Hoofdstuk 8 - Gezondheidsbevordering

Question 1

Gezondheidsbevordering definitie

Answer 1

Gezondheidsbevordering

(bevorderen zodat de mensen zich gezonder gaan gedragen) = veel groter dan GVO (gezondheidsvoorlichting)
- leefstijl + omgeving + gezondheidssysteem
- voorlichting en opvoeding + structuur en beleidsmatige interventies
 Bv. bob campagnes
- Idem GVO + sociologie (wetenschap van de samenleving)
= omgeving, economie en politieke wetenschappen
- Gedragsveranderingen + structurele veranderingen
- Paramedici + organisatiedeskundigen en beleidsmakers (maken beslissing)
Bv. omgeving die gezonde voeding aanbied

Question 2

Gezondheidsbescherming definitie

Answer 2

= beschermt de bevolking tegen gezondheidsbedreigende factoren
 Vanuit overheid

Question 3

Ziektepreventie definitie

Answer 3

= voorkomen
- Focussen op ziekte
- Risicogroepen
- Negatieve oriëntatie
 Focussen op slechte dingen
- Medici

• Kwaliteit van leven verbeteren (als ziekte aanwezig is en niet aanwezig is)
• Verlagen van kosten gezondheidszorg
• Verminderen druk op gezondheidssysteem
  Vijf verschillende vormen van ziektepreventie op basis van verschillende stadia gezondheid/ziekte

Question 4

primaire preventie

Answer 4

Doel
 Voorkomen ziekte
Doelgroep
 Volledige populatie
Hoe
 Risico’s verminderen door
- Gezonder levenskeuzes stimuleren
- Vaccinaties
- Voorlichting
Gezondheid van gezonde mensen behouden en risico op ziekte minimaliseren

Question 5

secundaire preventie

Answer 5

Doel
 Vroege opsporing en behandelingen van ziektes
Doelgroep
 Volledige populatie EN risicogroepen
Hoe
 Vroegtijdig detecteren ziekte om progressie ervan te vertragen/ stoppen door:
- Screeningsprogramma’s
- Vroegdiagnostiek
Sommige gevallen is de ziekte wel al aanwezig en in sommige niet

Question 6

tertiaire preventie

Answer 6

Doel
 Beperken van gevolgen bij aanwezige ziekte
 Bv. antibiotica, chemo, dafalgan, operatie, insuline,..
Doelgroep
 Deel van de populatie (met ziekte)
Hoe
 Verminderen van complicaties en verhogen van levenskwaliteit door
- Behandeling
- Revalidatie

Question 7

Quaternaire preventie

Answer 7

Doel
 Voorkomen overbehandelingen en onnodige medische interventies
 Bv. pijn in keel  antibiotica
= onnodige overbehandelingen voorkomen
Beschermen patiënten tegen onnodige medische behandelingen. Voorkomen dat mensen lijden onder de bijwerkingen van onnodige interventies

Question 8

Definitie WHO

Answer 8

= het proces waardoor mensen in staat gesteld worden om meer controle te verweven over hun gezondheid, en zo hun gezondheid verbeteren. Hierbij wordt niet allen gefocust op het individueel gedrag maar ook sociale en omgevingsfactoren

Question 9

Basisprincipes gezondheidsbevordering (kenmerken) 7

Answer 9

1) holistsich
2) participatief
3) emancipatorisch
4) rechtvaardig
5) duurzaam
6) multidisciplinair
7) multi-strategisch

Question 10

1) Holistisch

Answer 10

• Link holistische mensvisie
• Fysiek, mentale , sociale en spirituele aspecten

Bv. Een gezondheidsprogramma dat niet alleen beweging en voeding stimuleert, maar ook aandacht geeft aan mentale gezondheid via mindfulness-sessies en sociale verbondenheid door groepsactiviteiten.

