HS 7 België Flashcards
(35 cards)
Belgische staatsstructuur
Federale staat met gemeenschappen (3) en gewesten (3)
met eigen parlement (= opstellen decreten) & eigen regering (= uitvoeren decreten)
==> normaal 7 parlementen en 7 regeringen = 1 + 1 fedraal & 1+1 per gemeenschap & 1 + 1 per gewest
MAAR parlement en regering Vlaamse gemeenschap en Vlaams gewest zijn samengevoegd.
Complexe structuur = verschillende visie van Vlamingen en Franstaligen
* Vlamingen –> bevoegdheid voor zaken waarvoor ze hun eigen taal hebben moeten afdwingen
vb. onderwijs, cultuur en welzijn
–> taalgrenzen als baken
* Franstalingen –> eigen sociaaleconomisch beleid + Brussel eigen bustuur
vb. economie, leefmilieu, ruimtelijk ordening en wegeninfrastructuur
Gewesten
Vlaamse Gewest = grondgebied Nederlandse taalgebied
Waalse Gewest = grondgebied Franse en het Duitse taalgebied
Brussel Hoofdstedelijk Gewest = grondgebied 19 gemeenten van het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad
* bevoegdheden niet helemaal vergelijkbaar met Vlaamse en Waalse gewest
Gemeenschappen
Vlaamse Gemeenschap = alle inwoners van het Nederlandse taalgebied EN de Brusselse Vlamingen (= inwoners van het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad die Nederlands spreken)
Franse gemeenschap = inwoners van het Franse taalgebied en de Franstalige Brusselaars
Duitstalige gemeenschap = alle inwoners van het Duitse taalgebied
Taalgebieden
Nederlandse taalgebied = Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant, Oost- en West-Vlaanderen
Franse taalgebied = Luik, Henegouwen, Namen, Luxemburg en Waals-Brabant
Duitse taalgebied = 9 gemeenten van de Oostkantons
Brussel-Hoofdstad= 19 gemeenten van het tweetalig gebied
Faciliteitengemeenten
Taalgemengde steden (Brussel of aan de taalgrens)
Anderstalige inwoners krijgen faciliteiten = mogen eigen taal gebruiken loket gemeente of in communicatie overheid
Bijzonder Brussel
Apart gewest MAAR geen aparte gemeenschap
Brusselse Vlaming –> deel van de Vlaamse gemeenschap MAAR NIET van het Vlaamse Gewest
Provincies + hoofdstad
Vlaams Gewest
1. Antwerpen - Antwerpen
2. Limburg - Hasselt
3. Oost-Vlaanderen - Gent
4. Vlaams-Brabeant - Leuven
5. West-Vlaanderen - Brugge
Waals Gewest
1. Henegouwen - Bergen
2. Luik - Luik
3. Luxemburg - Aarlen
4. Namen - Namen
5. Waals-Brabant - Waver
Belgisch reliëf & landschap
Laag-België = tot 50m
Midden-België = 20m tot 200m
Hoog-België
Laag-België
- W: kust = strook zee, zandstrand en duinen = rechte lijn van ong. 65 km
- achter kust = polders
Vroeger regelmatig door zee overspoeld –> drooglegging + bescherming tegen getijdenwerking door sluizen ==> vruchtbaar - Vlaamse laagvlakte = zand-leem streek + hier en daar heuvelachtig
tussen westelijke polders, de Leie en de Schelde - Kempen = dennenbossen, weiland en maïsvelden
Verlengde Vlaamse laagvlakte - naar het Oosten toe
Midden-België
- achter Vlaamse laagvlakte en de kempen –> gelijkdelijk stijgend tot Samber- en Maasvalleien
- lage leemmplateaus
- vruchtbaarste grond van België
- Zoniënwoud = restand Kolenwoud (= in de Romeinse tijd over een groot deel van België)
- W: Henegouwen + O: Haspegouwen –> grote boerderijen tussen akkers en weiland
Hoog-België
- dunste bevolkt + meest bosrijk
- Condroz-plateau = ten zuiden Samber en Maas
- vruchtbaar + toeritische trekpleisters
- Land van Herve = tussen de Vesder en Maas
- rijke, vochtige kleigrond –> weiland ==> veeteelt
- Fagne- en de Famennestreek = ten zuiden van de Condroz
- ongeschikt voor landbouw
- veel grotten (vb. Han-suer-Lesse en Remouchaps)
- Ardennen
- zeer bosrijk = natuurlijke berkenbossen + aangelegde sparrebossen
- plateaus en diepe valleien
- hoogste punt = Signaal van Botrange (694m)
- Belgische Lotharingen = meest zuidelijke gedeelte
- milder klimaat
Belgische klimaat
GEMATIGD ZEEKLIMAAT
3 types –> obv verschil tussen de gem. temp. van de koudste en warmte maand
1. Maritieme klimaat
* Kust en licht landinwaarts
