Les 8: Burgerschap Flashcards

1
Q

Case Grzelczyk: feiten

A
  • Fransman die verbleef in België en daar studeerde. Na 4 jaar te wonen hier vroeg hij aan het OCMW een bestaansminimum omdat hij het zwaar had met zijn studies en niet meer kon werken. OCMW kent dat toe maar op een bepaald ogenblik eist België dit terug omdat hij volgens hen niet voldeed aan de voorwaarden voor toekenning bestaansminimum: nationaliteitsvoorwaarde.
  • Hij was een student dus geen werknemer en dus geen vrij verkeer van werknemers.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Case Grzelczyk: Hof

A
  • Hof zei: directe discriminatie op grond van nationaliteit.
  • Maar in een andere zaak had het Hof al gezegd: studenten die een toelage krijgen voor levensonderhoud valt normaal gezien buiten werkingssfeer van het verdrag. Maar nu ook de arresten over burgerschap.
  • Hof in een ander arrest: hoedanigheid van burger van de Unie moet de primaire hoedanigheid zijn → daar moet veel belang aan worden gehecht en dat geeft het recht op gelijke behandeling. Dus studenten die zich in dezelfde situatie bevinden kunnen zich wel beroepen op dat verbod op discriminatie op grond van nationaliteit.
  • Maar Hof zegt ook: als lidstaat mag je zeggen aan studenten dat ze moeten aantonen dat ze over voldoende bestaansmiddelen bezitten voordat ze komen zodat ze niet ten laste komen van die staat. Ook ziektekostenverzekering die de nodige risico’s dekt = moet niet bewezen worden maar studenten moeten het zeggen en de lidstaat moet het geloven → solidariteit tussen lidstaten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Case Bidar: feiten?

A
  • Fransman die wou studeren in het Verenigd Koninkrijk en hij wou beroep doen op financiële steun, studenten krijgen dat daar en Danny wou dat ook maar hij moest aan 3 voorwaarden voldoen:
    1. Gewone verblijfplaats hebben op 1ste dag academische opleiding = Gewone verblijfplaats hebben in VK of eilanden VK
    2. 3 jaar voorafgaand aan de eerste dag van het eerste academische jaar aan University College London
    3. En mocht nooit tot doeleinden hebben om voltijds onderwijs te volgen.
  • Verzoek werd dus afgewezen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Case Bidar: feiten?

A
  • Hof: een persoon die naar een andere lidstaat reist om daar zijn vrij verkeer uit te oefenen, hier studeren, dat mag niet betekenen dat u uw rechten verliest. Hof zegt hetzelfde als Grezelczyk: vroeger zeiden we misschien dat zo’n situaties niet onder het verdrag zouden vallen omdat ze niet economisch actief waren maar dat was voor dat er burgerschap was dus nu gaan we de zaak anders oplossen.
    • In dit geval: indirecte discriminatie → het moet gerechtvaardigd worden door VK.
  • VK: wil enkel steun geven aan diegene die blijk geven van een zekere integratie in maatschappij VK maar als buitenlandse student kon je nooit aan die voorwaarden voldoen. De voorwaarden moeten proportioneel zijn.
  • Hof zei hier: Danny heeft eigenlijk wel voldoende een band opgebouwd met het VK dus de nationale rechter moet dit nog eens bekijken.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Case Collins

A
  • Collins: dubbele nationaliteit: Amerikaans & Iers, 17 jaar geleden gewerkt in het VK, had een toelage aangevraagd maar werd geweigerd.
  • Hof: dat mag geweigerd worden wat er is geen voldoende aanknoping meer met arbeidsmarkt in VK, maar nog wel burgerschap omdat Ierse staatsburger is.
  • Maatregel: indirect discriminerend want het criterium was gewoonlijk verblijf in Ierland en dus niet nationaliteit = minder flagrante manier om te discrimineren.
    *
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat geeft het burgerschap?

A
  • Burgerschap geeft in bepaalde omstandigheden wat het vrij verkeer van werknemers niet kan geven.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat was de reactie na Collins?

A
  • Na Collins: heel veel kritiek omdat lidstaten zagen dat de nationale begroting gebruikt werd voor derdelanders voordelen te geven.
    • Daarna komt een hele reeks casussen waarbij het Hof voorzichtiger is: meer protectionistisch, meer gehecht aan severiteit over hun staatskas.
  • Persbericht Hof na Dano: “Economisch niet-actieve van de Unie die zich naar een andere lidstaat begeeft met als enig doel daar sociale bijstand te mogen ontvangen wordt uitgesloten van bepaalde sociale uitkeringen” → profiteren of met als enige doel = mogen worden uitgesloten.
  • Mensen die willen naar een machtig burgerschap, die verwijten het Hof dat ze iets te veel naar een markteconomie neigen, anderen vinden het goed dat er een einde komt aan het profitariaat.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Case Dano?