Question 11

2) Participatief

Answer 11

• Individuen en actief betrekken bij de planning, uitvoering en evaluatie van activiteiten gemeenschappen
• Mensen waarvoor je de gezondheidsactie maakt ga je betrekken in de actie, evaluatie,…

Bv. Een buurtproject waarin bewoners zelf bepalen welke gezondheidsproblemen prioriteit hebben, zoals rookvrije speeltuinen of een sportclub voor kinderen.

Question 12

3) Emancipatorisch

Answer 12

• Zelf verantwoordelijkheid nemen voor gezondheid
• Belemmeringen (bv. niet weten hoe ongezond het is) wegnemen en gelijke kansen bieden

Bv. kennis verhogen rond alcohol bij jongeren.
Persoon zelf kiest, heeft verantwoordelijkheid voor het gedrag dat je zelf stelt

Question 13

4) Rechtvaardig

Answer 13

• Gelijke toegang tot gezondheid bevorderende middelen en programma’s
• Eerlijk zijn, mensen hebben er toegang tot

Bv. Het aanbieden van gratis of laagdrempelige gezondheidsprogramma’s voor kwetsbare groepen, zoals workshops over voeding voor gezinnen met een laag inkomen.
Te veel geld vragen voor medicijnen

Question 14

5) Duurzaam

Answer 14

• Blijvende impact
• Sociaal (bv. bepaalde groep niet kwetsen = obesitas) , economisch en ecologisch verantwoord zijn

Bv. Campagne op fuif voor niet te roken werk alleen die avond, de volgende avond staat de campagne er niet en dan werkt de actie niet. = blijvende impact

Question 15

6) Multidisciplinair

Answer 15

• Samenwerking tussen professionals uit verschillende disciplines
• Niet enkel over medische disciplines Bv. actie in bedrijf = toestemming van bedrijfsleider , burgemeester, …

Bv. Een team van een huisarts, fysiotherapeut, en psycholoog dat samenwerkt om een programma op te zetten voor mensen met chronische rugpijn.

Question 16

7) Multi-strategisch

Answer 16

• Het combineren van meerdere strategieën en interventies

Bv. Een programma om obesitas aan te pakken door:
 Gezondheidsvoorlichting op scholen.
 Het verbieden van snoepautomaten in publieke ruimtes.
 Het aanleggen van meer wandel- en fietspaden.

Question 17

Basiscompetenties wat ?

Answer 17

 (elementen die je nodig hebt om goedde gezondheidsbevordering te doen slagen)

Question 18

Basiscompetenties (9)

Answer 18

1) verandering mogelijk maken
2) pleitsbezorging
3) verbinden door partnerschap
4) communicatie
5) leinderschap en ondernamerschap
6) analyse
7) ontwikkeling
8) inmpentaie
9) evaluatie

Question 19

1) Verandering mogelijk maken

Answer 19

• Gedragsverandering bekomen
• Nood aan/ kennis gedragsverandering theorieën
• Vaardigheden om interventies te ontwikkelen
   Verandering mogelijk maken, verhoogt de kans op succesvolle gezondheidsresultaten
  Bv. specifiek = 30 min bewegen
   Hoe concreter hoe beter

Question 20

2) Pleitbezorging

Answer 20

• Argumenten waarom gezondheidsinitiatieven zo belangrijk zijn
   Om gedrag te veranderen
   Argumenten waarom het zo belangrijk is

Question 21

3) Verbinden door partnerschap

Answer 21

• Samenwerken met verschillende disciplines (gemeenschap, gezondheidsprofessionals,…)
• Basisprincipe = multidisciplinair
• Effectiviteit van interventies neemt toe
   Personen voor wie je de campagne houd, ook betrekken

Question 22

4) Communicatie

Answer 22

• Goeie communicatie
• Cruciaal voor het overbrengen van interventies
• Kennis, vaardigheden
   Communiceren met participanten en professionals

