Domein I: Goede Tijden, Slechte Tijden.

Question 1

Formule output gap.

Answer 1

Output gap = feitelijke productie - potentiële productie ( Y - Y*)

Question 2

Verkrappend/stimulerend begrotingsbeleid

Answer 2

De overheid wil hiermee de bestedingen proberen af te remmen, door belastingen te verhogen of de overheidsbestedingen te verlagen.

Voor stimulerend tegenovergestelde.

Question 3

Twee automatische conjuctuurstabilisatoren

Answer 3

Deze hebben een anticyclisch effect.
- Uitkeringen: bij laagconjuctuur veel werkloosheid, maar door uitkeringen bestedingen niet erg dalen, dus een stabiliserende werking.
- Progressief belastingstelsel: laagconjuctuur weinig verdiend, door dit belastingstelsel bestedingen bevordert.

Question 4

Inverdieneffect en uitverdieneffect.

Answer 4

1) Een belastingverlaging leidt tot een hoger besteedbaar inkomen, dit leidt tot hogere bestedingen en een grotere produxtie en een hoger inkomen, dit zorgt voor extra belastingontvangsten. Zo wordt een gedeeldte van deinitiële belastingverlaging dus al terugverdiend.
2) Zelfde maar dan ondersom.

Question 5

Doel enkelvoudig mandaat.

Answer 5

Bewaken de prijsstabiliteit: inflatie op een gewenst niveau krijgen en behouden.

Question 6

Doel duaal mandaat.

Answer 6

Het bewaken van de prijsstabiliteit en economische groei (conjuctuur stimuleren).

Question 7

4 typen inflatie:

Answer 7

1) Bestedingsinflatie
2) Kosteninflatie
3) Geïmporteerde inflatie
4) Vanwege overheidsmaatregelen: btw verhogen/extra heffingen, etc.

Question 8

Geldillusie

Answer 8

Men kan het nominale ontwikkelingen verwarren met reële ontwikkelingen, dus denken ze bijv. dat hun inkomen stijgt terwijl dit alleen nominaal het geval is en niet reëel.

Een nominale loonsverhoging betekenis niet per se dat er hierna ook meer goederen en diensten kunnen worden gekocht.

Question 9

3 functies van geld

Answer 9

1) Ruilmiddel: goederen en diensten kopen met geld (indirecte ruil).
2) Rekenmiddel: waarde toekennen aan goederen en diensten, zodat producten gemakkelijk kunnen worden vergeleken.
3) Oppotmiddel: consumptie uitstellen, geld opzij zetten voor toekomstige uitgaven.

Question 10

Maatschappelijke geldhoeveelheid (M1)

Answer 10

Dit is al het girale en chartale geld dat in handen is van het publiek.

Question 11

Chartaal en giraal geld.

Answer 11

Chartaal: alle bankbiljetten en munten.
Giraal: al het idret opeisbare geld (betaalrekeningen en opneembare spaarrekeningen).

Question 12

Formule M1

Answer 12

M1 = chartaal geld in handen van het publiek + giraal geld in handen van het publiek.

Question 13

M1, wie is het publiek?

Answer 13

De gezinnnen, bedrijven en de overheid, dus niet geld van de banken.

Question 14

Refi-rente

Answer 14

Mocht een bang een tekort hebben dan moet zijn dit herfinancieren door middel van een lening bij de centrale bank, hiervoor moet een prijs betaald worden ter hoogte van de refi-rente.

Question 15

Interventies op de geldmarkt.

Answer 15

Rente verlagen middels aanbod basisgeld: waardepapieren (obligaties) van banken opkopen -> aanbod basisgeld stijgt -> rente daalt.

Rente verhogen middels aanbod basisgeld: waardepapieren van banken verkopen -> aanbod basisgeld daalt -> rente stijgt.

Question 16

Reële rente formule.

Answer 16

Reële rente (indexcijfer) = nominale rente (indexcijfer) / verwachte inflatie (indexcijfer) x 100

Question 17

Bankrun.

Answer 17

Als rekeninghouders in groten getale het vertrouwen in hun bank verliezen kan het gebeuren dat een groot deel van de rekeninghouders tegelijkertijd hun geld wil opnemen.

Question 18

Depositogarantiestelsel.

Answer 18

Dit geeft rekeninghouders een bepaalde mate van bescherming als een bank failliet gaat.

