brzeziński i toeplitz, r. 7 i 8

Question 1

dwa poziomy ingerencji badacza w psychikę osoby uczestniczącej w badaniu psychologicznym

Answer 1

1. specjalne traktowanie osoby uczestniczącej - by uzyskać potwierdzenie hipotez
2. specjalne traktowanie osób nieuczestniczących ale potencjalnych odbiorców reklamowanych treści

Question 2

ingerencja na pierwszym poziomie powoduje skutki etyczne:

Answer 2

1. naruszanie autonomii jednostki w trakcie badania i narażanie jej na dyskomfort, ból, lęk
2. pseudouprawomocnienie hipotez badawczych

Question 3

zgoda na udział w badaniu powinna być

Answer 3

w pełni świadoma i wolna od jakichkolwiek nacisków

Question 4

problemy z uzyskaniem świadomej zgody

Answer 4

1. asymetryczność relacji psycholog-badany
2. pozornie świadoma zgoda (niewystarczająca wiedza, poziom inteligencji itp.)
3. fałszywy obraz badania wytworzony przez badanego

Question 5

Paul Reynolds

Answer 5

przegląd 24 kodeksów etycznych; opracował Kodeks postępowania etycznego w naukach społecznych (1979 r.)

Question 6

problem prywatność ma nie tylko wymiar etyczny ale też…

Answer 6

prawny; Ustawa o ochronie danych osobowych i Karta praw pacjenta.

Question 7

grupy badane przez psychologów, które stwarzają specyficzne problemy etyczne

Answer 7

1. ochotnicy (często z obietnicą zapłaty)
2. osoby “specjalne”: żołnierze, policjanci, więźniowie
3. pacjenci DPS
4. studenci
5. dzieci

Question 8

zasada g ethical principles

Answer 8

ochrona badanych przed niepotrzebnym cierpieniem czy wstydem

Question 9

zasada I

Answer 9

badacz ma zrobić wszystko, by nie dopuścić do przykrych skutków wywołanych przez procedury badawcze

Question 10

termin “zmienne sugerujące hipotezę badawczą”

Answer 10

Martin T. Orne, 1991, 1993

Question 11

eksperyment Solomona Ascha

Answer 11

1951, badanie czynników wpływających na postawę niezależności i podporządkowania się naciskowi grupy
plansze z liniami różnej długości, na drugiej planszy zawsze była linia, która miała taką samą długość jak jedna z linii na pierwszej planszy
“która linia ma taką samą długość jak ta na drugiej planszy?”
7 osób w zmowie z badaczem, podawali złą odpowiedź, tylko ostatnia osoba była prawdziwym badanym

1/3 wszystkich odpowiedzi badanych była zgodna z ocenami większości
68% odpowiedzi była poprawna mimo wywieranego nacisku

Question 12

psycholog powinien respektować zasady:

Answer 12

• pozyskiwania świadomej zgody
• prywatności
• anonimowości
• poufności

Question 13

John Ziman “społeczeństwo nauki” - zadania psychologa:

Answer 13

1. prowadzenie badań naukowych oraz sporządzanie raportów z tych badań i ich publikowanie
2. sporządzanie recenzji (krytyka naukowa)
3. opieka nad pracami magisterskimi i doktorskimi

Question 14

z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat 70:

Answer 14

• od śmierci twórcy
• w odniesieniu do utworów, których twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia
• w odniesieniu do utworu, do którego prawa autorskie przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od daty rozpowszechnienia/od daty jego ustalenia
• w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z osób uczestniczących w procesie twórczym

Question 15

rzetelna krytyka

Answer 15

• adekwatna samoocena własnych kompetencji naukowych
• postawa tolerancji
• odporność na pokusy
• unikanie konfliktu interesów