Odma opłucnowa Flashcards
Co to ?
obecność powietrza w jamie opłucnowej
(między opłucną ścienną a trzewną)
Odma duża czy mała ?
<2cm mała
od 2 cm duża
(mierzy się na wysokości wnęki płuca w RTG w projekcji PA)
Podział ze względu na przyczyne
Odma samoistna
-pierwotna (PSOO)
*najczęstsza postać
*częściej u młodych mężczyzn
(bez jawnych chorób płuc)
*główny czynnik palenie tytoniu
(palenie marihuany, niskie BMI, Wysoki wzrost)
*czynnikiem wyzwalającym może być wysiłek fizyczny
-wtórna
*na podłożu zmian w płucach
(najczęściej POChP)
*szczyt 6 dekada
Odma urazowa
-jatrogenna
-niejatrogenna
Podział ze względu na mechanizm
Zamknięta
*jednorazowo powietrze dostaje się do jamy opłucnej
*powietrze wchłania się w ciągu kilku dni lub tygodni
(dłużej we wtórnej)
*przez nakłucie jamy opłucnej, cewnikowanie żyły podobojczykowej, złamanie żeber, pęknięcie pęcherza rozedmowego
Otwarta
*swobodnie powietrze wpływa do i wypływa z jamy opłucnej wraz z fazami oddychania
*przez pęcherz rozedmowy, ropień płuc, jama gruźlicza do jamy opłucnej
Prężna
*mechanizm zastawkowy
(narastaw obj powietrza –> może dojść do zatrzymania krążenia)
*przez uszkodzenie ściany oskrzela przez odłam żebra
*uciśnięcie struktur klp i spadek powrotu żylnego oraz rzutu serca oraz przesunięcie śródpiersia w stronę przeciwną do odmy
Objawy
Ból po stronie odmy
Duszność
Kaszel
Rozpoznanie
wywiad
+
badanie fizykalne
+
badania obrazowe (wystarczy RTG klp)
*brak rysunku płucnego z linią zapadniętego płuca
*obniżenie kopuły przepony po stronie odmy
W odmie prężnej dodatkowo
*śródpiersie może być przesunięte w stronę przeciwną
*nadmiernie wypełnione żyły szyjne
eFAST - odma prężna
(gdy NZK lub niestabilność hemodynamiczna )
W jakim mechanizmie najczęściej dochodzi do NZK w odmie prężnej ?
PEA
Asystolia
Podział ze względu na zapadnięcie płuca
Płaszczowa
Częściowa (ok 1/2 zapada się)
Całkowita
Badanie przedmiotowe
Tachypnoe, Tachykardia
Ściszenie lub brak szmeru pęcherzykowego
Zmniejszenie rozszerzalności klp
Wypuk bębenkowy
Czasem
odma podskórna
*palpacyjnie trzeszczenie
odma śródpiersiowa
*przy perf struktur klp
*może przy ciężkiej astmie
Leczenie
*leżenie w łóżku w ułożeniu na boku po stronie odmy
(w małej wystarcza - niby można w domu i pouczyć, że jak objawy będą narastać to żeby się zgłosić do szpitala, ale jednak raczej zawsze w szpitalu)
*tlenoterapia
(ułatwia wchłanianie powietrza z jamy opłucnowej)
po 5-7 dniach kontrolne RTG, wypis gdy powietrze uległo resorpcji
Gdy objawy lub duża odma
*nakłucie opłucnej i aspiracja powietrza
(W prężnej
II pmż. w lini środkowoobojczykowej zawsze po górnym brzegu
ew
IV lub V pmż w lini pachowej przedniej
potem drenaż założyć po odbarczeniu)
gdy nieskuteczna
*przechodzimy do drenażu jamy opłucnowej
w IV - VI p.m.ż w lini środkowej pachowej
(najpierw wodny
gdy nieskuteczny
ssący/czynny)
gdy nieskuteczność
leczenie operacyjne
*odma samoistna obustronna
*odma krwotoczna
*ponowna odma
*nieskutczność innych metod
*też w ciąży, mukowicydoza, niektóre zawody
NIE usuwać więcej niż 2,5l na raz
Na czym polega leczenie operacyjne?
Pleurodeza
Pleurektomia
Odma a samolot
unikać do czasu aż potwierdzone w RTG, że się cofnęła całkowicie
Odma a nurkowanie
nie można po pleurektomi
