Dose-response en risicobeoordeling

Question 1

Wat is risicobeoordeling?

Answer 1

Op basis van wetenschappelijk onderzoek wordt de hazard, blootstelling en risico bepaald.

Question 2

Wat is risicomanagement?

Answer 2

Het is een beleidsmatige afweging, dat inhoudt dat een bedrijf beperkende maatregelen selecteert en implementeert.

Question 3

Wat is risicocommunicatie?

Answer 3

Een interactieve uitwisseling van informatie en meningen over risico.

Question 4

Wat is toxicologie?

Answer 4

Het bestuderen van schadelijke effecten van een biologische, fysische of chemische agentia op een organisme.

Question 5

Via welke route wordt een stof het effectiefst opgenomen in het lichaam?

Answer 5

Via inhalatie, omdat een stof gelijk in de bloedstroom terecht komt en de darm en lever hiermee worden vermeden.

Question 6

Wat is de kinetiek van een stof?

Answer 6

Wat het lichaam met de stof doet

Question 7

Wat is de dynamiek van een stof?

Answer 7

Wat de stof met het lichaam doet

Question 8

Waar bestaat de biokinetiek (ADME) uit?

Answer 8

Absorptie (oraal, dermaal, inhalatie), Distributie, Metabolisme (biotransformatie) en Eliminatie.

Question 9

Wat is biotransformatie?

Answer 9

Biotransformatie is het veranderen van de structuur van een stof zodat het makkelijker vervoerd kan worden.

Question 10

Benoem de drie fasen van biotransformatie:

Answer 10

Fase I: Oxidatie/Hydrolyse/Reductie: het toevoegen van een polaire groep waardoor een reactief handvat ontstaat dat nodig is voor fase II.
Fase II: Conjugatie: de stof wordt beter oplosbaar gemaakt door een wateroplosbaar molecuul te koppelen aan het reactieve handvat van de stof. De stof kan zo makkelijker worden uitgescheiden.
Fase II: Eliminatie/excretie: actief transport van de stof uit de cel.

Question 11

Wat zijn therapeutische chemische stoffen?

Answer 11

Stoffen die in een hoge/lage mate een ongewenst effect kunnen veroorzaken.

Question 12

Wat zijn adverse, schadelijke of toxische effecten?

Answer 12

Effecten die schadelijk zijn voor de gezondheid van de mens, dier en milieu.

Question 13

Wat voor ongewenste toxische effecten kunnen ontstaan?

Answer 13

Chemische allergie, idiosyncratische reactie, acuut of vertraagde toxiciteit, interactie van chemische stof met een andere stof, ontstaan van tolerantie, of een stof reversibel of irreversibel is.

Question 14

Wat zijn manieren van ons lichaam om te voorkomen dat cellen dood gaat door cytotoxiciteit?

Answer 14

Anti-oxidanten (glutathione, vitaminen), fase II biotransformatie, reductief maken ipv oxidatief, adaptatie, genexpressie etc.

Question 15

Welke organen hebben een kleinere kans om vergiftigd te worden en waarom?

Answer 15

De lever en nieren, omdat zij een hoog metabolisme en hoge bloed doorvoer hebben.

Question 16

Wat is de Bench Mark Response?

Answer 16

De BMR is een vooraf vastgestelde verandering in effect (bijv. 10%).

Question 17

Wat is de Bench Mark Dose?

Answer 17

De BMD is een dosis/concentratie die de vooraf vastgestelde verandering bij een BMR van 10% in effect veroorzaakt.

Question 18

Wat is ADI en hoe bereken je dit?

Answer 18

Acceptable Daily Intake –> NOAEL/Safety factor

Question 19

Wat zijn doelen van een risico analyse?

Answer 19

1. Risico-batenafweging
2. Risico waarden vaststellen
3. Prioritisering
4. Risico monitoring

Question 20

Wat zijn de stappen van een toxicologische risicobeoordeling?

Answer 20

1. Vaststellen van de blootstelling
2. Identificatie van intrinsieke gevaarlijke eigenschap (hazard)
3. Karakterisering eigenschap (dosis-effect)
4. Vaststellen van het risico

Question 21

Gewoon lezen

Answer 21

Fase I: Alkylatie, oxylatie, oxidatie, aminatie
Fase II: glucuronidation, sulfation, methylation, acetylation, glutathione conjugation, and amino acid conjugation
Fase III: ATPbinding cassette (ABC) family (e.g. PgP, MDR, BCRP

Question 22

Wanneer heeft een hazard een giftig effect in het lichaam?

Answer 22

Wanneer er een reactieve metaboliet ontstaat en datgeen een reactie aangaat met een kritiek target

Question 23

Wat is een toxicant?

Answer 23

Een toxische stof geproduceerd door of als bijproduct van menselijke activiteit

Question 24

Wat is de EC50?

Answer 24

Concentratie van een stof waarbij 50% van het effect van de stof wordt gezien

Question 25

Wat is de NO(A)EL?

