Ondernemingsrecht inleiding (ppt 1)

Question 1

Recht (DEF)

Answer 1

Een geheel van regels die het menselijk samenleven ordenen en door een gezagsfunctie worden afgedwongen, desnoods met sancties en dwang.

Question 2

Wat is een regel?

Answer 2

Een voorschrift in de vorm van een uitspraak, die een voorgeschreven manier van handelen beschrijft.

Question 3

Wat zijn dwingende rechtsregels?

Answer 3

Regels die je MOET volgen.

Question 4

Wat zijn suppletieve rechtsregels?

Answer 4

= Wilsaanvullende rechtsregels
Rechtsregels waarvan je mag afwijken.

Question 5

Wat is het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht?

Answer 5

Publiekrecht regelt de verhouding tussen burgers en de overheid, terwijl privaatrecht de verhouding tussen burgers onderling regelt.

Question 6

Wat zijn materiële bronnen van recht?

Answer 6

Inspiratiebronnen die de inhoud van rechtsregels verklaren.

Question 7

Wat zijn formele bronnen van recht?

Answer 7

Enkel deze bronnen bevatten echt recht: de wet, algemene rechtsbeginselen, rechtspraak, rechtsleer en gewoonte.

Question 8

Wet in materiële betekenis (DEF)

Answer 8

Elke rechtsregel van algemene en duurzame aard, uitgevaardigd door een bevoegde overheid.

Question 9

Wet in formele betekenis (DEF)

Answer 9

Een akte of beslissing van de federale wetgevende macht.

Question 10

Waarom zijn internationale verdragen materiële wetten in België?

Answer 10

Ze zijn rechtstreeks afdwingbaar in de Belgische rechtsorde.

Question 11

Wat is het verschil tussen intergouvernementele organisaties en supranationale organisaties?

Answer 11

Intergouvernementele organisaties: Ze hebben geen exclusieve bevoegdheden overgedragen gekregen (bv: Unicef).
Supranationale organisaties: zij hebben wel (exclusieve) bevoegdheden (bv: EU)

Question 12

Wat is de belangrijkste eigenschap van grondwettelijke normen in België?

Answer 12

Ze zijn moeilijk te wijzigen. (art 195 GW)

Question 13

Welke organen vormen de federale wetgevende macht in België?

Answer 13

De Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Senaat en de Koning.

Question 14

Gewoonte (DEF)

Answer 14

Niet-geschreven regel die zich openbaart louter door zijn toepassing (materieel element) en die als bindend wordt beschouwd (moreel element).

Question 15

Rechtspraak (DEF)

Answer 15

Het geheel van beslissingen (vonnissen en arresten) van rechters.

Question 16

Wat is een belangrijk punt over de bevoegdheden van een rechter?

Answer 16

Een rechter mag geen algemene rechtsregels formuleren.

Question 17

Wat is de rol van rechtspraak als bron van het recht?

Answer 17

Rechtspraak is belangrijk omdat het inzicht geeft in de uitspraken van rechters in verschillende situaties.

Question 18

Wat zijn vaste patronen in de rechtspraak?

Answer 18

Gelijkaardige zaken worden op een gelijkaardige manier opgelost, wat te maken heeft met de hiërarchie van de rechtbanken.

Question 19

Wat is een voorbeeld van een algemeen begrip dat evolueert?

Answer 19

Openbare orde is een voorbeeld van een algemeen begrip dat evolueert door rechtspraak. (bv: vroeger was het ongehoord dat je als man en vrouw ongetrouwd samen zou wonen)

Question 20

Wanneer is een contract strijdig met de openbare orde?

Answer 20

Een contract is strijdig met de openbare orde als het ongehoord is in de tijd, zoals het ongetrouwd samenleven van een man en vrouw in 1953. Tegenwoordig zou een rechter niet tot dit besluit komen.

Question 21

Rechtsleer (DEF)

Answer 21

De schrijfsels/geschriften van rechtsgeleerden.

Question 22

Een rechtsgeleerde (DEF)

Answer 22

iedereen (juristen) die schrijft over het recht en dat gepubliceerd krijgt.

Question 23

Wat doet een rechter als een zaak niet in de wet is opgelost?

Answer 23

Hij kijkt naar de rechtsleer en baseert zijn beslissing op de meest voorkomende opvattingen.

Question 24

Objectief recht

Answer 24

Geheel van regels en normen die de samenleving ordent

Question 25

Subjectief recht

Answer 25

Je ontleent aan een objectieve regel een subjectief recht

Question 26

Positief recht

Answer 26

= objectief recht het recht zoals het op een bepaald moment bestaat

Question 27

Ideëel recht

Answer 27

Het recht zoals mensen vinden dat het zou moeten zijn

Question 28

Internationale verdragen (DEF)

Answer 28

Schriftelijke overeenkomsten tussen staten (bilateraal of multilateraal). In België: statuut van materiële wet als directe werking

Question 29

Van wie kan het initiatief voor een wet uitgaan?

Answer 29

Van de Kamer of de Koning Bij verplicht bicamerale aangelegenheden: ook de Senaat

Question 30

Wetsontwerpen (DEF)

Answer 30

Initiatieven die uitgaan van de koning

Question 31

Wetsvoorstellen (DEF)

Answer 31

Initiatieven die uitgaan van 1 of meerdere leden van de kamers

Question 32

Wat betekent het retroactiviteitsbeginsel in het recht? Geef ook een voorbeeld

Answer 32

Het retroactiviteitsbeginsel betekent dat een juridische regel of handeling terugwerkt tot een moment vóór de datum waarop ze officieel van kracht werd. Bv: Stel dat de overheid op 1 juli 2025 beslist dat studenten vanaf 1 januari 2025 geen inschrijvingsgeld meer moeten betalen voor een bepaald type opleiding. Deze wet wordt retroactief toegepast vanaf 1 januari 2025. Studenten die in februari nog inschrijvingsgeld hebben betaald, krijgen dat dan terugbetaald.

Question 33

Welke uitvoerende normen kunnen we onderscheiden?

Answer 33

Koninklijke besluiten en besluiten van de regeringen van gemeenschappen en gewesten Ministeriële besluiten en besluiten van staatssecretarissen

Question 34

Wat zijn normen van gedecentraliseerde besturen?

Answer 34

Provinciale verordeningen en reglementen Gemeentelijke verordeningen en reglementen

Question 35

Wat is de hiërarchie van de verschillende rechtsnormen?

Answer 35

Boven: internationale normen 2: Grondwettelijke normen 3: Wetskrachtige normen 4: uitvoerende normen 5: normen van gedecentraliseerde besturen

Question 36

Wat houdt het smeerkaasarrest (Fromagerie "Le Ski") in en wat is de juridische draagwijdte?

Answer 36

Het smeerkaasarrest (Fromagerie "Le Ski") bepaalt dat internationale normen (zoals verdragen) voorrang hebben op grondwettelijke normen in het Belgische recht. Voorbeeld: Als België in zijn Grondwet zou opnemen dat het geen vluchtelingen meer toelaat, dan blijft de Conventie van Genève toch van toepassing en heeft zij voorrang.

Question 37

Algemene rechtsbeginselen (DEF)

Answer 37

Fundamentele principes die niet als zodanig zijn neergeschreven, maar kunnen worden afgeleid uit hun verschijning in een veelheid aan rechtsregels en daardoor autonoom als bindend worden beschouwd

Question 38

Geef een aantal voorbeelden van algemene rechtsbeginselen

Answer 38

- De onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter - De rechten van verdediging - Het verbod van rechtsmisbruik - Het niet-retroactiviteitsbeginsel