هفت Flashcards

(62 cards)

1
Q

Mucormycosis Zygomycosis چیست؟

A

پاسخ: یک عفونت قارچی بسیار حاد و فرصت‌طلب است که در افراد با زمینه‌های خاص، می‌تواند منجر به مرگ در عرض یک هفته شود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

چرا Mucormycosis تا این حد خطرناک و سریع‌السیری است؟

A

پاسخ: به علت:
1. رشد سریع قارچ
2. تهاجم مستقیم به عروق خونی
3. تحمل حرارتی بالا (تا ۴۵ درجه)
4. تمایل به محیط‌های قندی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

مهم‌ترین عوامل قارچی ایجادکننده‌ی Mucormycosis؟

A

پاسخ:
• Rhizopus (مهم‌ترین)
• Mucor
• Absidia
همگی از جنس Zygomycetes هستند و در محیط اطراف پراکندگی بالایی دارند.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

مهم‌ترین عامل مستعدکننده‌ی اختصاصی برای Mucormycosis؟

A

پاسخ: دیابت شیرین (به‌ویژه دیابت کتواسیدوتیک)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

سایر عوامل زمینه‌ساز Mucormycosis؟

A

پاسخ:
• لوسمی لنفاوی
• نقص ایمنی (ایمونوساپرشن)
• تروما
• سوختگی
• پانسمان آلوده

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

چرا دیابت به‌ویژه دیابت کتواسیدوتیک، خطر Mucormycosis را افزایش می‌دهد؟

A

پاسخ:
• قند بالا محیط مناسبی برای رشد قارچ است
• کتواسیدوز، اسیدیته‌ی خون را افزایش می‌دهد که شرایط رشد قارچ‌ها را فراهم می‌کند
• سلول‌ها نمی‌توانند از گلوکز استفاده کنند، بدن سراغ مصرف چربی و پروتئین می‌رود → افزایش کتونی‌بادی‌ها و اسیدوز

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

شایع‌ترین فرم بالینی Mucormycosis چیست؟

A

پاسخ: فرم Rhinocerebral (درگیری بینی و مغز) – بیشتر در بیماران دیابتی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

فرم‌های اصلی Mucormycosis را نام ببرید.

A

پاسخ:
1. Rhinocerebral (شایع‌ترین)
2. Pulmonary (ریوی)
3. Gastrointestinal (گوارشی)
4. Cutaneous (پوستی)
5. Systemic (سیستمیک)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

مشخصه اصلی فرم Rhinocerebral چیست؟

A

پاسخ: درگیری همزمان سینوس‌های بینی و مغز، با پیشرفت بسیار سریع و تهاجم به بافت‌های اطراف

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

چرا اکثر افراد سالم با وجود استنشاق قارچ‌ها دچار Mucormycosis نمی‌شوند؟

A

پاسخ: به‌دلیل عملکرد صحیح ماکروفاژها و نوتروفیل‌ها که اسپورهای قارچ را از بین می‌برند و از استقرار آن‌ها جلوگیری می‌کنند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

اولین محل استقرار اسپور قارچ در افراد مستعد کجاست؟

A

پاسخ: مخاط بینی، به‌ویژه شاخک فوقانی (Upper turbinate)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

نخستین علائم Mucormycosis تنفسی چیست؟

A

پاسخ: زکام، خون‌ریزی و احتقان بینی به دلیل تهاجم قارچ به عروق

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Mucormycosis در چه اتفاقی در عروق ناحیه درگیر رخ می‌دهد و پیامد آن چیست؟

A

پاسخ:
• ایجاد ترومبوز
• منجر به ایسکمی
• باعث مرگ بافتی و نکروز سیاه‌رنگ (black necrotic lesions) در بینی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

پس از مخاط بینی، قارچ Mucormycosis چگونه به سینوس‌ها و سپس چشم می‌رسد؟

A

پاسخ:
• قارچ از طریق اعصاب و عروق به سینوس‌های صورتی (ماگزیلاری) می‌رود
• سپس وارد مدار چشم می‌شود و Proptosis (برون‌زدگی چشم) ایجاد می‌کند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

