Náttúrufræði-2 Flashcards

(96 cards)

1
Q

Hvar er sólin okkar m. v. Jörðu?

A

8 ljósmínútum frá okkur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvar er sólin miðað við miðju vetrarbrautarinnar?

A

30 þúsund ljósár frá miðju vetrarbrautarinnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað rignir úr lofthjúpi Venusar

A

Brennisteins sýra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvað eru algengustu efni lofthjúpi jarðar

A

Köfnunarefni/nitri og súrefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Úr hverju er lofthjúpur mars

A

Lofthjúpur mars er ör þunnur og er gerður úr koltvíóx

sýri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvaða tvö frumefni einkenna gasrisana ī sólkerfinu

A

Helíum og vetni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hverju líkist Plútó

A

Halastjörnu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvað reikistjörnur hafa hringa

A

Júpíter,Satúrnus, Úranus og Neptúnus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Fyrir hvað er Edmund Halley helst þekktur?

A

Hann reiknaði út að halastjarna sem sást 1531, 1607 og 1683 væri allt sama halastjarnan sem birtist á 76 ára fresti, hann spáði fyrir um endurkomu hennar árið 1758 sú spá gekk eftir og halastjarnan er nefnd eftir honum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvað sá William Herschel fyrst þann 13. mars árið 1781?

A

Hann sá daufa þokukennda stjörnu, hann hélt að hún væri halastjarna en hann fattaði að þetta var 7. reikistjarna sólkerfisins, Úranus, þetta var fyrsta reikistjarnan sem var fundin með stjörnukíki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað uppgötvaði Giuseppe Piazzi árið 1801?

A

Lítinn hnött milli brauta Mars og Júpíters hann heitir Ceres

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvað fundu menn þann 23. september 1846 og hvers vegna voru þeir að leita?

A

Þeir voru að fylgjast með braut Úranusar og sáu truflun í brautinni og grunuðu að það væri önnur reikistjarna. Stærðfræðingar reiknuðu út staðsetninguna og fundu hana 18.sept 1846 og nefnd var Neptúnus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Úr hverju eru hringar reikistjarna

A

Berg og ís

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hver fann firstu tunglin og hvaða tungl voru það?

A

Galileó galile fann tunglin íó, Evrópu, Ganýmedes og kallistó. Þau eru tunglin frá Júpíter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvaða tungl eru með lofthjúp?

A

Títan í kring um Satúrnus og tríton í kring um neptúnus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvaða tungl hefur segulsvið

A

Ganýmedes í kring um Júpíter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvaða tung er með eldvirkni?

A

Íó sem er í kring um Júpíter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvaða tung gæti verið líf?

A

Á Evrópu í kring um Júpíter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvað er munurinn á smástirni og tungli

A

Þarf að vera hringlóttur og þarf að vera á sporbaugi í kring um reikistjörnu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvað eldur norðurljósum

A

Segulsvið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Finnast norðurljós víðar en á jörðinni

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hvers vegna skín sólin?

A

Vegna kjarna samruna í iðrum hennar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hve lengi mun sólin eftir að lifa?

A

Eftir 5 milljarða ára

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hvaðan kemur uppruni efna í rik og gasskýjunum?

