cultuur van de kerk; h. 9

Question 1

Waarom is de kerk tegen dans?

Answer 1

• alleen vermaak, geen onderwijzende functie
• puur lichamelijk, misschien wel het werk van de duivel
• extatische karakter van dodendansen en dansmanies ook in verband gebracht met oude heidense rituelen.

Question 2

Welke dans is wel toegestaan in de kerk?

Answer 2

Ingetogen dansen in dienst van het rituele gebeden, voor spirituele genezing en zuivering.
- Cirkeldans: hemelse dans van de engelen
- zingen hymnen en psalmen, stampen en klappen. Geen vrouwen toegestaan (verleiding)
- Geestelijke processie; mensen trekken in groep met geestelijken door straten rondom de kerk en zingen religieuze liederen.

Question 2

Wat is de ezelsmis / narrenmis?

Answer 2

Narrenfeest, 3 dagen rond vastenavond. Nar staat symbool voor gekte.
- Standen worden omgedraaid, gedanst en gezongen, oorspronkelijk heidens.

Question 3

Wat is de dodendans?

Answer 3

Blijk van verbintenis tussen leven en dood. Lijkt alsof de dansers door de duivel bezeten zijn. Oorspronkelijk heidense ritueel.

Question 4

Waarom accepteerd de kerk de dodendans?

Answer 4

De kerk probeert de dans te verzoenen met geloof = memento mori, zorg goed voor je ziel, onderwijzend.
Hierna dodendans alleen nog te zien op muurschilderingen, prenten, boekverluchtingen & schilderijen.

Question 5

Hoe is de dodendans te herkennen in bv. prenten?

Answer 5

Verschillende standen achter elkaar, geraamten danst met levenden.
Doodsattribuut: schep of doodskist. De dood heeft een zeist vast.

Question 6

Wat zijn populaire dansen bij het volk?

Answer 6

Rondedans of de reidans, lange ketting van dansers. geen teksten en geen muziek van bewaard gebleven. Rondedans gedaan op bepaalde feesten. Door de kerk wordt dit gezien als heidens.

Question 7

Wat heeft de kerk gedaan met volksdansen zoals de rondedans?

Answer 7

Kerstenen (toe-eigenen). Dit betekent dat de dansen een plaats binnen het christendom krijgen en bv. als deel van processies worden toegestaan.

Question 8

Wat zijn kenmerken van de hofdans?

Answer 8

• Hoofdtooien en juwelen, moeilijk bewegen
• Tootschoenen (schoenen met lange punten)
• Adel, sierlijke elegante dans met plechtig bewegen
• Basse danse = sierlijk, schrijden, buigen, poseren & draaien. Aanraking alleen met de hand.

Question 9

Wat was de positie van de vrouw in de late middeleeuwen?

Answer 9

Vrouw wordt op voetstuk geplaatst (mede dood mariaverering)
Tegenstrijdig: vrouwen worden vereerd, maar ook rechten ontnomen. Steeds moeilijker voor vrouwen om lid te worden van een gilde.

Question 10

Hoe is de positie van de vrouw in de late middeleeuwen terug te zien in dans?

Answer 10

De vrouw wordt in de dans geleid door de man.

Question 11

Wat is de moresca / moriskendans in Spanje?

Answer 11

• Oorsprong niet duidelijk
• soort zwaardspel, mogelijk symbool voor het gevecht tussen Arabische Moren en christelijke bewoners van Spanje.
• Dansers als moren verkleed met belletjes & zwart geschminkte gezichten

Question 12

Wat is de moresca in de late middeleeuwen?

Answer 12

dans-of kluchtspel voor vermaak aan hoven.
- Arm boerenmeisje verkleed als edele jonkvrouw, de nar, boer, wildeman, muziek en verklede monnik
- symboliseren het kwade: lompheid, onbehouwenheid, onnozelheid, wildheid, hypocrisie, ongepaste seksuele drift

Question 13

Waardoor zijn dansnotaties ontstaan?

Answer 13

• Regels en passen van hofdansen worden steeds uitgebreider, behoefte aan dansmeesters en instructies

Question 14

Wie worden de dansmeesters?

Answer 14

Troubadours en minstrelen

Question 15

Hoe ontstaan de eerste dansnotaties?

Answer 15

Dansmeesters tekenen dansmelodieën op in manuscripten.
- Gebruiken letters voor aanduiding: s (simple), r(reprise, herhaling) & R (Révérence, buiging)
Na uitvinding boekdrukkunst ook dansbundels.