tarczyca Flashcards

(80 cards)

1
Q

wskazania do leczenia subklinicznej niedoczynnosci tarczycy

A

-postac objawowa
-tlo autoimmuno
-tsh>10mIU/I
-postepujacy wzrost tsh
-wole
-obecnosc niedoczynnosci tarczycy u krewnego pierwszego stopnia
-ciaza, plany macierzynskie, nieplodnosc, poronienia w wywiadzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

lek z wyboru w niedo tarczycy

A

lewotyroksyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

zasady leczenie lewotyroksyną

A

-poczatkowo mala dawka i stopniowy wzrost do dawki docelowej
-jezeli mamy niew nadnerczy po glukokortykoidach wlaczamy lewotyroksyne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wyzsze dawki lewotyro od poczatku gdy

A

-po operacji niedoczynnosci
-przelom hipometaboloiczny
-wrodzona niedoczynnosc tarczycy
-niedoczynnosc tarczycy w ciazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

liotyronina kiedy

A

-przelom hipometaboliczny - aktywny hormon, mniejsze od tyroksyny wiazanie z bialkami
-euthyroid sick syndrome
-dawniej przejsciowo u osob po leczeniu DTC przed scyntygrafia tarczycy
-roznicowanie wtornej nadczynnosci tarczycy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

lewotryksyna z liotyroniną

A

13-20:1
trzymiesieczna proba w przypadku braku subiektywnej poprawy pod wplywem lewotyroksyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

tyreostatyki to

A

metimazol, propylotiouracyl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

tyreostatyki stosujemy przez

A

12-24miesiecy, najczesciej 18 msc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wieksza dawki tyreostatykow stosujemy

A

na początku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

choroba gravesa basedowa leki

A

-tyreostatyki
-jod radioaktywny
-chirurgia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

guzki tarczycy leczenie

A

-tyreostatyki
-potem radiojod/zabieg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

tyreostatyki DN

A

-zmiany skorne
-uszko watroby
-agranulocytoza (1:200-500)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

metimazol powoduje uszkodzenie watroby

A

cholestatyczne prawie zawsze odwracalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

propylotiouracyl uszko watroby

A

hepatocyta niekeidy nieodwracalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

tyreostatyki a agranulopenia przed leczeniem

A

nie ejst to przeciwskazanie do leczenie ani wskazanie do stosowania mniejszych dawek!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

alternatywa dla tyreostatykow

A

-nadchloran sodu/potadu
-sole litu
-zwiazki jodu
-przejsciowo beta adrenolityki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

nadchloran sodu blokuje

A

symporter NIS, stosowany tez w cizkich nadczynnosciach obok tyreostatykow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

sole litu blokują

A

symporter nis i hamuja proteolize tyreoglobuliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

zwiazki jodu stosujemy

A

doraznie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jezeli mamy wyciek hormonow z uszkodzonych tyreocytow stosujemy

A

-leki beta adrenolityczne
-sole litu
-glukokortykoidy
-jezeli brak/male objawy mozemy nie stosowac farmakologii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

T score w osteopenii

A

między -1 i -2,5 sd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

t score w osteopoorozie

A

-2,5 lub nizsza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

wartosc t score w ciezkiej osteoporozie

A

-2,5 sd lub nizsza i przebyte zlamanie osteoporotyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

wskazania do farmakoterapii osteoporozy i osteopenii

A

-tscore <=-2,5 w szyjce kosci udowej lub kregoslupie
-zlamanie niskoenergetyczne biodra lub kregoslupa
-prawdopodobienstwo zlamania biodra >=3% lub jakiegokolwiek zlamania osteoporotycznego >=20% w ciagu 10 lat w oparciu o FRAX

