Celbeschadiging

Question 1

Homeostase

Answer 1

= het behouden van een stabiel intern milieu

- cellen proberen hun intern milieu constant te houden binnen bepaalde fysiologische grenzen

Question 2

Wat gaat de cel doen bij fysiologische stress of pathologische stimuli?

Answer 2

de cel gaat zich aanpassen om deze homeostase te behouden

Question 3

Wat zijn de 4 belangrijkste aanpassingen die een cel doet bij stress of schadelijke stimuli

Answer 3

• atrofie
• metaplasie
• hyperplasie
• hypertrofie

Question 4

Als schade wordt toegebracht aan de cel, noemen we dit

Answer 4

celbeschadiging

Question 5

Celbeschadiging kan of … of … zijn

Answer 5

• Reversibel: als schade binnen bepaalde grenzen zijn

- Irreversibel: als schade te groot is -> celdood

Question 6

Hypertrofie is

Answer 6

is het groter worden van de cel

Question 7

Bij welke cellen kan er hypertrofie ontstaan

Answer 7

in cellen die gelimiteerde delingscapaciteit hebben. bv. spiercellen

Question 8

Wat gebeurt er bij hypertrofie?

Answer 8

• er worden geen nieuwe cellen aangemaakt, alleen grotere cellen
• grotere aantallen structurele eiwitten en organellen in de cel

Question 9

is hypertrofie pathologisch of/ en fysiologisch en waardoor

Answer 9

• kan fysiologisch of pathologisch zijn
• komt door mechanische stress en groeifactoren
• > verhoogd prestatievermogen om te voldoen aan de vraag

Question 10

Wat is hyperplasie?

Answer 10

is het vermeerderen van het aantal cellen

Question 11

hoe gebeurt hyperplasie

Answer 11

• vermeerdert het aantal cellen door cellen die zich kunnen delen, te delen

Question 12

hyperplasie kan voorkomen in combinatie met

Answer 12

hypertrofie

Question 13

is hyperplasie pathologisch of/ en fysiologisch en waardoor

Answer 13

• fysiologisch
• hormonaal (bv. borstklierweefsel tijdens puberteit)
• compensatoir (door ziekte of verlies v/e deel v/e weefsel)
• pathologisch
• door excessieve stimulatie van hormonen of groeifactoren

Question 14

Hyperplasie speelt een rol in de?

Answer 14

in de wondheling

Question 15

Wat is er voor nodig om hyperplasie te remmen? en wat als dit niet geremd wordt?

Answer 15

• een controlemechanisme is nodig

- als er een ontregeling is kan er kanker ontstaan

Question 16

Wat is atrofie

Answer 16

is het kleiner worden, krimpen van de cel

Question 17

Hoe gebeurt atrofie

Answer 17

• door verlies van cellulaire substantie gaat het hele weefsel/ orgaan krimpen
• er is een daling in de EWsynthese en stijging EWdegradatie door een daling van de metabolische activiteit

Question 18

zijn de cellen dood bij atrofie?

Answer 18

nee, maar ze hebben wel een verminderde functie

Question 19

Wat kunnen oorzaken van atrofie zijn

Answer 19

• verminderde prestaties nodig (bv. immobilisatie)
• verlies van innervatie
• verminderde bloedvoorraad
• onvoldoende voeding
• verlies van endocriene stimulatie
• veroudering

Question 20

Wat is metaplasie

Answer 20

is wanneer 1 celtype vervangen wordt door een ander celtype

Question 21

geef een voorbeeld van metaplasie

Answer 21

bv. van kubisch epitheel naar plaveiselepitheel om beter te weerstaan aan de veranderde omgevingsfactoren

Question 22

wanneer gebeurt metaplasie

Answer 22

als reactie op chronische irritatie om cel weerstandiger te maken aan de prikkel -> neiging tot maligne transformatie

Question 23

Wat is dysplasie

Answer 23

is abnormale hyperplasie

Question 24

is dysplasie pathologisch of fysiologisch

Answer 24

is pathologisch oftewel precancereus

Question 25

Wat verandert er in de cel bij dysplasie

Answer 25

niet alleen de morfologie van de cel verandert als reactie op stress, ook de functionele status kan veranderen

