BVJ VWO H3 - TW2

Question 1

Wat is genotype

verschil eukaryoten en prokaryoten

Answer 1

Alle erfelijke info van een organisme in de celkern. (behalve bij prokaryoten, ze hebben geen celkern, bij hun drijft het in de cytoplasma.

eukaryoten= cel met celkern, prokaryoten niet.

Question 2

Wat is fenotype

Answer 2

alle uiterlijke info van een organisme

vb. bloedgroep, huidskleur.

Question 3

Fenotype kan beinvloedt worden door 2 dingen:

Answer 3

1. genotype
2. milieufactoren

Question 4

Wat is een modificatie?

Answer 4

Als het fenotype verandert door milieufactoren.-> deze modificaties worden niet direct doorgegeven aan nageslacht.

bijv. haar verven

Question 5

Wat zijn chromosomen?

Answer 5

langgerekte draden met eiwitten en DNA

Question 6

Waaruit bestaat DNA?

Answer 6

DNA is opgebouwd uit 4 verschillende bouwstenen van nucleotiden.

Question 7

Waaruit bestaat een nucleotide?

Answer 7

stikstofbase, fosfaatgroep en een suiker (bijv. desoxyribose)

Question 8

Welke 4 stikstofbasen bestaan?

binas tabel..

Answer 8

guanine, adenine, thymine en cytosine.

71E

Question 9

Wat is DNA-sequentie?

Answer 9

de volgorde van nucleotiden.

Question 10

Wat is een DNA-molecuul?

Answer 10

Een stappeling van nucleotiden.

Question 11

Wat is bijzonder aan de positie van stikstofbasen>

Answer 11

ze zijn gespiegeld.

Question 12

Wanneer gebeurt spiralisatie?

Answer 12

tijdens de profase.

Question 13

Wat zijn chromosomenparen? en ander naam van lichaamscellen.

Answer 13

Chromosomenparen zijn 2 chromosomen die erg op elkaar lijken, die komen voor in lichaamscellen; somatische cellen.

Question 14

Hoeveel chromosomen heeft de mens in totaal + chromosomenparen?

Answer 14

46 chromosomen. 23 chromosoomparen.

Question 15

Er zijn 2 versies van chromosomen:

Answer 15

1. autosomen= 22 gelijke chromsomen (homoloog)
2. /geslachtschromosomen = het 23e paar die het geslacht bepaalt. (dus alleen 1 paar bepaalt het)

Question 16

Wat is op te merken tussen chromosomenparen vrouw en man>

Answer 16

Vrouw heeft alleen maar homologe chromosomenparen en man heeft dat ook, behalve 23e de geslachtschromosomen.

Question 17

Wat zijn homologe chromosomen en waarvoor moet je opletten?

Answer 17

= chromosomen van gelijke vorm en lengte.

let op! ze zijn niet identiek en bezitten verschillende erfelijke info/eigenschappen.

Question 18

Definitie genoom, gen en allel:

Answer 18

Genoom=Alle DNA-moleculen in een cel.
gen = bevat info voor 1 erfelijke eigenschap.
allel = versie van die eigenschap

dus stel genoom is de boek, gen is de hoofdstuk en allel is een versie van die hoofdstuk. dus gen is haarkleur en allel is zart,blond, bruin haar.

Question 19

Wat is genexpressie?

Answer 19

= het wel of niet tot uiting komen van een bepaald gen.

Question 20

Waarvoor moet je opletten bij genexpressie en ‘aan of uit’ ding?

Answer 20

gen gevat info voor 1 erfelijke eigenschap, maar die kan willekeurig aan of uit op basis van omgevingsfactoren.

genotype verandert niet, maar fenotype wel!

Question 21

Wat is gen inactiviteit>

Answer 21

Genen die uitstaan.

Question 22

Wat is een genenpaar, waar komen ze voor en waardoor bestaan ze?

Answer 22

Het paar van genen dat een eigenschap bepaalt. Ze komen voor in lichaamscellen en ze bestaan doordat je een gen van je moeder en de ander van je vader krijgt.

Question 23

Verschil allenpaar en genenpaar.

