genel tanımlar

Question 1

Morfem (Biçimbirim) tanımı ve türleri nelerdir?

Answer 1

Anlam taşıyan en küçük dil birimi. Türler: Serbest (tek başına kullanılır, “kitap”) ve bağlı (ek olarak kullanılır, “-lık”).

Question 2

Çekim vs. Yapım Eki Farkı?

Answer 2

Yapım → Yeni kelime (göz-lük), Çekim → Dilbilgisel işlev (gözlük-ler).

Question 3

Allomorf nedir? Örnek ver.

Answer 3

Aynı morfemin ses değişimi. Örn: “-in/-ın” (ev-in, araba-ın).

Question 4

Türetme ve çekim nasıl ayırt edilir?

Answer 4

Türetme → Yeni anlam (güzel → güzelleş), Çekim → Dilbilgisel işlev (güzel-di).

Question 5

“Köpeklerimizden” morfemlerine ayrıştır.

Answer 5

köpek + -ler + -imiz + -den.

Question 6

Eklemeli dil nedir?

Answer 6

Morfemlerin köke eklenmesi (Türkçe, Japonca).

Question 7

Üretici dilbilgisi biçimbilimi nasıl etkiler?

Answer 7

Kurallarla yeni kelimeler türetme (ör: fiil + -ici → yapıcı).

Question 8

Sözcük (Kelime) nedir? Örnek ver.

Answer 8

Bağımsız kullanılabilen, anlam ve dilbilgisel işlev taşıyan temel birim.

Örnekler: “kitap” (tek morfem), “kitaplık” (kitap + -lık), “kitaplıklarımızda” (kitap + -lık + -lar + -ımız + -da).