1C3 week 13 HC 1 & 2 Effecten van veroudering

Question 1

Welke factoren beïnvloeden (kwaliteit van) leven?

Answer 1

Genen (25%), omgeving, preventie/controle chronische ziekten, leefstijl, informatie en het lot

Question 2

Wat zijn tekenen van veroudering?

Answer 2

• Rimpels, dun en grijs haar
• Zicht, gehoor, smaak en reuk verslechteren
• Gewichtstoename, vooral bij heupen en buik
• Osteoporose, langzamere reflexen
• Dementie
• Hypertensie

Question 3

Hoe kun je hypertensie indelen?

Answer 3

• Hoog normaal: 130-139 / 85-89
• Graad 1: 140-159 / 90-99
• Graad 2: 160-179 / 100-109
• Graad 3: > 180 / > 110
• Geisoleerd systolisch: > 140 / < 90

Question 4

Hoe ontstaat hypertensie bij ouderen?

Answer 4

Door verdikking van de intima en media van de bloedvaten na het 50e jaar

• Systolische bloeddruk neemt toe
• Diastolische bloeddruk neemt af
• Polsdruk neemt toe

Question 5

Welke rol speelt elastine bij het ontstaan van hypertensie?

Answer 5

Halfwaarde tijd 50 jaar -> daarna verminderde uitrekking bloedvaten tijdens systole

Question 6

Wat gebeurt er met de systole tijdens veroudering?

Answer 6

• Terugvloed tijdens systole
• Toename systolische druk
• Toename risico beroerte, ventriculaire belasting en LVH

Question 7

Wat gebeurt er met de diastole tijdens veroudering?

Answer 7

Verkorting en verminderde druk, waardoor perfusie van coronairen afneemt -> MI

Question 8

Wat gebeurt er in de nier tijdens veroudering?

Answer 8

• Afname GFR na 50 jaar
• Afname afferente weerstand, toename glomerulaire druk
• Glomerulaire sclerose, proteinurie, toename creatinine

Question 9

Hoe veranderd de lichaamssamenstelling tijdens veroudering?

Answer 9

• Toename vet (35%)
• Afname plasma volume (8%)
• Afname totaal lichaamswater (17%)
• Afname extracellulaire vloeistof (40%)

Question 10

Wanneer daalt de spiermassa sneller of minder snel?

Answer 10

• Sneller: ouder en/of ziek

- Minder snel: sporten

Question 11

Wat is polyfarmacie?

Answer 11

Gebruik van meerder medicijnen (wat kan leiden tot interactie)

Question 12

Wat kunnen problemen zijn met farmaca gebruik tijdens veroudering?

Answer 12

Problemen met lezen, begrijpen, geheugen en inname

Question 13

Wat zijn de top 3 farmaca bij bejaarden?

Answer 13

• Cardiovasculaire middelen (vaak voor hartfalen)
• Psychofarmaca (antidepressiva, antipsychotica en hypnotica)
• Analgetica (pijnstillers)

Question 14

Wat zijn effecten van veroudering op de farmacokinetiek?

Answer 14

ADME: absorptie, distributie, metabolisme, eleminatie

Question 15

Wat verandert er bij de absorptie bij ouderen?

Answer 15

• Slikproblemen
• Motiliteit maag-darm kanaal, grootte darmoppervlak
• First pass effect, biologische beschikbaarheid

Question 16

Wat verandert er bij de distributie bij ouderen?

Answer 16

• Meer vet, minder lichaamswater: toename halfwaarde tijd lipofiele stoffen door groter verdelingsvolume
• Daling albumine: toename vrij fractie, afname halfwaarde tijd

Question 17

Bij welke medicatie moet je extra goed opletten bij ouderen?

Answer 17

Coumarinederivaten en digoxine

Question 18

Wat verandert er bij het metabolisme bij ouderen?

Answer 18

• Lever volume/doorbloeding daalt: hepatische klaring daalt
• Afname fase 1 metabolisme (CYP450 enzymen)
• Genetische factoren (polymorfismen, enzymen inductoren en remmers)

Question 19

Waarom had isoniazide 2 Gausse’s curves?

