HC's WEEK 5 Flashcards
(99 cards)
Wat houdt ‘compound’ in als het gaat om chromosomen?
= mutaties in hetzelfde gen die samen zorgen voor een autosomaal recessieve aandoening, waardoor gen niet helemaal functioneel is
Vaak bij consanguiniteit
Welke 2 klinische vormen van Duchenne’s spierdystrofie bestaan er?
- Duchenne Muscular Dystrophy (DMD)
- Becker Muscular Dystrophy (BMD)
Noem 5 klinische symptomen van Duchenne
Manifesteert bij jongens tussen 18 mnd - 4 jr
- laat lopen
- moeilijkheden bij opstaan van grond
- vaak vallen
- moeilijkheden met trappen beklimmen
- pseudo-hypertrofie kuitspieren = spierzwelling
Noem 6 ernstige complicaties van Duchenne
- orthopedische vervormingen door verkorting pezen en spieren
- verlamming ademhalingsspieren (permanente beademing 20-25 jaar)
- hartstilstand (cardiomyopathie)
- mentale retardatie (30-50%)
- levensverwachting 2000: 30 jaar
- reden overlijden: hartproblemen of longinfecties
Wat houdt X-inactivatie of Lyonisatie in?
PER CEL heeft de vrouw maar 1 X-chromosoom actief, de andere wordt geïnactiveerd en vormt een zogenaamde Barr body (dit kan vaderlijke of moederlijke X-chromosoom zijn)
DUS geen verschil in enzymactiviteit tussen mannen en vrouwen
Wat gebeurd er in het X-inactivatie centrum (XIC)?
In het XIC ligt het XIST gen Xq13 dat RNA produceert. Dit RNA vormt een soort inactiverende coating die noodzakelijk is voor de initiatie van de inactivatie NIET voor het in stand houden van de inactivatie
Wat zijn pseudo-autosomale regio’s?
= uiteinden van X- en Y-chromosomen die recombinatie met elkaar kunnen uitvoeren
Deze moeten aan staan anders is cel niet levensvatbaar
Mannen en vrouwen hebben altijd 4 pseudo-autosomale regio’s aan staan
Hoe is Turner anders dan normale mensen, als je kijkt naar de pseudo-autosomale regio’s?
Bij Turner (X,0) maar 1 X, dus je komt de pseudo-autosomale regio’s van de andere X tekort
In deze cellen vindt dus ook geen X-inactivatie plaats, want anders zouden cellen niet levensvatbaar zijn
Hoe werkt X-inactivatie bij meervoudige X-aneuploïdie?
Alle overtollige Xen worden geïnactiveerd
- meer Barr bodies gevormd
Noem kenmerken van hemofilie
- 85% hemofilie A = stollingsfactor VIII
- 15% hemofilie B = stollingsfactor IX
- X-linked recessieve overerving
- ernst hangt af van locatie vd mutatie
- ernst bij jongens per familie en mutatie constant
- ernst bij vrouwen varieert WANT hangt af van mate van X-activatie
Noem de 3 vormen van hemofilie
<1% = ernstige hemofilie: spontane bloedingen
1-5% = matig ernstige hemofilie: bloedingen na gering trauma
5-40% = milde hemofilie: bloedingen na groter trauma of na ingrepen
Wat voor soort aandoening is incontinentia pigmenti (IP)?
= aandoening met afwijkingen aan huid, tanden en nagels
Hoe werkt de overerving van incontinentia pigmenti?
X-linked dominant
Letaal voor de meeste mannen
Bij incontinentia pigmenti doorlopen de huidafwijkingen 4 karakteristieke stadia, leg deze uit
Stadium 1 = blaarvorming (geboorte - 4mnd)
Stadium 2 = wratachtige uitslag (diverse mnd)
Stadium 3 = krulvormige maculaire hyperpigmentatie (6 mnd - volwassen)
Stadium 4 = lineaire hypopigmentatie, alopecia, hypodontie, afwijkende tandvorm en nagels
Welke andere afwijkingen komen kijken bij incontinentia pigmenti?
- soms retinale vasculaire afwijkingen
- netvliesloslating op vroege kinderleeftijd
- beperkingen in verstandelijke ontwikkeling
- soms mentale retardatie
Wat is de pathofysiologie van incontinentia pigmenti?
IKBKG gen op chromosoom Xq28 met genproduct NF-kB essential modulator (NEMO)
- NEMO nodig voor activatie NF-kB transcriptiefactor
- NF-kB speelt rol in immuun-, ontstekings- en apoptose pathways
- NEMO deficiënte cellen hyperprofileren en gaan in apoptose
Wat is het herhalingsrisico bij incontinentia pigmenti?
Alle cellen met actieve mutatie gaan in apoptose MAAR barr body blijft bestaan in cel dus kan bij overerven gewoon in nageslacht komen WANT foute X is inactief maar wel aanwezig
Hoe kunnen er dan toch mannen met incontinentia pigmenti bestaan (als deze aandoening letaal is voor mannen, want hebben maar 1 X chromosoom)?
- Klinefelter syndroom (XXY)
- milde mutatie (hypomorfische allelen)
- somatisch mozaïcisme (postzygotische mutaties)
= de novo mutatie
Vanaf hoeveelste week heet een embryo geen embryo meer maar een foetus?
Vanaf 8 weken
Bouwplan dan af
Hoe wordt de zwangerschapsduur in de kliniek berekend?
Leeftijd embryo + 2 weken
Dan dus foetus vanaf 10 weken
Wat gebeurt er met de extra-embryonale vliezen en holtes?
- dooierzak verdwijnt –> dooierzaksteel wordt gevormd en gaat in navelstreng
- amnionholte vormt ruimte rond foetus gevuld met vruchtwater
- chorionholte verdwijnt, wordt dichtgedrukt door amnionholte
Hoe werkt het met de embryogenese & de anatomie in de uterus meestal bij 1-eiige tweelingen?
1 blastula met 2 embryoblasten
2 amnions MAAR 1 chorion
Hoe werkt het met embryogenese & de anatomie in de uterus bij een siamese tweeling?
1 blastocyst met 2 primitiefstreken = 2 embryos
MAAR 1 dooierzak en 1 amnion = makkelijk fusie van embryo’s of verstrengeling navelstrengen DUS hoog risico complicaties
Wat houdt gastrulatie in, dat plaatsvindt in de primitiefstreek in week 3 van de embryogenese?
In primitiefstreek delen/groeien cellen die vervolgens naar binnen kruipen. Deze vormen min of meer een derde laag = mesoderm