Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Week 11 gastrointestinale tumoren > HC.6 - Huidtumoren: van premaligne naar maligne > Flashcards

HC.6 - Huidtumoren: van premaligne naar maligne Flashcards

(65 cards)

Start Studying
1
Q

Waaruit is de huid opgebouwd?

A
  • epidermis = opperhuid –> bovenste dunne laagje –> donkerpaars

dermis:
- iets dikkere laag met iets lichter paars dan epidermis
- hierin klieren
- bestaat uit bindweefsel waardoor stevigheid geven aan huid
- zenuwweefsel, bloedvaten, lymfevaten
- zweetklieren en haar follikels
- uit papillaire laag en reticulaire laag

Subcutis:
- dikke laag van heel lichte kleur
- los bindweefsel
- verbonden met spierfacie of botvlies
- onderhuids vetweefsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waaruit is de epidermis opgebouwd?

A
  1. Stratum basale: vorming keratinocyten en melanocyten
  2. stratum spinosum
  3. stratum granulosum
  4. Stratum lucidum
  5. Stratum corneum: dode keratinocyten
    Cellen rijpen uit naarmate ze omhoog gaan waarbij de kernen verdwijnen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Welke type huidcellen zijn er?

A
  • Keratinocyten:
  • Langerhanscellen = APC
  • Melanocyten: maken eumelanine en pheomelanine
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke typen huidkanker zijn er? Uit welke cellen komen deze en in welke laag?

A

Uit keratinocyten: basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en actinische keratosen
IN STRATUM BASALE
Ziekte van Bowen is vroeg stadium van PCC

Uit melanocyten: melanoom
IN STRATUM SPINOSUM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is de incidentie van nieuwe huidkankers in nederland?

A

Basaalcelcarcinoom (BCC): 48 000/jaar
PCC: 12 300/jaar
Melanoom: 6000/jaar

DUS NIET: mensen die voor de 2e of 3e keer bvb krijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de functie van de melanocyten?

A

Pigment aanmaken om te beschermen tegen UV-straling. Iedereen heeft hetzelfde aantal melanocyten maar de hoeveelheid pigment die ze aanmaken is bij mensen anders

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe veel mensen krijgen huidkanker?

A

1 op de 5 krijgt wel eens een huidkanker plek
90% is BCC en PCC (waarvan BCC het meest)

Huidkanker is helft van alle kankers in Nederland

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is de kans dat mensen nog een keer huidkanker krijgen als ze al een keer hebben gehad?

A

Groter
Als BCC dan heeft 30% binnen 3 jaar een 2e BCC door UV-schade

Als PCC gehad dan ook vaker nog een BCC (vanwege schade)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is de overleving van huidkanker?

A

BCC: 10jrO is bijna 100%
bijna een soort chronische ziekte

PCC: 10jrO is 90%

Melanoom: 10jrO is 85%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn de vier meest voorkomende kanker soorten bij mannen? En bij vrouwen?

A

Mannen:
1. prostaatkanker
2. huidkanker (excl BCC)
3. darmkanker
4. longkanker
5. lymfeklier en leukemie

Vrouwen:
1. Borstkanker
2. huid (excl. BCC)
3. darmkanker
4. longkanker
5. lymfeklier en leukemie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Krijgen patienten nacontrole als ze huidkanker hebben gehad?

A

Nee, deden dit ooit wel maar is heel erg duur
Nu zorgen dat patient informatie heeft om zelf alert op te zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat gebeurt er met de incidentie van huidkanker?

A

Alle vormen stijgen
- BCC het meest
- mannen en vrouwen bijna gelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waar is de meeste stijging van huidkanker?

A

BCC op de romp (man een vrouw) door meer vakanties met onbedekte kleding en dus veel blootstelling aan de zon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Waar op het lichaam komt huidkanker het meeste voor?

A

Hoofd-hals gebied door meeste blootstelling aan de zon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Onder welke leeftijdsgroep stijgt huidkanker veel?

A

< 40 jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Noem zes redenen voor de stijging van de incidentie van huidkanker?