Question 26

Celschade ontstaat wanneer

Answer 26

de cellen zich niet langer kunnen aanpassen aan stress of als er schadelijke stimulus is

Question 27

We spreken van reversibele schade als

Answer 27

- als schadelijke stimulus niet te groot is en niet blijft duren - als functionele en structurele misvormingen zonder ernstige schade aan membraan en kern

Question 28

oorzaken van celschade

Answer 28

- hypoxie (zuurstoftekort) - chemische agentia - infectieuze agentia - genetische defecten - immuunreacties - voeding (te veel of te weinig) - fysische agentia - veroudering

Question 29

Reversibele schade heeft 2 morfologische veranderingen

Answer 29

- zwelling van de cel | - verandering in vetten

Question 30

Waardoor ontstaat er zwelling van de cel

Answer 30

- door falen van energieafhankelijke ionenpompen in het celmembraan -> homeostase kan niet meer gehandhaafd worden

Question 31

Waardoor veranderen cellen in vetten

Answer 31

kleine of grote lipide vacuolen verschijnen in het cytoplasma vnl. bij cellen die afhankelijk zijn van het vetmetabolisme

Question 32

2 zaken die consequent leiden tot celdood

Answer 32

- dysfunctie van het mitochondria | - ernstig verstoorde membraanfunctie

Question 33

Subcellulaire veranderingen is

Answer 33

veranderingen in organellen als reactie op schadelijke stimulus

Question 34

Geef de soorten subcellulaire veranderingen

Answer 34

- autofagie - hypertrofie van het SER - veranderingen in de mitochondriën - cytoskeletale veranderingen

Question 35

Autofagie

Answer 35

organellen worden door lysosomen in de cel zelf verteerd wanneer er onvoldoende voedingsstoffen in de omgeving zijn

Question 36

hypertrofie van het SER

Answer 36

als cel blootgesteld wordt aan toxines, dient als reactie om zo veel mogelijk toxines te kunnen verwijderen

Question 37

veranderingen in de mitochondriën

Answer 37

verandering in het aantal, grootte en vorm als reactie op chronische verwonding

Question 38

cytoskeletale veranderingen

Answer 38

- abnormale accumulatie van filamenten als reactie op sommige geneesmiddelen en toxines

Question 39

2 soorten celdood

Answer 39

necrose en apoptose met beiden een verschillend mechanisme

Question 40

Necrose is

Answer 40

een reactie op verwondingen zoals ischemie, toxines, infecties en trauma's

Question 41

Wat gebeurt er bij necrose

Answer 41

als er zware schade is aan de lysosomale membranen -> enzymen lekken uit lysosomen, komen in cytoplasma terecht en verteren de cel Cellulaire inhoud lekt doorheen het plasmamembraan en zorgt voor ontstekingsreactie

Question 42

Wat is apoptose

Answer 42

is actieve, energie- afhankelijke en strikt gereguleerde vorm van celdood

Question 43

Wanneer gebeurt apoptose

Answer 43

als groeifactoren van een cel wordt ontnomen, of als er onherstelbare schade is aan DNA of EW in de cel, gaat de cel zichzelf doden -> kern van de membraan lost op zonder volledig verlies van membraanintegriteit

Question 44

Grootte van de cel: bij necrose en apoptose

Answer 44

- N: vergroot (zwelling) | - A: verminderd (krimpen)

Question 45

Kern: N en A

Answer 45

- N: Lysis van de kern | - A: fragmentatie

Question 46

Plasmamembraan: N en A

Answer 46

- N: Verstoord | - A: intact met veranderde structuur

Question 47

Celinhoud: N en A

Answer 47

- N: Enzymatische vertering, kan uit de cel lekken | - A: Intact, kan vrijgezet worden in apoptotische lichaampjes

Question 48

ontstekingsreactie bij naburige cellen: N en A

Answer 48

- N: vaak | - A: nee

Question 49

Fysiologisch of pathologisch: N en A

Answer 49

- N: altijd pathologisch (als gevolg van irreversibele celschade) - A: vaak fysiologisch (ongewenste cellen elimineren) soms pathologisch als gevolg van celschade (zeker als er DNA schade is)