toneel in Engeland- Noordelijke Nederlanden- Frankrijk Flashcards
(12 cards)
Renaissance en barok: gouden eeuw in Noordelijke Nederlanden
Bredero (4)
- schreef in traditie rederijkers
- grens tussen ME en renaissance
- aandacht: volksmensen –> tekende in komedies
- Spaanse Brabander = klassieke vorm MAAR fundamenteel volks
Renaissance en barok: gouden eeuw in Noordelijke Nederlanden
Hooft (4)
- reis naar Italië: kennis met Latijnse toneelstukken: Warenar = voorbeeld aan Plautus
- tragedies: nationale thema’s: zuiver klassiek model
- Geerardt van Velsen: moord op tirannieke Hollandse graaf Floris V
- renaissance
Renaissance en barok: gouden eeuw in Noordelijke Nederlanden
Vondel (3)
- barok: vol pahtos
- Bijbelse tragedies: Lucifer
- Gijsbrecht van Aemtstel = tragedie over vaderlandse geschiedenis
Vondel: Gijsbrecht van Aemstel (5)
- gaat over belegering van Amsterdam door omliggende dorpen
- men verdenkt Gijsbrechts ervan betrokken te zijn bij ontvoering en doodslag Floris V #jaar eerder
- soldaten lijken te vertrekken maar houden zich schuil onder lading rijshoud in schip dat als brandhout werd binnengehaald
- Gijsbrecht moet vluchten
- hiermee eerste Amsterdamse theaterzaal geopend
Barokke theater in Nederlanden (5)
- decors en rekwisieten bescheiden gebruikt
- moesten realiteit suggereren ipv ze uitbeelden
- vaak decor enkel beschreven door acteurs: geest toeschouwer tot leven
- meestal in verzen geschreven
- ver af van omgangstaal –> vooral in tragedies: gezwollen stijl
Classicisme: gouden eeuw in Frankrijk
classicisme in theater (7)
- 17de eeuw
- Frankrijk
- strakke regels: eenvoudige en duidelijk regelsysteem
- diepgaande boodschap overbrengen onder eenvoudige vorm
- doorzichtig en eenvoudig mogelijke schrijfstijl
- complexe thematiek
- personages: leven door passies en zitten gevangen in bepaald soort dwangmatig gedrag
Classicisme: gouden eeuw in Frankrijk
classicisme in theater: wet van de drie eenheden (3)
- eenheid van tijd: actie binnen stuk max 24 u duren
- eenheid van plaats: op 1 plek
- eenheid van handeling: 1 verhaallijn
Classicisme: gouden eeuw in Frankrijk
classicisme in theater: wet van de drie eenheden –> waarom belangrijk? (3)
1) dit kwam ten goede aan de gelijkenis van de werkelijkheid =vraisemblance : handeling moest geloofwaardig zijn
2) vermijden dat vorm afleiden van verhaal
3) bienséance, kuisheid: gewelddadige/intieme scènes niet getoond worden maar naverteld
bekendste Franse classicistische toneelschrijvers (2) (3)
1) Racine
2) Corneille
- bewerkte vooral oude tragedies
- stukken vooral in hofkringen
- stukken voldeden aan de kenmerken
Komedies in classicisme
- respecteerden ook de wetten maar minder streng
- milieu personages: moesten geen vorsten/helden zijn–> mensen uit burgerij
- grootste komedieschrijver Fra: Molière
stukken van Molière (2)
(5)
= Le médecin malgré de lui
- refereert aan commedia dell’arte
- Sganarelle = duidelijke verfransing van naam knechten Zanni/Zannerelli
= Le malade imaginaire
- bekend voor satirische komedies: kritiek op huidige maatschappij
- ook vrouwelijke acteurs
opvoering classicisme (12)
- werd een cultuuruiting voor hovelingen en geletterde, onherkenbaar voor gewone volk
- toneel verhuisde van openbare plaatsen naar theatergebouwen en paleizen
- toegangsprijzen
- 1548 Parijs: eerste overdekt theater gebouwd: oude cirkelvormige opstelling verbroken
- elitair publiek dat moest betalen
- volk: kluchten van rondreizende acteurs op kermissen
- toneel- en toeschouwersruimte: helling
- houten zitplaatsen in parterre
- op toneel zelf: enkele zitplaatsen voor edelen –> beperkte bewegingsvrijheid spelers
- voorstelling aangekondigd met aanplakbrieven: Molière = groene kleur: Comédie Française
- troep met tromgeroffel door straten
- publiek gaf luidop commentaar
