defter bilgileri flashcards
(15 cards)
Morfosentaks nedir?
Biçimbilim ve sözdiziminin kesişimi; kelime içi yapı ile cümle dizilimini birlikte inceler.
Sıfır biçimbilim örneği verin.
Türkçe tekil isimler (“kitap-∅”) çoğul eki olmaması.
İsimlerdeki yaygın kategoriler nelerdir?
Hal, sayı, cinsiyet, belirlilik.
Eylemlerde görünüş (aspect) nedir?
Eylemin zaman içindeki dağılımı (tamamlanmış/süreklilik).
Evrensel Dilbilgisi ve çekim ilişkisi?
Tüm dillerde ortak çekimsel özelliklerin varlığını savunur (Chomsky).
Morfolojik çekim ile sözdizimsel çekim arasındaki temel fark nedir?
Morfolojik çekim kelime içinde eklerle yapılır (gel-di-m), sözdizimsel çekim ise kelime gruplarıyla (gitmiş ol-acak).
Sıfır biçimbilime İngilizce’den örnek verin.
“Sheep” → Tekil (sheep-∅) ve çoğul (sheep-∅) aynı biçim.
Biçimbilimsel kısıtlama nedir? Örnek verin.
Eklerin belirli sırayla gelmesi. Örn: Türkçe’de “-me” (olumsuzluk) her zaman zaman ekinden önce: “gel-me-di” ✓, “gel-di-me” ✗.
Evrensel Dilbilgisi (UG) hangi çekimsel özellikleri vurgular?
Tüm dillerde ortak olan zaman, cinsiyet, sayı gibi kategorilerin varlığı (Chomsky).
İsimlerde “bulunma hali” nedir? Türkçe örneği.
Eylemin gerçekleştiği yeri gösterir. Örn: “ev-de”, “okul-da”.
Eylemlerde “çatı” (voice) kategorisi nedir?
Eylemin özne-neset ilişkisini değiştirir. Örn: Etken: “Ali kapıyı açtı” vs Edilgen: “Kapı açıldı”.
Sıfat-isim uyumu nedir? Fransızca örneği.
Sıfatın cinsiyet/sayı bakımından isimle uyumu. Örn: “une grande maison” (dişil) vs “un grand arbre” (eril).
“Görünüş” (aspect) ile “zaman” (tense) arasındaki fark?
Zaman eylemin ne zaman olduğunu, görünüş ise nasıl (tamamlanmış/sürekli) olduğunu belirtir.
Türkçe’deki “kip” (mood) çeşitleri nelerdir?
Haber kipi (“gider”), dilek kipi (“gidese”), emir kipi (“git!”).
“Belirlilik” (definiteness) nedir? İngilizce ve Türkçe örnek.
Nesnenin bilinip bilinmediğini gösterir. Örn: “the book” (belirli) vs “a book” (belirsiz); Türkçe’de “-i” eki: “kitabı aldım” (belirli).
