MPA 1.3 - Disgrifio modelau cyfiawnder troseddol

Question 1

Model rheoli trosedd

Answer 1

• nod y model rheoli troseddau yw i atal troseddu
• blaenoriaethau dal a chosbi troseddwyr gan eu hatal rhag cyflawni troseddau pellach
• dechrau o ragdybiaeth o euogrwydd
• ymddiried yn yr heddlu i allu adnabod y rhai sy’n euog
• dylai’r heddlu fod yn rhydd rhag reolau cyfreithiol diangen sy’n eu hatal rhag ymchwilio i droseddau
• mae’n pwysleisio bod hawliau cymdeithas a diddefwyr yn cael eu diogelu rhag trosedd, yn hytrach na hawliau pobl dan amheuaeth

Question 2

Model rheoli trosedd - Realaeth Dde

Answer 2

• mae’r model rheoli troseddau yn ddull ceidwadol asgell dde
• mae’n ffafrio rhoi mwy o bwerau i’r heddlu ymchwilio i droseddau a pholisiau plismona

Question 3

Model Trefn Briodol

Answer 3

• nod y model trefn briodol yw amddifyn y cyhuddedig rhag gormes gan y wladwriaeth a’i asiantaethau
• mae rhain yn cynnwys yr heddlu, erlynwyr a barnwyr
• model yn dechrau o ragdybiaeth o ddiniweidrwydd
• mae’r cyhuddedig yn ddieuog hyd nes y profir yn euog
• mae ganddo lai o ffydd yng nghallu’r heddlu i gynnal ymchwiliadau\
• mae analluedd, anonestrwydd ac ati yn golygu bod angen diogelu hawliau’r rhai dan amheuaeth a’r diffynyddion gan set o reolau trefn briodol
• mae’r model yn pwysleisio hawliau’r unigolyn a gyhuddir yn hytrach na hawliau’r dioddefwr neu’r gymdeithas

Question 4

Model Trefn Briodol - Realaeth Chwith

Answer 4

• dadlau bod plismona militaraidd gormesol o ardaloedd tlawd yn sbarduno gwrthdaro ac yn gwneud trigolion yn amharod i gynorthwyo’r heddlu
• mae’n rhaid i’r heddlu ddilyn y broses briodol drwy weithredu mewn fordd gyfreithlon ac anwahaniaethol os ydyn nhw am ymladd troseddau yn effeithiol, gan fod hyn yn dibynnu ar gweithrediad y gymuned