A
  • Beide Roemeense nationaliteit (EU MS): . Zoon in Duitsland geboren en krijgt 300/maand voor kinderbijslag. Moeder wil ook een basisvoorziening voor werkzoekenden (soort leefloon) maar dat wordt geweigerd door Duitsland.
  • Hof laat die weigering ook toe: Hof zegt als de burgerschapsrichtlijn niet van toepassing is moeten we naar het verdrag kijken. Namelijk naar Art 21 van het VWEU in artikel 21 is er om vorm te geven aan de richtlijnen (omgekeerde wereld?)
  • Bestaansmiddelen moeten er zijn en als die er niet zijn, dan mag men u anders behandelen dan Duitse burgers. Het hof zegt u heeft geen verblijfsrecht op grond van de richtlijn want u kan niet bewijzen dat u bestaansmiddelen heeft.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Case Dano en Handvest?

A
  • Eerste paragraaf ook: art 51 zijn gericht tot de lidstaten uitsluitend wanneer zij het recht van de Unie ten uitvoer brengen. En de andere paragraaf: bij het vaststellen van de voorwaarden voor en de omvang van te toekenning van de bijzondere bijdrage/het leefloon geven de lidstaten geen uitvoering aan het Unie-recht en m.a.w. het Handvest is niet van toepassing.
    • Hof zegt: nee: “Handvest enkel van toepassing op lidstaten als zij EU recht toepassen”.
  • Sommige beweren dat op deze basis Dano het unieburgerschap heeft “vermoord” of toch de sociale uitkeringen daarvan. Anderen beweren dan weer dat een ander arrest dat gedaan heeft, het Alimanovic-arrest. Dit arrest zegt eigenlijk grotendeels hetzelfde als wat er in Dano staat.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Welke rechten hebben derdelanders dankzij de Burgerschapsrichtlijn?

A
  • Derdelanders hebben enkel afgeleide rechten. Derdelanders hebben in het vrij verkeer van personen geen rechtstreekse rechten (wel voor vrij verkeer van kapitaal). Bij goederen: ook want daar maakt het uit of het goed in circulatie of vrij verkeer is, ongeacht of je zelf een EU burger bent of een derdelander.
  • Wel relevant voor vrij verkeer van personen (vestiging, werknemers, diensten,…). Als derdelander = enkel afgeleide rechten die vasthangen aan een Unieburger.
    • Dus, derdelanders niet zo interessant tenzij we ze kunnen gebruiken om werknemers die wel Unieburgerschap hebben om hun vrij verkeer te laten uitoefenen = afgeleide rechten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Case Metock

A
  • Metock was een man uit Kameroen die asiel aanvroeg in Ierland maar werd geweigerd. Hij trouwt met een Britse vrouw die woont en werkt in Ierland = hij verblijft illegaal. Vergelijkbaar met Zhu en Chen omdat die ook heel de constructie had opgezet hiervoor.
  • Hof zegt: het maakt niet uit hoe je de gastlidstaat bent binnengekomen, belangrijk is dat je nu getrouwd bent en dus je mag niet zomaar die rechten inperken die zijn rechten van vrij verkeer uitoefent. We kijken naar het nu, niet naar het verleden.
  • Lidstaten mogen nog altijd illegaal gedrag en illegale immigratie sanctioneren, maar niet meer door het verblijfsrecht weg te nemen van Metock → interessant om als derdelander te huwen met een Unieburger.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Case Ruiz Zambrano: feiten

A
  • Zambrano ontvlucht Colombia en komt naar Brussel en werkt daar. Hij is nog nooit in een andere lidstaat geweest, dus geen Chen-situatie. Geen verblijfsvergunning, geen werkvergunning en zelfs ook geen vluchtelingenstatus → moeten België verlaten maar ze blijven toch en krijgen kinderen die Belgische nationaliteit krijgen (nu is dat niet meer zo).
  • Hof zegt: dan kan je die ouders niet zomaar wegsturen omdat die kinderen niet op zichzelf kunnen leven en dus zou je een Unieburger forceren om de EU te verlaten = zware aantasting van hun fundamentele rechten als Unieburger.
  • 8 Regeringen + Commissie zeggen dat het Hof het tegenovergestelde moet beslissen maar het Hof zegt toch: nee, ik doe wat ik wil. Achteraf ook veel protest maar Hof zegt: “Burgerschapsrichtlijn vindt geen toepassing want er is geen beweging die onder de richtlijn valt” → heel belangrijk! (zie ook McCarthy).
    • Dus: als je beweging ziet op je examen → Burgerschapsrichtlijn!
  • Geen beweging: nagaan of het werkelijk genot van de EU-burgerschapsrechten (de rechten die een Unieburger heeft onder het vrij verkeer, de rechten die een burger kan putten uit het Unierecht) beknot wordt.
    • Bv. familielid wordt verplicht te vertrekken en dit zorgt ervoor dat een andere Unieburger ook moet vertrekken = probleem want het effectief genot moet gegarandeerd blijven.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Case McCarthy: feiten