A

Hann kemur úr sprengistjörnum sem framleiða þung frumefni t.d. Súrefni og járn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Hvað gerist bið sólina þegar hún deyr
Hún breytist í hvítan dverg og kólnar smám saman
26
Úr hverju varð sólkerfið okkar til?
Úr risavöxnu gas og rikskýi
27
Hvenær varð sólkerfið okkar til?
Fyrir um 4,6 milljörðum ára
28
Hversu stórt var gasskýið sem myndaði sólkerfið okkar?
Nokkur ljósár í þvermál
29
Hvað eru systur sólir?
Það eru aðrar sólir í sama sólkerfi
30
Hvað er Sverðþokan í Órean?
Gasský
31
Hver beytti fyrstur manna sjónauka?
Galíleó Galílei
32
Hvers vegna telja sumir að rannsóknir á sólkerfinu hafi hafist fyrir alvöru árið 1609?
Af því að þá notaði Galíleó Galílei fyrstur manna sjónauka til rannsókna í sólkerfinu
33
Hvað gerist þegar stjarna springur?
Hún dreyfir þungum | frumefnum út í geim og kemur af stað höggbylgju. Þegar höggbylgjan lendir á stjörnuþoku þá verður röskun á
34
Hvað veldur árstýðum?
Möndulhalli Jarðar sem er 23,4 gráður miðað við sól
35
Hvað er Sverðþokan í Óríon?
Rik og gasský sem hægt er að finna á þyrilörmum vetrarbrautarinnar
36
Við hvað tvennt er eðlilegt að miða þegar endimörk sólkerfisins skilgreint
Þegar þyngdar áhrifa sólar hættir og áhrifamörk sólvindsins
37
Hvað er sólvindur
Rafgas sem skýst frá sólinni
38
Nefndu þrennt sem Galíleó uppgötvaði við rannsóknir sínar á 17. öld
Hann uppgötvaði Gígja á tunglinu, sólbletti á sólinni og fjögur fylgitungl Júpíters
39
Hvaða reikistjarna var undarleg í laginu að mati Galíleós (af hverju)?
Það var Satúrnus, sjónauki Galíleós gaf of litla stækkun til að hann gæti séð hvað það var sem gerði hann svona skrítinn í laginu.
40
Hverju lýsti Christiaan Huygens fyrstur manna?
Hringjunum í kringum Satúrnus, hann sagði að Satúrnus væri umvafinn þungum flötum hringjum sem snertu ekki Satúrnus
41
Hvað er sólvindshvolfip í laginu
Blöðrulaga eða eins og hali Á halastjörnu
42
Hvað er Oortsskýið?
Ský sem inniheldur milljarða íshnatta og umlykur sólina
43
Hver er stafnhöggsbylgja?
Sá staður sem milligeimsgasið og rekst í sólvindshvolfið
44
Hvað er sólvindshvolf?
Það svæði í geimnum þar sem sólvindur flæðir um
45
Hvað er sólvindsmörk?
Þar sem þrýstingur sólvindsins jafnast út við þrýstinginn frá vindi frá öðrum stjörnum
46
Hvað heitir geimfarið sem fór frá Sovétríkjunum?
Luna 9
47
Hvar lenti luna 9
Tunglinu
48
Hvaða ár fór Luna9 til tunglsins
1966
49
Hvað var fyrsta geimfarið til þess að lenda á annarri plánetu
Luna 9
50
Hvaða ár fór venera 9 til Venusar
1970
51
Hvar lenti venera 9
Venus
52
Hvaða geimfar var fyrst til að lenda á reikisstjörnu
Venera 9
53
Hvað starfaði venera 9 lengi
23 min
54
Hvaðan er venera9
Sóvétríkjunum
55
Hvar lenti víking 1
Mars
56
Hvaða ár lenti viking 1 og 2
1976
57
Hvað heitir geimfarið sem fór til mars í þriðja sinn
Mars pathfinder
58
Hvað heitir jeppun | sem fór með með mars pathfinder
Sojourner jeppin
59
Hvaða ár lenti mars pathfinder á mars
1997
60
Hvaða tveir jeppar lentu á mars árið 2004
Spirit og opportunity
61
Hvaða ár lenti spirit og opportunity á mars
2004
62
Hvað heitir jeppin sem lenti 2012 á mars
Curiosity
63
Hvaða mánuð lenti coriosity á mars
Ágúst
64
Hvar lenti curiosity á mars
Geil gýgnum
65
Hvar lenti neer shoemekker og hvaða ár?
433 eros, 2001
66
Hvað er eini hnötturinn sem fólk hefur lent á
Tunglið
67
Hvenær er Jörðin nærst sólu?
3. Janúar þá er vetur á norðurhveli og sumar á suðurhveli
68
Hvenær er Jörðin fjærst sólu?
4. Júlí þá er Vetur á suðurhveli og sumar á norðurhveli
69
Hver er nálægasta fastastjarnan í nágrenni við sólkerfið okkar?