* matigende invloed noordzee –> kleine temperatuursverschillen
2. Gewijzigd martieme klimaat
* Midden-België en Kempen
* afstand tot zee is groter –> grote temperatuursverschillen
* ‘s nachts = sneller afkoelen + overdag = snellere opwarming
3. Gewijzigd continentale klimaat
* ten oosten Samber en Maas
* afstand tot zee is het grootst
Belgisch weer
- normale gemiddelde luchtdruk 1016,1 mbar
- gemiddelde jaarlijkse neerslag
Hoog-België = 1400 mm - Kust + Midden-België = 800 mm - Meeste neerslag
Laag- en Midden-België = juli & agustus (onweer) - Hoog-België = november & december - Sneeuw
Kust = 6 cm - Ardense hoogvlakte = 30 cm - wamste maanden = juli & augustus
- koudste maanden = januari & februari
- gem. jaarlijkse aantal uren zonneschijn = 1392
Aantal inwoners België
11,5 miljoen
Vlaams Gewest = 6,7 miljoen
Brussels Hoofdstedelijk Gewest = 1,2 miljoen
Waals Gewest = 3,6 miljoen
Kenmerken bevolking
- 20% jonger dan 18 jaar
62% tussen 18 en 64 jaar
18% ouder dan 65 jaar - gem. levensverwaching = 81,2 jaar (♀ 81,7 en ♂ 78,8)
- bevolkingspiramide –> vergrijzende bevoking
- 10% andere nationaliteit –> open grenzen + intensieve economische activiteit
1. Fransen, Italianen en Nederlanders = 450 000
2. Marokanen = 80 000
3. Polen = 70 000
Voorspellingen bevolking
- aantal blijven stijgen –> 2060 = 12,5 miljoen
- levensverwachtingen blijven stijgen
Vluchteling
Persoon die op de vlucht gaat voor geweld of vervolging in zijn/haar thuisland.
Kunnen niet meer veilig terugkeren naar hun land.
Migrant
Persoon die om vb. economische of familiale redenen uit eigen beweging zijn/haar land verlaat.
Kunnen veilig naar hun thuisland terugkeren.
Asielzoeker
Vluchtelingen die een vluchtelingenstatus aanvragen om officieel in een land te kunnen verblijven.
Transmigranten
Migranten die om economische reden op de vlucht zijn maar nooit asiel aanvragen in ons land.
Ze bevinden zich zonder geldige verblijfspapieren op Belgisch grondgebied.
Veel van hen willen illegaal de oversteek maken naar Engeland om daar asiel aan te vragen.
Vluchtelingen in België
- 2013: structureel hervestigingsprogramma
= engagement om elk jaar een aantal kwetsbare vluchtelingen op te vangen –> kunnen in BE blijven wonen
Sindsdien 3000 vluchtingen hervestigd - voornamelijk Syrische - 2015 = cirisjaar: > 40 000 mensen vroegen asiel
–> daling toestroom na akkoord van Angela Merkel namens EU met Turkije - sinds 2015: meer ‘echte’ vluchtelingen –> meer asielzoekers een positief antwoord
- vooral afkomstig uit Syrië, Afghanistan en Irak
! 5 miljoen Syrische vluchtelingen –> 3 miljoen in Turkije + 1 miljoen in Libannon !
==> 4000 in België
Primaire sector - kenmerken
LANDBOUW
* < 3% vd beroepsbevolking
* ong. helft van het oppervlakt van BE
* afnemend aantal
- vooral familieondernemingen –> opvolging niet meer verzekerd
- toenemende financiële druk
1. gem. inkomer lager dan andere sectoren
2. mechanisering en intensievere product –> hoge investeringen
3. Euromese subsidiekraan voor traditionele gewassen wordt dichtgedraaid
Primaire sector - regio’s
Vlaanderen
- Kempen = melkveehouderij + varkens
- Zanderige gebieden = streekgebonden gespecialiseerde groententeelt
Wallonië: productie homogenener
- Leemstreek = hoge bedrijfsopp. + klassieke akkerbouwteelten (tarwe & suikerbieten)
- Zuidoosten = minder geschikt wegens hoogte, stenige bodem ed. –> rundveeteelt
Secundaire sector - kenmerken
INDUSTRIE
* 1/4de werkgelegenheid
* meeste industrietakken vertegenwoordigd: energie, verwerkende nijverheid, bouw
–> verwerkende nijverheid al van vorige eeuw aanwezig
–> andere ontwikkeld in de jaren ‘60 = economische groei + toestroom buitenlandse investeringen
* vroeger = waar grondstoffen aanwezig waren
Nu = industriezones
–> + meer dienstverlendende bedrijven = activiteitsparken
* veranderingen in de energiesector
- mijnen gesloten –> nog steeds uit aardgas en uranium
- opmars hernieuwbare energie = ruim 18% geproduceerde stroom