A
  • Shirley McCarthy heeft geen vaste job en krijgt en uitkering en huwt met een Jamaicaanse staatsburger, maar die heeft geen machtiging tot verblijf in VK op grond van de nationale immigratiewet.
  • Shirley heeft een Iers paspoort aangevraagd en gekregen en nu wil ze voor haar echtgenoot ook een machtiging tot verblijf aanvragen maar wordt verworpen op grond dat McCarthy geen begunstigde zou zijn.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Case McCarthy: Hof?

A
  • Hof: 2 nationaliteiten maar ze heeft niet bewogen dus het burgerschap discrimineert u als u niet beweegt = omgekeerde discriminatie: mensen van de eigen lidstaat worden eigenlijk minder goed behandeld → België mag Belgen slechter behandelen dan buitenlanders.
  • Verschil met Metock = geen verkeer want een derdelander heeft zich bij een unieburger aangehecht die gebruik heeft gemaakt van het vrij verkeer.
  • Verschil Zambrano: niemand gedwongen wordt om het territorium van de EU te verlaten.
  • 2 vragen:
    • Beweging? → makkelijker om te zeggen dat er een probleem is met het vrij verkeer van personen.
    • Geen beweging = werkelijk genot van uw burgerschapsrechten beperkt?
  • McCarthy is hier een unieburger, wordt niet gedwongen om de unie te verlaten als die Jamaicaan niet binnen mag en het effectieve genot wordt niet beknot. Dus het Verenigd Koninkrijk blijft het recht behouden om die Jamaicaan te weigeren.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Case Alopka: feiten

A
  • Onderdaan van Togo die werkt in een Luxemburgse supermarkt voor minder dan het minimumloon, vraagt asiel aan maar dat wordt geweigerd. Ze krijgt een tweeling.
  • Ze wil zich beroepen op het EU recht om in Luxemburg te blijven → gaat niet lukken want ze heeft heeft niemand om zich aan vast te haken en ook geen kinderen met Unieburgerschap.
    • De kinderen worden erkend door een Franse onderdaan = Franse nationaliteit. Kinderen hebben geen contact daarmee.
  • Lijkt op een Zhu & Chen situatie of Zambrano: Als we die moeder zouden dwingen om Luxemburg te verlaten, zouden we die kinderen ook dwingen om Luxemburg te verlaten en om de EU dus te verlaten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Case Alopka: Hof?

A
  • Hof: nee, in principe, hoewel ze een afgeleid recht zal krijgen om die kinderen te begeleiden en met hen op het Franse grondgebied te verblijven, zal ze dat niet noodzakelijk hebben als ze in Luxemburg blijft.
    • Met andere woorden ze kan nog naar Frankrijk reizen met die kinderen en Frankrijk is de staat van die kinderen en Frankrijk kan de eigen burgers niet uitzetten.
  • Dus de weigering van de Luxemburgse autoriteiten om Alokpa een verblijfsrecht te garanderen kan in beginsel niet tot gevolg hebben dat haar kinderen zouden gedwongen zijn om het grondgebied van de EU in het geheel te verlaten en Frankrijk zou dus verplicht zijn om die moeder en die kinderen onder het EU recht te gedogen minstens tot die kinderen 18 jaar zijn en dus zogezegd zelfstandig kunnen leven.
17
Q

Case O en B.: feiten?

A
  • S. en G. = schoonmoeder is geen moeder: derdelanders worden hier opnieuw gebruikt om te verzekeren dat EU-burgers hun vrij verkeer kunnen uitoefenen. Opnieuw, het EU-recht lijkt ook niet echt te geven om die derdelanders. Vanaf het moment dat die derdelanders nuttig zijn voor onze eigen nationals, dan gaan we ze bepaalde rechten toekennen
  • Singh = Indiër die sinds 2002 in Ierland leeft, trouwt met iemand van Letland en daar een kind mee heeft, een pizzeria heeft → puur juridisch voldaan aan alle voorwaarden om in Ierland te mogen verblijven maar het huwelijk loopt stuk en de vrouw keert terug naar Letland.
    • Man zegt: ik ben vader van kind van EU-burger = verblijven in Ierland?
18
Q

O en B.: Hof?

