College 11 - Willem van Ockham Flashcards
Wat is direct realisme?
Zowel Petrus Aureoli als Willem van Ockham willen van de species van Thomas van Aquino af.
Als er geen bemiddeling meer is tussen object van kennis en kenner, krijgt je ‘direct realisme’ ipv ‘indirect realisme’.
Hoe beargumenteert Aureoli dat gezichtsbedrog-ervaringen leiden tot de aanname dat bij kennis het verstand een extra zijn, namelijk het verschijnend zijn, verleent aan het waargenomen object?
En waarom zou dit een sterke theorie kunnen zijn?
Als je niet kunt zeggen dat iets echt bestaat maar het wel waarneemt (bijvoorbeeld beweging van bomen als je vaart of een rondje in de lucht als je een stokje snel rondzwaait) dan leert de ervaring dat het (die beweging of dat rondje) wel bestaat. Alleen niet op die plek en ook niet in je zintuigen (anders zou je DAT ook zien) maar dat bestaan is op een intentionele manier.
Dit geld voor zowel de zintuigen als het verstand.
Daaruit volgt dat het intellect / de ziel een speciaal soort inhoudelijk zijn (verschijnend/intentioneel zijn) verleent aan dat object van kennis.
Het zou een sterkte theorie moeten zijn omdat je vertrekt vanuit uitzondering-situaties (gezichtsbedrog), je hebt dus de problemen al opgelost voordat ze zich voordoen.
Welke kritiek uit Willem op de theorie van Aureoli?
Hij stelt:
Die intentionele zijn is óf hetzelfde als het zijnde van het object, óf niet.
Als het hetzelfde is, dan zou het op hetzelfde moment moeten ontstaan en vergaan. —> Dit gaat niet op voor Aureoli’s intentioneel zijn: als je naar een witte muur kijkt en dan weer wegkijkt zou het zijn van het wit (apparent being) van de muur verdwijnen, maar we weten dat de muur wit blijft (whiteness).
Als ze verschillend zijn, dan is het absolute zijnde waar te nemen zonder die andere intentionele zijnde. De waarneming heeft geen bemiddeling nodig van deze speciale soort van zijn (direct realisme).
Het kan dus geen van beide opties zijn, dus klopt de hele theorie niet.
Ockham maakt van Aureloli’s theorie hetzelfde als die van Thomas: iets onnodigs toevoegen (bemiddeling) wat weggeschoren kan worden. ;)
