MPA 2.1 - Esbonio mathau o reolaeth gymdeithasol

Question 1

Rheolaeth gymdeithasol?

Answer 1

Perswadio neu gymell pobl i gydymffurfio a normau, deddfau a disgwyliadau’r gymdeithas

Question 2

Rheolaeth Gymdeithasol Mewnol

Answer 2

Rheolaeth dros ein hymddygiad sy’n dod o’u tu mewn i ni ein hunain, o’n personoliaeth a’n gwerthoedd (hunanreolaeth)

Question 3

Rheolaeth Gymdeithasol Allanol

Answer 3

Rheolaeth dros bobl a weithredir gan gymdeithas ac asiantau cymdeithasol rheolaeth gymdeithasol

Question 4

Rheolaeth cymdeithasol mewnol - Cydwybod Foesol neu Superego

Answer 4

• damcaniaeth Seicodreiddiol Freud
• rydym yn cydymffurfio a disgwyliadau cymdeithas ac yn ufuddhau i’w rheolau oherwydd bod ein superego yn dweud wrthym
• mae ein superego yn dweud wrthym beth sy’n iawn ac yn anghywir ac yn peri teimladau euogrwydd arnom os methwn a gwneud fel y mae’n annog
• mae ein superego yn datblygu trwy gymdeithasoli cynar o fewn y teulu, fel math o riant swnllyd mewnol sy’n dweud wrthym sut y dylem ymddwyn
• ei swyddogaeth yw i atal ysfa (urges)

Question 5

Rheolaeth cymdeithasol mewnol - Traddodaid a Diwylliant

Answer 5

• mae’r diwyllaint yr ydym yn perthyn iddo hefyd yn dod yn rhan ohonom trwy gymdeithas
• Mae cydymffurfio a thraddodiadau o’r fath yn ffordd bwysig o ddatblygu hunaniaeth rhywun a chael eich derbyn fel aelod o gymuned benodol

Question 6

Rheolaeth cymdeithasol allanol - Gorfodaeth (compulsion)

Answer 6

• mae gorfodaeth yn golygu defnyddio bygythiad grym er mwyn gwneud i rywun wneud rhywbeth
• gall grym gynnwys trais corfforol neu seicolegol, neu fathau eraill o bwysau

Question 7

Rheolaeth cymdeithasol allanol - Ofn cosb

Answer 7

• un fordd o geisio sicrhau rheolaeth gymdeithasol a gwneud bobl gydymffurfio a deddfau
• mae rhai damcaniaethwyr fel realwyr dde, yn dadlau mai’r ofn o gael eu dal a’u cosbi yw’r hyn sy’n sicrhau y byddai llawer yn droseddwyr yn parhau i ufuddhau i’r gyfraith

Question 8

Rheolaeth cymdeithasol allanol - Damcaniaeth rheoli

Answer 8

• mae damcaniaethwyr rheoli yn dechrau o’r cwestiwn ; pam mae pobl yn ufuddhau i’r gyfraith?
• mae hirschi, yn awgrymu bod pobl yn cydymffurfio oherwydd eu bod yn cael eu rheoli gan eu bondiau a chymdeithas, sy’n cadw rhag gwyro
• mae hirschi yn dadlau bod gweithredoedd ‘delinquent yn digwydd pan fo bond unigolyn i gymdeithas yn wan neu’n torri
• 4 elfen fond gymdeithas ; ymlyniad, ymrwymiad, cyfranogiad a creodau
• roeddent yn dadlau bod hunanreolaeth isel yn un o brif achosion tramgwyddo (delinquency)