Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

HNE 2016 > 3: Munnvatnskirtlar > Flashcards

3: Munnvatnskirtlar Flashcards

1
Q

Nefndu 4 munnvatnskirtla í röð eftir minnkandi stærð.

A
  • Parotis (fyrir framan eyra, undir kjálkabarð. Þunnt.)
  • Submandibular (utan á hálsi við kjálkabarð)
  • Sublingual (í munnbotni undir slímhúð. Seigt.)
  • Smáir munnvatnskirtlar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvaða taug fer gegnum parotis?

A

Andlitstaugin!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvaða 3 taugar fara við submandibular?

A

Marginal grein andlitstaugar (fer YFIR)
Lingual taug, sensor (UNDIR)
Hypoglossal, motor (UNDIR)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvaða taug og hvaða gangur fara djúpt við sublingual?

A

Lingual taug

Whartons gangur, útfærslugangur submandibular kirtils.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvaða veirusýking er best þekkt í parotis?

A

Hettusótt. Nú bólusett fyrir þessu.

Veldur bilat. stækkun á parotis, verkjum og hita.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hverju getur HIV valdið í parotis? 2 atriði.

A

Stækkun

Lymphoepithelial cysts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

3 mögulegar ástæður parotitis.

A

Dehydration
Veikindi
Hærri aldur
- veldur allt minnkuðu flæði munnvatns

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Helstu einkenni við parotitis, 3 atriði.

A

Verkir við kirtil
Roði í húð yfir kirtil - útiloka abscess!
Stundum gröftur úr gangaopi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Meðferð við parotitis, 3 atriði.

A

Heitir bakstrar
Súrt í munn til að örva munnvatnsflæði
Sýklalyf (dekka S. aureus).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

4 orsakir krónískrar bólgu í munnvatnskirtlum (granulomatous sialadenitis).

A
  • Tuberculosis. Yfirleitt börn og atypiskar mycobacteriur.
  • Sarcoidosis. Parotis stækkun, andlitslömun, uveitis (bólga í auga).
  • Cat-scratch disease. Bartonella henselae. Warthin-Starry litun á eitlasýni. Rx. azithromycin.
  • Wegener granulomatosis. Sársaukafullur hnútur í parotis.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Algengasta vandamál í munnvatnskirtlum og hvar eru þeir?

A

Steinar, sialolithiasis.
Algengast í submandibular, 80%.
Þar á eftir parotis, þeir eru stundum ekki röntgenþéttir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

4 orsakir steina í munnvatnskirtlum.

A

Ofþurrkur
Þvagsýrugigt
Sykursýki
Háþrýstingur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Úr hverju eru steinar í munnvatnskirtlum? 2 atriði.

A

Calcium phosphate

Hydroxyapatite

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Myndgreining í sialolithiasis. Nauðsynlegt? 4 atriði.

A

Ekki nauðsynlegt ef mjög dæmigerð saga.

  • Annars CT, ÁN skuggaefnis til að sjá af/á.
  • Ómun er dynamisk rannsókn, t.d. hægt að örva með súru etc. og sjá víkkun kirtilganga.
  • MRI (sialographia)
  • Sialogram
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Meðferðarmöguleikar við steinum í munnvatnskirtlum, 3 atriði.

A
  • Fjarlægja með skurðaðgerð
  • Sialoendoscopia (speglunaraðgerð)
  • ESWL, steinabrjótur.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

5 orsakir krónísks sialadentits, sem ekki er granulomatous.

A 
IgG4
RAI (radioactive iodine)
Sjögren
Sarcoidosis
Þrenging í útfærslugangi
17
Q

Hvað er sialadenosis?

A

Stækkun á munnvatnskirtlum, án verkja. Oft ekki pathogeniskt.

18
Q

Hvað er mucocele?

A

Samsafn á slími sem kemur frá 1 stk. kirtli.
Rof á slímhúð og munnvatnskirtlum. Kemur vanalega frá smáum kirtlum og ekki þekja í cystunni. Oft eftir trauma og yfirleitt í neðri vör.
Ranula og plunging ranula, sublingual.

19
Q

Hvað er ranula og hver er meðferðin?

A

Ranula er mucocele í munngólfi.
Plunging ranula er mucocele frá sublingual kirtli og kemur fram á hálsi.
Meðferð er að taka kirtilinn sem þetta kemur frá, ekki fyrirferðina sjálfa.

20
Q

Spot diagnósa fyrir mucocele?

A

Stinga nál í og horfa eftir þykku slími/munnvatni!