Rauða dvergstjarnan Proxima Sentárí
70
Hvað eru árstíðirnar margar og hversu langar eru þær?
Þær eru fjórar= sumar, vetur, vor og haust
71
Hvað er jafndægur?
Það er þegar dagur og nótt er jafn langt (12 klst hvert) þegar sólbaugur og miðbaugur skerast
72
Hvað eru sólstöður?
Það eru til tvennskonar sólstöður= vetrarsólstöður og sumarsólstöður. Vetrarsólstöður marka syðstu og lægstu stöðu sólar á himnum og þá byrjar sólin að hækka á lofti. Sumarsólstöður marka nirstu og hæstu stöðu sólar á himnum og þá byrjar sólin aftur að lækka á himnum.
73
Atómin í jörðinni eiga sér tvenns konar uppruna. Hverja?
Miklihvellur og sprengistjörnum
74
Hvaða frumefni eru algengust í jörðinni?
Járn, súrefni, kísill, magnesíum, brennisteinn, nikkel og ál
75
Hvaða frumefni eru algengust í jarðskorpunni?
Súrefni, kísill, magnesíum, járn, kalsíum, ál, kalíum og natríum
76
Hverjir eru þrír flokkar bergtegunda?
Storkuberg, setberg og myndbreytt berg
77
Hvaða fjóra flokka skiptist storkuberg í og eftir hverju er flokkað?
Það er flokkað eftir hlutfalli kísilsýru á móti járni og magnesíumi Súrt, ísúrt, basískt og útbasískt
78
Hver eru tengsl sýrustigs í bergi og eðalmassa þess?
Þegar hlutfall kísilsýru eykst minkar eðlismassinn
79
Hvað einkennir granít?
Það er súrt berg með stórum kristölum
80
Hvað einkennir gabbró?
Það er basískt berg með stórum kristölum
81
Hvað einkennir perídódít?
Það er útbasískt berg með stórum kristölum
82
Hvernig virkar hliðrunarmæling á fjarlægðum í geimnum?
Hliðrun má nota til að finna hversu fjarri stjarna er ef hún er nógu nálægt til að afstaðan breytist þegar ransakandinn færist til. Ef þú horfir á ljósastaur og horfir með einu auga í einu þá sérðu að ljósastaurinn færist, með einfaldri hornafræði geturðu reiknað fjær lægð þína frá ljósastaurnum út frá þessari hliðrun, sama má gera við stjörnur
83
Hvað sannaði Angelo Secchi um Sólina okkar?
Að sólin væri stjarna eins og allar hinar stjörnurnar á himninum
84
Hver fann Plútó og hvenær?
Clyde Tombaugh árið 1930
85
Nefndu 3 hópa útstirna.
Kuipersbeltið, Dreifskífan, Oortsskýið
86
Úr hverju eru útstirni aðallega?
Ís?
87
Segðu frá Kuipersbeltinu.
Það er í 30-50 SE frá sólu. Plútó og fylgitungl hans, Karon eru stærstu hnettirnir þar. Eris er stærsta dverg reikistjarnan þar.
88
Hvað er jaðarhögg
Þegar sólvindurinn rekst á stjörnuvindinn
89
Hverju lýsti Giovanni Domenica Cassini fyrstur manna?
Hann uppgötvaði dökka geil (rönd) í hringum Satúrnus, sem er nefnd eftir honum
90
Hvenær er talið að sólkerfið okkar hafi orðið til?
Fyrir um 4.600 milljón árum
91
Hvað er átt við með að sólin okkar eigi sér systursólir?
Systursólir sólarinnar okkar eru aðrar sólir í sólkerfinu okkar
92
Nefndu dæmi um stað í vetrarbrautinni okkar (sýnilega frá Jörðu) þar sem sólir eru enn að verða til.
Sverðþokan í Óreon
93
Hvaðan kemur efnið í ,,stjörnuverksmiðjur" eins og þær sem mynduðu sólina okkar?
Úr sprengjustjörnum sem framleiða þung frumefni eins og súrefni og járn
94
Við hvaða hitastig verða þétt gasský að sólum ?
8 milljón gráðum kelvin (kelvin gráður eru aðrar tegundir af gráðum, ekki celsíus)
95
Hvers vegna er þessi mikli munur á reikistjörnum í innra og ytra sólkerfinu?
Hiti frá sólinni þjappar yfirborðinu á reikistjörnum í innra sólkerfinu saman í fast yfirborð, en reikistjörnur í ytra sólkerfinu eru ekki með fast yfirborð og eru kallaðar gasrisar
96
Hvernig varð sólkerfið okkar til?
Það varð til úr risastóru rik og gasskýi sem hefur líklega verið nokkur ljósár þvermál og búið til nokkrar stjörnur