Question 19

ECB als lener-in-laatse-instantie

Answer 19

Als een bank dringend geld nodig heeft kunnen ze als ze echt geen andere mogelijkheden hebben, lenen bij de ECB voor een korte periode een noodlening krijgen.

Dit is voor banken die niet kunnen voldoen aan kortlopende verplichtingen, maar verder wel financieel gezond zijn.

Question 20

Hoe komt de prijs van valuta tot stand?

Answer 20

Vraag en aanbod.

Question 21

Zwevende wisselkoers.

Answer 21

Hiervan is sprake als het marktmechanisme (vraag en aanbod) de prijs van een valuta bepaalt.

Question 22

Depreciatie en appreciatie.

Answer 22

Depreciatie: waardevermindering als de vraag omlaag gaat en/of het aanbod omhoog.
Appreciatie: andersom.

Question 23

Wat gebeurt er als er een stijging van de wisselkoers is met het saldo op de lopende rekening?

Answer 23

Wisselkoers stijgt -> internationale concurrentiepositie daalt -> export daalt en import stijgt -> saldo lopende rekening daalt.

Question 24

Wat gebeurt er als een daling van de wisselkoers is met het saldo op de lopende rekening?

Answer 24

Wisselkoers daalt -> internationale concurrentiepositie stijgt -> export stijgt en import daalt -> saldo lopende rekening stijgt.

Question 25

Wisselkoers en saldo op de financiële rekening (betalingsbalans).

Answer 25

Internationale beleggers verplaatsen kapitaal naar landen met een sterke internationale concurrentiepositie. Des te lager de wisselkoers, des te goedkoper dit land is voor het buitenland, des te sterker de internationale concurrentiepositie, des te aantrekkelijk het is voor internationale belegger om te beleggen in dit land, des te hoger de kapitaalinvoer wat een positief effect heeft op het saldo van de financiële rekening.

Question 26

Betalingsbalans

Answer 26

Het saldo op de betalingsbalans bepaalt de hoeveelheid vraag naar en de hoeveelheid aanbod van een valuta en daarmee de wisselkoers van de valuta. Deze wordt gevormd door de lopende rekening en de financiële rekening.

Question 27

Wat voor invloed heeft het saldo op de betalingsbalans op de opbouw van valutareserve?

Answer 27

Positief saldo betalingsbaland -> vraag valuta>aanbod valuta -> wisselkoers stijgt (appreciatie) en opbouw valutareserve. Negatief saldo betalingsbalans -> vraag valuta wisselkoers daalt (depreciatie) en uitputting valutareserve.

Question 28

Vaste wisselkoers.

Answer 28

Een afgestemde vaste wisselkoers tussen twee (of meer) munten.

Question 29

Centrale banken houden valutareservers, wat zijn dit en waarom?

Answer 29

Valutareservers: vreemde valuta. Hiermee kunnen zij de vraag naar hun eigen munt vergroten. Voorbeeld: Wisselkoers daalt -> eigen munt opkopen -> vraag valuta stijgt -> wisselkoers eigen munt stijgt (appreciatie).

Question 30

Wat zijn voordelen van vaste wisselkoers?

Answer 30

- Meer zekerheid voor exporteurs en importeurs, want de handel verloopt zonder grote relatieve prijsschomelingen (laag wisselkoersrisico), wat de internationale handel bevordert. - Stabiliteit voor internationale beleggers.

Question 31

Wat zijn nadelen van vaste wisselkoers?

Answer 31

- Geen automatisch evenwicht op de betalingsbalans (dit is bij zwevende wisselkoersen wel zo). - Centrale bank moet valutareserves aanhouden om de interventies op de valutamarkt mogelijk te maken. - Geen verbetering van de internationale concurrentiepositie vanwege ontwikkeling wisselkoers.

Question 32

Revaluatie van vaste wisselkoers

Answer 32

een kunstmatige verhoging van de vaste wisselkoers.

Question 33

Devaluatie van vaste wisselkoers

Answer 33

een kunstmatige verlaging van de vaste wisselkoers.

Question 34

Wat voor invloed heeft de rente op de wisselkoers?

Answer 34

Bijvoorbeeld: Rente stijgt -> kapitaalinvoer door internationale beleggers -> vraag eigen valuta stijgt -> wisselkoers stijgt (appreciatie). Rente daalt -> kapitaaluitvoer door internationale beleggers -> aanbod eigen valuta stijgt -> wisselkoers daalt (depreciatie).