Answer 23

Genenpaar is meer algemeen, dus genenpaar voor haarkleur van je moeder en van je vader.

allelenpaar is meer specifiek naar zwart,blond, etc. haar.

Question 24

Wat is homozygoot en heterozygoot?

Answer 24

Homozygoot = beide allelen bevatten dezelfde versie van een erfelijke eigenchap.

Heterozygoot = beide allelen van een eigenschap bevatten verschillende info.

Question 25

Wat is recessief en dominant?

Answer 25

dominant = allel dat altijd tot uiting komt in het fenotype. recessief = allel dat alleen tot uiting komt als er geen dominante aanwezig is.

Question 26

Notatie van dominant, recessief en bijv. homo of heterozygoot.

Answer 26

d: A r: a homo: aa of AA hetero: Aa

Question 27

Onvolledig dominant/intermedair fenotype =

Answer 27

Wanneer beide eigenschappen niet overheersen en volledig tot uiting komen in het fenotype.

Question 28

Codominantie =

Answer 28

Wanneer beide eigenschappen wel overheersen en tot uiting komen in het fenotype.

Question 29

Recombinatie =

Answer 29

Het herverdelen van erfelijke eigenschappen.

Question 30

Waar kan recombinatie plaatsvinden en hoe bereken je alle mogelijke variaties tijdens meiose 1?

Answer 30

Het kan zich plaatsvinden in meiose 1 + crossing over en geslachtelijke voortplanting, bij ongeslachtelijke niet, want dat is gwn copy and paste. Om het aantal kansen te berekenen neem je de formule 2n en vul je voor n het aantal chromosomenparen in: 2^23 = 8,4 miljoen voor mens.

Question 31

Wat geeft genetische variatie?

Answer 31

een grote overlevingskans

Question 32

Waaruit behalve meiose 1 + crossing over en geslachtelijke voortplanting kan genetische variatie komen?

Answer 32

Mutaties = veranderingen in het DNA>

Question 33

definitie monohybride kruisingen?

Answer 33

mono = 1, je let op slechts 1 erfelijke eigenschap.

Question 34

Stappenplan voor monohybride kruising?

Answer 34

1. Noteer P en de genotypen van ouders (liefst vrouw voorin) 2. Noteer F1 (generatie 1) en zet de gameten (dus niet Aa, maar A of a nu) neer en kruis ze. 3. Noteer kansen of verhoudingen, vereenvoudig als nodig. 4. Je kan weer verder met F2 als nageslacht onderling kruist.

Question 35

Verhoudingen genotype en fenotype bij de volgende genotypen van ouders: 1. Aa x Aa 2. Aa x aa 3. Aa x AA 4. AA x aa

Answer 35

1. fenotype = 3:1 genotype = 1:2:1 2. fenotype= 1:1 genotype=1:1 3. fenotype=1 genotype= 1:1 4. fenotype=1 genotype=1

Question 36

Mens heeft .. autosomen en .. geslachtschromosomen.

Answer 36

44 en 2.

Question 37

Hoe kun je het karyotype ook noteren?

Answer 37

Als een code: [46, XX] of [46, XY]

Question 38

Gameten ontstaan door meiose, dus individueel, wat kan een vrouw en wat kan een man doorgeven?

Answer 38

Vrouw XX kan alleen X chromosoom geven Man XY kan beide doorgeven.

Question 39

Waardoor wordt het geslacht van de mens bepaald?

Answer 39

door de geslachts-chromosoom in de spermacel.

Question 40

Hoe noem je genen die op het x-chromosoom voorkomen?

Answer 40

X-chromosomale genen.

Question 41

Wat is een draagster>

Answer 41

Iemand die heterozygoot is voor een aandoening/eigenschap/blablabla. Bij x-chromosomale genen, kan alleen de vrouw dat zijn: X^A x^a

Question 42

Waarom kunnen mannen niet heterozygoot of homozygoot zijn als het gaat om x-chromosomale genen?

Answer 42

Want ze hebben maar 1 X chromosoom: X^aY of X^Ay.

