week 12 Flashcards
(87 cards)
1
Q
Wat zijn redenen da tmensen geen (HIV-) therapie slikken?
A
- Pilgrootte
- Schaamte
- Bijwerkingen
- Ontbreken ziekteinzicht
2
Q
PJP (pneumocystis jiroveci pneumonie)
A
- 75% heeft P. jiroveci al doorgemaakt op 4 jaar
- Bij adequaat immuunsysteem geen klachten
- CD4+ T-cellen gestuurde macrofagen ruimen P. jiroveci op
- Initieel zonder awijkingen op X-thorax (25%)
- P. jiroveci plakt aan alveoluswand mbv. 2 adhesieve glycoproteïnen
3
Q
Profylaxe PJP
A
Cotrimoxazol (lage dosis)
4
Q
Behandeling PJP
A
Cotrimoxazol (hoge dosis)
5
Q
Contaminatiemodel
Definitie
A
Moment van besmetting staat centraal
Specifiek event/ agent zorgt voor verstoring van gezonde balans
6
Q
Configuratiemodel
Definitie
A
Unieke combinatie van lokale omstandigheden bedoeld, die de gezonde balans verstoort
Ontstaan van ziekte is multifactorieel proces, waarbij holistische benadering van de mens centraal staat
7
Q
(Pre)dispositie
Definitie
A
Geeft een verklaring van verschillen in vatbaarheid voor een bepaalde ziekte
Past bji zowel configuratie- als contaminatiemodel
8
Q
Bronchiolitis
A
Acute virale ontsteking van de bronchiole
9
Q
Lokale kenmerken bronchiolitis
A
- Inflammatie met oedeem en necrose van bronhusepitheel
- Toename mucusproductie
- Bronchusobstructie
10
Q
Kliniek kenmerken bronchiolitis
A
- Rhinitis, hoesten, tachypnoe, soms koorts
- Voedingsproblemen
- Verlengd expirium/ rhonchi/crepitaties
- Leeftijd <2 maanden hoger risico op apnoes
11
Q
Verwekkers bronchiolitis
A
- RSV (respiratoir syncytieel virus/ RS-virus)
- Rhinovirus
- (Para)influenzavirus
- Adenovirus
- Coronavirus
- Humaan metapneumovirus
12
Q
Wat is het gevaarlijke aan RSV?
A
De eerste infectie
13
Q
Comorbiditeiten bronchiolitis
A
- Hart- en longaandoeningen
- Down syndroom
14
Q
RSV behandeling
A
- Vaccinatie moeders tijdens zwangerschap
- Monoklonale antistoffen (palivizumab, nirsevimab)
15
Q
Guillain-Barré syndroom
A
Acute post-infectieuze polyradiculoneuropathie (schade van de zenuwwortels)
16
Q
Monofasisch ziektebeloop
A
- Snel progresseif begin
- Spontaan herstel
- Recidiefkans (5%)
17
Q
Klinische kenmerken GBS
A
- Snel progressieve parese van benen/armen en areflexie
- Gelaatszwakte en/of slikstoornissen
- Gevoelsstoornissen
- Respiratoire insufficiëntie
- Autonome dysfunctie
18
Q
Klinische varianten GBS
A
- Motore GBS: geen gevoelsstoornissen
- Miller Fisher syndroom
19
Q
Miller Fisher syndroom
Klinische kenmerken
A
- Ophthalmoplegie
- Ataxie
- Areflexie
Klinische variant GBS
20
Q
Behandeling GBS
A
- IV Ig
- Na 1 jaa rvaak verbetering
Toch: mortaliteit van 2%, 10% ernstige invaliditeit
21
Q
Wat vind je bij een liquorpunctie bij iemand met GBS?
A
Verhoogd eiwitgehalte
22
Q
Wat zie je op EM aan de myelineschede bij GBS?
+ wat veroorzaakt dit?
