Hoofdstuk 12 - Schooltijd - Cognitieve ontwikkeling Flashcards
(88 cards)
Wat is het concreet-operationele stadium? Waar komt het vandaan?
De periode van cognitieve ontwikkeling tussen de 7 en 12 jaar, die wordt gekenmerkt door het actieve en juiste gebruik van logica.
Derde stadium van de cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget
Wat is decentreren?
Het vermogen om rekening te houden met verschillende aspecten van een situatie
Wat zegt Piaget over de cognitieve ontwikkeling tijdens de schooltijd?
Kinderen komen in het concreet-operationele stadium waarin ze logica gaan gebruiken voor concrete zaken die in de fysieke realiteit bestaan. Ze zijn nog niet in staat om dit te doen voor abstracte of hypothetische vragen.
Ze gaan ook decentreren, rekening houden met verschillende aspecten van een situatie doordat ze minder egocentrisch gaan denken.
De overgang is niet direct maar ze gaan heen en weer vanuit het pre-operationele stadium naar het concreet-operationele stadium, waarbij ze bijv. wel de juiste conclusies trekken maar niet kunnen uitleggen waarom.
Als voorbeelden van concreet operationeel denken:
1. concept van reversibiliteit
2. relatie tussen tijd en snelheid
Reflecteer op de theorie van Piaget in de schooltijd
Er zijn kinderen die eerder dan 7 jaar blijk geven dat ze concreet-operationeel kunnen denken (onderschatte de capaciteiten van kinderen)
Wat zijn twee Neopagiataanse theorieen over ontwikkeling? Leg uit waarom die zo worden genoemd.
- Dynamische systeemtheorie
- Skills theorie
Neopagiataanse theorieen bouwen voort op de theorie van Piaget en gebruiken daarbij:
1. Bouwstenen - opbouw van moeilijkere vaardigheden uit simpelere vaardigheden
2. Structurele veranderingen (kwalitatieve veranderingen - stadia)
Ze worden nieuw (neo) genoemd omdat ze ook een aantal zaken herzien:
1. Invloed van de context (sociaal en materieel)
2. Verwerken er informatieverwerkings principes in
3. Verklaren van het ontstaan van denkstructuren
4. Verklaren van inter en intra individuele verschillen
Wat is de dynamische systeemtheorie?
Een theorie over de cognitieve ontwikkeling van kinderen die gebaseerd is op de ontwikkelingstheorie van Piaget. De theorie stelt dat:
- Cognitie een zelforganiserend proces is
- Er zowel complexiteit (complexe interactie tussen kind en omgeving) als orde (attractorstaat) is
- De interactie tussen kind en omgeving creeert bepaalde gedragspatronen (attractoren - gedrag waar het kind het vaakst in komt)
Welke principes zijn onderdeel van de dynamische systeemtheorie? Noem een vb.
- Wederzijdse interactie tussen het systeem (kind) en context (materiaal, andere mensen) - kinderen ontwikkelen zich niet in een vacuum
Bijv. een kind dat interacteert met een stuk speelgoed door het in zijn mond te stoppen zonder handen te gebruiken waardoor het speelgoed omvalt. Dat zorgt ervoor dat het kind handen gaat gebruiken om het speelgoed te verkennen zodat het hondje niet meer omvalt. - Ontwikkeling is een iteratief proces - herhaalde interactie tussen kind en omgeving die op elkaar voortbouwen. Complexiteit van begrip kan tijdens de taak toe- of afnemen.
Vb. Kind zal de volgende interactie met het speelgoed eerder weer de handen gebruiken. - Intra-individuele variabiliteit - door interactie met de omgeving en iterativiteit
- Gekoppeld tijdschalen - korte vs lange termijn, invloed heen en weer.
Vb. als het kind nog niet in staat is om het speelgoed te grijpen (lange termijn) zal dit het ook niet doen op dat moment (korte termijn). Als het kind wel in staat is dit te doen, zal zij dat wel doen en vervolgens herhalen dus ontstaat een patroon waarbij meer de handen gebruikt worden op de lange termijn.
Wat is de skills theorie? Wie heeft die bedacht?
Skills theorie legt de focus op complexiteit en variatie van skills, waarbij een skill een actie- en denkstructuur is in een bepaalde context. Toepasbaar in verschillende domeinen zoals taalvaardigheid, sociaal-emotionele ontwikkeling, etc.
Theorie gaat uit van 3 tiers (rangen) waarbinnen zich levels bevinden.
Fisher in 1980
Hoe ziet de skills theorie de ontwikkeling van skills? Geef een voorbeeld
Gaat uit van drie tiers (ranges):
1. Sensomotorisch
2. Representationeel
3. Abstract
Binnen die tiers zijn levels gedefineerd:
a. Single set - vastpakken van een bal
b. Mapping - vastpakken van een bal en de bal weggooien
c. System - bal op verschillende manieren weg te gooien en het effect te bekijken
d. System of systems (dit is vaak gelijk aan het eerste niveau in de vorige tier, behalve in de abstracte tier -> principles) - doen alsof de bal heet is (eerste level van de representational tier)
Piaget ziet de cognitieve ontwikkeling als een ladder, welke metafoor gebruikt de skills theorie?
Een spinnenweb, waarin elke streng een skill is die ontwikkeld en verandert over tijd in relatie tot andere skills en de omgeving. Daar zie je het systeem en de context weer terugkomen - net als bij de dynamische systeemtheorie
Welke gelijkenissen zijn er tussen de dynamische systeemtheorie en de skill theorie?
Samenvoegen van bouwstenen
Interactie tussen systeem(kind) en context
Wat wordt bedoeld met developmental range in de skill theorie? Op welke andere theorie lijkt dit?
Developmental range geeft aan dat een kind een functioneel en optimaal level van presteren heeft. Het functionele niveau is waar het kind normaal presteert, maar als het kind hulp krijgt dan zal het op het optimale niveau presteren. Dit lijkt heel erg op de sociaal culturele theorie van Vygotsky.
Wat zegt de informatieverwerkingstheorie over de manier waarop het geheugen werkt?
Vermogen om informatie te:
1. coderen - opnemen van informatie in voor het geheugen bruikbare vorm
2. op te slaan - blijvend in een geheugensysteem worden geplaatst
3. terug te halen - retrieval -> lokalisatie, naar het bewustzijn halen en gebruiken
Welke drie opslagsystemen zijn er volgens de driesystemenbenadering van het geheugen?
- Sensorische (zintuigelijke) geheugen
- kortetermijngeheugen/ werkgeheugen
- Langetermijngeheugen
Wat is het sensorische (zintuigelijke) geheugen?
Eerste tijdelijke opslag van informatie, die slechts heel kort duurt. Het slaat een exacte kopie op van de stimulus die snel weer verdwijnt, tenzij de aandacht erop gericht wordt
Wat is het kortetermijngeheugen of werkgeheugen? Hoe werkt dit?
Opslagsysteem met beperkte capaciteit, waarin informatie kort kan worden bijgehouden om te bewerken
Informatie waarop de aandacht gericht wordt, gaat naar het kortetermijngeheugen. Opslagcapaciteit is iets van 2 tot 5/7 elementen), informatie kan er kort worden bijgehouden om te bewerken.
Wat is het langetermijngeheugen? Hoe werkt dit?
Relatief permanente kennisopslag, gecategoriseerd op inhoud en met een zeer grote, zo niet onbeperkte capaciteit.
Hoe efficienter informatie wordt verwerkt, hoe groter de kans dat het opgeslagen wordt in het langetermijngeheugen. Informatie die er is opgeslagen, kan in principe opnieuw worden opgeroepen.
Hoe verloopt de cognitieve ontwikkeling van kinderen in de schooltijd zich volgens de informatieverwerkingstheorie?
Kinderen leren steeds beter omgaan met informatie, ze kunnen meer gegevens verwerken naarmate de omvang van hun geheugen toeneemt.
Het kortetermijngeheugen verbeterd aanzienlijk, kinderen gaan van een getallenreeks van 2 cijfers onthouden en omdraaien op 6 jarige leeftijd naar het onthouden en omdraaien van een getallenreeks van 6 cijfers op 12 jarige leeftijd.
Het metageheugen verbeterd. Kinderen gaan steeds beter begrijpen hoe het geheugen werkt en geheugenstrategieen toepassen zoals het herhalen van informatie, het ordenen van informatie en het toepassen van ezelsbruggetjes.
Wat is het metageheugen?
De kennis en verwachtingen die mensen hebben van het functioneren, de ontwikkeling en de capaciteit van het geheugen
Wat is een geheugenstrategie? Noem er een aantal.
Doelbewuste tactiek ter verbetering van de cognitieve verwerking, waardoor je informatie beter kunt onthouden
Herhalen
Organiseren
Ezelsbruggetjes
Sleutelwoorstrategie
Cognitieve elaboratie
Mindmap
Wat is een sleutelwoordstrategie?
Geheugenstrategie waarbij je een woord dat je moet onthouden of de klank ervan, koppelt aan een ander woord dat je al kent en dat je eraan doet denken.
Wat is een cognitieve elaboratie?
Geheugenstrategie, Mentale beelden worden gekoppeld aan de informatie die je wil onthouden.
Bijv je wil het woord poes en pijp onthouden, dan denk je aan een poes die een pijp vasthoudt.
Wat is een mindmap?
Netwerk van sleutelwoorden, beelden en symbolen die opbouwt rond een centraal thema
Hoe wordt de visie van Vygotsky op de cognitieve ontwikkeling van kinderen in de schooltijd gebruikt?
Deze theorie heeft invloed gehad op de ontwikkeling van verschillende klassikale werkmethoden, gebaseerd op de aanname dat kinderen actief moeten meedoen in hun onderwijs. Klassen worden gezien als plekken waar kinderen de gelegenheid moeten krijgen om te experimenteren en nieuwe activiteiten uit te proberen.