Literatuur WF (2/2) Flashcards
materialisme in het algemeen
Materialisme is het idee dat alles in de wereld, inclusief onze gedachten en bewustzijn, kan worden verklaard door te kijken naar fysieke dingen. Het betekent dat er geen niet-fysieke, geestelijke dingen zijn, en dat we de wereld begrijpen door te kijken naar de materiële wereld.
reductionistisch materialisme
Dit is een specifieke vorm van materialisme die benadrukt dat zelfs complexe dingen uiteindelijk kunnen worden herleid tot de allerkleinste deeltjes en processen in de fysieke wereld. Het betekent dat we, in principe, alles kunnen begrijpen door te kijken naar de heel kleine onderdelen en hoe ze met elkaar werken, zonder dat we niet-fysieke of bovennatuurlijke verklaringen nodig hebben.
dualisme
Dit is een standpunt dat suggereert dat er twee fundamenteel verschillende soorten entiteiten of substanties in de wereld zijn, vaak gerelateerd aan de scheiding van geest en lichaam.
mening van de auteur mbt stress (4)
- Stress is een subjectief gevoel, en dus geen fysiologisch fenomeen.
- De meetresultaten van psychologische en fysiologische stressmaten correleren zwak.
- Veel medisch onverklaarbare klachten hebben overlappende symptomen.
- Het fysiologische domein is niet echter dan het psychologische domein.
Van Gijn
Beschrijft de drie dimensies van lichamelijke en geestelijke klachten.
1. Biomedische dimensie: klacht vaststellen d.m.v. lichamelijk en technisch onderzoek.
2. Onderzoekende dimensie: patiëntgebonden wetenschappelijk onderzoek.
3. Psychologische dimensie: gaat in op kennis van psychische verschijnselen.
EBM kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor ‘harteloze’ geneeskunde.
Renckens
Spreekt over onverklaarbare lichamelijke klachten als ‘modeziektes’: de klachten hebben vaan een tijdelijk en lokaal karakter.
Suggestibiliteit: patiënten nemen soms vrijwillig en bewust een ziekterol op zich.
Onverklaarde lichamelijke klachten moet je volgens hem niet medicaliseren. Het kan namelijk gaan om suggestibiliteit.
Volgens de auteur heeft Renckens meer een dualistische visie op de mens. Subjectieve klachten lijken los te staan van lichamelijk vaststelbare processen.
Van Doornen
In het geval van lichamelijk onverklaarbare klachten, bestaat er een matige relatie tussen de klachten die mensen hebben en de feitelijk constateerbare pathologie.
Probleem moet gelokaliseerd worden in de hersenen.
Zowel de fysiologie als de psychologie komen bij hem in beeld.
“Het fysiologische is niet meer real dan iets psychologisch. Het is een kwestie van taal.”
Beweert dat fysiologie en psychologie over hetzelfde gaan, en dat lichamelijk onverklaarbare klachten begrepen moeten worden als vormen van stressverwerking in de hersenen.
Vingerhoets
Biopsychosociale model (BPS-model) geeft inzicht in het ontstaan en voortbestaan dan wel het genezen van onverklaarbare lichamelijke klachten door de integratie van drie perspectieven. Ziekte en gezondheid zijn het resultaat van een samenspel van:
1. Biologische componenten
2. Psychologische componenten
3. Sociale componenten
Merleau Ponty
Kerngedachte: ons lichaam bepaalt op een beslissende manier ons perspectief in de wereld.
De waarneming van ‘groot’ is afhankelijk van hoe groot jij zelf bent.
Onze lichamelijkheid is beslissend voor de manier hoe wij de wereld waarnemen.
Het lichaam is zowel ‘object’ en als ‘subject’.
Dit is een holistische visie; benadrukt nauwe verbondenheid tussen het lichaam en de manier waarop we de wereld waarnemen.
de neutrale visie
Wetenschappelijke kennis en technologische producten zijn neutrale middelen, die ons in staat stellen onze doelen en idealen te verwezenlijken.
Past goed bij het standaardbeeld van de wetenschap en het modernisme.
Legt de nadruk op het menselijk handelen.
deterministische visie
Niet de mens, maar kennis en technologie zijn richtinggevend voor hun verdere ontwikkeling. De gevolgen van wetenschappelijke en technische ontwikkeling zijn vak niet te overzien, laat staan te beheersen.
De wetenschapper is maar een klein onderdeel van de ontwikkeling.
Externe invloed
interactievisie
Wetenschap, technologie en samenleving beïnvloeden elkaar wederzijds.
Wetenschap en technologie zijn een integraal onderdeel van de samenleving.
Visie auteur op extended peer community
Wetenschappers moeten deel uitmaken van een extended peer community.
Extended peer community: verschillende partijen zijn betrokken bij het reconstrueren van de feiten. Er is een interactief dialoog met alle betrokken participanten. Gezamenlijk zullen zij kritisch naar de gevonden resultaten kijken
John Ziman
Maakt onderscheid tussen postacademische en academische wetenschap.
Hij gaat in op de steeds grotere rol van de politiek in de ontwikkeling van wetenschap en de economisering van de wetenschap. Het ideaal van waarheidsbevinding wordt volgens hem vervangen door de vraag naar nut en rendement. Fundamentele vragen worden minder belangrijk dan het zoeken naar oplossingen.
Tegenwoordig is wetenschap teamwerk
Fundamenteel onderzoek verdwijnt naar de achtergrond.
Trudy Dehue
Definities worden soms ongemerkt herleid tot oorzaken. Steeds meer mensen krijgen een psychische diagnose (bijv. ADHD), dit is niet doordat er echt een toename is van ADHD, maar het komt door de wijze waarop ADHD ter sprake komt. ADHD wordt tot een ding en een oorzaak herleid. De farmaceutische industrie profiteert hiervan.
