قابلیت ابطال ندارد.
بنابراین ریسک طرفین دعوی در داوری بالا هست خصوصا اگر که داور، به یک طرف وابسته باشد (تبانی کنند).
وکیل هم در ماهیت پرونده داوری و هم تشریفات و شرایط شکلی آن موثر است. به عنوان مثال بسیاری از ایرادات شکلی جریان داوری ، میتواند توسط وکیل شناسایی و مستندسازی شود و امکان ابطال بعدی رای داور به جهت همین اقدامات وکیل ، تسهیل می گردد.
آیا شرط یا قرارداد داوری قابل تنظیم به نحوی هست که توسط چند نفر داور رسیدگی شود؟
کتاب های تخصصی حقوقی این موضوع را ذیل عنوان انواع قرارداد داوری بحث می کنند، در این مفهوم که طرفین اختلاف می توانند یک داور مشخص یا چند نفر هیئت داوران را انتخاب کنند یا داوری خود را به یک نهاد مثل نهاد صنفی خود یا مراکز تخصصی داوری بسپارند که در این حالت به آن داوری سازمانی گفته می شود.
البته جمشید گفت که اینطوری ممکنه داورها با هم به اختلاف بخورند و کل پروسه خیلی طول بکشه پس بهتره یک نفر وکیل داور باشه. یایک سردفتر که قانون را می دونه
اهمیت “زبان داوری” در قراردادهای بین ایران و کشورهای دیگر؟
اگر شما یک تاجر هستید احتمالاً ترجیح می دهید اختلافات خود را از طریق مراجع داوری حل و فصل نمایید مثل مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران و در سطح بین المللی میتوان به دیوان داوری اتاق بازرگانی پاریس ICC، انجمن داوری فرانسهAFA و شاید با توجه به قرارداد اخیر ۲۵ ساله ایران و چین، از این به بعد اسم کمیسیون داوری پکن BAC را نیز زیاد بشنویم و همینجا باید به اهمیت تعیین زبان داوری در شرط یا قرارداد داوری در قراردادهای بین المللی اشاره نمود و بهتره اگر طرف شما خارجی است ، زبان داوری را فارسی تعیین کنید.
اگر قراردادی که در آن شرط داوری شده است ، باطل شود ، باعث باطل شدن شرط داوری هم می شود و یا خیر؟
خیر پاسخ منفی است و طبق قواعد حقوقی ای که در ادامه به آن اشاره می شود اصل بر اعتبار مستقل قرارداد داوری از قرارداد است و به آن اصطلاحا استقلال قرارداد داوری گفته می شود.
مثلاً مطابق بند ۱ ماده ۲۳ قواعد داوری آنسیترال اصلاحی ۲۰۱۰، موافقتنامه داوری از حیث تشکیل آن وابسته به قرارداد دیگری نمی باشد و حتی اگر قرارداد اصلی میان طرفین باطل باشد،
قرارداد داوری صحیح و موضوع اختلاف، قابل ارجاع به آن می باشد اما برای اینکه درگیر تفسیرهای مختلف نشوید، حتما در شرط داوری تصریح کنید که اعتبارش طبق توافق طرفین مستقل از قرارداد اصلی است و شامل رسیدگی به ادعای بطلان قرارداد نیز میشود چرا که در رویه قضائی برخی از دادگاهها اعتقاد دارند که در داوری داخلی شرط تابع عقد است اگر قرارداد باطل شود ، شرط داوری هم باطل است و داور نمی تواند به موضوع رسیدگی کند و حل و فصل ادعا ها با دادگاه است.
چگونه اعتراض به رای داوری کنیم؟
رای داوری، قطعی است و در مفهومی که به آرای دادگاه های بدوی میتوان اعتراض نمود و در دادگاه تجدیدنظر از هر حیث قابلیت بازبینی و بررسی دارد، نیست پس رای داور قابل اعتراض نیست اما اگر رایی خلاف قانون صادر شده باشد، می توان از دادگاه درخواست ابطال رای را خواست .