A
  1. zon cultuur
  2. zonnebank
  3. immuunsuppressie bij IBD, reuma, transplantaties
  4. vergrijzing
  5. vergroot bewustzijn
  6. meer registratie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welke risicofactoren zijn er voor huidkanker?

A
  1. UV expositie (hoge UV-index)
    - zonnebank (gebruikt stijgt)
    - leeftijd, intermitterend, cumulatief
    - verbranding
  2. Dermato-oncologische voorgeschiedenis
  3. Iatrogene factoren
    - immuunsuppressie
    - Fototherapie
    - RT
    - Arseen
  4. Leefstijl
    - roken
    - BMI
    - alcohol
    - koffie
    - SES = sociaal economische status
  5. Chronische ulcera
  6. Fenotype
    - huidtype/kleur: type I volgens Fitzpatrick meest (Ginger huid) kans
    - UV-schade
  7. Virus infectie
    - HPV
    - HHV 6
  8. genetica
    - pigment onafhankelijke genen
    - pigment afhankelijke genen
  9. leeftijd en geslacht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat zie je tussen de huidtypen en de huidkankers?

A

I tm VI
Hoe meer melanine hoe beter beschermd

I en II hebben grootste kans grootst (door UV geïnduceerde huidkanker)

III en IV: steeds meer UV-gerelateerd (turks/marokaans)

V en VI kunnen wel huidkanker krijgen maar minder vaak UV gerelateerd en op andere plekken (handpalmen en voetzolen wel eerder)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Welke type UV stralen zijn er en wat is het effect hiervan?

A

UVA = langgolvig –> treedt dieper in huid
Hoeveel: 90% van de straling
Schade: oxidatieve schade (geeft verhoogd risico)
Gevolg: meer veroudering (A = aging)

UBV = kortgolvig –> blijft wat oppervlakkiger
Schade: direct DNA schade
Gevolg: verbranding (B = burning)

Geven beiden een verhoogd risico op huidkanker!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat voor soort schade kan komen door UV en wat is het gevolg hiervan?

A
  1. directe DNA-schade: bvb P53 mutatie
  2. Indirecte schade: bvb immuunsuppressief effect waardoor DNA-schade minder goed herstellen en ziekten makkelijker ontwikkelen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Op welk(e) lichaamsdeel/delen is de incidentie van BCC de afgelopen decennia het meest gestegen?

A

Op de romp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat is het effect van UVA?

A
  • pigmentatie
  • mutaties
  • tumoren
  • immuunsuppressie
  • huidveroudering
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat is het effect van UVB?

A
  • Huidverdikking
  • pgimentatie
  • vitamine D aanmaak
  • mutaties
  • tumoren
  • immuunsuppressie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Worden de volgende dingen veroorzaakt door UVB of UVA?
1. Huidverdikking
2. pigmentatie
3. vitamine D aanmaak
4. mutaties
5. tumoren
6. immuunsuppressie
7. huidveroudering