A
Heel veel gaatjes in de myelinelaag
Veroorzaakt door macrofagen in de myelineschede
23
Q
Axonale degeneratie
bij GBS
A
Myelineschede is intact, maar macrofaag bevindt zich in de zenuw zelf en valt vanuit hier de axon aan
24
Q
Waarom is GBS geen typische auto-immuunziekte?
A
- Geen chronische relapsing-remitting ziekte
- M:V ratio 3:2
- Geen associatie binnen families
- Geen associatie met andere (klassieke) auto-immuunziekten
- Geen verbetering na geven van corticosteroïden
25
Welke antistoffen heb je bij **GBS?**
Antistoffen gericht tegen **glycolipiden**
| Versuikerde vetten
26
Aantonen **campylobacter**
| diagnostiek
- Faeceskweek
- Serologie
27
Behandeling **campylobacter** infectie
- Ciprofloxacine
- Erythromycine
- Axythromycine
- Norfloxacine
28
Pathofysiologie **cystische fibrose**
- Gestoorde transport van zouten. Veel zweetproductie met verhoogde concentratie NaCl.
- Mutatie **CFTR-kanaal**
- **Autosomaal recessieve** mutatie
29
Gouden standaard **CF**
Zweettest
30
2 uitingsvormen CF
- In de **longen**
- In de **huid**
31
Uitingsvorm **CF** in longen
- Tekort aan chloor en een tekort aan Na+
- Taai slijm en kapotte cilia als gevolg
- Chloride trekt water aan, maar als het niet naar buiten kan blijft water achter in de cellen
- Taai slijm aan buitenkant cellen (door te weinig water)
32
Uitingsvorm **CF** in de huid
- Chloorkanaal staat andere kant op
- Voorzweet wat normaliter geproduceerd wordt niet terug de huid in gebracht door **chloortransport**
- Gevolg: veel **zweetproductie**
33
Genetica **CF**
- Mutatie op chromosoom 7
- Geen **CFTR** genen
- Verschillende mutaties (mede)bepalen de ernst van de ziekte
- Autosomaal recessief
| Meest voorkomende erfelijke andoening onder blanken
34
Diagnostiek CF
- Zweettest (gouden standaard)
- Genetica: 2 mutaties
- Neus-/darmslijmvliespotentiaal als je er echt niet uitkomt
35
Kliniek **CF**
- Infertiliteit
- Lagere luchtwegproblemen
- KNO-gebied is aangedaan
- Bij kinderen: buik staat vaak op voorgrond
- Pancreas
36
Kliniek pediatrie **CF**
- Meconiumileus
- Langer icterisch na geboorte
- Vette, volumineuze ontlasting
- Opgezette buik, eetlust verlaagd
- Groei-achterstand
- Hoog zoutverlies bij zweten
- Recidiverende luchtweginfecties
37
Kliniek volwassenen **CF**
- Recidiverende luchtweginfecties
- Onstructie tractus GI
- Tekort aan vetoplosbare vitamines
- Neuspoliepen
- Man: infertiliteit / vrouw: verminderde fertiliteit
- Zonnesteek
- Osteroporose
38
**CF** stigmata
- Geringe lengtegroei
- Laag gewicht
- Tonvormige thorax
- Clubbing: trommelstokvingers
39
Pulmonale complicaties **CF**
- Recidiverende luchtweginfecties
- Bronchiectasieën
- ABPA
- Haemoptoë
- Pneumothorax
- Pulmonale HT, cor pulmonale
40
Therapie **CF** gebaseerd op
- Goede voedingstoestand
- Voorkomen en vroeg behandelen infecties
- Behandelen complicaties
41
3 behandelmanieren **CF** waardoor je niet in vicieuze cirkel tot longfalen belandt
- Gentherapie
- Eiwitten vervangen
- Correctie van elektrolieten
42
**CF** therapie bt voeding
- Verteringsenzymen
- Verhoogde calorische intake: vet, suiker, melk, zout
- Vezelrijk, veel drinken
43
Behandelen/ vookromen LWI bij **CF**
- Fysiotherapie: verbeteren clearance, hoesten + sporten
- Kruisinfectiepreventie
- AB
44
Extrapulmonale behandeling **CF**
- Insuline
- Vetoplosbare vitamines
- Chriurgie bij neuspoliepen
- Ligatie slokdarmvarices
- Voorkomen/ behandelnk osteoporose
45
Bheandeling pulmonale complicaties **CF**
- Drainage pneumothorax
- Ab,stollingscorrectie, embolisatie bij haemoptoë
- O2 toediening
- Slijmverdunners
46
Pathogenese **sarcoïdose**
- Inflammatoire granulomateuze ziekte met een onbekende oorzaak
- Granuloom bijna nooit necrotiserend
- Granuloom bestaat uit **epitheloïde cellen** met daaromheen **T-lymfocyten**
- T-lymfocyten produceren **groeifactoren** wat zorgt voor **fibrosering**
47
Voor productie van welke enzymen zorgt het **granuloom van sarcoïdose**
- ACE
- IL-2R
48
Waarom krijgen **sarcoïdose patiënten** een **hypercalciëmie**?