در این حالت، دادگاه ها صرفاً در موارد اساسی و خاص که در ماده ۴۸۹ قانون آئین دادرسی مدنی اشاره شده رسیدگی می نمایند و سایر اعتراض ها قابل رسیدگی توسط دادگاه نیست و این اهمیت رای داوری را نشان می دهد که به همین علت از این منظر رای داوری یک رای قطعی محسوب میشود.
ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی
رای داوری در موارد زیر باطل است و قابلیت اجرایی ندارد:
1- رای صادره مخالف با قوانین موجد حق باشد. یعنی رایی که داور صادر کرده، با قانون مغایرت داره. قانون ارث مثال می گه من فلان حق را دارم اما رای داور می گه تو این حق را نداری. اینجا رای داور رو می تونم بهش اعتراض بزنم.
2- داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده رای صادر کرده است.
3- داور خارج از حدود اختیار خود رای صادر نموده باشد. در این صورت فقط آن قسمت از رای که خارج از اختیارات داور است ابطال می‌گردد.
4- رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
5- رای داور با آنچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.
6- رای به وسیله داورانی صادر شده که مجاز به صدور رای نبوده‌اند.
7- قرارداد رجوع به داوری بی‌اعتبار بوده باشد.
حتما در شرط داوری یا در قرارداد داوری، داور را مشخص کنم. چرا اینقدر اهمیت داره؟
چون پروسه رو سریعتر می کنه و مانع طولانی شدن رسیدگی می شود. چون اگر داور یا داوران در قرارداد داوری مشخص نشده باشند یا یکی از طرفین اختلاف از معرفی داور خودداری نماید یا داورانی که به موجب قرارداد داوری تعیین شده اند نخواهند یا نتوانند به موضوع رسیدگی نمایند در این موارد تعیین داور مستلزم مراجعه به دادگاه صالح می باشد
داور مشخص کردم اما داورانی که به موجب قرارداد داوری تعیین شده اند نخواهند یا نتوانند به موضوع رسیدگی نمایند حالا چی میشه؟
در این موارد تعیین داور مستلزم مراجعه به دادگاه صالح می باشد
حتما توی شرط داوری یا قرارداد داوری، دونه دونه مواردی که می خوام داور بهش رسیدگی کنه را بیان کنم. چرا این موضوع اینقدر مهم؟
چون اختیارات و وظایف داور در رسیدگی داوری را نشون میده.
رسیدگی داور یا داوران می بایست در محدوده صلاحیت و اختیارات ایشان باشد و به همین علت اهمیت دارد که قرارداد داوری چه مواردی را، به داوری ارجاع داده است، چراکه چنانچه داوران خارج از محدوده مورد توافق داوری اظهارنظر نمایند، رای ایشان قابل ابطال است.
نمونه شرط داوری در قراردادها و معاملات املاک
بند داوری: کلیه اختلافات و دعاوی ناشی از این قرارداد و یا راجع به آن از جمله انعقاد، اعتبار، انحلال (فسخ، انفساخ، تفاسخ)، نقض، تفسیر یا اجرای آن به خانم/ آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … و کد ملی … به نشانی … به شماره تلفن … و ایمیل … به عنوان داور، ارجاع می گردد تا برابر با موازین مندرج در این قرارداد و مطابق با قوانین مربوطه کشور با رأی داور، بصورت قطعی و لازم الاجراء حل و فصل گردد. داور که با امضاء ذیل این قرارداد، قبول داوری نموده است
همچنین طرفین توافق نمودند که خانم/ آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … و کد ملی … به نشانی … به شماره تلفن … و ایمیل … را به عنوان داور علی البدل انتخاب نمایند. با این فرض که چنانچه داور قبلی مشخص گردیده (خانم/ آقای …) به وظایف و تعهدات خود در ارتباط با داوری عمل ننمود، دیگر داور میان طرفین با همان شرایط تراضی شده در ارتباط با داور اصلی میان طرفین داوری نماید.
شرط داوری حاضر، موافقتنامه ای مستقل از قرارداد اصلی، قلمداد میشود و در هر حال، لازم الاجراء است. همچنین داور، مکلف است حداکثر تا 15 روز کاری پس از دریافت درخواست طرفین یا یکی از آنها اقدام به رسیدگی و صدور رای داوری و ابلاغ آن نماید. ایمیل و نشانی های طرفین این قرارداد برای ابلاغ اوراق داوری و همچنین ابلاغ رای داوری به شرح زیر خواهد بود. تاکید می گردد داور می تواند ابلاغ رای از طریق ارسال آن به ایمیل اعلام شده طرفین در ذیل را نیز به عنوان یکی از شیوه های ابلاغ رای بکار گیرد.
