Onkologia głowy i szyi Flashcards
(17 cards)
Jakie mogą być przyczyn artefaktów w badaniach obrazowych ?
W tk: wypełnienia i uzupełnienia metalowe, ruchy pacjenta
W MR: uzupełnienia stomatologiczne i protetyczne, wynikające z ruchów pacjenta: oddechowych, przełykania
Jakie są przeciwwskazania do MR?
większość rozruszników serca, neurostymulatory, wszczepione protezy ferromagnetyczne, klipsy naczyniowe, niektóre zastawki serca
Jakie są preferowane badania obrazowe w zależności od lokalizacji guza?
W guzach ślinianek podstawowym badaniem USG.
W guzach oczodołu MR
w pozostałych lokalizacjach TK/MR zawsze z środkiem kontrastowym.
Jakich węzłów w RGiSz nie można ocenić w USG?
Zagardłowych. Do ich oceny TK/MR z kontrastem
Do jakich węzłów zdarzają się przerzuty raków szczęk?
Do zagardłowych, dlatego należy wykonywać TK/MR szyi by je ocenić
Jakie są cechy podejrzanego w USG węzła chłonnego?
1.okrągły lub owalny kształt
2.maksymalny wymiar powyżej 5 mm (dla węzłów grupy II A powyżej 8 mm)
3.skupisko kilku węzłów
4. zatarte, nierówne obrysy węzła
5. niejednorodna echogeniczność
6. brak zatoki tłuszczowej
Jakie cechy w USG met. Dopplera węzłów chłonnych budzą niepokój?
- wzmożony przepływ na obwodzie
2.nieregularny przepływ - brak unaczynienia odwnękowego
Jakie są badania medycyny nuklearnej wykorzystywane w onkologii GiSZ?
Jaka jest zasada działania tych badań?
Scyntygrafia (jednopłaszczyznowe)
SPECT(wielopłaszczyznowe)
PET
badania przy użyciu aparatów hybrydowych PET/Tk lub PET/MR
Radioizotopy gromadzą się w określonych tkankach organizmu.
Jakie są wskazania do PET/TK lub PET/MR?
Diagnostyka wczesnej wznowy
Diagnostyka ogniska pierwotnego
Podejrzenie przerzutu odległego
Ocena zaawansowania przy rozsiewie do węzłów
Jaki jest mechanizm radioterapii?
Jaki jest cel radioterapii?
Bezpośrednie uszkodzenie wrażliwych struktur komórkowych np. DNA fotonami lub pośredni wynikający z radiolizy wody.
Zablokowanie podziałów komórek nowotworowych.
Jaka jest promienioczułość guzów?
Wysoka promienioczułość: chłoniaki, nasieniaki 25-30Gy
Niska promienioczułość: czerniaki, mięsaki, niektóre guzy OUN dawka powyżej 70Gy
Średnia promienioczułość: raki płaskonabłonkowe GiSz - dawki 60-70Gy
Co to teleradioterapia i jakie źródła w niej stosujemy?
Technika napromieniania w której źródło promieniowania jest oddalone od obiektu napromienianego.
Przyspieszacze liniowe emitują fotony lub elektrony.
Bomby kobaltowe obecnie używane jedynie w nożu gamma
Cyber Knife - to kompaktowy przyspieszacz liniowy
Akceleratory protonowe - do nowotworó małowrazliwych, wymagających wysokiej dawki promieniowania w sąsiedztwie wrażliwych struktur/narządów krytycznych np. czerniaki naczyniówki, sruniaki podstawy czaszki i kanału kręgowego.
Co to brachyterapia i jakie są metody/rodzaje oraz jaki izotopy wykorzystuje?
Technika napromieniania w której źródło promieniowania w ognisku nowotworowym lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie bądź w bliźnie lub loży pooperacyjnej.
Techniki: śródtkankowa, intraluminarna(oskrzela, przełyk), śródjamowa (macica), systemowa (podanie IV np. rak tarczycy rozsiew do kości raka stercza)
Izotopy: cez, jod, iryd, kobalt, stront
jakie jest zastosowanie brachyterapii w NGiSz?
Leczenie radykalne w niskich zaawansowaniach ale nie w okolicy koniuszka języka i nie w odległości bliższej niż 0,5 cm od żuchwy
Jaką jednostką mierzy się podawaną dawkę promieniowania?
1 Gy = odpowiada pochłonięciu energii 1 dżula przez 1 kilogram
Jakie są sposoby frakcjonowania dawki?
Jak są całkowite dawki stosowane w RT guzów GiSz?
Standardowe/klasyczne 1,8-2Gy na dobę przez 30 dni 5/7 czyli przez 6 tyg.
Hiperfrakcjonacja - niższe wartości
Hipograkcjonacja - wyższ wartości
Standardowa całkowita dawka 60-70Gy
Paliatywne napromienianie 20Gy podawanych w 4-5 dawkach lub dawki jednorazowe 7-15Gy
Brodawczak odwrócony
To łagodny guz, miejscowo złośliwy.
Wywodzi się z błony Schneidera.
Lokalizuje się na pograniczy jamy nosowej, sitowia i zatoki szczękowej. Często po 50 roku życia, częściej u mężczyzn.
Nabłonek tworzy palczaste wypustki, które wrastają w podścielisko - stąd nazwa
Etiologia nieznana, ale obecnie uważa się że wirusy HPV są przycyzną (typy 6, 11, 16, 18, te dwa ostatnie dodatkowo wiążą sie z większym ryzykiem transformacji złośliwej w raka płaskonabłonkowego ryzyko transformacji 5-15%)
Wykrywany w TK, endoskopii. Gdy przekracza obramowanie zatoki najlepszy MR do oceny zasięgu.
Ostateczne rozpoznanie w badaniu histopatologicznym.
Leczenie chirurgiczne endoskopowo lub otwarty dostęp.
Ryzyko wznowy miejscowej 5-30% w ciągu pierwszego roku.
Zalecana obserwacja ścisła: endoskopia co 1 miesiąc w pierwszym roku, a Tk co 3 miesiące.
Przy wznowie reooperacja.