Answer 19

2 varianten acytelerings enzymen: snel en langzaam

Question 20

Wat verandert er bij de eliminatie bij ouderen?

Answer 20

• Nier functie/doorbloeding daalt: renale klaring daalt

- Plasma renine concentratie daalt: aldosteron daalt -> risico hyperkaliëmie

Question 21

Wat is de formule voor de steady state concentratie?

Answer 21

(D x t1/2) : (Vd x ln2 x t)

Question 22

Wat is de therapeutische breedte?

Answer 22

Verschil in concentratie waarbij het gewenste effect wordt bereikt en waarbij bijwerkingen optreden

Question 23

Wat zijn gevolgen van een te hoge steady state concentratie?

Answer 23

• Krachtigere (bij)werking

- Grotere kans interactie met andere farmaca

Question 24

Welke farmacokinetische interacties kunnen optreden?

Answer 24

• Absorptie: effect op darmmotiliteit
• Verdeling: effect op eiwitbinding
• Metabolisme: enzyminductoren/remmers
• Eliminatie: effect op urineflow/pH

Question 25

Welke farmacodynamische interacties kunnen optreden?

Answer 25

- Additief: bij zelfde effect/dubbel effect - Synergie/potentiëring: versterking van elkaar effect (bij diureticum + laxans -> hypokaliëmie) - Antagonisme: verminderde werking

Question 26

Wat gebeurt er met de farmacodynamiek bij ouderen?

Answer 26

- Verandering dichtheid of gevoeligheid receptoren - Gevolgen ziekten - Verminderde compensatie

Question 27

Welke faramacodynamische verschillen zijn er tussen mannen en vrouwen?

Answer 27

- Vrouw: tragere maaglediging en minder zuur productie - Man: langer, zwaarder, groter bloedvolume en spiermassa, relatief minder vet (groter Vd) - Fase 1 sneller bij vrouwen, fase 2 sneller bij mannen - Mannen hogere GFR: snellere renale klaring

Question 28

Waarom gebruiken vrouwen 1,5x vaker geneesmiddelen?

Answer 28

Vrouwen worden ouder en gebruiken vaak anticonceptiva

Question 29

Hoeveel ziekenhuisopnamen zijn er jaarlijks als gevolg van farmaca?

Answer 29

10000-20000 van de 100-200 miljoen voorschriften (0,01%)

Question 30

Waardoor kunnen allergische reacties op geneesmiddelen optreden?

Answer 30

- Niet dosis afhankelijk, pas na herhaalde toediening - Door binding aan grotere moleculen - Door binding aan rode bloedcellen (hemolytische anemie), leukocyten (agranulocytose) of bloedplaatjes (thrombocytopenie)

Question 31

Wat is idiosyncrasie?

Answer 31

Abnormale reactie op een geneesmiddel met een genetische achtergrond - Bijv cholinesterase deficiëntie die leidt tot langere werking suxamethonium (spierverslapper)

Question 32

Wat is het effect van roken en alcohol op medicatie?

Answer 32

- Roken/Nicotine: leidt to sympatische stimulatie | - Alcohol: synergetische interactie met centraal aangrijpende middelen

Question 33

Wat is het gevaar van niet selectieve b- antagonisten?

Answer 33

Bronchoconstrictie

Question 34

Waarom is het onderzoeken van teratogene/mutagene/carcinogene bijwerkingen met behulp van dierenproeven lastig?

Answer 34

- Dergelijke bijwerkingen treden zeer zelden op - Moeilijk te onderscheiden van spontane mutaties - Dierlijke metabolisme is anders dan menselijk

Question 35

Hoe worden de therapeutische index en therapeutische breedte berekend?

Answer 35

- Therapeutische index = LD50/ED50 - Therapeutische breedte = LD50 - ED50 ED50 = 50% efffect, LD50 = 50% overlijden

Question 36

Hoe kunnen bijwerkingen worden ingedeeld?

Answer 36

Type A: min of meer voorspelbaar | Type B: min of meer onvoorspelbaar

Question 37

Wat gebeurt er in fase 4 van geneesmiddel ontwikkeling?

Answer 37

Introductie op de markt en registratie nieuwe bijwerkingen (met name type B bijwerkingen)