هزینه داوری را از داور بپرسم و توی قرارداد تعیین کنم
نشانی طرف اول … و ایمیل …
نشانی طرف دوم … و ایمیل …
در شرط داوری چه طوری مشخص کنم که هزینه داوری با کیه؟
همچنین با تراضی طرفین قرارداد مبلغ … ریال معادل … تومان به عنوان حق الزحمه داور در نظر گرفته شد و شخص محکوم ملزم به پرداخت آن به داور می باشد.
در تنظیم شرط داوری به چه نکاتی می بایست حتما اشاره کنم؟
- به صورت صریح بر ارجاع اختلاف به داوری دلالت داشته باشد.
- تعیین داور یا مقام ناصب، تعداد داوران و شرایط آنان از حیث تحصیل، تخصص و غیره
- تصریح به استقلال شرط داوری از قرارداد اصلی.
- تعیین هزینه های داوری و نحوه پرداخت آن.
- تعیین شیوه ابلاغ رای داوری
- تعیین مدت داوری و ذکر اختیار تمدید و تعیین دفعات آن برای داور.
ماده 474 و تبصره ماده 484 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، داور باید در مدت……….. رأی خود را صادر نماید و
ماده 474 و تبصره ماده 484 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، داور باید در مدت داوری که به وسیله طرفین یا قانون معین شده است، رأی خود را صادر نماید
مطابق قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، اگر در قرارداد داوری طریق خاصی برای ابلاغ پیش بینی شده باشد، داور باید……………و اگر در شرط یا قراداد داوری نحوه ی ابلاغ رای توسط داور، مشخص نشده باشه داور باید….
بر اساس توافق، داور باید در مدت داوری، رأی را صادر و به طرفین ابلاغ کند و اگر در شرط یا قرارداد داوری، نحوه ی ابلاغ رای توسط داور مشخص نشده باشه داور باید رأی را به دفتر دادگاه تسلیم تا دفتر دادگاه به دستور دادگاه رأی را به طرفین ابلاغ کند،
ابلاغ رأی داوری، توسط داور به طرفین قرارداد که با هم به اختلاف خوردند، …….
جزء تکالیف قانونی داور است، زیرا طرفین حق اطلاع از مفاد رأی و به دنبال آن حق اعتراض و یا حق اجرای رأی را دارند و این حقوق مستلزم و فرع بر ابلاغ است.
چنانچه داور خارج از مهلت داوری (مهلتی که طرفین قرارداد، در قراداد بهش داده ان تا رای را صادر و ابلاغ کنه)، اقدام به ابلاغ یا تسلیم رأی کند،
چنانچه داور خارج از مهلت داوری رای را صادر و ابلاغ کنه یا خارج از مهلت داوری رای را ابلاغ کنه، رای اش باطل و قابلیت اجرایی ندارد، زیرا مقنن در بند 4 ماده 489 قانون مزبور، صدور رأی و تسلیم آن در مدت داوری را مدنظر داشته و به اصطلاح انجام هر دو اقدام در مدت مشخص به نحو وحدت مطلوب است و موضوعیت دارد.
اگر داور بیاد وخارج از مهلت قانونی، رای اصلاحی یا تکمیلی صادر کنه چی میشه؟
چنین رایی به لحاظ خارج از مهلت بودن فاقد اعتبار است. ضمنا ماده 487 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی در خصوص تصحیح رأی داور، تعیین تکلیف نموده است که اجرای مفاد این ماده در موارد تصحیح رأی داوری لازم الرعایه است.
ماده 487:
تصحیح رأی داوری قبل از انقضای مدت داوری راساً با داور یا داوران است ولی پس از انقضای مدت داوری تا پایان مهلت اعتراض به رأی داور، به درخواست طرفین یا یکی از آنان با داور یا داوران صادر کننده رأی خواهد بود
