HOOFDSTUK 8 Flashcards
mineralen en spoorelementen (53 cards)
minerale elementen
= anorganisch materiaal dat achterblijft na verassing van de organische matrix van een voedingsmiddel
minerale behoefte
= meer dan 100 mg/dag
sporenelementen behoefte?
= enkele µg tot mg/dag
essentiële mineralen en sporenelementen
= anorganische elementen die een essentiële fysiologische functie in het lichaam vervullen
mineralen?
calcium, magnesium, natrium, kalium, fosfaat, sulfaat en chloor
sporenelementen
ijzer, zink, koper, selenium, jood, Cobalt, mangaan, chroom, fluor
functies van mineralen?
handhaving van lichaamshomeostasen
functies van sporenelementen?
katalysator van enzymsystemen
stabilisator van celmembranen
specifieke functies voor specifiek spoorelement
belang van absorptie
= hoeveelheid nutriënt dewelke wordt geabsorbeerd en aangewend voor normale lichaamsfuncties
alkalimetalen:
- voorkomen
- oplosbaarheid
- absorptie
ion
hoog
hoog
halogenen:
- voorkomen
- oplosbaarheid
- absorptie
ion
hoog
hoog
aardalkalimetalen:
- voorkomen
- oplosbaarheid
- absorptie
ion/ anorganisch zout gebonden
variërend
variërend
fosfor/seleen
- voorkomen
- oplosbaarheid
- absorptie
gebonden/ oxy-anionen
P = variërend en Se = goede oplosbaarheid
P = variërend en Se = goede absorptie
transitiemetalen:
- voorkomen
- oplosbaarheid
- absorptie
gebonden
lage oplosbaarheid
lage absorptie
extrinsieke (voedings)factoren
- synergistische effecten
- antagonistische effecten
synergistische effecten?
= bepaald component in voedsel zal de opname van het mineraal/sporenelement bevorderen
antagonistische effecten?
= tegenwerken
- kan door complexvorming
deficiëntie definitie?
= toestand waarbij een tekort bestaat aan het essentieel element, waardoor bepaalde elementafhankelijke functies niet optimaal kunnen worden uitgevoerd
Natrium
- wat?
- behoefte
- ADH
- waar zit het in?
= zout = belangrijk extracellulair kation (<-> extracellulair anion is Cl)
- behoefte zout = onder 500 mg/dag
- ADH Na = 600 - 2000 mg
- weinig in natuurlijke voedingsmiddelen <-> rijkelijk in industrieel bereide producten
kalium
- wat?
- functies
- ADH
= belangrijkste intracellulair kation (<-> intracellulair anion = HPO42-)
- ADH 3 - 4 g/dag
- functies = handhaven osmotische druk in lichaamsvloeistoffen + anabolisme + hartfunctie
toxiciteit van hyperkaliëmie?
Kalium verlies uit de cel stijgt
Kaliumexcretie thv de nier
hypokaliëmie?
= zelden nutritioneel, eerder pathologie
- tgv diuretica, tgv stijging in renaal verlies
- tgv diarree
- lichte tot matige hypokaliëmie = asymptomatisch
- spierzwakte, moeheid, spiernecrose, hartritmestoornissen
Magnesium
- waar?
- functie?
- ADH
- toxiciteit
- 50% gebeente, 25% spieren, rest in zenuwstelsel en organen
- co-factor van aantal enzyymsystemen
- ADH vrouw = 300mg, man = 350 mg
- hypermagnesmie = Mg-bevattende geneesmiddelen en nierinsufficiëntie
deficiëntie magnesium?
zeldzaam bij gezonde volwassenen
soms bij oudere, chronisch zieke patiënten
- vaak samen mt hypokaliëmie, hypocalcemie
- spierkrampen
- hartritmestoornissen