Answer 25

Dosis/Concentratie waarbij er geen geobserveerde effecten van de stof gezien kunnen worden (No Observed (Adverse) Effect Level)

Question 26

Wat is de LO(A)EL?

Answer 26

Dosis/Concentratie waarbij er een minimaal effect van de stof zichtbaar wordt (Lowest Observed (Adverse) Effect Level).

Question 27

Wat is de ED50?

Answer 27

De dosis die bij 50% van de populatie een therapeutisch effect geeft.

Question 28

Wat is de TD50?

Answer 28

De (toxische) dosis die bij 50% van de populatie toxiciteit geeft.

Question 29

Hoe bereken je de therapeutische index? En is een hoge of lage TI veiliger?

Answer 29

TI= TD50 / ED50

Een hogere TI is veiliger.

Question 30

Wat is de farmacologie?

Answer 30

De gunstige effecten van agentia op levende organismen.

Question 31

Waar gaat mechanistische toxicologie over?

Answer 31

Cellulaire, biochemische en moleculaire mechanismen. (kan vervolgens vertaald worden naar dierproeven).

Question 32

Waar gaat regulatoire toxicologie over?

Answer 32

Het bepalen welke levels van de agentia veilig zijn (gebaseerd op toxicologische data).

Question 33

Waar gaat beschrijvende toxicologie over?

Answer 33

Testen voor toxiciteit en veiligheidswaarden (in vitro en in vivo).

Question 34

Reacties die helpen bij het toevoegen van een polaire groep tijdens fase I van biotransformatie zijn: (leer dit niet uit je hoofd, (althans denk ik niet nodig))

Answer 34

N- and Odealkylation, aliphatic and aromatic hydroxylation, N-and Soxidation, and deamination

Question 35

Reacties die wateroplosbare moleculen toevoegen zodat ze makkelijker kunnen worden uitgescheiden zijn: (leer dit niet uit je hoofd).

Answer 35

glucuronidation, sulfation, methylation, acetylation, glutathione conjugation, and amino acid conjugation.

Question 36

Wat is risicobeoordeling?

Answer 36

Een kwantitatieve schatting van mogelijk effect op gezondheid door blootstelling

Question 37

Welke onderwerpen hebben met kinetiek te maken?

Answer 37

Blootstelling (internal/external), dosis (intake/uptake) en biokinetiek (ADME)

Question 38

Reactieve intermediaren zijn belangrijk bij het ontstaan van cytotoxiciteit. Waar zorgen deze reactieve intermediaren voor?

Answer 38

De cel fysiologie veranderd doordat de reactieve intermediaren binden aan DNA, eiwitten en vetzuren. Hierdoor is er ATP depletie en een verandering in de Ca2+-huishouding.

Question 39

Wanneer heeft een stof in een grafiek een hogere potentie en wanneer een hogere efficacy?

Answer 39

Een stof heeft een hogere potentie wanneer deze in de grafiek het meest naar links ligt (en daarmee een kleinere EC50 heeft, dus minder stof nodig heeft om 50% van het effect te krijgen). Een stof heeft een hogere efficacy wanneer de lijn hoger ligt (de EC50 kan van beide stoffen even hoog zijn, maar kunnen alsnog verschillen in efficacy).

Question 40

Waar is de NOAEL in een grafiek te vinden?

Answer 40

De NOAEL is de hoogste blootstelling aan de stof zonder dat er effect is. Dus de NOAEL is het laatste puntje voordat de lijn stijgt (en er effect zichtbaar wordt).

Question 41

Waar is de LOAEL in een grafiek te vinden?

Answer 41

Het eerste puntje na de NOAEL.

Question 42

De bench mark dose wijs je aan op de y-as of x-as? En de bench mark response?

Answer 42

De y-as (dosis), de x-as (respons).

Question 43

Wat veroorzaakt een te lage concentratie aan vitamine A? En een te hoge?

Answer 43

Een te lage concentratie veroorzaakt blindheid, droge huid en toenemende infecties. Een te hoge concentratie veroorzaakt anorexia, bloedarmoede, bloedneus, spier- en gewrichtspijn.

Question 44

Wat is de margin of safety en hoe bereken je het?

Answer 44

Het is de verhouding tussen de lethale concentratie dat dodelijk is voor 1% van de populatie en de effectieve dosis voor 99% van de populatie. TD1/ED99

Question 45

(Van wikipedia, maar misschien belangrijk om te weten)? Is de LD50 of de margin of safety een betere safety index voor stoffen die zowel een gewenst als ongewenst effect hebben? Waarom?

Answer 45

De margin of safety is beter te gebruiken voor stoffen die zowel ongewenst als gewenst effecten hebben. Dit is omdat de margin of safety rekening houdt met het feit dat bij het ene individu een dosis een gewenst effect kan geven en bij de andere individu dit ongewenst kan zijn.