Hoofdstuk 2: Kindermishandeling Flashcards
(28 cards)
Drie elementen bij misbruik onder leeftijdsgenoten
- Seksuele minderjarigheid (14-16 jaar) is anders dan juridische meerderjarigheid (18 jaar)
- Ondergrens voor seksueel contact is 14 jaar, met maximum leeftijdsverschil van 2 jaar
- Eerlijkheid van jongeren naar elkaar toe: bv. liegen over leeftijd
Het probleem van een definitie voor kindermishandeling
Geen objectief gegeven, maar schijnobjectiviteit
Vooral een belevingsaspect, wanneer ga je over de grens?
Sociaal construct: verschillen over tijd, cultuur
Fysieke disciplinering van kinderen mag wettelijk gezien in België
Algemene definitie kindermishandeling
Elke vorm van bedreiging (mishandeling) of gebrek aan handelen (verwaarlozing)
Het gaat om de integriteit van een kind (niet per se fysiek)
In relatie met een zorgend persoon
Vijf vormen van kindermishandeling
- Fysieke mishandeling
- Verwaarlozing
- Emotionele mishandeling
- Seksueel misbruik
- Getuige van geweld
Fysieke mishandeling
Min of meer bewust toebrengen van lichamelijk letsel
Shaken Baby Syndrome
Münchausen by Proxy
Verwaarlozing
Opzettelijk of door duidelijke onoplettendheid toelaten dat kind een vermijdbaar lijden ondergaat
Kan fysiek, medisch, emotioneel, moreel of pedagogisch zijn
Kan leiden tot non-organic failure to thrive: niet-organische groeistoornis
Emotionele mishandeling
Vijandig of onverschillig gedrag in het nadeel van de zelfwaardering van het kind
Voortdurend vijandige sfeer
Seksueel misbruik
Kind betrekken in seksuele activiteiten waar het niet aan toe is
Hands-on (enge definitie): lichamelijk contact
Hands-off (brede definitie): geen lichamelijk contact
Getuige van geweld
Nieuw toegevoegde categorie, want kinderen die getuige zijn, zijn minstens even getraumatiseerd als kinderen die zelf slachtoffer zijn
Kan seksueel, fysiek of emotioneel zijn
Actief: dader doet slachtoffer iets aan
Passief: dader ontneemt het slachtoffer iets
Incidentie
Het aantal nieuwe gevallen over een bepaalde periode
Prevalentie
Het aantal gevallen op een bepaald moment of in een bepaalde periode
Drie modellen over het ontstaan van kindermishandeling
- Multifactoriële modellen
- De persoon van de ouder
- Integratieve modellen
Multifactoriële modellen
Veelheid van betrokken factoren bij kindermishandeling
Belsky&Vondra: focus op determinanten van ouderlijk gedrag → kindermishandeling is opvoedingsprobleem
Neemt ook bredere determinanten mee zoals zwaar autisme of huilbaby
Integratieve modellen
Opvoedingscompetentiemodel met klemtoom op sociocognitieve aspecten van ouderlijk handelen
Kern: mishandelende ouders hebben een beperkt en eenzijdig repertoire van opvoedingsstrategieën en een verminderd probleemoplossend vermogen
Twee soorten integratieve theorieën volgens Miller en Peririn
Procestheorieën: kijken naar welke factoren voorlopers zijn van kindermishandeling of welke het in stand houden
Transactionele theorieën: omvatten het samengaan en interactie van factoren
→ Generiek: betrekking op meerdere vormen van kindermishandeling
Vier soorten kortetermijngevolgen van kindermishandeling
- Potentiële lichamelijke gevolgen
- Potentiële psychosociale gevolgen
- Impact op breinonotwikkeling
Potentiële lichamelijke gevolgen van kindermishandeling
Fysiek geweld: letsel
Verwaarlozing: groeiproblemen, non-organic failure to thrive
Seksuel misbruik met penetratie: infecties, SOA’s, ongewenste zwangerschap
Potentiële psychosociale gevolgen van kindermishandeling
Aspecifiek voor aard van de kindermishandeling
Komen tot uiting in gedrag van het kind
Seksuele probleemgedragingen die niet bij leeftijd horen
Twee soorten langetermijngevolgen van kindermishandeling
- Psychosociale gevolgen
- Intergenerationele overdracht van mishandelend gedrag
Psychosociale gevolgen van kindermishandeling
Psychosociale stoornissen, gedragsproblemen, emotionele problemen, copingproblemen, relatieproblemen, seksuele problemen, …
Borderline als vaak voorkomend resultaat van trauma
Algemene gezondheidsproblemen
Intergenerationele overdracht van mishandelend gedrag als gevolg van kindermishandeling
Gebrek aan blauwdruk van hoe gezonde menselijke relaties eruitzien
Invloed: hoe vertellen ouders over hoe gewelddadig zij zijn opgevoed?
Protectieve factoren naar langetermijngevolgen toe
Gezonde gehechtheidsband met een volwassene tijdens kindertijd → dosishypothese wordt minder waarschijnlijk
Dosishypothese
Ernst van mishandeling is evenredig aan gevolgen → ernstig misbruik doet langetermijngevolgen toenemen
Primaire preventie
Nieuwe gevallen van kindermishandeling vermijden: voorkomen dat probleem zich ooit voordoet
Preventieprogramma’s gericht op hele bevolking