A
  1. Huidverdikking: UVB
  2. pigmentatie: UVA en UVB
  3. vitamine D aanmaak: UVB
  4. mutaties: UVA en UVB
  5. tumoren: UVA en UVB
  6. immuunsuppressie: UVA en UVB
  7. huidveroudering: UVA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Tegen welke UV straling werkt zonnebrand goed?
Tegen beiden!! Maar tegen UVB wel meer
26
Wat zijn de voorlopers van de drie huidkanker typen?
BCC: geen PCC: - actinische keratose - morbus Bowen Melanoom - melanoma in situ - lentigo maligna - giant congenitale naevus
27
Wat is/zijn actinische keratosen?
= cutane pre-maligniteit voor PCC - Dysplasie in onderste laag van stratum basale - minder uitrijping richting stratum corneum waardoor hier meer cellen met kern = parakeratose - grote lompe cellen die niet op een rijtje liggen
28
Wat is de betekenis van vlekjes op de huid?
- Veel vlekjes als marker dat te veel UV-straling - hypo en hyperpigmentatie kan ook teken zijn van schade door de zon
29
Wat is de betekenis van actinische keratosen?
Bio-marker voor zonschade (field cancerization) Niet per se behandelen Hoe meer actinische keratosen hoe groter de kans op PCC
30
Wat is de prevalentie van actinische keratosen?
Boven de 50 jaar heeft: 30% van de mannen 20% van de vrouwen
31
Wat is het natuurlijk beloop van actinische keratosen?
1. persisteren: blijft bestaan maar gebeurt niks mee 2. Spontane regressie 15-63% na 6 mnd --> verdwijnt opeens 3. Invasieve groei = PCC tot 0,075% per actinische keratosen per jaar
32
Bij welk type huidkanker komen actinische keratosen vaak voor?
Meest bij BCC Daarna bij PCC Maar is geen voorloper van BCC
33
Wat is morbus Bowen?
In situ PCC = intra-epidermaal PCC
34
Wat is kenmerkend voor m bowen? Waarmee heeft het vaak een associatie?
- meestal solitair (soms multipel) - Goed afgrensbaar - groter - kan verward worden met eczeem of psoriasis Vaak met HPV geassocieerd
35
Wat is het histologisch te zien bij m bowen?
- dysplasie zit door hele laag
36
Wat is het risico op PCC bij m bowen?
3-10% Groter dan bij actinische keratosen
37
Waar komt m bowen voor?
Kan overal dus ook op de slijmvliezen
38
Wat doen we bij twijfel of een plek uitgaat van eczeem of m bowen of AK?
Bij twijfel over diagnose en voor uitsluiten maligniteit wordt biopt genomen --> GEEN EXCISIE
39
Waarom wordt er niet meteen een excisie van de plek gedaan?
Omdat diagnose bepaalt welke marges genomen moeten worden bij het wegsnijden
40
Waar nemen we het biopt af in de plek?
Liever van "opgeheven" rand waar dermis nog intact is Niet in het midden waar allemaal necrose zit want dan niet goed zien
41
Wat is de behandeling van actinische keratosen en m. bowen?
1. Lokale destructie = 1 plek a) cryotherapie = bevriezen b) curettage (= wegkrabben) of electrocoagulatie c) Excisie: ALLEEN bij m Bowen omdat pre-maligniteit is 2. Veldbehandeling: bij multipele laesies a) Efudix creme (5-fluorouracil) wordt meest gebruikt b) Aldara creme: immuunmodelerend c) Fotodynamische therapie (FDT) d) Dermabrasie/peeling
42
Wat is efudix crème? Waarbij wordt het gegeven? Wat zijn voor en nadelen?
Cytostaticum dat zorgt voor lokale chemotherapie - twee tot vier weken 2x per dag - Huid gaat er echt kapot van Waarbij: - AK - BVV - M Bowen Voordelen - Veldbehandeling - patient kan zelf doen Nadelen - allergische reactie is mogelijk - lokale (heftige) reacties mogelijk - therapietrouw is lastig
43
Wat is Aldara creme? Hoe vaak moet dit gegeven worden? Wat zijn nadelen?
Imiquimod 5% crème Een immuunmodulator: zet immuunsysteem aan om op te ruimen Hoe vaak: - AK: 4 weken 3x per week - superficieel BCC: 5x pwk/6wk Nadelen - 1-10% krijgt systemische bijwerking(en) - lokale reactie - Beperkt oppervlak - griepachtige klachten
44
Wat is het idee van FDT? Wat zijn voor en nadelen?
O2 + licht + foto sensitizer --> protoporfyrine IX Dit geeft vrije O2 radicalen wat zorgt voor: - apoptose - necrose Voordelen: - Fraaie genezing - therapie trouw is goed nadelen: - Dagbehandeling - pijn - Alternatief is daglicht PDT (Cave weersomstandigheden) - Duur
45
Wat is dermabrasie?
De huid (derma) wordt tot in de papillaire dermis (dit is het laagje onder de opperhuid) afgeschaafd (abrasie).
46
Welke graad van laesies zijn er?
Graad 1: licht palpabel (feels better than seen) Graad 2: matig dik (easily fel tand seen) Graad 3: erg dik en hyperkeratotic (duidelijk)
47
Op basis waarvan maken we een keuze voor de behandeling van huidlaesies?
- effectiviteit - veiligheid - cosmetiek - gebruiksgemak - kosten - beschikbaarheid 1. enkele of meerdere laesies 2. Graad van de laesie(s) 3. Bij multipele laesies: wat is de compliance?
48
Waarbij wordt curettage gebruikt?
Bij solitaire laesies
49
Wat is altijd het gevolg van behandeling van huid laesies?
Altijd erytheem/lelijkheid in het begin
50
Wat zijn plekken die een hoog risico lopen?
- aangezicht - onder lip - oren - handruggen - onderarmen - onbehaarde schedel - decolleté - onderbenen
51
Wat is belangrijk om te doen bij LO naar huid laesies?
Palperen!! Totale huid inspectie
52
Wat is CMN? Hoe vaak komt dit voor?
Congenitale melanocytaire naevie Dit zijn hele grote moedervlekken bij 1% van de pasgeborene
53
Wat is het risico op melanoom bij CMN?
Lifetime risico is < 5% en is gerelateerd aan de grootte Heel erg zeldzaam bij kinderen --> 1/3 melanomen op kinderleeftijd komt door een CMN
54
Waarop delen we CMN in?
Obv verwachtte grootte op volwassen leeftijd = projected adult size
55
Wanneer heeft CMN een wat groter risico op een melanoom?
Als >20 cm mogelijk iets verhoogd risico Verhoogd risico als > 20 cm PAS + satelliet laesies eromheen
56
Wat is lentigo maligna?
= intra-epidermaal melanoom = in situ melanoom
57
Bij wie komt lentigo maligna voor? Hoe vaak? Waar?
MEdiane leeftijd 70 jaar Komt vader voor Waar: op blootgestelde huid 74% in gelaat (grotere plekken) Moeilijk klinisch afgrensbare plekken
58
Hoe vaak zal lentigo maligna veranderen naar melanoom?
5%
59
Wat doen we voor diagnostiek bij lentigo maligna?
- dermatoscoop - mapping = meerdere biopten - biopt nemen Neem van hypo en hyperpigmentatie
60
Wat is de behandeling van lentigo maligna?
1. conventionele excisie: met 5 mm marge + histologische beoordeling van gehele laesie 2. Micrografisch gecontroleerde chirurgie = breuninger - exciteren gehele laesie
61
Wat is het risico bij conventionele excisie van lentigo maligna?
Grote kans op irradicaliteit ondanks 5 mm marge Door: - niet scherp begrensd - aan randen vaak amelanotisch (maar wel nog kwaadaardig) Hierdoor grotere kans op recidief 7-20% Plakken moeten beoordeelt worden door patholoog om radicaliteit vast te stellenHo
62
Hoe veel van de lentigo maligna blijkt na excisie toch een melanoom te zijn?
ong 1 op de 3
63
Wat is het principe van microscopisch gecontroleerde chirurgie?
Randen worden op radicaliteit beoordeeld 3 weken achter elkaar plannen --> week wachten op uitslag --> als niet radicaal dan nog een ronde doen Zo door tot weg De wond wordt pas gesloten als het zeker is dat radicaal geweest
64
Noem 5 voordelen en 2 nadelen van de Breuninger chirurgie?
1. Volledige beoordeling excisixranden (vs 2% bij conventionele excisie) 2. Weefsel sparend (omdat minder marge nodig) 3. Pas sluiten bij radicaliteit 4. Recidief kans is 2-5% 5. Onder plaatselijke verdoving nadelen: 1. Grote defecten (oudere patienten) 2. Mogelijk meerdere rondes met uitgestelde sluiting waardoor voor meerdere weken met open wond (afdekken met verband)
65

Week 11 gastrointestinale tumoren (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions