Moleculaire diagnostiek en therapeutische consequenties bij longkanker

Question 1

longkanker/ bronchuscarcinoom

Answer 1

• proliferatie van epitheliale cellen
• bronchus-, bronchiolair of alveolair epitheel
• verschillende typen
• precursorafwijkingen

Question 2

wat gebruik je om (long) carcinoom in de praktijk te classificeren en waarom doe je dit

Answer 2

• klinisch/ radiologisch
• weefselonderzoek (histologie)
• moleculair/ genetisch

door typeren longkanker krijg je prognose en predictie-> therapie

Question 3

niet-kleincellige carcinomen (NSCLC) typen

3 belangrijke + 4 niet zo

Answer 3

• plaveiselcelcarcinoom
• adenocarcinoom
• grootcellig carcinoom
• adenosquameus carcinoom
• gecombineerde typen
• carcinoid
• speekselkliertypen, anderen etc

Question 4

plaveiselcel carcinoom

Answer 4

• 40-45% van NSCLC
• centraal: relatie met bronchustakken
• meestal groot >4cm
• centraal verval (cavitatie) >80%
• m>v
• zeer sterke relatie met roken

Question 5

plaveiselcel carcinoom histologie

Answer 5

• vaak necrotisch
• verhoorning
• desmosomen
• GEEN buisvorming
• GEEN slijm

Question 6

precursor afwijkingen plaveiselcelcarcinoom

Answer 6

normaal-> metaplasie-> intermediaire dysplasie-> hooggradige dysplasie (CIS)

Question 7

adenocarcinoom

Answer 7

• 40% van NSCLC, steeds meer
• perifeer
• v>m
• jongere leeftijd
• EGFR (10-30%) of KRAS (30%)

Question 8

adenocarcinoom histologie

Answer 8

klier differentiatie

• buizen
• (intracytoplasmatisch) slijm
• GEEN desmosomen
• GEEN verhoorning
• IHC: TTF-1 meestal + (70%)

Question 9

adenocarcinoom precursor afwijkingen

Answer 9

atypische adenomateuze hyperplasie (AAH): niet destructief en ook non-invasief

adenocarcinoom in situ (AIS)

AAH-> AIS-> (invasief) adenocarcinoom

AIS heette vroeger BAC

Question 10

grootcellig carcinoom

Answer 10

• 10% van NSCLC
• overal in de long
• roken +++
• vaak enige plaveiselcellige of adenodifferentiatie detecteerbaar (op moleculair niveau/ elektronen microscopie)

Question 11

grootcellig carcinoom histologie

Answer 11

• middelgrote- grote cellen
• vergrofd chromatine
• nucleoli duidelijk zichtbaar
• scherpe celgrenzen
• GEEN buisvorming
• GEEN slijmvorming
• GEEN verhoorning
• GEEN desmosomen

subtype: grootcellig NE carcinoom

Question 12

kleincellig carcinoom

Answer 12

• 15-20% van primaire bronchuscarcinomen
• centraal in de long
• roken +++
• NE carcinoom
• zeer agressief
• meestal al uitgezaaid bij diagnose
• gaat frequent gepaard met paraneoplastisch syndroom

Question 13

kleincellig carcinoom histologie

Answer 13

• kleine- middelgrote cellen : monomorf (denk aan lymfocyt)
• hoge kern-cytoplasma ratio (kern moulding)
• egaal vergrofd chromatine
• geen of onopvallende nucleoli
• GEEN buisvorming
• GEEN slijmvorming
• GEEN verhoorning
• GEEN desmosomen

Question 14

normale EGFR pathway

Answer 14

1. EGF bindt EGFR
   2a. fosforylatie RAS-> RAF-> MEK-> ERK
   2b. fosforylatie PI3K-> PTEN-> AKT-> mTOR
2. gereguleerde proliferatie en gereguleerde remming celdood

Question 15

EGFR pathway geactiveerd door KRAS mutatie

Answer 15

1. RAS actief zonder EGF op EGFR binding en fosforylatie
2. RAS-> RAF-> MEK-> ERK
3. proliferatie meer en remming celdood meer

Question 16

EGFR pathway geactiveerd door EGFR mutatiw

Answer 16

1. EGFR actief zonder EGF binding-> spontane fosforylatie RAS en PI3K
   2a. fosforylatie RAS-> RAF-> MEK-> ERK
   2b. fosforylatie PI3K-> PTEN-> AKT-> mTOR
2. proliferatie meer en remming celdood meer

Question 17

EGFR pathway geremd door EGFR-TKI

Answer 17

TKI zorgt voor geen fosforylatie RAS en PI3K

2a. GEEN fosforylatie RAS-> RAF-> MEK-> ERK NIET
2b. GEEN fosforylatie PI3K-> PTEN-> AKT-> mTOR NIET
3. proliferatie en remming celdood geremd

Question 18

overleving bij EGFR mutatie en ALK translocatie

Answer 18

5 jaars overleving 40-50%