21
Q

Hvar eru 80% æxla í munnvatnskirtlum og hvort eru þau benign eða malign?

A

Í parotis, og 80% þeirra eru góðkynja!
Restin er 15% í subMANDIbularis og helmingur þeirra er góðkynja.
35% æxla í smáum munnv.kirtlum eru góðkynja.

22
Q

Hver eru 3 hættumerki góðkynja æxla í munnvatnskirtlum?

A

Vanalega er þetta hægt vaxandi en obs ef
Hraður vöxtur
Verkir
Útfall tauga

23
Q

5 gerðir góðkynja æxla í munnvatnskirtlum og hver er þeirra algengust?

A
  • Pleomorphic adenoma. Mixed tumor, algengast.
  • Warthin tumor. Eiginlega BARA í börnum. Aðallega í parotis, getur verið bilat. Reykingar.
  • Adenoma
  • Oncocytoma
  • Annað
24
Q

Pleomorphic adenoma í munnvatnskirtlum. Hvar, orsök o.fl.

A

…er algengasta góðkynja æxli munnv. kirtla. Oftast í parotis og er 70% æxla þar.
Orsök óþekkt en PLAG1 translocation til staðar stundum.
Myxoid stroma, brjósklíkt.

25
Q

Hver er meðferð við góðk. tumorum í parotis? Hvað þarf að passa?

A
  • Skurðaðgerð (vegna hættu á að þetta verði carcinoma, og stækkunar).
  • Finna andlitstaug og passa hana!
  • Aðrir fylgikvillar: Sialocele, hematoma, Freys syndrome (sviti við að borða, rx. er bótox), dofi í eyra.
26
Q

Hvað er Warthins tumor? Greining og meðferð.

A 
Góðkynja æxli sem kemur helst fyrir í parotis, mitochondriur í þessu.
Getur verið bilateral.
Reykingatengsl.
Eldra fólk, ekki börn.
Dx. með fínnálarsýni.
Rx. Aðgerð ef sj. þola.
27
Q

Illkynja æxli í munnvatnskirtlum. Tíðni, orsök, vefjagreiningar í helstu kirtlum.

A 
3-4 % krabbameina á h&h.
Orsök óþekkt.
Tíðni hæst við 60 ára.
Fjölbreyttar vefjagreiningar
- mucoepidermoid cancer í parotis.
- Adenoid cystic cancer í submandibular og smárum m.v.k.
28
Q

Algengasti cancer í munnvatnskirtlum?

A

Mucoepidermoid cancer, oftast í parotis.

29
Q

Nefndu 3 low risk vefjagreiningar í krabbameinum munnvatnskirtla.

A

Acinic cell carcinoma
Low grade mucoepidermoid carcinoma
Polymorphous low grade adenocarcinoma

30
Q

Nefndu 3 high risk vefjagreiningar í krabbameinum munnvatnskirtla.

A

High grade mucoepidermoid carcinoma
Adenoid cystic carcinoma
Carcinoma ex pleomorphic adenoma (translocation)

31
Q

Raðaðu 6 algengustu illkynja primerum í munnvatnskirtlum eftir lækkandi tíðni.

A 
Mucoepidermoid ca.
Adenoid cystic ca.
Adenocarcinoma
Carcinoma ex. PA
Acinic cell ca.
Squamous cell ca.
32
Q

Klíník illkynja æxla í munnvatnskirtlum. 4 atriði.

A

Oftast einkennalaust.
Verkir
Taugalamanir
Eitlastækkanir

33
Q

Myndgreining illk. æxla í munnvatnskirtlum. Stigun?

A

MRI er best.
Ómun og CT fljótlegt.
PET/CT ef grunur um dreifingu.
TNM stigun til að stýra meðferð og eftirmeðferð.

34
Q

Hvað er málið með adenoid cystic carcinoma? 3 atriði.

A

Hefur sérstakan hæfileika til að vaxa perineuralt!
Lungnametastasar löööngu eftir að primer er læknaður.
Næstalgengasti illk. primerinn í munnv. kirtlum.

35
Q

Hvað er carcinoma ex pleomorphic adenoma?

Horfur, meðferð.

A

Illk. breyting á pleomorphic adenoma í munnvatnskirtli.
Getur verið mjög illvígt.
Horfur fara eftir stigi en þetta er high grade.
Rx. skorið og geislað (fer eftir skurðbrúnum og eitlum). Yfirleitt ekki lyfjameðferð.

HNE 2016 (24 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions