hoofdstuk 15

Question 1

2 redenen waarom causaal interpreteren niet altijd correct kan zijn

Answer 1

• een causaal verband hoeft niet perfect te zijn

- zelfs een perfecte associatie is niet voldoende om van causaliteit te spreken

Question 2

stelling; enkel waar causale verbanden zijn, kn de epidemioloog interventies doen

Answer 2

juist

Question 3

prognostische factoren

Answer 3

determinanten die zodra de ziekte eenmaal in gang is gezet, van invloed zijn op het verloop van het ziekteproces

Question 4

risicofactoren

Answer 4

determinant die/dat de toegenomen waarschijnlijkheid op het oplopen van een ziekte weergeeft in verband met een bepaald gegeven

Question 5

9 richtlijnen om te helpen bepalen of associaties al dan niet causaal zijn: Austin Bradford Hill

Answer 5

1. ) tijdsrelatie
2. ) plausibiliteit
3. ) consistentie
4. ) biologische gradiënt
5. ) grootte van het effect
6. ) interventie
7. ) specificiteit
8. ) coherentie van informatie
9. ) analogie

Question 6

tijdsrelatie; waar houdt het rekening mee?(2) + uitleg

Answer 6

• incubatieperiode = tijd tussen blootstelling en eerste symptomen
• latentie periode = tijd tussen infectie en het moment dat de ziekte overdraagbaar is

Question 7

betekenis plausibiliteit

Answer 7

wanneer er een causaal verband vermoed wordt moet men nagaan of met de huidige kennis van de wetenschap dit verband als waarschijnlijk kan worden geacht

Question 8

betekenis consistentie

Answer 8

verschillende studies, uitgevoerd met verschillende methodes, op verschillende tijdstippen en populaties, op vergelijkbare resultaten moeten uitkomrn

Question 9

biologische gradiënt(2)

Answer 9

• er is een dosis-responsrelatie tussen de risicofactor en de ziekte
• er is een verband tussen de mate van blootstelling en de sterkte van het effect

Question 10

grootte van het effect

Answer 10

sterke banden verhogen de waarschijnlijkheid van een causale relatie

Question 11

specificiteit betekenis

Answer 11

de causale factor zou enkel en alleen tot één effect moeten leiden, en dit effect zou alleen het gevolg van deze unieke factoren moeten zijn

Question 12

coherentie van informatie

Answer 12

alle bescikbare gegevens moeten een coherent geheel vormen

Question 13

sufficiënt- component cause model

Answer 13

het model van voldoende en noodzakelijke oorzaak

Question 14

voldoende oorzaak, welke weergave wordt er gebruikt?

Answer 14

verschillende determinanten dien samen bestudeerde aandoening tot gevolg hebben. taartdiagrammen stellen telkens een ‘voldoende oorzaak’ voor, waarbij de stukjes van de taart de deeloorzaken vormen

Question 15

wat betekent voldoende oorzaak

Answer 15

minimale set van factoren die ondervermijdelijk de ziekte veroorzaken

Question 16

noodzakelijke oorzaak

Answer 16

elke VO is opgedeeld in 8 determinanten. C,H en E zijn NO’s; zij komen in elke voldoende oorzaak terug. zonder de aanwezigheid van de determinanten zal de desbetreffende aandoening niet kunnen ontstaan

Question 17

hoe kan een causaal verband ook nog verklaard worden? (3)

Answer 17

• bias
• toeval
• effectmodificatie

Question 18

bias, 2 vormen

Answer 18

systematische fout in het design of verloop van de studie

• selectiebias
• informatie bias

Question 19

selectie bias

Answer 19

verstoring van de resultaten doordat bepaalde patiënten meer kans hebben om geïncludeerd te worden in een studie

Question 20

informatie bias

Answer 20

wanneer er een fout optreedt in een meting van te onderzoeken parameters of classificatie van patiënten

Question 21

effectmodificatie

Answer 21

effect van een determinant op de ziektefrequentie is verschillend voor de verschillende categorieën van een andere variabele