Gezondheidspsychologie H6 + H7 Flashcards

Gedragsverandering: Mechanismen en methoden + Preventie van gezondheidsproblemen (70 cards)

1
Q

Wat zijn de psychosociale variabelen van het precede-proceed model?

A
  • predispositionele factoren
  • faciliterende factoren
  • versterkende factoren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat houden de predispositionele factoren in?

A

Welke attitude mensen hebben tov een object/gedrag
zelfeffectiviteit: hoe meer vertrouwen in kunnen verandering –> hoe groter verandering

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat houden de faciliterende factoren in?

A

Factoren die makkelijker maken (bv hulpbronnen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat houden de versterkende factoren in?

A

Economische beloning, sociale steun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat neemt het precede-proceed model in aanmerking voor de gedragsverandering?

A

Politieke, sociale en omgevingsinvloeden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe gebeurd de implementatie van het precede-proceed model?

A

in 5 fasen
- sociale diagnose
- diagnose obv epidemiologie, gedrag en omgeving
- onderwijskundige en ecologische diagnose
- overheids- en beleidsdiagnose
- programma-implementatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat houdt de diagnose obv epidemiologie, gedrag en omgeving van het precede-proceed model in?

A

Identificatie en beoordeling gezondheidsproblemen die specifiek zijn voor de groep en de gedragsmatige en omgevingsinvloeden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat houdt de onderwijskundige en ecologische diagnose van het precede-proceed model in?

A

Bepalen wijze waarop deze gedragingen kunnen worden veranderd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat houdt de overheids- en beleidsdiagnose van het procede-proceed model in?

A

Zeker van zijn dat programma consistent is met beleid overheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat houdt de programma-implementatie van het precede-proceed model in?

A

3 momenten proces geëvalueerd: proces, effect, uitkomst

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Welke strategieën zijn er als motivatie voor gedragsverandering?

A
  • informatieverstrekking
  • elaboration likelihood model
  • gebruik van angst
  • framing van info
  • motiverende gespreksvoering
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is het gefaseerde veranderingsmodel?

A
  • precontemplatie
  • contemplatie
  • voorbereiding
  • verandering
  • onderhoud of terugval
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe werkt informatieverstrekking als motivatie tot gedragsverandering?

A
  • info niet in tegenspraak met eerdere inzichten
  • info over negatieve gevolgen
  • info die bedoeling heeft motivatie tot verandering te verhogen
  • info over gemak gedragsverandering en relevante normen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat zijn de belangrijkste boodschappen van informatieverstrekking?

A
  • resultaatverwachtingen
  • persoonlijke relevantie
  • positieve attitude
  • zelfeffectiviteit
  • descriptieve normen
  • subjectieve normen
  • persoonlijke en morele normen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn descriptieve normen?

A

Bv feiten: met medicatie stoppen met roken makkelijker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn subjectieve normen?

A

Ervan uitgaan dat omgeving blij zou zijn voor u

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat houdt het elaboration likelihood model in?

A

Centrale verwerking: verwerking alleen als gemotiveerd om argument te ontvangen
Perifere verwerking: zwakke attitude-verandering

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat houdt de centrale verwerking van het elaboration likelihoodmodel in?

A

Verwerking alleen als gemotiveerd om argument te ontvangen
- info congruent met bestaande opvattingen
- info van persoonlijk belang
- intellectuele capaciteiten om info te begrijpen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is voorspellend voor gedragsverandering?

A

Duurzame attitude verandering

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat houdt de perifere verwerking van het elaboration likelihoodmodel in?

A

Verwerking wanneer individuen
- niet openstaan voor verwerking
- geringe betrokkenheid hebben met het probleem
- incongruente opvattingen hebben

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat moet je doen tegen perifere verwerking?

A
  • maximaliseren geloofwaardigheid en aantrekkelijkheid van infobron
  • bericht via gebruik indirecte cues en info
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat is de attitudeverandering bij perifere verwerking?

A

Van voorbijgaande aard en niet voorspellend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat is het elaboration likelihood model?

A

tekening schema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hoe angst gebruiken voor gedragsverandering?

A
  • protectie-motivatietheorie
  • extended parallel procesmodel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Wat is de protectie-motivatietheorie?
- afhankelijk van beoordeling van dreiging + vermogen dreiging te minimaliseren - grootste kans adaptieve wijze in reactie op angstwekkende gezondheidsboodschap als bewijs heeft dat aannemen van bepaalde gedragingen zal reduceren en gelooft dat hij deze gedragingen kan uitvoeren
26
Wat is het extended parallel procesmodel?
Individuen bedreigd: gevaarbeheersing of angstbeheersing
27
Wat is gevaarbeheersing?
Om bedreiging te verkleinen, actief oplossingen zoeken
28
Wat is angstbeheersing?
Negeren boodschap -> kans over verandering denken kleiner als ervoor
29
Wat zijn de meest overtuigende berichten volgens het gebruik van angst op gedragsverandering?
- wekken angst op - versterken het gevoel van bedreiging wanneer geen verandering wordt aangebracht - benadrukken vermogen van het individu om gevreesde resultaten te voorkomen
30
Wat gebeurt er als het vermogen van het individu om gevreesde resultaat te voorkomen ontbreekt?
Weerstand -> ontkenning -> meer risicogedrag
31
Hoe werkt framing van info op gedragsverandering?
Gezondheidsrisico kan pos. en neg. gekaderd worden Afhankelijk van populatie/probleem werkt ene beter dan de andere
32
Hoe werkt motiverende gespreksvoering op gedragsverandering?
Noem enkele voordelen/nadelen van uw huidig gedrag -> zo tot besef komen dat ze willen veranderen -> hier optimisme voor opwekken
33
Wat is het doel van motiverende gespreksvoering?
Versterken van motivatie om een gedragsverandering te overwegen
34
Wat is de meest effectieve vorm van overtuiging van gedragsverandering?
Motiverende gespreksvoering
35
Wat is het injectiemodel?
Kennis -> attitude -> gedrag
36
Wat kan er gezegd worden over het injectiemodel?
- beperkte resultaten - beter als voorlichting dan gedragsverandering - aantrekkelijk - cumulatief effect - gebruik elaboration likelihoodmodel - gebruik angst en agressieve boodschappen - gebruikt framing - gebruik rolmodellen - stemt info op publiek af - exposure aan boodschap
37
Hoe stemt het injectiemodel info af op het publiek?
Hele bevolking = verwateren van boodschap door veralgemening Op publiek afstemmen (leeftijd, geslacht, SES) = Targeting
38
Wat heeft er een groter effect binnen het injectiemodel?
Blootstelling aan boodschap vergroten (exposure)
39
Hoe kan het gedrag worden veranderd?
- probleemoplossende aanpak - uitvoeren plannen en intenties - verandering modelleren - cognitieve interventies - omgeving veranderen - bekendheid geven aan gedragsverandering - juiste toepassing
40
Wat houdt de probleemoplossende aanpak voor gedragsverandering in?
Richten zich op de manier waarop verandering tot stand komt - probleemverkenning en -verheldering - formulering van doel - facilitatie van handeling
41
Hoe werkt probleemverkenning en -verheldering?
- directe vragen - promoting 'vertel eens' - empathische feedback
42
Hoe werkt de formulering van een doel?
- in specifieke termen - rekening houden met de vermogens van betrokkene, de sociale omstandigheden en de omgeving
43
Hoe werkt de facilitatie van handeling?
De wijze waarop/plannen om doelen te realiseren
44
Hoe werkt het uitvoeren van plannen en intenties bij gedragsverandering?
- plannen verandering lukt niet - implementatie-intenties - specifiek mbt wanneer, waar en hoe - implementatieplannen maken kan resulteren in meer succes bij gedragsverandering - kenmerkende implementatie-intenties
45
Wat wordt er bedoeld met plannen verandering lukt niet?
Niet beginnen of ontspoort raken bij streven naar doel
46
Wat wordt er bedoeld met implementatie-intenties?
Als-dan benadering
47
Wat wordt er bedoeld met kenmerkende implementatie-intenties?
Niet beginnen, missen gelegenheid, tegenzin, ongewilde aandacht, stoppen met het oude
48
Wat houdt de verandering van modelleren in?
- nodig om mensen vaardigheden aan te leren om doelen te bereiken die ze hebben gesteld - indirect leren over theorie over sociaal leren - observeren van anderen die relevante taken uitvoeren, door het oefenen met opdrachten in een gestructureerd programma en door actieve overtuiging - op zodanige wijze dat de waarnemer niet het gevoel krijgt dat hij onkundig is of dat hij niet in staat zal zijn de vaardigheid te verwerven