Question 35

Muntunie

Answer 35

Dit bestaat uit een groep landen die een eenheid vormen waarbinnen dezelfde munt (valuta) wordt gebruikt.

Question 36

Wat zijn de voordelen van een muntunie?

Answer 36

- Geen wisselkoersschommelingen meer tussen de landen die onderdeel zijn van de unie waardoor er financiële stabiliteit ontstaat. Bedrijven die importeren uit of exporteren naar andere landen binnen de muntunie lopen geen risico meer vanwege veranderde wisselkoersen (wisselkoersrisico). - Geen transactiekosten meer voor het wisselen van de munten om handel mogelijk te maken.

Question 37

Wat zijn de nadelen van een muntunie?

Answer 37

- Geen zelfstandigheid wisselkoersbeleid meer. Als een land een eigen munt heeft, kan het de wisselkoers van deze munt beïnvloeden om daarmee de bestedingen te stimuleren of af te remmen. Conjuctuurbewegingen kunnen nog maar in beperkte mate worden afgezwakt door middel van beïnvloeding van de wisselkoers na toetreding tot een muntunie.

Question 38

Trilemma monetair beleid

Answer 38

Maar twee van de volgende drie kunnen worden gekozen door een land (of muntunie): - Vrij kapitaalverkeer -> geld (kapitaal) kan zich vrij verplaatsen vanuit en naar andere landen. - Zelfstandig monetair beleid -> het land of de muntunie kan zelf het rentebeleid vaststellen. - Vaste wisselkoers -> er is een vaste wisselkoers tussen twee valuta's.

Question 39

Hoe werkt trilemma monetair beleid?

Answer 39

Als een land (of muntunie) alle drie onderdelen kiest, zorgt dit ervoor dat een verhoging van de rente leidt tot kapitaalinvoer uit het buitenland met als gevolg een appreciatie van de wisselkoers. Hieruit volgt dat dit land (deze muntunie) geen vaste wisselkoers kan hebben of geen vrij kapitaalverkeer moet toelaten of geen zelfstandig monetair beleid kan voeren.

Question 40

Formule bestedingen en inkomen bij keynesiaanse kruis

Answer 40

Bij keynesiaanse kruis is er sprake van een gesloten economie. Bestedingen (EV) = C + I + O Inkomen (Y) = C + B + S

Question 41

Wat wordt er binnen het IS-MB-GA model verondersteld over de bestedingen en inkomen?

Answer 41

De bestedingen (EV) zijn altijd gelijk aan het inkomen (Y).

Question 42

Autonome bestedingen

Answer 42

Bestedingen die onafhankelijk zijn van de hoogte van het inkomenvan het inkomen worden gedaan, namelijk: - Consumptie is gedeeltelijk autonoom - Investeringen zijn autonoom - Overheidsbestedignen zijn autonoom

Question 43

Formule totale autonome bestedingen

Answer 43

Totale autonome bestedingen = Co + I + O

Question 44

Niet-autonome bestedingen

Answer 44

Alleen de consumptie is deels afhankelijk van het inkomen.

Question 45

Marginale consumptiequote (c)

Answer 45

het deel van elke extra euro inkomen dat wordt geconsumeerd.

Question 46

Waarvan is de marginale consumptiequote afhankelijk?

Answer 46

- Marginale belastingquote (belastingtarief) - Marginale spaarquote

Question 47

Bestedingslijn

Answer 47

Geeft bij ieder inkomen (Y) de bestedingen (EV).

Question 48

Wanneer niet-evenwijdige verschuivingen (kantelingen) van de bestedingslijn?

Answer 48

- Belastingtarief stijgt -> marginale spaarquote daalt en marginale consumptiequote daalt -> vlakkere bestedingslijn. - Spaarzin stijgt -> marginale spaarquote stijgt -> marginale consumptiequote daalt -> vlakkere bestedingslijn.

Question 49

Wat zijn oorzaken van evenwijdige verschuivingen van de bestedingslijn?