Question 23

5) Leiderschap en ondernemerschap

Answer 23

• Teams en gemeenschappen inspireren en motiveren
• Nieuwe initiatieven ontwikkelen die gezondheid bevorderen
   In team samenwerken

Question 24

6) Analyse

Answer 24

= noodzakelijk om een beslissing te maken
- Gezondheid gegevens analyseren
- Trens in bevolking analyseren en in kaar brengen
- Literatuurstudie (gaan kijken in bestaande artikels, trends er als bestaan) vooraf een interventie – noodzakelijk om een beslissing te maken
 Nagaan hoe het zit met sedentair gedrag in de bevolking

Question 25

7) Ontwikkeling

Answer 25

- Ontwikkelen van nieuwe interventies - Evidence-based = gebaseerd op feiten  Mensen bevragen als campagne werkt  Bewustwording

Question 26

8) Implementatie (interventies voorleggen, uitvoeren)

Answer 26

- Succesvol implementeren van interventies - Op voorhand over nadenken - Plannen en coördineren van activiteiten - Waarborg van betrokkenheid van belanghebbend  Budget, plaats, plannen,…  Bespreken en op voorhand nagaan

Question 27

9) Evaluatie

Answer 27

- Effectiviteit van interventies evalueren - Meren van resultaten - Impact op bevolking - Nodige aanpassingen maken - Niet enkel op het laatste maar ook tijdens het maken van de interventies moet er worden geëvalueerd - Duurzaam = voor een langere periode in gebruik

Question 28

Healt literacy (HL) definitie

Answer 28

= gezondheidsvaardigheden De mate waarin iemand in staat is om gezondheidsinformatie te - Vinden - Begrijpen - Toe te passen Om gezonde keuzes te maken Voorbeelden: - Bijsluiter kunnen lezen - Begrijpen waarom je gezond moet eten en bewegen - Weten waar je betrouwbare informatie kan vinden - Vragen durven stellen aan de dokter - Medische uitslag begrijpen

Question 29

3 soorten HL:

Answer 29

1) functionele 2) intercatieve 3) kritische

Question 30

Functionele HL

Answer 30

= basisvaardigheden om gezondheidsinformatie te begrijpen (geletterdheid)  Bv. niet lezen= bijsluiter niet lezen/ begrijpen

Question 31

Interactieve HL

Answer 31

= basisvaardigheden om gezondheidsinformatie te begrijpen (geletterdheid)  Bv. niet lezen= bijsluiter niet lezen/ begrijpen = niet enkel begrijpen, maar op een interactie manier omgaan met info die je krijgt - Informatievaardigheden - Gespreksvaardigheden - Sociale vaardigheden  Bv. vragen stellen

Question 32

Kritische HL

Answer 32

= gezondheidsinformatie kritische analyseren - Conclusies maken en toepassen op zichzelf  Bv. niet ja knikken , kritisch nagaan over gezondheid

Question 33

Gevaren lage HL (3)

Answer 33

 Zelf diagnose stellen  Angstig worden  Bezoek aan huisarts uitstellen

Question 34

Strategieën om HL te verhogen (4)

Answer 34

1) Strategieën om HL te verhogen 2) Gebruik van eenvoudige taal 3) Betrekken van gemeenschappen 4)Technologie en digitale tools

Question 35

Strategieën om HL te verhogen°

Answer 35

= Workshops en trainingen aanbieden  Gericht op verbeteren gezondheidsvaardigheden

Question 36

Gebruik van eenvoudige taal

Answer 36

= communicatie in gezondheidszorg vereenvoudigen  Begrijpelijk voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Question 37

Betrekken van gemeenschappen

Answer 37

= gemeenschapsorganisaties betrekken bij gezondheid bevorderende activiteiten  Info verspreiden via vertrouwde kanalen

Question 38

Technologie en digitale tools

Answer 38

= gebruik van technologie om toegang tot gezondheidsinformatie te vergemakkelijken  Apps en online bronnen die informatie begrijpelijk maken