49
Wanneer werkt verandering van modelleren beter?
Als mensen lijken op degene die de vaardigheid wil aanleren
50
Wat houden de cognitieve interventies in?
- gedachten centraal aan reguleren gedrag - leren betrokkene om overtuigingen als hypothesen te beschouwen - socratisch dialoog - instellen van huiswerkopdrachten
51
Wat is het socratische dialoog?
Overtuigingen in vraag trekken -> mensen geleidelijk aan laten ontdekken dat hun cognities niet juist zijn
52
Welke functie heeft het instellen van huiswerkopdrachten als cognitieve interventie?
Zo vraagtekens zetten bij alle ongewenste cognitieve overtuigingen die iemand heeft
53
Hoe werkt de omgeving veranderen op gedragsverandering?
Gebaseerd op Help believe model - cues aanbieden gezond gedrag - kosten en barrières gezond gedrag minimaliseren - kosten ongezond gedrag verhogen
54
Hoe werkt bekendheid geven aan gedragsverandering?
Diffusie van innovaties
55
Wat is het diffusie van innovatie model?
Reacties op innovaties en invloed op gedrag van anderen - innovatoren - early adaptors - vroege meerderheid - late meerderheid - achterblijvers
56
Wat doen innovatoren in het diffusie of innovatie model?
Hoge status, testen nieuwe ideeën
57
Wat doen early adaptors in het diffusie van innovatie model?
Bredere invloedssfeer (influencers)
58
Wat doet de vroege meerderheid in het diffusie van innovatiemodel?
Nemen ideeën vrij voeg over
59
Wat doet de late meerderheid van het diffusie van innovatie model?
Nemen over nadat andere groepen het getest hebben
60
Wat doen de achterblijvers in het diffusie van innovatie model?
Nemen mogelijks nooit over
61
Wat zijn kenmerken van innovatie die de kans van invloed verhogen?
- hoe groter voordeel, hoe groter kans overnemen - mate waarin innovatie overeenstemt met waarden/normen maatschappij - gemak participatie - bewijs van effectiviteit
62
Wat is de juiste toepassing van gedragsverandering?
- doelstelling opstellen - actieplanning - barrièreplanning/probleemoplossing - gefaseerde taken opstellen - onmiddellijke toetsing van gedragsmatige doelstellingen - onmiddellijke toetsing van resultaten van de doelen - onmiddellijk belonen volgend op inspanning in de gewenste richting - onmiddellijke beloningen volgend op succesvol gedrag
63
Wat zijn programma's voor gezondheidsbevordering?
- interventieprogramma's voor de gemeenschap (hart- en vaat) - het risico op HIV-infectie verminderen - gezondheidsbevordering op het werk - interventies op school - werken met peers
64
Wat houden interventieprogramma's voor de gemeenschap in?
Verschillende interventies op medianiveau -> individuele meer succes
65
Wat houdt het verminderen van het risico op HIV-infectie in?
Interventies gegeven door leeftijdsgenoten Mogelijks doordat er geen plotse stijging van risico bij hart- en vaatziekten is tov HIV Interventiemodel voor lage-inkomstlanden
66
Wat is het interventiemodel voor lage inkomstlanden als programma voor gezondheidsbevordering?
Modeling and Reinforcement to Combat HIV (MARCH) - gebruik van media - plaatselijke invloeden van verandering - via rolmodellen/tv info verspreiden
67
Wat houdt de gezondheidsbevordering op het werk in?
- screenen op risicofactoren voor ziekte - gezondheidsvoorlichting bieden - gezonde keuzen bieden - bonussen uitloven voor gedragsverandering - sociale ondersteuning beïnvloeden om gedragsverandering te faciliteren
68
Wat zijn interventies op school voor gedragsbevordering?
Fluoweek, move tegen pesten, stippen tegen pesten
69
Wat houdt de gezondheidsbevordering in bij werken met peers?
- voorlichting door groepsgenoten - via lesgeven aan hele klas, informele lessen in ongestructureerde omgeving, individuele gesprekken en counseling - groepsgenoten om betrokkene mondiger te maken - voorlichters zijn positief rolmodel, invloedrijk, influencer
70
Wat houdt het gebruik van nieuwe technologie in bij gezondheidsgedrag?
Internet, smartphone en smartwatch hebben extra invloed -> berichten verandering nodig -> foto's toekomst als roker en niet-roker