عوارض چشمی Mucormycosis شامل چیست؟

A

پاسخ:
• Proptosis (برون‌زدگی)
• Ptosis (افتادگی پلک)
• کاهش بینایی
• فلج اعصاب چشم و صورت

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

چگونه قارچ به مغز می‌رسد و چه علائمی دارد؟

A

پاسخ:
• از طریق اعصاب و عروق وارد مغز می‌شود
• باعث تخریب عروق مغزی
• نکروز مغزی، سردرد، تب، کما
• در نهایت مرگ در کمتر از یک هفته

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

آیا Mucormycosis می‌تواند از دهان شروع شود؟ چگونه؟

A

پاسخ:
بله، در صورت وجود زخم، تروما یا جراحی در حفره دهانی (مخصوصاً کام)، قارچ می‌تواند از طریق دهان وارد شود و ضایعات نکروتیک در کام ایجاد کند.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Mucormycosis در

چه نشانه‌ای در MRI ممکن است قبل از برون‌زدگی چشم دیده شود؟

A

پاسخ: احتقان سینوس‌ها و التهاب مداری قبل از پیشرفت واضح بالینی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

آیا فقط افراد زمینه‌دار به عفونت‌های قارچی فرصت‌طلب مبتلا می‌شوند؟

A

پاسخ: خیر؛ در صورت ورود حجم زیاد قارچ به بدن (مثلاً از راه تنفس یا تلقیح مستقیم) و ناتوانی بدن در مقابله‌ی فوری، عفونت می‌تواند حتی در افراد ظاهراً سالم نیز ایجاد شود.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

در بیماران دیابتی، موکورمایکوزیس چگونه باعث آسیب شدید به بینی و مغز می‌شود؟

A

پاسخ:
• استنشاق اسپورهای قارچ در بینی
• تخریب عروق با ترومبوز و ایسکمی
• نکروز بافت‌های بینی و مغز (بافت سفید و خاکستری مغز)
• تخریب گسترده بینی و چشم (نیاز به برداشت بینی و تخلیه چشم)
• پیشرفت به سمت مغز و مرگ بیمار در کمتر از یک هفته

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

علت مرگ بافت‌های مغز در این بیماری چیست؟

A

پاسخ: نکروز بافتی به دلیل ایسکمی ناشی از ترومبوز عروق مغزی و تخریب عروق توسط قارچ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

فرم ریوی موکورمایکوزیس بیشتر در چه افرادی رخ می‌دهد؟

A

پاسخ: بیماران با بدخیمی‌های خونی، نوتروپنی، لوسمی و لنفوم

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

علائم بالینی فرم ریوی موکورمایکوزیس چیست؟

A

پاسخ:
• سرفه خونی و خلط خونی (هموپتیزی)
• تخریب بافت ریه و خونریزی‌های گسترده
• مرگ بیمار معمولاً طی حدود یک ماه