Question 43

Waardoor bevat de Y-chromosoom minder info?

Answer 43

Omdat het kleiner en korter is.

Question 44

Waardoor zijn x-chromosomale aandoeningen eerder bij mannen dan vrouwen?

Answer 44

Vrouwen hebben eventueel de mogelijkheid om een dominant allel te hebben om de aandoening te compenseren, mannen niet, ze kunnen het of hebben of niet. vrouw: X^A X^A of X^A X^a man: X^AY

Question 45

Waarvoor moet je opletten als je een kruisingsschema maakt bij een x-chromsomaal gen aandoening en ze vragen voor specifiek de geslacht van de kind erbij?

Answer 45

Je doet dat 50% (kans dat het een zoon of dochter is) x de kans dat dat geslacht die aandoening heeft.

Question 46

Vaders geven hun zonen altijd..

Answer 46

de Y-chromosoom.

Question 47

Mannen met aandoening geven hun ziekte aan hun kleinzonen via de ..

Answer 47

dochter.

Question 48

Wat is een dihybride kruising?

Answer 48

overerving van 2 erfelijke eigenschappen waarbij 2 allelenparen betrokken zijn. (verschillende loci)

Question 49

Onafhankelijk/ongekoppelde overerving=

Answer 49

Wanneer genenparen in verschillende chromosomenparen liggen, kunnen deze onafhankelijk van elkaar in gameten komen.

Question 50

Voor dihybride kruisingen moet je goed opletten..

Answer 50

op de mogelijkheden van gameten.

Question 51

Je kunt jezelf checken voor het kijken van hoeveel gameten er kunnen komen bij dihybride kruisingen, hoe?

Answer 51

Door een rekensom te maken! Kijk naar de genotype: -> Aa-> je kunt of a of A doorgeven, dus 2. -> aa -> je kunt alleen a doorgeven, dus 1. AabbCc = 2 x 1 x 2 = 4

Question 52

# Speciale manieren van overerving Multiple allelen =

Answer 52

voor sommige erfelijke eigenschappen zijn er meer dan 2 allelen. dus niet de normale recessieve en dominante dinge, want dat zijn er maar 2.

Question 53

# Speciale manieren van overerving genotypen van verschillende bloedgropen:

Answer 53

bloedgroep AB (codominant) = I^A en I^B bloedgroep B = I^B I^B of I^B en i Bloedgroep A = I^A I^A of I^A en i bloedgroep O = ii

Question 54

# Speciale manieren van overerving Letale factor=

Answer 54

gen dat alleen in bepaalde vorm (bijv. homozygoot) leidt tot de dood van een individu.

Question 55

Waar moet je voor opletten bij letale factor?

Answer 55

Je telt de vierkantje van de dode individu niet mee met de verhouding. dus 1/3 enzo en niet 1/4.

Question 56

Gekoppelde overerving=

Answer 56

genenparen op dezelfde chromosoom, gekoppelde genen

Question 57

Wat is cross-over en wanner vindt het plaats?

Answer 57

1. tijdens spiralisatie kunnen chromosomendeeltjes uitgewisseld worden. 2. tijdens metafase van meiose 1.

Question 58

Wat is Mitochondriale overerving , waauit komt het voort en hoe werkt het?

Answer 58

Mitochondrien bevatten DNA-moleculen in kleine hoeveelheden; mtDNA. Het wordt uitsluitend van vrouwen geerfd; eicellen. Want tijdens bevruchting gaat de kop van de spermacel in eicel, de mitochondiren blijven achter. Dus alleen maternaal geerfd.

Question 59

tweelingenonderzoek=

Answer 59

je kunt dit onderzoek uitvoeren om erachter te komen of milieufactoren of genotype invloed hadden op de fenotype.

Question 60

Verschil een-eiige tweelinge en twee-eiige tweeling voor genetica?

Answer 60

eeneiige tweeling= dezelfde genotype twee-eiige = NIET. je kunt dus bij eeneiige onderzoek doen met nature en nurture ding.

Question 61

Wijzingen in genexpressie zijn..

Answer 61

omkeerbaar, erfelijk en soms stabiel.