Answer 49

- Consumentenvertrouwen: bij een hoger consumentenvertrouwen zal de autonome consumptie toenemen en de bestedingslijn evenwijdig omhoog verschuiven. - Producentenvertrouwen: als het producentenvertrouwen hoog is verwachten de producenten in de toekomst hoge afzetmogelijkheden en zullen zij investeren in de vergroting van hun productiemogelijkheden. - Overheidsbeleid: - Verruimend begrotingsbeleid: overheidsbestedingen verhogen -> autonome bestedingen stijgen -> bestedingslijn evenwijdig omhoog of autonome belastingen dalen -> autonome consumptie stijgt -> bestedingslijn evenwicht omhoog - Verkrappend begrotingsbeleid: overheidsbestedingen verlagen -> autonome bestedelingen dalen -> bestedingslijn evenwijdig omlaag of belastingen omhoog -> autonome consumptie daalt -> bestedingslijn evenwijdig omlaag - Rente: beinvloedt leen en spaargedrag van de bedrijven en gezinnnen. - Rente omhoog -> lenen duurder -> investeringen dalen -> bestedingslijn evenwijdig omlaag of rente omhoog -> sparen gunstiger -> autonome consumptie daalt -> bestedingslijn evenwicht omlaag

Question 50

Wanneer evenwijdige verschuivingen van de bestedingslijn?

Answer 50

1) Toename autonome bestedingen 2) Afname autonome bestedingen

Question 51

Multieplierwerking

Answer 51

Bij een stijging van de bestedingen -> toename effectieve vraag -> stijging inkomen -> stijgt consumptie -> stijging effectieve vraag en inkomen. Dit herhaalt zich tot er geldt Y = EV.

Question 52

Spaarlek

Answer 52

Het deel van het extra inkomen dat wordt gespaard en dus niet tot extra consumptie leidt en dus het multiepliereffect afremt.

Question 53

Belastinglek

Answer 53

Het deel van het extra inkomen dat aan belasting betaald moet worden en dus niet tot extra consumptie leidt en dus het multipliereffect afremt.

Question 54

Formule multiplier

Answer 54

Multiplier = delta inkomen (Y) / delta effectieve vraag (EV)

Question 55

IS-curve

Answer 55

Dit geeft het verband tussen de reële rente (r) en het evenwichtsinkomen (Y) in het evenwicht op de goedermarkt weer. Deze heeft een dalen verloop, want bij een daling van de reële rente zal lenen goedkoper zijn en sparen ongunstiger. Hierdoor zullen de investeringen en consumptie (autonome bestedingen) stijgen met als gevolg een nieuwe hoger inkomen (Y). Bij een stijging van de reële rente geldt het tegenovergestelde.

Question 56

Verschuiving IS-curve

Answer 56

- Autonome bestedingen stijgt -> inkomen stijgt -> IS-curve verschuift evenwijdig naar rechts. - Autonome bestedingen dalen -> inkomen daalt -> IS-curve verschuift evenwijdig naar links. LET OP: bij een verandering van de reële rente verschuift de IS-curve niet, maar vindt er een verschuiving langs de IS-curve plaats.

Question 57

Inflatieverwachting

Answer 57

De verwachting van consumenten en producenten over hoe de inflatie zich in de komende periode zal ontwikkelen.

Question 58

Naïve inflatieverwachtingen

Answer 58

De verwachte inflatie is gelijk aan de huidige inflatie. Producenten en werknemers hanteren naïeve inflatieverwachtingen en verwachten daarom dat de toekomstige inflatie gelijk zal zijn aan de huidige inflatie.

Question 59

Inflatiedoelstelling

Answer 59

Gewenst inflatieniveau van de centrale bank.

Question 60

Reële rente (R)

Answer 60

Nominale rente gecorrigeerd voor de verwachte inflatie. Dit is de verticale as van het stelsel waarin de IS-curve en de MB-curve zijn geplot.

Question 61

MB-curve

Answer 61

- De MB-curve geeft de monetaire beleidsregel van de centrale bank weer. - De MB-curve is een horizontale lijn ter hoogte van de reële rente.

Question 62

Beleid centrale bank om de inflatie te regelen

Answer 62

- Verkrappend monetair beleid: rente stijgt -> sparen stijgt en lenen daalt -> bestedingen daalt -> druk op Y* daalt -> (bestedings)inflatie daalt. - Verruimend monetair beleid: rente daalt -> sparen daalt en lenen stijgt -> bestedingen stijgen -> druk op Y* stijgt -> (bestedings)inflatie stijgt.

Question 63

Wat doet het beleid met het verschuiven van de MB-curve

Answer 63

Als inflatie stijgt gaat de centrale bank een krapper monetair beleid voeren en de rente bij ieder inkomen verhogen, dit leidt tot een verschuiving van de MB-curve omhoog. - Inflatie stijgt -> krapper monetair beleid (reële rente stijgt) -> MB-curve evenwijdig omhoog Bij inflatiedaling andersom.