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

محل استقرار اسپورهای قارچ ریوی موکورمایکوزیس در ریه کجاست؟

A

پاسخ: در آلوئول‌های ریه (۲-۳ میکرون قطر)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
تشخیص فرم ریوی موکورمایکوزیس چگونه انجام می‌شود؟
پاسخ: CT scan با مشاهده نواحی متراکم (consolidation) و ندول‌های متعدد در ریه
26
مهم‌ترین زمینه‌های ابتلا به فرم گوارشی موکورمایکوزیس کدامند؟
پاسخ: • سوء تغذیه شدید و Kwashiorkor در کودکان • سابقه amoebic colitis ، حصبه، تیفوئید • دیابت، لوسمی، لنفوم • عمل جراحی دستگاه گوارش
27
علائم بالینی فرم گوارشی موکورمایکوزیس چیست؟
پاسخ: • درد و حساسیت شکمی • تهوع و استفراغ • مدفوع خونی (Hematochezia) با گلبول‌های قرمز تازه و رنگ روشن
28
تفاوت Hematochezia با Melena چیست؟
پاسخ: • Hematochezia: خون تازه و روشن در مدفوع (خونریزی از قسمت‌های انتهایی روده) • Melena: خون هضم شده و تیره (خونریزی قسمت بالایی دستگاه گوارش)
29
مصرف کدام دارو می‌تواند ریسک موکورمایکوزیس گوارشی را افزایش دهد؟
پاسخ: داروی Deferoxamine (Desferal) که شلاته‌کننده آهن است و باعث کاهش لنفوسیت‌ها می‌شود.
30
در قارچ موکورمایکوزیس Hematochezia یا Melena داریم؟
Hematochezia
31
فرم جلدی موکورمایکوزیس چگونه ایجاد می‌شود؟
پاسخ: • فرم اولیه: وقتی پوست دچار شکستگی یا آسیب شده (مثل تزریقات آلوده، سوختگی‌ها، زخم‌های باز، تتو یا خالکوبی آلوده) قارچ وارد پوست می‌شود. • فرم ثانویه: عفونت از طریق خون از سایر نقاط بدن (مثلاً Rhino-orbital یا ریوی) به پوست منتشر می‌شود
32
علائم بالینی موکورمایکوزیس جلدی چیست؟
پاسخ: • سلولیت و التهاب شدید • پلاک‌ها و پوسچول‌های دردناک • زخم‌های عمیق و آبسه • نکروز و اسکارهای سیاه به دلیل حمله قارچ به عروق و ایسکمی
33
کدام بیماران بیشتر در معرض فرم جلدی هستند؟
پاسخ: افرادی با پوست آسیب‌دیده، کودکان با لوسمی، بیماران سوختگی و تزریق‌های آلوده
34
در درمان موکورمایکوزیس چه اولویتی باید رعایت شود؟
پاسخ: • ابتدا کنترل و اصلاح زمینه بیماری (مثلاً کنترل قند خون در بیماران دیابتی) • سپس شروع سریع درمان ضدقارچی بدون تأخیر منتظر گزارش آزمایشگاهی
35
چه داروهایی برای درمان موکورمایکوزیس استفاده می‌شوند؟
پاسخ: • ترکیب Amphotericin B و Flucytosine
36
چرا ترکیب Amphotericin B و Flucytosine استفاده می‌شود؟
پاسخ: • کاهش دوز هر دارو و در نتیجه کاهش سمیت کلیوی • اثر هم‌افزایی و افزایش اثربخشی ضدقارچی • Flucytosine به تنهایی باعث مقاومت دارویی می‌شود، پس همراه با Amphotericin B تجویز می‌شود
37
نرخ بقا در صورت تشخیص و درمان سریع چقدر است؟
پاسخ: حدود ۵۰٪ بیماران در شرایط ایده‌آل درمانی زنده می‌مانند
38
دو نوع اصلی آمفوتریسین B چیست و کدام ارجح است؟
پاسخ: 1. Deoxycholate Amphotericin B: دوز اولیه 1–1.5 mg/kg در روز، با پایش عملکرد کلیه (کراتینین و BUN) دوز افزایش می‌یابد تا حداکثر 3 گرم 2. Liposomal Amphotericin B (Ambisome): ارجح است چون در چربی قرار دارد و باعث کاهش آسیب کلیوی می‌شود.
39
چرا آمبیزوم نسبت به فرم deoxycholate ارجح است؟
پاسخ: چون به دلیل جایگیری در لیپیدها کمتر به کلیه می‌رسد و سمیت کلیوی کمتری دارد.
40
خط دوم درمان موکورمایکوزیس چیست؟
پاسخ: • Posaconazole (از آزول‌های نسل جدید) • دوز معمول: 400 mg دو بار در روز
41
آسپرژیلوس چه نوع قارچی است و چه ویژگی‌هایی دارد؟