A
  • Hof zegt nee, want ze is verhuist. Familieleden krijgen bepaalde rechten als ze die unieburger begeleiden of als ze die unieburger vervoegen, zoals we ook al in de vorige les hebben gezien. Maar als die EU-burger al weg is, dan begeleid je die unieburger als derdelander niet meer.
    • Dus je hebt je afgeleid recht als derdelander verloren.
  • Richtlijn: “Ontbinding van het huwelijk zal niet tot verlies van het verblijfsrecht van de familieleden leiden die niet de nationaliteit van een lidstaat bezitten wanneer bij de aanvang van de gerechtelijke procedure tot scheiding het huwelijk ten minste 3 jaar heeft geduurd waarvan 1 jaar in het gastland
  • Hof zegt: recht op verblijf was al vervallen vanaf het moment dat die echtgenote terug naar Letland is gegaan = zij gaat die richtlijn niet kunnen inroepen want zij bevindt zich al terug in haar lidstaat van nationaliteit, en herinner u dat u de nationaliteit niet kan inroepen als u ondertussen klaar bent met bewegen, als u terug bent in uw eigen lidstaat.
    • Maar de burgerschapsrichtlijn kan ook niet worden ingeroepen door Singh zelf want het recht op verblijf is vervallen vanaf het moment dat die vrouw terugkeerde naar Letland en hem heeft achtergelaten.
    • Dus: verblijfsrecht is vervallen en een later verzoek tot echtscheiding niet tot gevolg kan hebben dat het verblijfsrecht herleeft aangezien artikel 13 enkel spreekt van het behoud van een bestaand verblijfsrecht.
    • Hof zegt wel: nationale rechter mag altijd meer doen: bv. een verblijfsvergunning toekennen.
19
Q

Wat leert de zaak O en B ons?

A
  • Geeft antwoord op principes en vragen wanneer een afgeleid recht nodig is voor een derdelander om de effectieve uitoefening van EU-rechten voor burgers van de EU te garanderen → Zal onder meer het geval zijn wanneer het verblijf van de unieburger in de gast-lidstaat waar die naartoe zou bewegen, daadwerkelijk is om een gezinsleven op te bouwen of te bestendigen.
    • Maar: korte periodes zoals weekends en vakanties telt niet: verschil tussen erasmus (enkele maanden) en moot court.
20
Q

Overzicht derdelanders?

A
  • Derdelanders hebben afgeleide rechten binnen het vrij verkeer van personen en dus kijken we naar de Unieburger = de referent.
  • Vraag: kan de derdelander een voordeel bieden aan die Unieburger zodat die zijn of haar vrijheden kan uitoefenen?
  • Vrij werknemerschap primeert op burgerschap: pas als het vrij werknemersverkeer van toepassing is en dat helpt niet → kijken naar burgerschap.
  • Dubbele nationaliteit levert niet altijd op, wel in het geval van Collins als je nationaliteit van een derdeland en een EU-lidstaat.
21
Q

Wat zijn de 3 mogelijke situaties?

A
  1. Situatie 1: referent oefent de rechten van het vrij verkeer uit = referenten zijn aan het bewegen. Referenten = EU burgers die aan derdelanders hangen.
  2. Situatie 2: Referenten zich in het verleden bewogen maar nu niet meer omdat ze bv. terug zijn naar hun land van nationaliteit
  3. Situatie 3: Referent helemaal geen beweging.
22
Q

Wat is de situatie als de referent zijn rechten van het vrij verkeer uitoefent?

A
  • Situatie 1: Dit is de sterkste situatie → De burgerschapsrichtlijn is volledig van toepassing. U kan iets illegaal, legaal maken: Case Metock!
    • Wat lastig is, als derdelander moet je zeker een periode van 5 jaar volledig afhankelijk zijn van uw Unieburger.
23
Q

Wat als de referent vroeger bewoog maar nu niet meer?

