FILOSOFIE - Plato Flashcards
(10 cards)
Welke werken heeft Plato geschreven?
ESOTERISCH (binnen de school): geen
EXOTERISCH (buiten de school):
1) 36 dialogen:
- vroege (Apologia, Politeia)
- midden (Symposium)
- late (Wetten)
2) Brieven
Hoe bereik je geluk voor de ziel volgens Plato?
Hiërarchie van zielen, beste zielen worden hemellichamen.
Twee theorieën:
1) ziel is onsterfelijk, ongelijk in volmaaktheid en streeft naar inzicht in Idee van het Goede.
-> ware geluk = geestelijke aanschouwing van het Goede → alleen mogelijk voor filosofen
2) De ziel heeft drie delen:
1. Redelijke → wijsheid (houdt andere twee onder controle)
2. Edele → dapperheid, erkenning
3. Begeerte → primitieve instincten
- als elk deel zijn deugd vervult en het redelijke heerst, ontstaat rechtvaardigheid → εὐδαιμονία
Wat weten we over Plato’s jeugd?
- geboren in 427 v. Chr., Athene
- vooraanstaande familie, die deel uit maakt van de Dertig Tirannen in 404-403 v. Chr.
- ontmoet Sokrates in 407 v. Chr.
Wat weten we over Plato’s laatste jaren?
- gaat in 367 v. Chr. twee keer terug naar Syracuse, komt opnieuw terecht in cel
- sterft in Athene rond 347 v. Chr.
Cicero: “Plato scribens mortuus est.”
Wat was de ontologie van Plato?
De Ideeënleer: achter elke veranderlijke, tastbare werkelijkheid schuilt een onveranderlijke, geestelijke Idee (εἶδος).
Wat weten we over Plato’s eerste dialogen en reizen?
- gaat naar Syracuse, Sicilië in een poging tyrannos Dionusios I te overtuigen om zijn politiektheorie toe te passen
- eindigt op een slavenmarkt in Aegina, wordt vrijgekocht door fan die hem budget geeft om terug naar Athene te reizen
Hoe bereik je geluk voor de staat volgens Plato?
- staat weerspiegelt ziel: harmonie tussen 3 klassen = harmonie in ziel
- 3 klassen:
1. filosofen → wijsheid, regeren
2. wachters/soldaten → dapperheid, beschermen
3. boeren/arbeiders → gematigdheid, voorzien in noden - afstamming bepaalt klasse
- geluk = elke klasse vervult zijn taak → politieke rechtvaardigheid
- filosoof-koningen aanschouwen het Goede → weten wat rechtvaardig is
- opvoeding: muziek + sport, later wiskunde / wetenschappen, vanaf 50 jaar: opleiding om Idee van het Goede te aanschouwen
- geen privébezit of gezin bij wachters/filosofen → stabiliteit en gemeenschappelijkheid
- voortplanting in georganiseerde festivals (οικος kapot)
- muzische censuur: kunst (μιμησις) mag de orde niet verstoren
- kritiek: totalitair model, beperkt individuele vrijheid
Hoe weten we dat het politieke denken belangrijk was voor Plato?
1) gebeurtenissen in Syracuse
2) Akademie was voor politiek
3) schreef Politeia + Wetten
Wat is de epistemologie van Plato?
Twee vormen om kennis te krijgen:
- van wereld van het worden: αἴσθησις met het lichaam -> δόξα
- van wereld van het zijn: ἐπιστήμη met de ziel -> νόησις
Hoe kennen we Ideeën?
Anamnese (naar boven herinneren): ziel kende Ideeën vóór geboorte.
Wat was de Akademie?
filosofische school die Plato rond 387 v. Chr. oprichtte in Athene om jongeren aan te trekken om zin politieke visie te delen
-> wetenschappelijke opleiding
-> debatten en voordrachten
-> het werd gesloten door keizer Justinianus