پاسخ: • قارچ محیطی شایع در هوا، غذا، بطری داروها • مقاوم به ضدعفونی‌کننده‌ها • بیش از 400 گونه • گونه‌های پاتوژن: fumigatus, niger, flavus
42
آسپرژیلوس چگونه وارد بدن می‌شود و منتشر می‌گردد؟
پاسخ: • از طریق تنفس اسپورها • اسپورها وارد کیسه‌های هوایی شده • به گردش خون می‌رسند و در بدن منتشر می‌شوند
43
سه نوع آلرژیک آسپرژیلوز کدام‌اند؟
پاسخ: 1. آسم آلرژیک 2. آلوئولیت آلرژیک 3. ABPA (Allergic Bronchopulmonary Aspergillosis)
44
چه افرادی بیشتر به آسم آلرژیک آسپرژیلوز مبتلا می‌شوند؟
پاسخ: افرادی با سابقه آلرژی که در تماس مکرر با گرد و غبار، سیلوهای گندم، نظافت خیابان و کارگران ساختمانی هستند.
45
علائم آسم آلرژیک آسپرژیلوز چیست؟
پاسخ: سرفه، تنگی نفس، خس‌خس، کاهش وزن، عرق شبانه، ائوزینوفیلی و IgE بالا
46
آلوئولیت آلرژیک در چه افرادی دیده می‌شود و چه علائمی دارد؟
پاسخ: • افرادی بدون زمینه آلرژی، اما در معرض استنشاق مکرر اسپور • علائم 6 ساعت بعد شروع می‌شود • در صورت ادامه تماس: فیبروز ریوی غیرقابل برگشت
47
ویژگی‌های ABPA چیست؟
پاسخ: • همان آسم آلرژیک ولی با شدت بیشتر • مزمن، ائوزینوفیلی و IgE بسیار بالا • التهاب شدید و طولانی در دیواره برونش
48
: Aspergilloma چیست؟
پاسخ: • رشد توده قارچی (مایسِتوما) در حفرات ریه • ظاهر رادیولوژیک: Finger-in-glove sign (پر شدن برونش و برونشیول با خلط موکوسی و اتساع آن‌ها)
49
انواع آمفوتریسین B
پشت کارت: • Deoxycholate: دوز اولیه ۱ تا ۱.۵ mg/kg/day، با پایش عملکرد کلیوی (BUN, Cr)، دوز به تدریج افزایش می‌یابد (تا gr3 در دوره درمانی). • Liposomal (Ambisome): ارجح است چون در چربی قرار دارد و از آسیب کلیوی جلوگیری می‌کند.
50
خط دوم درمان در موکورمایکوزیس
پشت کارت: • Posaconazole (ترازول نسل جدید) • دوز: 400 mg دو بار در روز
51
آسپرژیلوس – ویژگی‌های عمومی
پشت کارت: • قارچی مقاوم به ضدعفونی‌کننده‌ها • 400 گونه شناخته‌شده • گونه‌های پاتوژن: A. flavus, A. niger, A. fumigatus • به شکل فرصت‌طلب عفونت‌زا، نیاز به زمینه مستعد دارد
52
ریسک‌فاکتورهای آسپرژیلوز
پشت کارت: • تماس مکرر با اسپور قارچ • بستری در بیمارستان، دیالیز • نوتروپنی، CGD • مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی (immunosuppressants)
53
انواع آسپرژیلوز ریه‌ای آلرژیک
پشت کارت: 1. آسم آلرژیک: با زمینه atopie، سرفه، خس‌خس، تنگی نفس 2. آلوئولیت آلرژیک: افراد بدون آسم، علائم ۶ ساعت پس از تماس، خطر فیبروز 3. ABPA: نوع شدیدتر در افراد atopie با eosinophilia و IgE بالا
54
Aspergiloma (توده قارچی)
پشت کارت: • استقرار در کاویته ریه (سل، سارکوئیدوز، PCP) • علامت: هموپتزیس (در ۴۰–۶۰٪ موارد)، سرفه، درد قفسه سینه • محل شایع: لوب فوقانی راست • CT scan: هاله هوا بالای توده (air crescent sign)
55
آسپرژیلوز مهاجم (Invasive)
• در افراد immunosuppressed (پیوند، شیمی‌درمانی، CGD) • تهاجم به عروق، خونریزی، نکروز پارانشیم • علائم: تب، سرفه، تنگی نفس، درد قفسه سینه، هموپتزی • فرم منتشر: CNS (مننژیت در IV drug users)، استخوان، پوست، دریچه قلب مصنوعی
56
درمان آسپرژیلوز
پشت کارت: • نوع آلرژیک: Corticosteroid + Itraconazole (Prednisone 25 mg روزانه، چند ماه) • Aspergiloma: در صورت خونریزی یا علامت → Lobectomy • مهاجم: Amphotericin B + 5-FC • Triazoles: Fluconazole, Itraconazole, Voriconazole
57
58
59
60
61
62