- Granuloom brengt 1-alfa-hydroxylase tot expressie
- Omzetting van 25-hydroxy-vitamine D --> 1,25-dihydroxy-vitamine D
- Actieve terugresorptie uit de darmen, waardoor patiënten **hypercalciëmie** krijgen
49
Symptomen van **hypercalciëmie**
- Sufheid
- Vermoeidheid
- Dorst
- Polyurie
- Hoge concentraties calcium in urine
50
Blau syndroom
| Definitie
## Footnote
+ genetisch defect?
Granulomateuze inflammatie van de huid, ogen en gewrichten
## Footnote
In nucelotidebindende domein van **CARD15/NOD2**
51
Wat voor soort mutatie is de CARD15/NOD2 mutatie van het **Blau syndroom**?
Gain-of-function mutatie
52
Symptomen **Blau syndroom**
- Vermoeidheid (wss veroorzaakt door TNF-alfa)
- Gewichtsverlies
- Anorexia
- Koorts
- Droge hoest
- Kortademigheid
- Retrosternale POB
- Orgaanspecifieke symptomen
53
Syndroom van Löfgren
| Definitie
Vorm van sarcoïdose die 20-50% van de acute sarcoïdose beslaat
| Betere prognose dan **klassieke sarcoïdose**
54
Kenmerken **syndroom van Löfgren**
- Erythema nodosum: blauw rode verkleuring van de huid, met ontsteking aan strekzijnde extremiteiten
- Artritis: vaak van enkel
- Bilaterale hilaire lymfomen
55
> BAL resultaten Syndroom van Löfgren
Veel **T-lymfocyten (CD4+)**
56
Waardoor komt de lage concentratie lymfocyten in het bloed bij **sarcoïdose** door?
- Compartimentvorming waarin lymfocyten zich nestelen
- Granuloomhaarden in de hersenen met epilepsie en fibrosering tot gevolg
56
Vormen van **oculaire sarcoïdose**
- Anterieure uveïtis (66%)
- Posterieure uveïtis (14%)
- Oogzenuw kan ook aangedaan zijn
57
Lupus pernio
| Definitie
- Betrokkenheid van de neus
- Granulomen in & fibrosering van de neus
- Treedt op bij vnl.chronische vorm van sarcoïdose
57
Endocriene sarcoïdose
| Welke organen betrokken?
Endocriene organen die betrokken kunnen zijn bij sarcoïdose en de schildklier, geslachtsorgaan en hypofyse
58
Behandeling sarcoïdose
- Corticosteroïden, zoals prednison
- Metotrexaat
- Azathioprine
- Mycophenaline
- Mycofenolaat
- Anti-TNF
| anti-IFN-gamma
59
Antifosfolipidensyndroom
| Wanneer kan het vookomen?
Kan zowel primair als secundair (bv. bij SLE) voorkomen
60
Belangrijke targets van antifosfolipiden-antistoffen (APLA)
- Bèta2-glycoproteïne-1
- Andere stollingsfactoren
61
Aantonen van **APLA**
| Welke technieken zijn er mogelijk?
