Toxicodynamiek Flashcards
(38 cards)
De reactie tussen een toxine met een target molecuul is niet voldoende voor een stof om giftig te zijn. Wat is de volgende stap?
Dysfunctioneren van het targetmolecuul en daarna opspelen van de toxiciteit.
Tetrodotoxine is een specifieke gifstof, welk molecuul target het en wat voor toxiciteit ontstaat er?
Inname tetrodotoxine > target voltage-gated Na+kanalen van neuronen > blokkeert kanalen > remming motor neuron activiteit > spierverlamming.
Wat is een reporter-assey en/of hoe wordt dit uitgevoerd?
Een reporter-assay is een manier om de interactie van een receptor met een ligand te meten. Bij deze assay maak je gebruik van een vector met daarin een promotor en een reportergen. Dit gen codeert voor een eiwit met een meetbare activiteit zoals GFP. Wanneer een te onderzoeken stof een complex vormt met de promotor wordt het gen samen met de promotor afgelezen en afgeschreven. De hoeveelheid GFP dat ontstaat is afhankelijk van de promotor en is dus een maat voor de interactie van een stof met de receptor.
2,4-dinitrophenol gaat een aspecifieke interactie aan met een macromolecuul. Wat gebeurd er?
2,4-dinitrophenol target mitochondrium > dringt binnen > verstoort protongradiënt > dysfunctioneren mitochondrium > toxiciteit zoals hyperthermie en seizures.
Wat is peroxidatie?
Vetzuren ondergaan chemische reactie bij aanwezigheid van zuurstof. Vetzuren veranderen dan hun onverzadigde bindingen in onstabiele elementen.
Wat veroorzaakt peroxidatie van lipiden en wat doet peroxidatie nog meer?
Het veroorzaakt membraanschade, verandert de permeabiliteit en verstoort het Ca-transport en Na/K-transport. Ook ontstaan er vrije radicalen (LOO+ en LO+) en electrofielen die reageren met andere moleculen zoals DNA.
Taxus baccata is een toxine en een Ca-kanaal antagonist. Wat doet deze toxine?
Ca-kanalen geblokkeerd > Ca kan cel niet uit (of in) > ophoping intracellulair Ca > verhoogde hartslag, spierspasmen, ademhalingsproblemen.
Wat is ROS en wanneer wordt het geproduceerd?
Wanneer zuurstof gemetaboliseerd wordt, ontstaat ROS. Ook peroxide is een voorbeeld van ROS. Wanneer een cel echter zich in oxidatieve stress bevind, zal het ROS-niveau drastisch stijgen.
Wat maakt dat de lever zo’n goed adaptief mechanisme heeft tegen toxines?
De lever wordt als een van de meeste blootgesteld aan chemische stoffen. De lever heeft bijv. een groot regeneratief vermogen door bepaalde genen te activeren die celdeling promoten.
Wat is een bij-effect van dat adaptieve vermogen van de lever?
De lever kan snel ontstoken raken, omdat bij weefselschade TNFa en IL1 worden geproduceerd die op hun beurt weer ontstekingscellen activeren. Ook wordt hierbij ROS geproduceerd, wat de transcriptie-activiteit veranderd en leidt tot koorts en een verhoogd cortisol-level. Dit zorgt weer voor meer weefselschade.
Wat is de grootste reden voor het stopzetten van medicijnontwikkeling en het terughalen van medicijnen op de markt (pharmaca)?
Lever toxiciteit
De lever bevat leverlobules die acines bevatten. Dit is het functionele deel van de lever. De acinus kan verdeeld worden in 3 zones; benoem deze.
Zone 1 –> periportaal
Zone 2 –> midzonaal
Zone 3 –> centrilobulair
Wat zijn eigenschappen van de periportale 1e zone?
Deze zone is het meest gevoelig voor toxische schade, reageert aerobisch en hoog in galzouten zit.
Wat zijn de eigenschappen van de centrilobulaire 3e zone?
Zone die meest gevoelig is voor ischemische schade, minst aerobisch, weinig galzouten en verantwoordelijk voor synthese van lipiden. Ook veel CYP450.
Wat is steatosis (fatty liver)?
Het is een gevolg van insuline resistentie of overmatig alcoholgebruik. De lever bevat te veel lipiden en er worden te weinig lipiden gebruikt als brandstof. Ook worden er verminderd lipoproteïnen aangemaakt, deze zijn verantwoordelijk voor het lipidentransport uit de lever.
Hoe ontstaat fibrose en wat veroorzaakt het?
Het is een gevolg van virale hepititis, zware metalen, chronische alcohol en drugs gebruik. Hierdoor is er een afname in functionele levercellen die worden vervangen met littekenweefsel. Hierdoor neemt de levercapaciteit af.
Wat is levercirrose?
Het is een vergevorderde vorm van fibrose waarbij de architectuur en vasculatuur van de lever zodanig is verstoord dat er geen detoxificatie van aminozuren en bilirubine kan plaatsvinden. Hierdoor ontstaat portale hypertensie en ongecontroleerde bloedingen door gebrek aan stollingsfactoren.
Hoe wordt door een pesticide Parkinsons veroorzaakt?
Pesticide zoals rotenon remt mitochondriale enzymen door een inhibitorcomplex te vormen met de enzymen > verminderde protease functie > neuriet/neurodegeneratie en ontsteking > Parkinson
Wat voor medicijnen zijn cardiotoxisch?
Chemotherapeutica zoal taxanes (paclitaxel en docetaxel) –> in combinatie met doxorubicine nog toxischer.
Welke receptor met welk ligand wordt er bij een reporter-assay veel gebruikt?
De estrogeen receptor en 17-beta-estradiol
Hoe bereken je de relatieve estrogene potentie van stof X?
EC50 van estrogeen / EC50 stof X
Wat betekent het als een stof laag potent is?
Dat je meer van een stof nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken.
Welke stof is bijna net zo potent als 17-beta-estradiol? En welke stof is dat helemaal niet?
DES en bisfenol A.
Wat gebeurd er wanneer calcium intracellulair langdurig verhoogd is?
ATPase wordt geremd, microfilamenten dysfunctioneren (cel blebbing), activatie hydrolytische enzymen, productie ROS.