bentham Flashcards
Stroming
Bentham is utilist.
Utilisme: het grootste geluk voor het grootste aantal mensen = juiste wet = nutsbeginsel.
-> Ethiek. Juiste handeling = meer geluk dan pijn.
ethiek
Hierbij wordt niet gekeken naar de intentie van de handeling, maar hier gaat het erom wat een handeling concreet nu oplevert. Het is een gevolgen ethiek.
De goedheid van een handeling wordt afgeleid van het gevolg van de handeling. Het ligt dus niet intrinsiek. Als het gevolg meer plezier is, dan is die goed. Als het meer pijn is, dan is die niet goed. Dit is een consequentionalistische ethiek. Het utilisme impliceert, dat soms een minderheid moet worden opgeofferd aan meerderheid, en dat zo een mens als middel voor het doel van een ander wordt gebruikt.
Geluk wordt door Bentham gelijkgesteld aan ‘plezier’ en tegengesteld aan ‘pijn’. Het wordt uitgelegd in kwantitatieve termen: door factoren als intensiteit, duur, zekerheid en ‘extensie’.
staat
Het nutsprincipe stelt dat een handeling gerechtvaardigd is als die per saldo meer geluk produceert dan pijn voor degenen die bij die handeling belang hebben.
Het gaat Bentham vooral om het bereiken van een optimaal resultaat die de hoeveelheid netto geluk maximeert ten opzichte van andere handelingsalternatieven.
Bij een overheidsmaatregel is die maatregel moreel gerechtvaardigd die per saldo het meeste geluk genereert voor het grootste aantal mensen. Daarbij kan het dus zo zijn dat het leed van een minderheid voor lief wordt genomen.
Strafdoel
Door preventie kan je een bepaald gevolg teweegbrengen en dat wil je. Zoveel mogelijk geluk door zoveel mogelijk mensen. Preventie is het belangrijkste strafdoel. Straf voegt leed toe en is daarom een probleem voor de utilist die immers meent dat het recht gelukkig moet maken. Straf is dan toch toegestaan omdat het per saldo wel gelukkiger maakt, want toekomstig leed uitsluit, voorkomt. Vergelding ontbreekt, want voegt alleen leed aan de wereld toe en daar is Bentham op tegen.
mensbeeld
Mens wordt gedreven door twee soevereine meesters: pijn en plezier volgens Bentham.
Je bent niet zelfstandig, want je bent afhankelijk van pijn en plezier en je reageert daarnaar. Je bent niet autonoom. Je maakt automatisch de keuze en vermijd pijn en je bent opzoek naar plezier: nutsmaximalisatie.