A
  • Situatie 2: referent bewoog vroeger maar nu niet meer. Dit is geen ideale situatie maar ook niet verschrikkelijk. Tussenpositie waarbij je de richtlijn niet meer kan gebruiken.
  • Test = als de Unieburger het genot van zijn of haar verkeersrecht zou verliezen omdat er een hechte daadwerkelijke band is ontstaan met die derdelander, dan hebt u een soort van recht op een familieleven. Dan kunnen ze u daarin niets meer onttrekken. Anders komt dat ook uw effectieve genot van uw vrije verkeersrecht niet meer ten goede.
    • Zaak O en B: derdelanders in een bepaald land en de Unieburgers in een ander land maar ze bezochten elkaar tijdens vakanties = is dit voldoende om een zodanige band op te bouwen zodat die derdelander eigenlijk ook een verkeersvrijheid heeft?
      • Hof zegt: vakanties en weekends volstaan niet, het moet meer zijn.
24
Q

Wat als de referent zijn recht van vrij verkeer niet heeft uitgeoefend?

A
  • Situatie 3: zwakste positie want de referent heeft zijn recht van vrij verkeer niet uitgeoefend. U kan enkel gered worden door uw kinderen: Is het zo dat als u de EU moet verlaten, dat uw kinderen dan met u moeten meegaan waardoor zij ook niet meer kunnen genieten van hun Unierechten?
25
Q

Kunnen ook niet-economisch actieve personen rechten uitoefenen via burgerschap?

A
  • Dus niet-economisch actieve personen kunnen ook bepaalde rechten uitoefenen via burgerschap. Als werknemer moet u normaal gezien de nationaliteit van een lidstaat hebben maar hier ook derdelanders die rechten krijgen: ook nog wel element van nationaliteit.
26
Q

Wat als er geen element is van nationaliteit?

A
  • Als er helemaal geen element van nationaliteit meer is dan zal het moeilijk worden om nog bepaalde rechten te krijgen. Sommigen beweren dat er geen grensoverschrijdend element meer nodig is, wel dat is dus wel het geval voor de richtlijn (McCarthy).
  • Maar bedreiging voor het effectief genot van die verkeersvrijheden kan dat ook vervangen (Ruiz Zambrano).
27
Q

Wat is de verhouding tussen vrij verkeer werknemers & burgerschap?

A
  • Hiërarchie: vrij werknemerschap staat boven burgerschap dus je moet kiezen voor vrij verkeer van werknemers als je de keuze hebt.
  • Wanneer kan je dus niet het vrij verkeer van werknemers inroepen?
    1. Als er geen economische activiteit is: bv. een baby, student, werkzoekende
    2. Betrekkingen in overheidsdiensten = uitzondering art. 45, lid 4
    3. Derdelander
28
Q

Wat zijn de gelijkenissen tussen burgerschap en vrij verkeer werknemer?

A
  1. Beweging is noodzakelijk
  2. Allebei sociale voordelen opleveren
  3. Gelijkaardige bronnen
29
Q

Wat zijn de verschillen tussen burgerschap en vrij verkeer werknemer?

A
  1. Vrij verkeer van werknemers kan u inroepen zowel verticaal als horizontaal. Burgerschap enkel verticaal.
  2. Burgerschap door derdelanders, vrij verkeer van werknemers niet.
  3. Vrij verkeer van werknemers vaak tegen gastlidstaat, burgerschap tegen eigen lidstaat.
  4. Burgerschap vereist geen remuneratie zoals bij vrij verkeer van werknemers.
30
Q

Wanneer kan het Hof spreken van legal engineering en wanneer echt misbruik?

A
  • Voorbeeld zoals Chen waarbij ze dus expliciet toegeeft dat ze de constructie had opgezet om ervoor te zorgen dat het kind de nationaliteit kreeg = moeilijk om te zeggen dat het om misbruik gaat.
  • Criteria:
    1. Objectieve criterium: je hebt als unieburger wel de voorwaarden van een bepaalde bepaling formeel nageleefd, maar het doel van die bepaling is niet bereikt.
      • Stel: bv. grote onderneming die je gaat splitsen in allemaal KMO’s om te genieten van de voordelen EU recht: doel niet bereikt.
    2. Subjectief element: moeilijk te bewijzen dat je kunstmatig een voordeel voor uzelf gaat creëren en dat het de bedoeling is om de voorwaarden van een bepaalde bepaling te vervullen zodat u kunstmatig dat voordeel gaat verkrijgen.
  • Hof is hier voorzichtig in en bijna nog geen misbruik vastgesteld.
31
Q

Wat is het onderscheid tussen misbruik en wat Chen deed?

A
  • Onderscheid maken tussen wanneer het de bedoeling is dat u iets doet (Chen voerde het vrij verkeer uit = bedoeling EU regels), hoewel formeel niet alle voorwaarden werden nageleefd.
  • Misbruik = omgekeerde → formeel alle voorwaarden maar de doelstelling is niet nageleefd.