Question 64

Effect van toegenomen inflatie op korte termijn:

Answer 64

- Verkoopprijzen stijgen - Inkoop -en loonkosten blijven gelijk - Reële productiekosten dalen - Reële winstmarges stijgen - Producenten zijn bereid meer te leveren na de gestegen inflatie (toenamen van Y): verschuiving langs GA Bij deflatie andersom. In boek plaatje.

Question 65

Effect van toegenomen inflatie op de lange termijn

Answer 65

-> gesteegen inflatieverwachting - Verkoopprijzen zijn al gestegen (gestegen inflatie) - De gestegen inflatie leidt tot gestegen inflatieverwachtingen (naïve inflatieverwachtingen) - Nieuwe loon -en inkoopcontractonderhandelingen (werknemers en leveranciers eisen hogere beloningen) - Reële inkoop -en loonkosten stijgen (vanwege loon- en prijsflexibiliteit op de lange termijn) - Reële winstmarges dalen - Aanbod neemt af (afname van de aangeboden hoeveelheid Y bij ieder prijspeil): verschuiving van GA Bij deflatie ondersom. In boek plaatje.

Question 66

GA-curve

Answer 66

De GA-curve geeft het verband tussen de inflatie (π) en het geaggregeerde aanbod (Y) op de korte termijn.

Question 67

Waarom is de GA-curve stijgend?

Answer 67

Want een stijging van het prijspeil leidt vanwege de loon- en prijsrigiditeit op de korte termijn tot een afname van de reële productiekosten waardoor de reële winstmarges stijgen. Bedrijven zullen daarom bereid zijn meer te leveren.

Question 68

Des te groter de mate van loon- en prijsflexibiliteit, des te steiler/vlakker de GA-curve?

Answer 68

Steiler.

Question 69

Als Y = Y* (output gap = 0) dan is de inflatie gelijk aan de...

Answer 69

inflatieverwachting.

Question 70

Wat zeggen de keynesianen, monetaristen en de neo- en nieuwe klassieken over de IS-curve?

Answer 70

Keynesianen: - IS-curve -> steil want bestedingen reageren weinig op renteveranderingen. Monetaristen: - Is-curve -> vlak want bestedingen reageren veel op renteveranderingen. Neo-en nieuwe klassieken: - IS-curve -> niet van toepassing.

Question 71

Wat zeggen de keynesianen, monetaristen en de neo- en nieuwe klassieken over het monetair beleid?

Answer 71

Keynesianen: - Monetair beleid -> zwak want de rentegevoeligheid is laag, de CB verandert de rente weinig bij inflatie. Monetaristen: - Monetair beleid -> sterk want de rentegevoeligheid is hoog, de CB verandert de rente veel bij inflatie. Neo- en nieuwe klassieken: - Monetair beleid -> niet van toepassing.

Question 72

Wat zeggen de keynesianen, monetaristen en de neo- en nieuwe klassieken over het begrotingsbeleid?

Answer 72

Keynesianen: - Begrotingsbeleid -> sterk. Monetaristen: - Begrotingsbeleid -> zwak. Neo- en nieuwe klassieken: - Begrotingsbeleid -> niet van toepassing.

Question 73

Wat zeggen de keynesianen, monetaristen en de neo- en nieuwe klassieken over de GA-curve?

Answer 73

Keynesianen en monetaristen: - GA-curve -> stijgend (of horizontaal) want is er een bepaalde mate van loon- en prijsrigiditeit. Neo- en nieuwe klassieken: - GA-curve -> verticaal want perfecte loon- en prijsflexibiliteit.

Question 74

Wat zeggen de keynesianen, monetaristen en de neo- en nieuwe klassieken over de vraagstimulans (monetair en begrotingsbeleid)?

Answer 74

Keynesianen en monetaristen: - Vraagstimulans -> effectief op korte termijn want Y kan tijdelijk afwijken van Y*. Neo- en nieuwe klassieken: - Vraagstimulans -> niet effectief want Y = Y*.

Question 75

Loon- en prijsrigiditeit

Answer 75

Loon- en inkoopkosten zijn voor langere tijd contractueel vastgelegd.

Question 76

Animal spirits

Answer 76

Mensen worden volgens Keynes geleid door emotie en intuïtie ook bij het nemen van financiële beslissingen.