RZS

Question 1

Co to ?

Answer 1

układowa choroba tkanki łącznej o przewlekłym przebiegu
*symetryczne zapalenia stawów
+
inne objawy

Question 2

Jakie postaci wyróżniamy

Answer 2

Seropozytywna
*obecne RF i/lub ACPA

Seronegatywna

Question 3

Szczyt zapadalności

Answer 3

4-5 dekada

M<K (1:3)

Question 4

Charakterystyczny objaw

Answer 4

Sztywność poranna >1 h

Ból i obrzęk stawów

Ograniczenie ruchomości

Question 5

Jakie stawy najczęściej ?

Answer 5

*śródręczno-paliczkowe

*międzypaliczkowe BLIŻSZE

*nadgarstkowe

*śródstopno-paliczkowe

*kolanowe

Question 6

Jakie objawy ogólne

Answer 6

Stan podgorączkowy

Utrata masy ciała

Question 7

Leczenie

Answer 7

Modyfikujące przebieg choroby

I rzut (samodzielnie lub z innymi):
*Metotreksat

(w trakcie conajmniej 5 mg kwasu foliowego)

Rozważ na początku przez 3-6 msc GKS (żeby rozwinął się efekt MTX)

Objawowo
*NLPZ

Question 8

Jakie badanie obrazowe?

Answer 8

RTG
*obrzęk tk miękkich

*nadżerki
*geody (torbiele podchrzęstne w tk kostnej)

*zwężenia szpary stawowej

*osteoporoza przystawowa

Question 9

666

Answer 9

minimum 6 tyg trwa

6pkt w skali ACR/EULAR

po 6 msc leczenia pierwsza ocena

Question 10

Jakie czynniki ryzyka

Answer 10

Palenie papierosów

Genetyka

Infekcje

Zaburzenia immunologiczne

Question 11

Typowy przebieg

Answer 11

skryty - rozwija się w ciągu kilku tyg
(rzadziej w ciągu kilku/kilkunastu dni)

70 % dzieci -charakter fazowy zaostrzenia i remisje + stałą progresja niszczenia stawów

(może samoistnie ulec ograniczeniu)

Question 12

Inne odchylenia w stawach

Answer 12

Ulnaryzacja placów rąk

Podwichnięcia dłoniowe paliczków

Łabędzie palce
Butonierkowate
Teleskopowe

może Torbiel Baker (dołu podkolanowego)

Question 13

Objawy pozastawowe - serce i płuca

Answer 13

*Zapalenie wsierdzia ,mm sercowego, osierdzia
(wiele innych zmian sercowych)

*Włóknienie płuc
*Zarostowe zap oskrzelików
*Zap śródmiąższowe płuc i opłucnej
*Guzki

Question 14

Objawy pozastawowe - ukł moczowy i nerwowy

Answer 14

*śródmiąższowe/ odmiedniczkowe zap nerek
*amyloidoza wtórna
*zap naczyń nerkowych
*białkomocz

*neuropatie
*zespół cieśni nadgarstka
*ucisk RK

Question 15

Objawy pozastawowe - Narząd wzroku

Answer 15

Zap nadtwardówki / twardówki/naczyniówki

Z. Sjogrena

Question 16

Objawy pozastawowe - ukł krwiotwórczy i limfatyczny

Answer 16

Limfadenopatia

anemia
splenomegalia

Question 17

Objawy pozastawowe - inne

Answer 17

Guzki reumatoidalne

Zapalenie tt

Pioderma zgorzelinowa

Objaw Reynauda

Rumień dłoniowy w obrębie kciuka i kłebika

Question 18

Diagnostyka

Answer 18

wzrost OB, CRP, fibrynogenu

spadek HB
w/s PLT
w WBC

RF (w klasie IgM) - odczyn Waalera-Rosego lub wiązania lateksu
ACPA (większa swoistość)

Question 19

Kryteria ACE/EULAR

Answer 19

Ilość i wielkość stawów

Serologia

Wskaźniki fazy ostrej

Czas trwania objawów

Question 20

Inne leki modyfikujące przebieg choroby -Konwencjonalne poza MTX

Answer 20

*sulfasalazyna
*cyklosporyna
*leflunomid
*związki złota
*Hydroksychlorochina

Question 21

Inne leki modyfikujące przebieg choroby - Celowane

Answer 21

Tofacytynib
inh JAK 1 i JAK3

Baricytynib
inh JAK 1 i JAK2

Question 22

Inne leki modyfikujące przebieg choroby - Antycytokinowe

Answer 22

Adalimumab
Golimumab
Infliksymab
Certolizumab
Etanerept

Tocylizumab

Anakinra

Question 23

Inne leki modyfikujące przebieg choroby - nieantycytokinowe

Answer 23

Abatacept
CTLA-4

Rituksymab

Question 24

Leczenie w ciąży

Answer 24

zwykle w 1 trymestrze łagonieje ale nasila się po porodzie
(nie ma wpływu na powikłania ciąży)

Trzeba leczyć
*sulfasalazyna
*azatiopryna
*cyklosporyna
*(hydroksy)chlorochina

Prednizon - w zaostrzeniach

NLPZ lub Paracetamol -objawowo

(te same leki podczas karmienia)

NIE można metotreksatu ani cyklofosfamidu

Question 25

Najczęstsza przyczyna skócenia życia?

Answer 25

Miażdżycowa ChSN

(płeć męska niekorzystny czynnik)