دوم Flashcards
(41 cards)
دو نوع اصلی از ارتباط قارچ‌ها با محیط را نام ببر.
A: 1. فرم ساپروفیتیک (بی‌آزار)
2. فرم پارازیتیک (بیماری‌زا)
در فرم ساپروفیتیک، قارچ‌ها روی چه چیزهایی زندگی می‌کنند؟
A: روی مواد آلی در حال فساد، گیاهان مرده و اجساد جانوران.
چرا قارچ‌های ساپروفیت برای چرخه‌ی حیات ضروری‌اند؟
A: چون باعث تجزیه مواد آلی و تبدیل آن‌ها به مواد دیگر می‌شوند. بدون آن‌ها چرخه‌ی حیات ناقص می‌ماند.
تفاوت ساپروفیت‌های اجباری و اختیاری چیست؟
A:
• اجباری: فقط در محیط بیرون زندگی می‌کنند.
• اختیاری: می‌توانند روی پوست یا مخاط انسان و حیوانات (مثلاً دهان، روده، تناسلی) زندگی کنند.
رابطه‌ی قارچ‌های ساپروفیت اختیاری با بدن چیست؟
A: هم‌سفرگی (Commensalism)، یعنی بی‌آزار هستند مگر اینکه ایمنی بدن به‌هم بخورد.
در فرم پارازیتی قارچ‌ها، چه اتفاقی می‌افتد؟
A: قارچ به عنوان انگل وارد بدن میزبان می‌شود و باعث بیماری می‌گردد.
قارچ Aspergillus fumigatus چگونه باعث سقط جنین در دام‌ها می‌شود؟
A: از طریق جذب به قند اریتریتول در جفت و تکثیر در آن محل.
قارچ‌های ساپروفیت چگونه باعث آلرژی تنفسی می‌شوند؟
A: اسپورهای کوچک آن‌ها وارد سینوس‌ها یا آلوئول شده و باعث التهاب و واکنش آلرژیک می‌شوند.
اندازه‌ی اسپور قارچ برای ایجاد نوع خاصی از آلرژی چه نقشی دارد؟
A:
• زیر ۱۰ میکرون → سینوزیت
• زیر ۵ میکرون → آسم و علائم تنفسی
دو شکل بیماری‌زایی قارچ‌های ساپروفیت را نام ببر.
A:
1. مسمومیت قارچی (Mycotoxicosis)
2. عفونت‌های فرصت‌طلب (Opportunistic infections)
عوامل مستعدکننده برای عفونت قارچی فرصت‌طلب چیست؟
A:
• زخم، سوختگی، پانسمان آلوده
• بارداری، نوزادی، سالمندی
• بیماری‌هایی مثل سرطان، ایدز، دیابت
• مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک یا کورتون
• شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی
مایکوتوکسیکوز چیست؟
جواب: مایکوتوکسیکوز مسمومیت و عوارضی است که در اثر مصرف مواد غذایی آلوده به سموم قارچی (مایکوتوکسین‌ها) ایجاد می‌شود.
مایکوتوکسین‌ها چه هستند؟
جواب: مایکوتوکسین‌ها متابولیت‌های ثانویه قارچ‌ها هستند که معمولاً در فاز کاهش رشد یا مرگ قارچ تولید می‌شوند و باعث مسمومیت می‌گردند.
قارچ‌ها چه شرایطی برای تولید مایکوتوکسین نیاز دارند؟
جواب: دما، رطوبت، pH و نوع ماده غذایی.
چرا حذف مایکوتوکسین‌ها از مواد غذایی مشکل است؟
جواب: چون مایکوتوکسین‌ها بسیار پایدارند، در برابر حرارت (جوشاندن، اتوکلاو و فریز کردن) مقاوم‌اند و نیاز به دمای حدود ۳۰۰ درجه برای نابودی دارند.
آیا وجود قارچ در ماده غذایی لازم است تا سم آن هم باشد؟
جواب: خیر؛ ممکن است قارچ از بین رفته باشد اما توکسین پایدار آن همچنان باقی بماند.
سه جنس قارچ مهم تولیدکننده مایکوتوکسین کدام‌اند؟
جواب: Aspergillus، Penicillium و Fusarium.
آیا مایکوتوکسین‌ها بو، طعم یا رنگ خاصی به مواد غذایی می‌دهند؟
جواب: خیر، آلودگی معمولاً بدون تغییر ظاهری است و به همین دلیل قابل تشخیص نیست.
آیا مایکوتوکسین‌ها کاربردهای دارویی هم دارند؟ مثال بزن.
اگر به‌صورت کنترل‌شده استفاده شوند، مایکوتوکسین‌ها می‌توانند جنبه دارویی داشته باشند، مانند پنی‌سیلین (Penicillin) به عنوان ضدباکتری، سیکلوسپورین (Cyclosporine) به عنوان سرکوبگر سیستم ایمنی، و استاتین‌ها مثل لوواستاتین (Lovastatin)، مفاستاتین (Mevastatin)، پراواستاتین (Pravastatin) و سیمواستاتین (Simvastatin) که داروهای کاهش‌دهنده چربی خون هستند
مایکوتوکسین‌ها چگونه وارد بدن می‌شوند و چه ویژگی‌هایی در دوز و اثر دارند؟
جواب:
مایکوتوکسین‌ها به صورت مزمن و در دوزهای بسیار کم (میکرو و نانوگرم) همراه با مواد غذایی وارد بدن می‌شوند و در بافت‌های خاص تجمع می‌یابند. ۹۹ درصد مسمومیت‌ها مزمن هستند و مسمومیت حاد نادر است.
ارگان هدف آفلاتوکسین، ارگوت آلکالوئید و تریکوتسین‌ها کدامند؟
جواب:
• آفلاتوکسین: کبد
• ارگوت آلکالوئید: عروق محیطی (باعث مرگ بافتی)
• تریکوتسین‌ها: غشاهای مخاطی و دستگاه تناسلی
ارگوتیسم چیست و علت آن کدام قارچ است؟
جواب:
ارگوتیسم مسمومیتی است ناشی از آلکالوئیدهای ارگوت، که قارچ Claviceps purpurea روی محصولات کشاورزی (جو، گندم، سورگوم) تولید می‌کند. این قارچ ساختار اسکلروتیا ایجاد کرده و سم تولید می‌کند که باعث احتقان و نکروز عروق محیطی می‌شود.
مشتقات ارگوت چه کاربرد دارویی دارند؟
جواب:
• Ergotamine: درمان سردرد میگرنی با انقباض عروق
• جلوگیری از خونریزی بعد از زایمان
• LSD (ماده مخدر توهم‌زا) از آلکالوئیدهای ارگوت ساخته می‌شود.
اوکراتوکسین A چیست و توسط کدام قارچ تولید می‌شود؟
جواب:
اوکراتوکسین A (Ochratoxin A) توسط قارچ Aspergillus ochraceus تولید می‌شود و می‌تواند روی گندم، ذرت، برنج، شراب و آبجو رشد کند.