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
weglan wapnia stosujemy z
posilkiem
26
jezeli mamy achlorhydria i stosujemy IPP to zamiast weglanu wapnia to
cytrynian wapnia
27
na dobe spozycie wapnia git to
1200mg/dobe dla malych ludzi - 1000mg
28
najlepsza forma uzupelniania wapbia jest
zbilansowana dieta
29
ilosci wapnia powyzej 500 mg stosujemny
w dawkach podzielonych
30
wit D u droslych w dawce min
800-1000jednostek/dobe od pazdziernika do kweitnia powyzej 65 rz przez caly rok
31
osteoporoza leki antyresorbcyjne to
bisfosfoniany denosumab estrogeny serm kalcytonina
32
osteo leki anaboliczne to
teriparatid abaloparatid romosozumab
33
osteo leki mieszane
ranelinian strontu
34
leki ktore zapobiegaja zlamanion w kregoslupie, szyjce kosci udowej i pozakregowym
-alendronian 0risendronian -zolendronian -denosumab -teriparatyd
35
leki ktore chronią przeciw zlamaniom tylko w kregoslupie
-ibrandronian -raloksyfen
36
bisfosfoniany slabo wchlaniaja sie z
przewodu pokarmowego STOSUJEMY NA CZCO
37
bisfofoaniany gorsze wchlanianie pod wplywem
jedzenia i soli wapnia
38
50% bisfosfonianow ulega a 50% ........
ulega wbudowaniu do kosci a reszta wydala sie z moczem w formie niezmienionej
39
bisfofoniany powoduja
apoptoze osteoklastow wiec dzialanie antyresorbcyjne
40
I gen bisfosfonianow
etidronian,klodronian,tiludronian
41
II gen bisfosfonianow
alendronian, ibrandronian
42
III gen bisfosfonianow
rizendronian, zolendronian
43
gen I bisfosfo ktore nie zawieraja azotu mechanizm
atp zalezny
44
gen II i III bisfosfo mechanizm
maja azot, hamuja synteze pirofosforanu farnezylu
45
dawkowanie alendronianu
10mg/dobe lub 70mg./tydzien PO
46
risendronian dawka
5mg/doba lub 35mg.tydzien PO
47
ibandronian dawka
150mg/miesiac PO albo 3mg/3miesiace IV
48
zolendronian dawka
5mg/rok IV
49
bisfosfoniany DN
-nadzerki i owrzodzenia w przew pokarm -odczyny goraczkowe -ryzyko ostej niew nerek po szybkim podaniu -jalowa martwica zuchwy -atypowe zlamania trzonu kosci udowej -migotanie przedsionkow
50
denosumab co to
ludzkie pcialo przeciwko RANKL
51
lek 1 rzutu w leczeniu osteoporozy
denosumab
52
denosumab lek II rzutu kiedy
jak sa przeciwskazania, nietolerancji lub nieskutecznosci bisfosfonianow
53
denosumab w jakich chorobach tez mozna
reumatoidalnym zap stawow osteoporozie posteroidowej osteoporoza u chlopow
54
denosumab DN
-spadek wapnia -zmiany zapalne w miejscu wstrzykniecia -jalowa martwica zuchwy -atypowe zlamania trzonu kosci udowej
55
teriparatid mechanizm
-rekombinowany fragment prathormonu -hamuje apoptoze osteoblastow -wieksze wvhlaniania wapnia w jelitach, nerkach -dzialanie fosfaturycszne -podajemy SC
56
teriparatyd DN
-bol glowy -dyspepsja -tachykardia -wzrost wapnia -u zwierzat ryzyko miesaka kostnopochodnego
57
hormonalna terapia zastepcza stosowana glownie w
leczeniu objawow wypadowych po menopauzie
58
raloksyfen to
selektywny modulator rec estrogenowego
59
raloksyfen stosowany w
prewencji i lecszseniu osteoporozy pomenopauzalnej
60
raloksyfen zmnijesza
czestosc zlaman kregoslupa
61
raloksyfen nie wplywa na
czestosc zlaman szyjki kosci udowej
62
raloksyfen DN
-bole konczyn -obrzeki konczyn dolnych -napady goraca -powiklania zakrzepowo-zatorowe
63
brak wskazan do laczenia
bisfosfonianow z innymi lekami antyresorbcyjnymi
64
nie laczymy ze sobą
bisfofnianow i teriparatydu
65
bisfosfoniany nalezy stosowac po zakonczeniu leczenia
teriparatydem
66
korzysci z laczengo stosowania teriparartydu i denosumabu w grupie
duzego ryzyka zlaman
67
denosumab moze byc kontynuacja terapii
teriparatydem ale teriparatyd nie moze byc kontynuacja leczenia denosumabem
68
alendronian graniczna wartosc eGFR
35ml/min
69
risendronian,ibandronian,zolendronian graniczna wartosc egfr
30
70
teriparatyd graniczna wartosc egfr
30
71
denosumab moze byc stosowany w
niew nerek bo jest rozkladany przez uklad fagocytarny
72
leki powodujace osteoporoze
-glukokortykoidy -ipp -fenytoina, karbamazepina, walproinian, fenobarbital -inh aromatazy -SSRI -inh kalcyneuryny - takrolimus, cyklo A -doustne antykoagulanty
73
osteopooroza posteroidowa
-zwiekszania akty osteoklastow - spadek p1np, p1cp i osteoklalcyny -hamowanie aktywnosci osteoblastow -obnizenie GH i IGF1 -obniza androgeny i estro wytwarzanie -hamowanie wchlaniania wapnia z przewodu pokarm -hamowanie konwersji 25ohd3 do 1,25oh2d3 -oslabienie i zanik miesni co sprzyja upadkom
74
oceniamy ryzyko zlaman u wszystkich otrzymujacych gks conajmnije
3 miesiace , prednizon >=2,5mg lub rownowazna dawka innych gks
75
wskazanie do farmakoterapii u osoby stosujacej gks przewlkle moze byc u
osoby z ryzykiem srednim zlaman
76
jezeli pacjetn ma male ryzyko zlaman z przewleklymi gks i t score >-1,5 to wskazane jest
rutynowy pomiar wzrostu co 3 miesiace, pomiar bmd kregow, codzienna podac wapnia 1200-1400mg i wit d 800-2000 jdnostek lub wiecej
77
kiedy farmakoterapia osteoporozy posteroidowej
-jak zlamanie niskoenergetyczne -powyzej 65rz z dawka >=7,5 mg prednizonu dziennie -rozwazyc >50rz jezeli prednizon >5mg/dobe powyzej 3 miesiecy z obecnoscia innych czynnikow zlamania
78
farmakoterapia osteoporozy posteroidowej zasady
-wzdrozyc z ropozczeciem sterodiwo/jak najszybciej po jej zastosowaniu -farmakoterapia tak dlugo jak podawanie gks -farmakoterapia tak dlugo jak podwyzszone ryzyko zlaman
79
leki i rzutu w osteoporozie posteroidowej
alendronian, risendronian, denosumab ii rzut - zolendronian iv iii rzut - teriparatyd
80