- **Lupus anticoagulans** test
- **Anticardiolipine**-antistoffen
- Antistoffen tegen **bèta2-glycoproteïne-1**
62
Welke criteria moet (minimaal 1) aanwezig van zijn om te spreken van **antifosfolipidensyndroom**?
| + wat is er ook vaak?
- Arteriële en/ veneuze trombose
- Recidiverende vruchtdood (door doorbloedingsstoornissen van de placenta)
| Trombopenie door bloedplaatjesgebruik, **livedo reticularis**
63
Kenmerken **APS** tijdens zwangerschap
- Verhoogde kans op vruchtdood **(2e trimester!!)**
- Verhoogde kans op pre-eclampsie
- Verhoogde kans op trombose
64
Behandeling **APS** tijdens zwangerschap
- Lage dosis aspirine
- LMWH
| Toename kans op levend kind 70% (ipv 30%)
## Footnote
Asprine maand voor geboorte stoppen! Verhoogde kans open **ductus van Botalli**
65
Behandeling **APS**
- Reguliere antistolling
- Rituximab
- Plasmaferese
- Statinen
| Levenslange behandeling
66
Nosocomiale pneumonie
| Betekenis
Pneumonie opgelopen in het ziekenhuis of verpleeghuis
67
Welke virale verwekkers van luchtweginfecties kunnen levensbedreigend zijn?
- Influenza
- SARS-CoV-2
- Infecties bij immuungecompromiteerden
68
Verwekkers **typische bacteriële pneumonie**
| Opgelopen BUITEN het ziekenhuis
## Footnote
+ te behandelen met?
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae
- Moraxella catarrhalis
## Footnote
penicillinen
69
Verwekkers van **atypische pneumonie**
- Legionella pneumophila
- Mycoplasma pneumoniae
- Chlamydia pneumoniae
- Coxiella burnetii (**Q-koorts)**
70
Behandeling atypische verwekkers pneumonie
Macroliden/ chinolonen
71
Hoe maak je onderscheid tussen typsiche en atypische pneumonie verwekkers?
**Gramkleuring**
- Typische verwekkers: kleruren goed aan
- Atyposche verwekkers: niet of moeizaam
72
Verwekkers nosocomiale pneumonieën
- E. coli
- Klebsiella
- Pseudomonas spp.
73
Vaker voorkomende verwekkers bij COPD
| Pneumonie
- S. pneumoniae
- H. influenzae
- M. catarrhalis
74
Vaker voorkomende verwekkers bij CF
- Pseudomonas spp.
- S. aureus
- Burkholderia spp.
75
Vaker voorkomende verwekkers bij alcoholisme
- S. pneumoniae
- K. pneumoniae
76
Vaker voorkomende verwekkers bij IV drugsgebruik
- S. pneumoniae
- H. influenzae
- S. aureus
- M. tuberculosis
77
Vaker voorkomende verwekkers bij T-celstoornissen
- Pneumocystis
- M. tuberculosis
- Legionella
- CMV
78
Vaker voorkomende verwekkers bij B-celstoornissen
- S. pneumoniae
- H. influenzae
79
Vaker voorkomende verwekkers bij splenectomie
- S.pneumoniae
- H. influenzae
80
Criteria voor goed sputum
- Geen speeksel, maar sputum
- Verhouding plaveiselcellen:leukocyten kleiner dan 1:2
81
3 soorten sputumaspect
- Mucoïd
- Purulent
- Aanwezigheid van bloed
82
Welke verwekker kan bij **mucoïd sputum** horen
Virale verwekker
83
Welke verwekker kan bij **purulent sputum** horen
Bacteriële verwekker
84
Welke verwekker kan bij **aanwezigheid van bloed in sputum** horen
- M. tuberculosis
- Invasieve schimmelinfectie
85
Belangrijkste complicatie van een influenza-pneumonie
Respiratoire insufficiëntie als gevolg van ADRS/ door een secundaire infectie
